Αιρετική άποψη: Η ραδιενέργεια δε βλάπτει!

Η ραδιενέργεια προκαλεί τρόμο στους ανθρώπους, ιδίως μετά την εξαφάνιση της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι από τις ατομικές βόμβες, αλλά και τα κατά καιρούς πυρηνικά ατυχήματα.

Όμως ένας βρετανός γιατρός έρχεται τώρα να υποστηρίξει την ανατρεπτική άποψη ότι η ανθρωπότητα σφάλει που έχει υιοθετήσει αυτή τη φοβική στάση, καθώς, σε κατάλληλη δοσολογία, η ραδιενέργεια μπορεί να φέρει όχι καρκίνο και θάνατο, αλλά μακροβιότητα και πιο γρήγορη θεραπεία από τις αρρώστιες.

Ο Δρ Μπομπ Μπέρι, ακτινολόγος στο νοσοκομείο του Λιντς, σε ομιλία του στη Βασιλική Εταιρία Ιατρικής του Λονδίνου, σύμφωνα με τη βρετανική «Ιντιπέντεντ», τόνισε ότι η κοινή γνώμη αντιμετωπίζει την ακτινοβολία της ατομικής ενέργειας ως δολοφόνο, γι’ αυτό προσπαθεί να την αποφύγει με κάθε τρόπο. «Είναι ώρα πια να σταματήσουμε να ανησυχούμε και να μάθουμε να αγαπάμε τη ραδιενέργεια», δήλωσε. Φαίνεται μάλιστα πως δεν πιστεύει μόνο αυτός κάτι τέτοιο, αλλά και μερικοί ακόμα επιστήμονες, οι οποίοι επικαλούνται νέα στοιχεία υπέρ αυτής της άποψης.

Ο Μπέρι, που δεν είναι τυχαίος, καθώς υπήρξε εκπρόσωπος του Βασιλικού Κολλεγίου Ακτινολόγων, αλλά και συγγραφέας φυλλαδίων για την προστασία του κοινού από την ατομική ενέργεια, υπογράμμισε ότι είναι ανάγκη να διαχωρίσουν οι άνθρωποι στο μυαλό τους τούς κινδύνους για όλους τους ζώντες οργανισμούς που προκαλεί η ακτινοβολία σε υψηλά επίπεδα, από τα οφέλη που φέρνει η ακτινοβολία σε χαμηλά επίπεδα.

Ο Μπέρι και μερικοί άλλοι ερευνητές αρνούνται ότι η ακτινοβολία είναι γενικά πάντα επικίνδυνη, απλώς αλλά βλάπτει σε μικρότερο βαθμό σε χαμηλότερη ποσότητα. Αντίθετα, επιμένουν ότι σε μικρές ποσότητες είναι ωφέλιμη και μόνο μετά από ένα επίπεδο αρχίζει να γίνεται βλαβερή. Μεταξύ άλλων, όπως υποστηρίζει, οι ακτινολόγοι που περνάνε την επαγγελματική ζωή τους μέσα στην ακτινοβολία, παθαίνουν λιγότερα συχνά καρκίνο και μάλιστα ζουν γενικά περισσότερα χρόνια από γιατρούς άλλων ειδικοτήτων. Η πραγματική δόση που παίρνουν οι ακτινολόγοι είναι ελαφρά μεγαλύτερη από το γενικό πληθυσμό και αυτό φαίνεται να τους ωφελεί, κατά τον βρετανό γιατρό.

Μια αμερικανική μελέτη, εξάλλου, διαπίστωσε ότι οι ναυτικοί που υπηρετούν σε πυρηνοκίνητα πλοία έχουν μικρότερη θνησιμότητα σε σχέση με τους συναδέλφους τους σε συμβατικά πλοία.

Σύμφωνα με τον Μπέρι, υπάρχουν πλέον ικανά επιστημονικά στοιχεία που δείχνουν ότι ενώ οι υψηλές δόσεις ακτινοβολίας καταστρέφουν τα κύτταρα, οι χαμηλές δόσεις ενεργοποιούν το DNA για να επιδιορθώσει τυχόν κυτταρικές βλάβες, πράγμα που βοηθά στην υγεία του οργανισμού μακροπρόθεσμα, γι' αυτό η ραδιενέργεια μπορεί τελικά να χαρίσει περισσότερα χρόνια ζωής. Η χαμηλή ακτινοβολία επίσης πιστεύεται ότι μειώνει τον αριθμό των ελεύθερων ριζών στα κύτταρα, ουσιών που κάνουν ζημιά στο DNA. Επιπλέον, φαίνεται πως διευκολύνει την απόπτωση, δηλαδή την αυτό-καταστροφή των κυττάρων, πριν γίνουν καρκινικά.

Ένας πρωτοπόρος υπέρ αυτής της αιρετικής άποψης ήταν ο καθηγητής Τζον Κάμερον του πανεπιστημίου της Φλόριντα, ο οποίος το 2005 (λίγο πριν πεθάνει) δημοσίευσε σχετική εργασία στο βρετανικό περιοδικό ακτινολογίας “British Journal of Radiology”.

Μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι κάθε μέρα δισεκατομμύρια κύτταρά μας βομβαρδίζονται από τη φυσική ραδιενέργεια, παρόλα αυτά ο καρκίνος παραμένει μια ασθένεια κυρίως για ηλικιωμένους. Έτσι, υποστήριξε ότι η ραδιενέργεια σε χαμηλή δόση βοηθά την υγεία παρά την βλάπτει. Ο Κάμερον μάλιστα τόλμησε να ζητήσει να γίνει η πρώτη κλινική δοκιμή σε ανθρώπους με την χρήση χαμηλής ραδιενέργειας, με τη συμμετοχή εθελοντών συνταξιούχων. Προς το παρόν δεν έχουν βρεθεί εθελοντές, ούτε έχει δοθεί έγκριση από τις αρμόδιες Αρχές.

Σήμερα, η μεγαλύτερη πηγή (γύρω στο 50% της συνολικής) έκθεσης των ανθρώπων σε ατομική ακτινοβολία προέρχεται από τις ιατρικές εξετάσεις με ακτίνες-Χ και τομογραφίες.

Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ

Τα όρια της ραδιενέργειας για τον ανθρώπινο οργανισμό

Η μονάδα μέτρησης λέγεται μιλισιβερτ. Συμφωνα με την Παγκόσμια Ενωση Πυρηνικής Ενέργειας τα αποδεκτά και μη αποδεκτά επίπεδα είναι τα εξής:


2 mSv/yr (millisieverts τον χρόνο) Είναι η ποσότητα που θεωρείται αμελητέα για κάθε άνθρωπο.

9 mSv/yr Σε αυτή την ποσότητα εκτίθενται τα πληρώματα αεροπλάνων που κάνουν την πτήση Νέα Υόρκη - Τόκυο

20 mSv/y r Ο μέσος αποδεκτός όρος για όσους εργάζονται σε πυρηνικά εργοστάσια.

50 mSv/yr Αυτό ήταν το προηγούμενο όριο για όσους εργάζονται σε πυρηνικά εργοστάσια.

100 mSv/yr Από αυτή την ποσότητα και πάνω αυξάνονται τα κρούσματα καρκίνου

350 mSv Σε αυτή την ποσότητα εκτέθηκαν όλοι όσοι βρίσκονταν στο Τσερνομπιλ.

1,000 mSv Με μια μόνο έκθεση σε αυτή την ποσότητα προκαλείται προσωρινή αδιαθεσία με συμπτώματα όπως ναυτία, χαμηλά λευκά αιμοσφαίρια, αλλά όχι θάνατος. Από εκεί και πέρα, τα συμπτώματα της διαθεσίας γίνονται πιο έντονα ανάλογα με το πόση ώρα είναι κάποιος εκεθειμένος.

5,000 mSv Με μια μόνο έκθεση σε αυτή την ποσότητα θα πεθάνουν όλοι όσοι εκτέθηκαν μέσα σε έναν μήνα.

ΠΗΓΗ: World Nuclear Association

Οι επιπτώσεις της ραδιενέργειας στην ανθρώπινη υγεία 

Καίσιο-137 και ιώδιο-131 είναι τα ραδιενεργά υλικά που έχουν διαρρεύσει μέχρι στιγμής από το ατύχημα του πυρηνικού εργοστασίου στην Φουκουσίμα της Ιαπωνίας, αναφέρει Το Βήμα.

Ανεξάρτητα πάντως από το είδος του ραδιενεργού στοιχείου, η έκθεση στην ιονίζουσα ακτινοβολία έχει σοβαρές επιδράσεις στην ανθρώπινη φυσιολογία. Ειδικότερα, η ιονίζουσα ακτινοβολία διασπά τους χημικούς δεσμούς σε μόρια (DNA, πρωτεΐνες) των κυττάρων μας. Ο οργανισμός μας ανταποκρίνεται στην πρόκληση θέτοντας σε λειτουργία τους μηχανισμούς επιδιόρθωσης που διαθέτει. Ωστόσο, όταν η επίθεση που έχει δεχθεί είναι ισχυρή (μεγάλη δόση ακτινοβολίας) και διασκορπισμένη σε ολόκληρο το σώμα (σε αντίθεση με την θεραπευτική ακτινοβολία που είναι πάντοτε εντοπισμένη), οι μηχανισμοί επιδιόρθωσης δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν.

Ιστοί και κυτταρικοί τύποι που πολλαπλασιάζονται έντονα, είναι αυτοί που πλήττονται περισσότερο από την ιονίζουσα ακτινοβολία. Μεταξύ αυτών είναι τα αιμοποιητικά κύτταρα του μυελού των οστών, αλλά και τα επιθηλιακά κύτταρα του γαστρεντερικού συστήματος. Δεν είναι λοιπόν περίεργο που η ναυτία και οι εμετοί είναι τα πρώτα συμπτώματα της έκθεσης σε ραδιενέργεια, ακολουθούμενα από διάρροιες πυρετό και πονοκεφάλους. Ισχυρές δόσεις ακτινοβολίας οδηγούν σε πολυοργανική ανεπάρκεια και θάνατο.

Εκτός από τις άμεσες επιπτώσεις, η ιονίζουσα ακτινοβολία έχει και μακροπρόθεσμες συνέπειες στον ανθρώπινο οργανισμό. Οι μεταλλάξεις που υφίσταται το DNA από την ακτινοβολία, οδηγούν σε εμφάνιση καρκίνου. Καθώς το DNA είναι το υλικό που κληροδοτείται από τη μια γενιά στην επόμενη, οι επιπτώσεις της έκθεσης σε ραδιενέργεια συχνά διαπιστώνονται και σε απογόνους των θυμάτων.

Τα ισότοπα της Φουκουσίμα

Το καίσιο-137 είναι διαλυτό στο νερό και ιδιαίτερα τοξικό για τον ανθρώπινο οργανισμό. Πειράματα σε σκύλους έδειξαν ότι μια δόση της τάξεως των 44 μικρογραμμαρίων ραδιενεργού καισίου ανά κιλό επέφερε τον θάνατο σε διάστημα 3 εβδομάδων. Αντίδοτο στο ραδιενεργό καίσιο, το οποίο κατανέμεται ομοιόμορφα στον οργανισμό με κάπως αυξημένες συγκεντρώσεις στο μυϊκό σύστημα, είναι το κυανούν της Πρωσσίας ή Πρωσσικό μπλέ. Πρόκειται για μια συνθετική χρωστική η οποία συνδέεται μαζί του και επιταχύνει την αποβολή του από τον οργανισμό. H Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (Food and Drug Administration, FDA) έχει εγκρίνει κάψουλες των 500 χιλιοστογραμμαρίων υψηλής καθαρότητας της χρωστικής για τη συγκεκριμένη χρήση

Το ιώδιο-131 έχει πολύ μικρό χρόνο ημιζωής (μια εβδομάδα) αλλά είναι ιδιαίτερα τοξικό καθώς ο οργανισμός το συγκεντρώνει όλο στον θυρεοειδή. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι τα κρούσματα καρκίνου του θυρεοειδούς αυξήθηκαν δραματικά μεταξύ των ατόμων που εκτέθηκαν στην ραδιενέργεια του Τσέρνομπιλ. Προκειμένου να προστατευτεί κανείς από το ραδιενεργό ιώδιο θα πρέπει να λάβει προληπτικά ιωδιούχο κάλιο (υπάρχει σε μορφή χαπιού ή σε διάλυμα). Το σκεπτικό αυτής της πρακτικής είναι πως ένας θυρεοειδής κορεσμένος σε ιώδιο δεν θα απορροφήσει το ραδιενεργό ισότοπο. Η πείρα έδειξε ότι η εν λόγω πρακτική δουλεύει: η προληπτική χορήγηση ιωδιούχου καλίου στην Πολωνία μετά το ατύχημα του Τσέρνομπιλ, κράτησε τα κρούσματα καρκίνου του θυρεοειδούς στα φυσιολογικά επίπεδα.

Σύμφωνα με τις ιαπωνικές αρχές, δεν έχει υπάρξει διαρροή άλλων ραδιενεργών ισοτόπων και τα χειρότερα έχουν προς το παρόν αποφευχθεί. Παραδείγματος χάριν , μια διαρροή πλουτωνίου-239 δεν θα αύξανε απλώς τους καρκίνους του πνεύμονα στο άμεσο σχετικά μέλλον αλλά οι επιπτώσεις του θα ήταν ανυπολόγιστες καθώς έχει χρόνο ημιζωής 24.000 χρόνια…

Yγεία, ευεξία και … οικονομία!!

Σε μία εποχή που βρισκόμαστε σε δύσκολη οικονομική θέση, μια δυσάρεστη περιπέτεια, αναζητούμε τρόπους να ξεφύγουμε από την προοπτική του οικονομικού μαρασμού, ποία είναι λοιπόν αυτά τα κόλπα; Όλοι κάνουμε τις ίδιες σκέψεις, ‘δε θα ψωνίσω άλλα κοστούμια ή γραβάτες’, ‘έχω αρκετά πουκάμισα…’, ‘καιρός να φορέσω τα ξεχασμένα φορέματα που αγόρασα πέρυσι και πρόπερσι’ κ.ά. Για κάποιους αυτό σημαίνει μείωση της κίνησης του χρήματος, συνεπώς και οικονομικός στραγγαλισμός, που κάποια στιγμή θα επιστρέψει σε μάς. Δεν φτάνει η αγχωτική μας κατάσταση , έρχεται και ο επικεφαλής του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ ο Ζακ Ντιουφ, που διαπιστώνει ότι για τις τιμές που ανεβαίνουν με εκρηκτικούς ρυθμούς ευθύνονται κατά κύριο λόγο οι ‘δυτικοί’ παχύσαρκοι Η αχαλίνωτη κατανάλωση των παχύσαρκων κοστίζει εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, λαμβάνοντας υπόψη μας και το κόστος από τη θνησιμότητα και τη νοσηρότητα. Οι υπέρβαροι γενικά, καταναλώνουν 18% περισσότερη τροφή από τον μέσο άνθρωπο.

Κυκλοφορούν επί το πλείστον με το αυτοκίνητο ακόμα και σε διαδρομές μικρότερες του ενός χιλιομέτρου και φυσικά το όχημά τους καταναλώνει περισσότερο καύσιμο μεταφέροντας μεγαλύτερο βάρος…! Στην αντίπερα όχθη άλλοι επιστήμονες, αρνούνται ότι ο υπερκαταναλωτισμός είναι η πηγή των προβλημάτων. Πιστεύουν ότι το πρόβλημα ξεκινά από τη ραγδαία αλλαγή των διατροφικών συνηθειών μας στις δύο τελευταίες δεκαετίες. Η διατροφή μας με φτηνές επεξεργασμένες τροφές, τα fast foods και η κατανάλωση τροφών χωρίς καμία διατροφική αξία, παρά μόνο θερμίδες ευθύνεται για τον διπλασιασμό των παχύσαρκων τα τελευταία είκοσι χρόνια. Έρευνες που έγιναν κατά κύριο λόγο στην Αμερική αποδεικνύουν ότι μόνο το 9% των ανθρώπων με υψηλό εισόδημα είναι παχύσαρκοι, ενώ αντιθέτως το ποσοστό των ανθρώπων με χαμηλά εισοδήματα ξεπερνά το 39% και σε κάποιες χώρες φτάνει και το 45%.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας με βάση παρόμοιες διαπιστώσεις προβλέπει ότι ο παχύσαρκος πληθυσμός στον πλανήτη αναμένεται να διπλασιαστεί έως το έτος 2015! Τελικά όλες αυτές οι αναρίθμητες αναλύσεις συνεχώς επιβεβαιώνουν την πραγματικότητα. Το πιο απλό είναι να μείνουμε με σταυρωμένα χέρια και να περιμένουμε τη μοίρα. Το σωστότερο όμως είναι να αντιδράσουμε και να πάρουμε τη ζωή και τις συνήθειές μας στα χέρια μας. Πάρτε μια βαθιά αναπνοή, χαλαρώστε και σκεφτείτε ότι η παρούσα πραγματικότητα θα αρχίσει να αλλάζει από τη στιγμή που εσείς θα το αποφασίσετε. Εμείς σας δίνουμε μια δωδεκάδα ιδεών, συμπληρώστε εσείς ότι επιπλέον νομίζετε και ξεκινήστε την οργάνωσή σας.  

Στόχος μας είναι η ποιότητα της ζωής μας

1. Σκεφτείτε θετικά, χαμογελάστε και πείτε ένα μεγάλο ευχαριστώ σε αυτόν ή αυτούς που εσείς νομίζετε, στο Θεό, στον σύντροφό σας, στα παιδιά σας, στους γονείς σας, στους συνεργάτες σας...

2. Δραστηριοποιηθείτε – κινηθείτε - γυμναστείτε. Ζώντας μια υποτονική ζωή αυξάνετε τις πιθανότητες για σοβαρές ασθένειες. Η προσεκτική τακτική άσκηση εκτός του ότι αυξάνει τα χρόνια, τα κάνει πιο ποιοτικά. Δηλαδή μειώνει τα κάθε λογής φάρμακα και άσκοπες επισκέψεις στους γιατρούς. Ωφέλεια οικονομική αποφασίστε εσείς, ανάλογα. Σκεφτείτε ότι εφαρμόζοντας όλες τις ιδέες θα είστε σε λίγο έτοιμοι να εξοπλίσετε το προσωπικό σας γυμναστήριο από τα χρήματα που εξοικονομήσατε…!

3. Κόψτε το κάπνισμα, κάντε το σημαντικότερο βήμα. Πρόκειται για μια σοβαρή εξάρτηση που κόβεται προσπαθώντας εξίσου σοβαρά. Τα οφέλη στην υγεία σας αμέτρητα, αντίστοιχα και στην τσέπη σας, από μια τέτοια απόφαση. Σκεφτείτε, 1 πακέτο τσιγάρα κοστίζει 3+ ευρώ, επί 30 ημέρες, κερδίζετε 90 ευρώ μηνιαίως τουλάχιστον. Το ποσό αυτό υπερκαλύπτει το κόστος της γυμναστικής από ένα μήνα έως ένα εξάμηνο ανάλογα το γυμναστήριο.

4. Κόψτε τη ζάχαρη και γενικά τα γλυκά. 'Λιγότερη ζάχαρη, περισσότερα γενέθλια’. Ο διαβήτης, που γερνά συντομότερα τα κύτταρά μας, δύσκολα θα σας επισκεφτεί. Εάν περιορίσετε ένα γλύκισμα την ημέρα εξοικονομείτε τουλάχιστον 30 ευρώ μηνιαίως.

5. Παρακολουθήστε λιγότερη τηλεόραση. Σε μία ώρα τηλεθέασης καταναλώνουμε πατατάκια, διάφορα σνακ, ποτά και τσιγάρα προσθέτοντας άδειες θερμίδες, κατάλοιπα καπνού στον οργανισμό μας και ένα βάρος οικονομικό στην τσέπη μας. Το κόστος μπορεί να ξεπεράσει τα 7 ευρώ την ημέρα και τα 200 ευρώ τον μήνα. Τόσα θα είναι τα χρήματα που θα εξασφαλίσετε όταν αντί να ξαπλώσετε στον καναπέ σας βάλετε τα αθλητικά παπούτσια σας και περπατήσετε.

6. Κάνετε τακτικά προληπτικές ιατρικές εξετάσεις. Πηγαίνετε στον γιατρό σας και ζητήστε του να σας κοιτάξει από πάνω έως κάτω, από την κορυφή έως τα νύχια προσεκτικά. Σοβαρές ασθένειες θεραπεύονται όταν είναι σε πρώιμα στάδια. Τα οικονομικά οφέλη σε εσάς αλλά και στο κράτος είναι τεράστια.

7. Ηρεμήστε και οδηγήστε. Τα τροχαία ατυχήματα είναι από τις σοβαρότερες αιτίες θανάτων (ειδικά στις νεότερες ηλικίες), προκαλώντας τρομερές αλλαγές στην υγεία και την ευζωία των εμπλεκομένων. Το οικονομικό κόστος, ανάλογα με την περίπτωση. Επιπλέον η ήρεμη οδήγηση μειώνει την κατανάλωση καυσίμων και κάνει καλό στο περιβάλλον και στην τσέπη μας εφόσον το αυτοκίνητό μας θα χρειάζεται λιγότερες επισκευές.

8. Αποφύγετε να παίρνετε το αυτοκίνητο ή τη μοτοσικλέτα για μικρές αποστάσεις που μπορείτε να περπατήσετε. Από μελέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, φαίνεται πως στην Ελλάδα χρησιμοποιούμε το αυτοκίνητο για αποστάσεις μικρότερες του 1 χλμ εννέα φορές την εβδομάδα, κατέχοντας την πρωτιά, όταν στη δεύτερη, Ιταλία, το χρησιμοποιούν τέσσερις φορές. Ευκαιρία για κίνηση, περπατήστε λοιπόν…! Συνέπειες στο περιβάλλον, στην υγεία μας και την τσέπη μας. Φανταστείτε να εξοικονομήσετε τα 2 ευρώ τουλάχιστον ανά μετακίνηση, που μηνιαία μεταφράζεται σε 72 ευρώ.

9. Βελτιώστε την ποιότητα του ύπνου σας και απελευθερώστε με αυτόν τον τρόπο περισσότερη αυξητική ορμόνη που έχει η υπόφυση, ώστε να αμβλύνετε την διαδικασία της γήρανσης. Έρευνες δείχνουν ότι ιδανική θερμοκρασία ύπνου είναι οι 16^ο C, ενώ θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 24^ο C προκαλούν νευρικότητα και μειώνουν την ποιότητα του ύπνου. Εξοικονομήστε και χρήματα από την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος από τις μονάδες θέρμανσης ή από την κατανάλωση πετρελαίου, που στις περισσότερες περιπτώσεις ξεπερνά τα 40 ευρώ μηνιαίως.

10. Προγραμματίστε με ακρίβεια τις αγορές σας. Αποφύγετε να πηγαίνετε νηστικοί στα super markets, γιατί η πείνα δεν είναι ο καλύτερος οδηγός για ψώνια. Αγοράστε ακριβώς τις ποσότητες που θα καταναλώσετε σε μια εβδομάδα. Αυτό σημαίνει ότι έχετε σχεδιάσει το καθημερινό σας διατροφολόγιο. Θα εκπλαγείτε όταν μάθετε πόσα χρήματα μηνιαίως πετάμε … Σκεφτείτε πόσα τρόφιμα, κυρίως φρούτα και λαχανικά, καταλήγουν στα σκουπίδια σε εβδομαδιαία βάση.

11. Αντισταθείτε σε κάθε λογής πειρασμούς που μειώνουν την υγεία και μας δημιουργούν αισθήματα ενοχής. Μπορείτε να δυναμώσετε την θέλησή σας ακριβώς όπως δυναμώνετε τους μύες σας, με εξάσκηση. Καταστρώστε σχέδια και δημιουργείστε συνήθειες, π.χ. κάθε Τρίτη και Πέμπτη στις 6:00 μ.μ. θα πηγαίνω γυμναστήριο. Μ΄αυτόν τον τρόπο εξασκείτε την ικανότητα του αυτοελέγχου σας και σιγά – σιγά αυξάνετε την αποφασιστικότητά σας σε όλους του τομείς, ωφελούμενοι τα αντίστοιχα αποτελέσματα.

12. Επιπροσθέτως η φυσική άσκηση σε συνδυασμό με τη σωστή διατροφή (κατά προτίμηση μεσογειακή διατροφή) μπορεί να αυξήσει τη δυνατότητα να εργάζεστε με μεγαλύτερη ένταση χωρίς να κουράζεστε. Σας δίνουν περισσότερη ενέργεια και σθένος για να αντιμετωπίσετε τις απαιτήσεις της καθημερινής σας ζωής και σας εφοδιάζει με απόθεμα για να αντιμετωπίσετε τις απαιτήσεις των απρόσμενων και επειγόντων καταστάσεων. Βοηθάει να κρατάτε χαμηλά τη νευρική ένταση και υψηλά την πνευματική σας υγεία. Σας οδηγεί σε ένα βιολογικό ξανάνιωμα 10 - 15 χρόνια και μειώνει τον κίνδυνο εργατικών ατυχημάτων. Είναι βέβαιο ότι όλα αυτά οι διευθυντές σας θα τα παρατηρήσουν και το λιγότερο, θα σας επιβραβεύσουν τουλάχιστον οικονομικά. Δείτε την εποχή μας σαν μια ευκαιρία ώστε να διορθώσετε οτιδήποτε δεν σας αρέσει, ξεκινώντας από τα πιο απλά και καθημερινά. Έρευνες πανεπιστημίων της Αμερικής και της Ευρώπης δείχνουν ότι σε περιόδους οικονομικής άνθησης οι άνθρωποι δεν προσέχουν την υγεία τους, γιατί προτεραιότητά τους είναι η δουλειά τους ή κάτι άλλο. Να η ευκαιρία μας…!


Γράφει: Σταυρόπουλος Λεωνίδας, Σύμβουλος Υγείας και Ευεξίας, Καθηγητής Φυσικής Αγωγής

Υγεία στο μπουκάλι

Η πρώτη γραμμή της άμυνας της υγείας σου βρίσκεται στα αμπέλια του χωριού σου.

Οδηγός αγοράς

Είναι προσωπικό ζήτημα
Αγόρασε κρασιά που σου αρέσουν. Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να μάθεις τι συμφωνεί με το γούστο σου αν δεν δοκιμάσεις. Για να μη σου φύγει και μια περιουσία αγοράζοντας στα τυφλά, ρώτα τους φίλους σου και ζήτα συμβουλές από την κάβα σου, καθώς κι από το αγαπημένο σου εστιατόριο.

Βρες το ταβάνι
Πριν αρχίσεις να αγοράζεις κρασιά, πρέπει να αποφασίσεις ποιες είναι οι ανάγκες σου. Για παράδειγμα, αν πίνεις κρασί κάθε μέρα, ίσως θες να βρεις ένα σχετικά καλό οικονομικό κρασί. Αν το θες για ιδιαίτερα γεύματα, θα χρειαστείς κάτι πιο εξειδικευμένο. Καλό είναι να βάζεις όριο στα χρήματα που θες να ξοδέψεις για ένα μπουκάλι κρασί, αλλιώς θα ξεφύγεις πολύ γρήγορα. Ο πειρασμός για πιο ακριβό μπουκάλι είναι πολύ έντονος. Οταν έχεις κάνει έναν κατάλογο από αυτά που σου αρέσουν, θα μπορείς να αγοράζεις μεγαλύτερες ποσότητες κατευθείαν από τον παραγωγό, που θα σου βγει και πιο φτηνά.

Δες το μπουκάλι αλλιώς
Μπορεί να μη θες να αγγίξεις λευκά ή ροζέ κρασιά. Μπορεί μια ποικιλία να είναι η αγαπημένη σου. Δοκίμαζε κι άλλες κατηγορίες. Μην κολλάς μόνο σε ελληνικά ή μόνο σε ακριβά κρασιά. Αγόρασε και μερικά φτηνά κρασιά. Μερικές από τις ξένες ετικέτες συχνά είναι πιο οικονομικές από τις αντίστοιχες ελληνικές. Επίσης, σίγουρα θα βρεις πράγματα που σου αρέσουν.

Μείνε στο ράφι
Η κάβα δεν είναι το μόνο μέρος για να αγοράσεις κρασί, αν και σίγουρα είναι πολύ καλό μέρος για να ζητήσεις προτάσεις. Οι ταμίες του σούπερ μάρκετ δεν φημίζονται για τις οινολογικές γνώσεις τους. Τα σούπερ μάρκετ, όμως, έχουν μεγάλη ποικιλία και -ίσως- φθηνότερες τιμές. Δώσε προσοχή στο περιβάλλον που αποθηκεύονται. Τα κρασιά δεν πρέπει να βρίσκονται σε πολλή ζέστη ούτε να εκτίθενται σε πολλά φώτα.

Μεθυστικοί συνδυασμοί
Πώς θα ταιριάξεις το καινούργιο μπουκάλι σου με το ψάρι που μόλις της μαγείρεψες; Μπορείς να ακολουθήσεις την πεπατημένη και να σερβίρεις λευκό ή να ρισκάρεις με ένα τολμηρό κόκκινο. Αυτό που έχει σημασία, όμως, είναι περισσότερο το πόσο έντονη γεύση έχει το φαγητό και πόσο έντονο είναι το κρασί.

Κοινή λογική
Μην ακούς το μυαλό σου, άκου τον ουρανίσκο σου. Διάλεξε το κρασί που θα συνοδέψει το φαγητό σου με γνώμονα αν θα το έπινες μόνο του. Με άλλα λόγια, μη διαλέγεις το κρασί γιατί κάποιος λέει ότι αυτό είναι το τέλειο για σένα, αλλά διάλεξέ το επειδή σου αρέσει η γεύση του.

Οινολογικός δαλτωνισμός
Στο θέμα του κρασιού, καλό είναι μερικές φορές να έχεις αχρωματωψία. Υπάρχουν γεμάτα κόκκινα κρασιά αλλά κι ελαφρά. Το ίδιο ισχύει και με τα άσπρα. Σε γενικές γραμμές, τα πιάτα με έντονες γεύσεις απαιτούν και πιο γεμάτο κρασί. Ετσι, θα τονιστεί η γεύση του φαγητού. Ενα ελαφρύ κρασί θα «χαθεί» με ένα βαρύ γεύμα. Από την άλλη, τα πιάτα που δεν είναι τόσο βαριά συνδυάζονται καλά με ένα ελαφρύ κρασί, αλλά δεν πάνε και με ένα πιο γεμάτο κρασί.

Το ιδανικό αποτέλεσμα
Το φαγητό πρέπει να αναδεικνύει τη γεύση του κρασιού και το αντίθετο. Ο στόχος είναι να μην υπερτερεί κανένα γευστικά.

Στην υγειά σου
Το κρασί ανοίγει την όρεξη, σε ηρεμεί, εξυψώνει το πιάτο που θα σερβίρεις σε αριστούργημα και κάνει το ανοσοποιητικό σου απόρθητο. Πόσο βελτιώνει την υγεία σου, όμως, και κάτω από ποιες συνθήκες;

Θέματα καρδιάς
Ο,τι κι αν έχεις ακούσει, οι έρευνες δεν έχουν δείξει άμεση σχέση κατανάλωσης κρασιού με μείωση των καρδιαγγειακών παθήσεων. Αυτό που έχει διαπιστωθεί είναι ότι αυξάνεται η καλή χοληστερόλη HDL κι άλλοι αντιθρομβωτικοί παράγοντες. Αυτοί με τη σειρά τους εμποδίζουν τη δημιουργία θρομβώσεων στο αίμα και ρίχνουν τις πιθανότητες εμφράγματος κι εγκεφαλικού. Αυτό μπορεί να οφείλεται στις αντιοξειδωτικές ουσίες που περιέχει το κρασί. Η ρεσβερατρόλη και τα φλαβονοειδή είναι ουσίες που βρίσκονται στο κρασί κι έχουν αντιοξειδωτική δράση.
 
Καβούρια στο σώμα
Η ρεσβερατρόλη εργαστηριακά φαίνεται να μειώνει την εμφάνιση όγκων και να εμποδίζει την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων. Μία πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι ένα ποτήρι κρασί την ημέρα μειώνει τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου του προστάτη κατά 50%.

Βάλε όριο
Οι ευεργετικές ιδιότητες έχουν παρατηρηθεί σε μέτριες ποσότητες κατανάλωσης κρασιού. Συγκεκριμένα, για τους άντρες η ποσότητα είναι δύο ποτήρια κρασιού την ημέρα (150 ml το καθένα). Αν πίνεις περισσότερο, οι πιθανότητες καρδιαγγειακών παθήσεων και καρκίνου αυξάνονται αντί να μειώνονται.

Βάλε κριτικές
Δεν χρειάζεται να είσαι σομελιέ για να κρίνεις αν το κρασί έχει χαλάσει. Για να μην έχεις άσχημες εκπλήξεις στο δείπνο σου, τσέκαρε τα έξι σημεία που θα σου ψιθυρίσουν τι παίζει.

Μην εμπιστεύεσαι φελλούς
Αυτός είναι ο συνήθης ύποπτος: το κρασί μυρίζει σαν μουχλιασμένο χαρτόνι, μυρωδιά που γίνεται χειρότερη όσο το κρασί εκτίθεται στον αέρα. Το κρασί λέγεται «φελλωμένο» και γίνεται έτσι όταν χρησιμοποιηθεί φελλός που έχει έρθει σε επαφή με κάποιες συγκεκριμένες ουσίες. Μπορεί να συμβεί και στα καλύτερα κρασιά και προσβάλλει το 10%-15% όλων των φιαλών.

Σάπια υπόθεση
Κάποιος δεν έκανε καλά τη δουλειά του στο αμπέλι. Η γεύση είναι μουχλιασμένη. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι χρησιμοποιήθηκαν σταφύλια, τα οποία δεν ήταν φρέσκα ή υγιή όταν έγινε η συγκομιδή τους.

Για θυμωμένους
Σε λίγο θα το βάλεις στη σαλάτα αντί για το ποτήρι. Στην ουσία, το κρασί βρίσκεται ένα στάδιο πριν γίνει ξίδι. Στις ημέρες μας, η τεχνολογία βοηθά στη συντήρηση του κρασιού, ώστε να μην καταλήξει ποτέ έτσι, αλλά υπάρχουν ακόμη κρασιά (π.χ. χύμα) που περνούν αυτό το στάδιο και φυσικά δεν πίνονται.

Σε χτυπάει στη μύτη
Αν ένα κρασί δεν μυρίζει καλά, δεν πρέπει να το πιεις. Οι πιο συνηθισμένες μυρωδιές που θα βρεις είναι αυτή του ασετόν και μυρωδιές θείου, που μυρίζουν σαν χαλασμένα αυγά, λιωμένο πλαστικό ή χαλασμένο σκόρδο. Μείνε μακριά.

Σκουριασμένο
Η οξείδωση δεν κάνει καλό στον ανθρώπινο οργανισμό. Το ίδιο ισχύει και για τα κρασιά. Αν το κρασί το μυρίσεις και δεν έχει άρωμα ή το δοκιμάσεις και η γεύση του δεν υπάρχει, τότε είναι πολύ πιθανό να πήρε αέρα και να χάλασε.

Σταφύλια στη σχάρα
Οταν ένα κρασί έχει αποθηκευτεί ή έχει μεταφερθεί σε ζεστό περιβάλλον, τότε το κρασί μπορεί να έχει «ψημένη» γεύση. Μπορεί να υπάρχει διαρροή από το φελλό ή ο φελλός να έχει βγει λίγο προς τα έξω.

Πηγή: menshealth.gr

Η δράση των αντιοξειδωτικών στην υγεία μας

Τα αντιοξειδωτικά είναι ουσίες που αναστέλλουν ή αντιστέκονται ή προφυλάσσουν το κύτταρο από τις οξειδώσεις. Για να γίνει πιο εύκολα αντιληπτή η έννοια της κυτταρικής οξείδωσης, ας υποθέσουμε ότι αφήνουμε ένα κομμάτι σίδερο εκτεθειμένο στα καιρικά φαινόμενα. Το σίδερο, ύστερα από κάποιο διάστημα, θα σκουριάσει, δηλαδή θα οξειδωθεί. Το ίδιο συμβαίνει και με τα κύτταρα. Κύριος υπεύθυνος και στις δύο περιπτώσεις είναι το οξυγόνο.

Δυστυχώς, ως αποτέλεσμα της φυσιολογικής λειτουργίας του κυτταρικού μεταβολισμού, το οξυγόνο αποσταθεροποιείται, δηλαδή χάνει ηλεκτρόνιο, και συμπεριφέρεται ως ελεύθερη ρίζα. Αναζητώντας, λοιπόν, το χαμένο ηλεκτρόνιο, επιτίθεται σε βιομόρια του κυττάρου, όπως είναι τα λιπίδια και οι πρωτεΐνες, για να «κλέψει» το ηλεκτρόνιο και να επανέρθει στη φυσιολογική του κατάσταση, μετατρέποντας τα λιπίδια και τις πρωτεΐνες σε ελεύθερες ρίζες.

Καταφέρνοντάς το, όμως, δημιουργούνται νέες και δραστικότερες μορφές ελεύθερων ριζών, οι οποίες έχουν ως τελικό αποδέκτη τον πυρήνα του κυττάρου και το γενετικό του υλικό. Αυτοί οι ύπουλοι και αόρατοι εχθροί ευθύνονται για ενδεχόμενες μεταλλάξεις και πολύ πιθανόν για ανεπανόρθωτες κυτταρικές βλάβες. Νευροεκφυλιστικά νοσήματα, αναπνευστικές και καρδιαγγειακές παθήσεις και καρκινογένεση είναι από τις κυριότερες ασθένειες για τις οποίες αποδίδεται ευθύνη στις ελεύθερες ρίζες. Ο όρος «οξειδωτικό στρες» αντικατοπτρίζει τη συσσώρευση αυτών των δραστικών μορφών. Οι αυξημένες τιμές του κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την εξελικτική πορεία του κυττάρου και, φυσικά, για την κατάσταση της υγείας.

Οι αντιοξειδωτικές ουσίες εμποδίζουν την περαιτέρω δημιουργία ελεύθερων ριζών και αναστέλλουν την καταστροφική για το κύτταρο δράση τους, δωρίζοντας πολύ εύκολα ηλεκτρόνια και σταθεροποιώντας τις οξειδωμένες μορφές που δημιουργήθηκαν.
Τα τελευταία χρόνια, οι μελέτες που πραγματοποιούνται στον τομέα των αντιοξειδωτικών έχουν να επιδείξουν σημαντικά αποτελέσματα τόσο στη θεραπευτική, όσο και κυρίως στην πρόληψη.  

Αντιοξειδωτικά βότανα

1. Πράσινο τσάι 
2. Τσουκνίδα
3. Ταραξάκο
4. Ίσωπος

Ουσίες με αντιοξειδωτική δράση

1. Βιταμίνη C
2. Βιταμίνη E
3. Λιπικό οξύ (ALA)
4. Ν-Ακετυλοκυστεΐνη (NAC)
5. Συνένζυμο Q10
6. Ιχνοστοιχείο σελήνιο (Se)
7. Βιταμίνη Α και καροτενοειδή
8. Φαινολικές ομάδες
9. Λυκοπένιο
10. Ουρικό οξύ
11. Γλουταθειόνη

Αυτές οι ουσίες υπάρχουν κατά κύριο λόγο στις τροφές, και πιο συγκεκριμένα στα φρούτα και στα λαχανικά. Μια σωστή ποιοτικά διατροφή καλύπτει τις ανάγκες του οργανισμού σε αντιοξειδωτικά, αν και στη σημερινή εποχή είναι παρακινδυνευμένο να βασιζόμαστε αποκλειστικά και μόνο σε αυτήν, γιατί ούτε τις ανάγκες σε αντιοξειδωτικά τού κάθε οργανισμού ξέρουμε, αλλά ούτε μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα αν η τροφή μας είναι αυτό που βλέπουμε στο πιάτο μας.
Βασιζόμενοι στο ρητό «η τροφή είναι το φάρμακό σου και το φάρμακό σου είναι η τροφή σου», τότε τα αντιοξειδωτικά είναι φάρμακα. Φάρμακα που παρασκευάζονται άλλοτε συνθετικά στο εργαστήριο και άλλοτε με ειδική επεξεργασία από διάφορα συστατικά τροφών. 

Αναζωογονητικά του νευρικού συστήματος

1. Βερβένα
2. Σκουτελάρια
3. Άγρια βρώμη
4. Τζίνσενγκ

Είναι χρήσιμα όταν το νευρικό μας σύστημα είναι εξασθενημένο, για παράδειγμα ύστερα από μακρά ασθένεια.

Νευροχαλαρωτικά

1. Βαλεριάνα
2. Βιβούρνο
3. Χιονανθές
4. Λυκίσκος
5. Χαμομήλι

Τα δύο τελευταία δρουν επίσης τοπικά για την ανακούφιση του υπερσυσταλμένου πεπτικού συστήματος. Βότανα που περιέχουν πτητικά έλαια μπορούν να επηρεάσουν άμεσα το λεμφικό σύστημα του εγκεφάλου, μέσω του οσφρητικού πλέγματος, γεγονός που εξηγεί την αποτελεσματικότητα της αρωματοθεραπείας.

Διεγερτικά του νευρικού συστήματος

1. Ο καφές, το τσάι και τα αναψυκτικά τύπου cola περιέχουν καφεΐνη, η οποία είναι διεγερτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος.
2. Η νταμιάνα, επίσης, έχει την τάση να διεγείρει το νευρικό σύστημα.

Ωστόσο, η μακροχρόνια χρήση τέτοιων διεγερτικών πρέπει να αποφεύγεται, αφού εξασθενίζουν πολύ σύντομα τα ενεργειακά αποθέματα του οργανισμού και οδηγούν στην εξάντληση.

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη δράση των αντιοξειδωτικών στην υγεία του ανθρώπου μπορείτε να αντλήσετε από το βιβλίο του Richard Mabey, Πλήρης οδηγός για τα βότανα, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψύχαλος.

Παναγιώτα Καρακασίδου, διαιτολόγος-διατροφολόγος

Oι παγίδες του γυμναστηρίου

Οι απειλές για το δέρμα των αθλητών

Όταν πηγαίνετε στο γυμναστήριο πλένετε τα χέρια σας πριν χρησιμοποιήσετε τον εξοπλισμό και μετά; Έχετε το δικό σας επίπεδο στρωματάκι για τις ασκήσεις εδάφους, το οποίο πλένετε συχνά; Κάνετε ντους με αντιβακτηριακό προϊόν και φοράτε καθαρά ρούχα αμέσως μετά την άσκηση; Χρησιμοποιείτε μόνο τις δικές σας πετσέτες, τα δικά σας σαπούνια και τα δικά σας μπουκαλάκια με νερό;

Αν απαντήσατε «όχι» σε κάποια από τις παραπάνω ερωτήσεις, μπορεί να σας ταλαιπωρήσει μια από τις πολλές δερματικές λοιμώξεις που μπορεί να μεταδοθούν στα γυμναστήρια και τους χώρους άθλησης. Η Εθνική Εταιρεία Αθλητικών Προπονητών των ΗΠΑ, γνωστή ως ΝΑΤΑ, τον περασμένο Ιούνιο ανακοίνωσε μια μελέτη για τις αιτίες, την πρόληψη και τη θεραπεία των δερματικών νόσων σε αθλητές, η οποία θα μπορούσε εξίσου να έχει εφαρμογή σε οποιονδήποτε ασκείται στο σχολείο ή στο γυμναστήριο.



Οι συγγραφείς της μελέτης σημειώνουν ότι «οι λοιμώξεις του δέρματος στους αθλητές είναι εξαιρετικά συχνές και αποτελούν την αιτία σε περισσότερες από τις μισές περιπτώσεις λοιμωδών ασθενειών που παρουσιάζονται στους συμμετέχοντες σε ανταγωνιστικά αθλήματα. Και αν νομίζετε ότι τα δερματικά προβλήματα είναι μικρής σημασίας, διαβάστε τι συνέβη στον Κάιλ Φρέι, έναν 21χρονο παλαιστή στο Πανεπιστήμιο Ντρέξελ στη Φιλαδέλφεια. Ο Φρέι παρατήρησε ένα εξάνθημα στο μπράτσο του τον περασμένο χειμώνα, αλλά δεν έδωσε σημασία. Αγωνίστηκε σε ένα ματς και το επόμενο πρωί το εξάνθημα είχε γίνει τόσο μεγάλο όσο ο δικέφαλος μυς του και πονούσε πολύ. Ο προπονητής του τον πήγε αμέσως στο τμήμα επειγόντων περιστατικών, όπου έγιναν εξετάσεις. Δύο ημέρες αργότερα ο αθλητής έμαθε ότι είχε ΜRSΑ, τη δυνητικά θανατηφόρο μόλυνση από σταφυλόκοκκο, ο οποίος είναι ανθεκτικός στα περισσότερα αντιβιοτικά. Ο Φρέι, που πέρασε πέντε ημέρες στο νοσοκομείο, υποβλήθηκε σε χειρουργικό καθαρισμό και θεραπεία με ισχυρά αντιβιοτικά, δήλωσε ότι το μικρόβιο πρέπει να μεταδόθηκε από κάποιον με τον οποίο πάλεψε ή από τον εξοπλισμό του αθλητικού χώρου.

Οι κίνδυνοι 

Οι αθλητές, είτε αγωνίζονται μεμονωμένα είτε σε ομαδικά σπορ, είναι επιρρεπείς στις λοιμώξεις από μύκητες, ιούς και μικρόβια. Ο ιδρώτας, οι εναγκαλισμοί με τους άλλους αθλητές, η άμεση ή έμμεση επαφή με τις κακώσεις και τις εκκρίσεις των άλλων καθιστούν κάθε αθλητή ευάλωτο. Αν και η ΜRSΑ είναι η πιο σοβαρή λοίμωξη του δέρματος, το «πόδι του αθλητή», ο απλός έρπης, τα εκζέματα, η δερματοφύτωση, τα αποστήματα του δέρματος, τα εξανθήματα στη βουβωνική χώρα και άλλα, δεν είναι καθόλου ευχάριστα.



Οι αθλητές που έχουν μολυνθεί πρέπει να μένουν εκτός αγωνισμάτων για μία εβδομάδα ή και περισσότερο. Οι συγγραφείς της μελέτης προειδοποιούν ότι δεν είναι σωστή η τακτική της απλής επικάλυψης των δερματικών λοιμώξεων προκειμένου να επιστρέφουν οι αθλητές στους αγώνες. Οσοι ασκούνται σε γυμναστήριο ή κολυμπούν σε πισίνα, πρέπει επίσης να απέχουν από αυτές τις δραστηριότητες μέχρις ότου ο δερματολόγος βεβαιώσει ότι δεν έχουν πλέον πρόβλημα.



Ο Στίβεν Ζίντερ, προπονητής στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας στο Chapel Ηill και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, τόνισε: «Πρέπει να κρατάτε τον εαυτό σας και τον εξοπλισμό σας καθαρά. Δεν γνωρίζετε ποτέ ποιος χρησιμοποίησε τελευταίος τον εξοπλισμό του γυμναστηρίου». Και ο Τζακ Φόλεϊ, αθλητικός προπονητής και διευθυντής του Τμήματος Αθλητιατρικής στο Πανεπιστήμιο Legih στη Βηθλεέμ της Πενσυλβάνιας, που είναι επίσης ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, ανέφερε ότι στις ΗΠΑ ένας στους τρεις υποφέρει από κάποια δερματική ασθένεια, την οποία μπορεί να μεταδώσει στους άλλους.

Πώς να προφυλαχθείτε

Η έκθεση, που δημοσιεύθηκε στο τεύχος του Αυγούστου της επιθεώρησης «Τhe Journal of Αthletic Τraining», συμβουλεύει «οι αθλητές να κάνουν ντους ύστερα από κάθε προπόνηση με αντιβακτηριακό σαπούνι και νερό σε όλο το σώμα τους».


Ο δρ Ζίντερ ανέφερε πως οι γυναίκες συνηθίζουν να μην κάνουν ντους στα γυμναστήρια, ενώ οι άνδρες κάνουν συνήθως, αλλά δεν καθαρίζουν καλά όλο το σώμα τους, όπως π.χ. τα πέλματα και τα δάκτυλα των ποδιών. Τα καλά εξοπλισμένα γυμναστήρια πρέπει να παρέχουν υγρά αντιβακτηριακά σαπούνια και μαντιλάκια.


«Μετά το ντους, πρέπει να φοράτε καθαρά ρούχα τα οποία θα κρατάτε χωριστά από τα βρώμικα», λέει ο δρ Ζίντερ. «Το καλύτερο είναι να έχετε δύο τσάντες, μία μόνο για τα καθαρά ρούχα και μία για τα ακάθαρτα, τα οποία θα πηγαίνετε μετά για πλύσιμο». Η υγιεινή προϋποθέτει επίσης να αλλάζετε καθημερινά τις αθλητικές κάλτσες και τα εσώρουχα και να στεγνώνετε προσεκτικά τις περιοχές ανάμεσα τα δάκτυλα των ποδιών. 

πηγή: tanea.gr

ΑΦΙΕΡΩΣΗ: 10 συμβουλές για ΛΙΓΟΤΕΡΟ πετρέλαιο! ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ! ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΖΩΗ!

Όλο και περισσότεροι πολίτες αναρωτιούνται πώς μπορούν να περιορίσουν τη χρήση πετρελαίου στην καθημερινότητά τους προκειμένου να μειωθεί η ζήτηση για αυτή τη μαύρη κολλώδη ουσία που καταστρέφει τη βιοποικιλότητα, τις θάλασσες και τις παραλίες σε όλο τον κόσμο.



Από της πιο κάτω συμβουλές τουλάχιστον της μισές να τηρήσουμε θα βοηθήσουμε το περιβάλλον που ζούμε, εμείς, η οικογένεια μας, η γενεές που θα έρθουν.... σε σημαντικό βαθμό!

Ιδού λοιπόν οι δέκα συμβουλές που δίνουμε:

1.      Πηγαίνετε στη δουλειά σας χρησιμοποιώντας τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, το ποδήλατο ή με συνεπιβατισμό (carpooling), μοιράζοντας δηλαδή το ίδιο αυτοκίνητο με άλλους συναδέλφους και φίλους σας. Αποφύγετε όσο το δυνατόν περισσότερο να χρησιμοποιείτε μόνοι σας το αυτοκίνητο για να μεταβείτε στο χώρο εργασία σας.

2.      Προτιμήστε προϊόντα με λιγότερο ή και καθόλου πλαστικό περιτύλιγμα.

3.  Αγοράστε βιολογικά φρούτα και λαχανικά, καθώς τα περισσότερα λιπάσματα και φυτοφάρμακα που χρησιμοποιούνται στη συμβατική γεωργία είναι πετρελαϊκά υποπροϊόντα. 

4.  Γενικά προτιμήστε τα ελληνικά προϊόντα. Στηρίζουμε έτσι και την ελληνική οικονομία που καταναλώνει λιγότερο πετρέλαιο για τη μεταφορά των αγαθών.

 













5. Αγοράστε προϊόντα περιποίησης και ομορφιάς (σαμπουάν, σαπούνι, καλλυντικά κ.α.) που βασίζονται σε φυσικά συστατικά και όχι πετρέλαιο.

6.      Αγοράστε ρούχα από βιολογικό βαμβάκι, κάνναβη, μπαμπού, σόγια... και όχι συνθετικά.

7.      Αποφεύγετε τα πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης και το εμφιαλωμένο νερό. Τώρα το καλοκαίρι παίρνετε μαζί σας ένα μικρό θερμός για το παγωμένο νερό σας. (αλήθεια έχετε σκεφτεί πόσο ακριβό είναι το εμφιαλωμένο νερό;)

8.      Περιορίστε τα αεροπορικά ταξίδια. Τινάζουν τον ετήσιο προϋπολογισμό άνθρακα του καθενός μας στον αέρα και απαιτούν τεράστιες ποσότητες πετρελαίου. Κάποιες επαγγελματικές εργασίες μπορούν να γίνουν και με εναλλακτικές μεθόδους επικοινωνίας χωρίς να χρειάζεται απαραίτητα να ταξιδέψετε.

9.      Σκεφτείτε σοβαρά να αναβαθμίσετε ενεργειακά το σπίτι σας, ειδικότερα αν αυτό είναι χτισμένο πριν το 1980 (δεν έχει δηλαδή θερμομόνωση). Όχι μόνο θα περιορίσετε τη χρήση πετρελαίου για θέρμανση, αλλά θα ενισχύσετε το εισόδημά σας από τη λιγότερη ενέργεια που θα καταναλώνετε. Και αρκετές κυβερνήσεις σας επιχωρηγούν για αυτη σας την απόφαση.

10.  Απαιτήστε από την κυβέρνηση να προωθήσει τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) τόσο στα ελληνικά νησιά όσο και στους αυτοκινητοδρόμους προκειμένου να γίνουν ενεργειακά αυτόνομα και να σταματήσει η καύση πετρελαίου για την ηλεκτροδότηση τους. 

Πηγή: www.greenpeace.org

Ισορροπημένη διατροφή και μέτριας έντασης άσκηση κατά του οξειδωτικού στρες

Ο όρος "οξειδωτικό στρες" περιγράφει τη διαταραχή της ισορροπίας μεταξύ των οξειδωτικών και των αντιοξειδωτικών διαδικασιών του οργανισμού, προς όφελος των πρώτων. Δεν πρόκειται καταρχήν για νόσο, είναι όμως μια ασταθής κατάσταση, η οποία, αν συνεχιστεί, θα οδηγήσει σε κάποια βλάβη, από ελαφρά έως εξαιρετικά σοβαρή, δηλώνει η Ελένη Α. Ρέκκα, αναπληρώτρια Καθηγήτρια Φαρμακευτικής Χημείας Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, αντιπρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Ελευθέρων Ριζών και Οξειδωτικού Στρες σε συνέντευξή της στη δημοσιογράφο Μίνα Ράλλη.

Η ενίσχυση του αντιοξειδωτικού συστήματος του οργανισμού επιτυγχάνεται  με ισορροπημένη και όχι πολλή τροφή και με ικανή αλλά όχι υπερβολική σωματική άσκηση, προσθέτει.

Επιβαρυντικοί παράγοντες είναι η ακτινοβολία, τα χημικά, συγκεκριμένα φάρμακα, τροφές όπως το κόκκινο κρέας και τα πολυακόρεστα λιπαρά, το βιολογικό στρες, το κάπνισμα, το αλκοόλ και η γήρανση.

Το οξειδωτικό στρες, επισημαίνει η κ. Ρέκκα είναι ικανό να προκαλέσει νευροεκφυλιστικές παθήσεις, αυτοάνοσες καταστάσεις, καρδιαγγειακά νοσήματα, γήρανση και άλλα προβλήματα υγείας. Αν και υπάρχουν ορισμένες τεχνικές μέτρησης της οξειδωτικής ζημιάς, ακόμη δεν έχει βρεθεί τελείως αξιόπιστη μέθοδος για το σκοπό αυτό.

Τι  είναι το οξειδωτικό στρες

Τι σημαίνει ο όρος οξειδωτικό στρες;

Ο επικρατέστερος ορισμός του οξειδωτικού στρες είναι αυτός που διατυπώθηκε από τον καθηγητή H. Sies: «Οξειδωτικό στρες είναι η διαταραχή της ισορροπίας μεταξύ των οξειδωτικών και των αντιοξειδωτικών διαδικασιών του οργανισμού, προς όφελος των πρώτων».¹ Αναλυτικότερα:

Τα κυριότερα συστατικά των τροφών μας (πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λίπη) αξιοποιούνται στον οργανισμό μας είτε για τη σύνθεση των δομικών μορίων αυτού, είτε για παραγωγή της απαραίτητης ενέργειας. Αυτά γίνονται με την οξείδωση των συστατικών των τροφών από το εισπνεόμενο οξυγόνο και τη δράση ορισμένων ενζύμων.

Κατά τη διαδικασία αυτή συμβαίνει βαθμιαία οξείδωση των προαναφερθέντων υλικών και αντίστοιχη πλήρης αναγωγή του οξυγόνου προς σχηματισμό νερού. Με τον τρόπο αυτό καταναλίσκεται περίπου το 98% του χρησιμοποιουμένου οξυγόνου.

Το υπόλοιπο 2% του οξυγόνου ανάγεται μερικώς, δρώντας ως οξειδωτικό, και με τον τρόπο αυτό προκύπτουν οι καλούμενες «δραστικές μορφές οξυγόνου», δηλ. η ρίζα ανιόντος υπεροξειδίου, το υπεροξείδιο του υδρογόνου (το οποίο δεν είναι ελεύθερη ρίζα, κατατάσσεται όμως στις δραστικές μορφές οξυγόνου, διότι μπορεί να οδηγήσει σε σχηματισμό ελευθέρων ριζών, π.χ. παρουσία σιδήρου) και η ρίζα υδροξυλίου.

Οι μορφές αυτές, όταν βρίσκονται σε ελάχιστα ποσά, είναι χρήσιμες, π.χ. για τη λειτουργία της άμυνας του οργανισμού ή για τη μεταφορά σημάτων. Σε μεγαλύτερα ποσά, όμως, ή κάτω από ορισμένες συνθήκες, μπορούν να καταστούν πολύ τοξικές. Είναι ικανές να προσβάλλουν ζωτικής σημασίας συστατικά του οργανισμού, πρωτεΐνες, λιπίδια, DNA, με συνέπεια διαταραχή της λειτουργίας και σοβαρές βλάβες αυτού.

Ο οργανισμός, κατά τη μακρά πορεία της εξέλιξης, έχει αναπτύξει αμυντικούς, αντιοξειδωτικούς μηχανισμούς, προς αποφυγή ή επιδιόρθωση των βλαβών αυτών. Έτσι, στον οργανισμό διατηρείται ισορροπία μεταξύ οξειδωτικών και αντιοξειδωτικών λειτουργιών, η διαταραχή της οποίας οδηγεί σε οξειδωτικό στρες. Οξειδωτικό στρες δεν σημαίνει υποχρεωτικά νόσο, είναι όμως μια ασταθής κατάσταση, η οποία, εάν συνεχιστεί, θα οδηγήσει σε κάποια βλάβη και νόσο, από ελαφρά έως εξαιρετικά σοβαρή.

Ποιοι παράγοντες αυξάνουν την παραγωγή ελευθέρων ριζών;

Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που αυξάνουν την παραγωγή ελευθέρων ριζών. Μερικοί από αυτούς είναι:

• Ακτινοβολία: Κυρίως η ιονίζουσα ακτινοβολία (π.χ. ακτίνες Χ- και γ-). Η υπεριώδης ακτινοβολία δεν περιέχει τόση ενέργεια ώστε να δημιουργήσει ελεύθερες ρίζες. Σαφώς όμως είναι βλαπτική, λόγω της έμμεσης παραγωγής δραστικών μορφών οξυγόνου (φωτοοξειδωτική βλάβη), μέσω φωτοευαισθητοποιητικών ουσιών
• Ποικίλα χημικά, π.χ. βενζόλιο, που χρησιμοποιείται στη χημική βιομηχανία ως διαλύτης αλλά και ως πρώτη ύλη.
• Φάρμακα, π.χ. αδριαμυκίνη (χημειοθεραπευτική τετρακυκλίνη), βενζοϋλοϋπεροξείδιο (κατά της ακμής), ακόμη και η παρακεταμόλη, ευρέως χρησιμοποιούμενο αναλγητικό, σε πολύ μεγάλες δόσεις.
• Τρόφιμα: Κόκκινο κρέας, λάδια πολύ μεγάλης περιεκτικότητας σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα.
• Περιβαλλοντικοί ρύποι, π.χ. αμίαντος, όζον (το στρώμα του όζοντος στην ανώτερη ατμόσφαιρα προφυλάσσει από την υπεριώδη ακτινοβολία, και οι «τρύπες του όζοντος» που προκαλούν, για παράδειγμα οι χλωροφθοράνθρακες που χρησιμοποιούνται ως προωθητικά σε αερολύματα (sprays), μειώνουν την προστατευτική του δράση. Αντιθέτως, όταν το όζον δημιουργείται στα κατώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας, προκαλεί οξειδωτικό στρες, καθώς είναι ισχυρότατο οξειδωτικό. Σημαντικότατη πηγή δημιουργίας όζοντος είναι τα καυσαέρια από τις εξατμίσεις των αυτοκινήτων), ακρολεΐνη (από εξατμίσεις αυτοκινήτων, από πολυχρησιμοποιημένα υπερθερμαινόμενα μαγειρικά έλαια).
• Γεωργικά φάρμακα, φυτοφάρμακα, π.χ. παρακουότ.
• Νόσοι, όπως αρτηριοσκλήρυνση, σακχαρώδης διαβήτης, καταστάσεις φλεγμονής (π.χ. ρευματοειδής αρθρίτιδα), νευροεκφυλιστικές νόσοι (π.χ. νόσος Alzheimer).
• Στρες από ποικίλα αίτια, π.χ. συναισθηματική διέγερση.
• Γήρανση του οργανισμού
• Τρόπος ζωής, π.χ. κάπνισμα, μεγάλη και συχνή κατανάλωση αλκοόλης.

Υπάρχουν ομάδες υψηλού κινδύνου;

Ναι, και βασίζονται στα προαναφερθέντα: οι αλκοολικοί, οι καπνιστές, οι πλημμελώς διατρεφόμενοι (κυρίως με επεξεργασμένα τρόφιμα), οι ακτινοθεραπευόμενοι, οι υποκείμενοι σε στρες, σε θεραπεία με ορισμένα φάρμακα επί μακρόν, οι πολυμεταγγιζόμενοι (λόγω υπερφόρτισης σε σίδηρο, που μπορεί να καταλύει αντιδράσεις ελευθέρων ριζών), οι αλόγιστα εκτιθέμενοι στον ήλιο.

Σε ποιες ηλικίες εμφανίζεται;

Ευκολότερα στους ηλικιωμένους, διότι εμφανίζουν μειωμένη ικανότητα προσαρμογής. Ο οργανισμός μέχρις ενός σημείου, αποκρίνεται σε οξειδωτική προσβολή, με αύξηση της σύνθεσης ενζύμων που αντιμετωπίζουν το οξειδωτικό στρες, καθώς και αντιοξειδωτικών ενώσεων. Η προσαρμοστική αυτή ικανότητα μειώνεται με την αύξηση της ηλικίας.

Επιπλέον τα άτομα αυτά παρουσιάζουν ελαττωμένη ικανότητα απορρόφησης χρήσιμων αντιοξειδωτικών παραγόντων από τις τροφές, όπως βιταμινών Ε και Α. Επίσης, τα πολύ νέα άτομα, που δεν έχουν αναπτύξει πλήρως τις φυσιολογικές αμυντικές διαδικασίες, ενώ, ταυτοχρόνως, παρουσιάζουν έντονο μεταβολισμό, επομένως αυξημένη πιθανότητα διαρροής ηλεκτρονίων και σχηματισμό ελευθέρων ριζών.

Όταν βιώνουμε μία περίοδο έντονου στρες στην καθημερινότητά μας αυτό σημαίνει και αύξηση της οξειδωτικής ζημιάς;

Ναι. Ως (βιολογικό) στρες, το οποίο περιγράφηκε περίπου τριάντα χρόνια πριν από το οξειδωτικό στρες, ορίζεται «η μη ειδική (προσαρμοστική) απόκριση του οργανισμού σε κάθε απαίτηση». Είναι προφανές ότι δεν μπορεί να υπάρχουν διαφορετικοί τύποι βιολογικού στρες. Εκφράσεις όπως συναισθηματικό στρες, στρες πτήσης, επιτυχίας, ψύχους, στρες έλλειψης τροφής, ύπνου, στρες βαρύτητας, κολύμβησης και κοινωνικό στρες είναι αποδεκτές μόνον όταν γίνεται ξεκάθαρα αντιληπτό ότι αποτελούν απλώς συντμήσεις για την έκφραση «στρες που προκαλείται από τον έναν ή τον άλλο παράγοντα».

Στο εργαστήριό μας έχουμε δείξει ^2,3 ότι το βιολογικό στρες συνοδεύεται πάντα από οξειδωτικό στρες. Όταν το βιολογικό στρες είναι έντονο και χρόνιο, μπορεί να οδηγήσει σε οξειδωτική βλάβη κυττάρων, επομένως σε παθολογική κατάσταση.

Ποιοι παράγοντες αναστέλλουν την οξειδωτική δράση, δηλαδή τη βλαπτική δράση των ελεύθερων ριζών στον οργανισμό;

Το αμυντικό, αντιοξειδωτικό σύστημα του οργανισμού περιλαμβάνει αντιοξειδωτικά ένζυμα, π.χ. καταλάση, απλά αντιοξειδωτικά πεπτίδια και αμινοξέα, π.χ. γλουταθειόνη, κυστεΐνη. Η διατήρηση και η ενίσχυση του συστήματος αυτού είναι πολύ σημαντική, και επιτυγχάνεται με ισορροπημένη και όχι πολλή τροφή, με ικανή, αλλά όχι υπερβολική σωματική άσκηση.

Παραπέρα, αντιοξειδωτική δράση ασκούν ενώσεις που έρχονται στον οργανισμό με την τροφή, όπως βιταμίνες Ε (σπανάκι και άλλα φυλλώδη πράσινα λαχανικά, ελιές, ξηροί καρποί) και C (φρούτα), καροτινοειδή, λυκοπίνιο, φλαβονοειδή και ανθοκυάνες, δηλαδή φρούτα, λαχανικά, ει δυνατόν ωμά, λίγο κρασί, κατά προτίμηση κόκκινο, τσάι, σοκολάτα.

Καλά και ισχυρά αντιοξειδωτικά επίσης είναι η ουβικινόλη (κυτόχρωμα Q10), το φερουλικό οξύ (σίτος, ρύζι, ξηροί καρποί, φρούτα). Μερικές ακόμη ενώσεις ικανές να δεσμεύουν ορισμένα μέταλλα, π.χ. σίδηρο, των οποίων η παρουσία σε ελεύθερη μορφή ιόντων καταλύει το σχηματισμό δραστικών μορφών οξυγόνου. Πάντως, η απάντηση στο ερώτημα πότε, πού και σε πόση ποσότητα στον οργανισμό μπορούν να βρεθούν τα αντιοξειδωτικά αυτά, έχει τεράστια σημασία για την επίτευξη αποτελεσματικής προστασίας.

Ποια η διαφορά στη συγκέντρωση αντιοξειδωτικών σε ένα τρόφιμο και του αντιοξειδωτικού αποτελέσματος;

Η διαφορά αυτή είναι πολύ μεγάλη. Πολλές φορές, τα αντιοξειδωτικά που υπάρχουν στα τρόφιμα φέρουν μικρό αντιοξειδωτικό αποτέλεσμα, διότι:

• Μερικά, π.χ. η βιταμίνη C, καταστρέφονται με το μαγείρεμα, την επεξεργασία των τροφίμων ή τη μακρά παραμονή.
• Άλλα δεν απορροφούνται ικανοποιητικά, π.χ. οι λεγόμενες πολυφαινόλες απορροφούνται λίγο.
• Άλλες ενώσεις βρίσκονται στα τρόφιμα σε κατάσταση, η οποία πρέπει να τροποποιηθεί ώστε να απορροφηθούν μερικώς.

Έτσι τα καροτινοειδή, και ιδίως το λυκοπίνιο (από τη φρέσκια ντομάτα) απορροφώνται σε μικρό ποσοστό. Αυτό διότι το λυκοπίνιο είναι αδιάλυτη ένωση στο νερό, έτσι στα νωπά λαχανικά, που περιέχουν πολύ νερό, ευρίσκεται σχεδόν σε κρυσταλλική μορφή, και δεν μπορεί να απορροφηθεί. Αν όμως η ντομάτα θερμανθεί, και μάλιστα με την παρουσία λαδιού, το λυκοπίνιο, ως λιπόφιλη ένωση, διαλύεται στο λάδι, και κατόπιν γαλακτοματοποιείται από τα χολικά άλατα της χολής και απορροφάται καλύτερα.



Ακόμη όμως κι αν οι αντιοξειδωτικές ενώσεις απορροφώνται, θα πρέπει να κατανέμονται στον οργανισμό και να απαντώνται στην περιοχή που πρέπει να δράσουν σε κατάλληλες, επαρκείς συγκεντρώσεις. Για να έχει αξία ένα αντιοξειδωτικό, πρέπει να φθάνει στο σημείο του σώματος που το χρειάζεται, και να δρα εκεί, και μάλιστα σε πολύ μικρότερες συγκεντρώσεις από τον οξειδωτικό, βλαπτικό παράγοντα.

Δεν πρέπει κανείς να παρασύρεται από την in vitro ύπαρξη αντιοξειδωτικής ικανότητας συστατικών των τροφών και να την επεκτείνει σε αντιοξειδωτικό αποτέλεσμα στον οργανισμό, καθώς αυτά τα δύο δεν βαίνουν παράλληλα. Επί πλέον, «αντιοξειδωτική ουσία» δεν σημαίνει υποχρεωτικά «ασφαλής ουσία».

Οξειδωτικό στρες και υγεία

Ποιες ασθένειες μπορεί να προκαλέσει το οξειδωτικό στρες;

Είναι γενικά παραδεκτό πως το οξειδωτικό στρες αναπόφευκτα συνοδεύει κάθε βλάβη ιστού. Το ερώτημα, λοιπόν, δεν είναι «μπορεί το οξειδωτικό στρες να προκαλέσει νόσο;» αλλά «το οξειδωτικό στρες, που οπωσδήποτε συνυπάρχει, είναι ικανό να προκαλέσει παθολογικές εκδηλώσεις;»⁴

Λαμβάνοντας αυτό υπ’ όψη, παθολογικές καταστάσεις όπου αποδεδειγμένα συνεισφέρει είναι: *νευρωνική εκφύλιση, ελάττωση μνήμης και άλλων νοητικών λειτουργιών, γεροντική άνοια τύπου Alzheimer, νόσος του Parkinson, άλλες νευροεκφυλιστικές καταστάσεις

• σπασμοί
• αυτοάνοσες καταστάσεις, π.χ. ρευματοειδείς νόσοι, ερυθηματώδης λύκος, νόσος του Krohn, σκλήρυνση κατά πλάκας
• καρδιαγγειακά νοσήματα, αρρυθμίες, αθηρωμάτωση, αρτηριοσκλήρυνση, υπέρταση. *σακχαρώδης διαβήτης, αγγειοπάθεια από διαβήτη
• γήρανση
• βλάβες από ισχαιμία/επαναιμάτωση, π.χ. μετά από εγκεφαλικό ή καρδιακό ισχαιμικό επεισόδιο
• τοξικότητα από μερικά φάρμακα και δηλητήρια.

Ένα υγιές άτομο κινδυνεύει λιγότερο από κάποιο άτομο με προβλήματα υγείας από το οξειδωτικό στρες;

Γενικώς, ναι. Άτομα με προβλήματα υγείας θα έχουν ήδη ένα βαθμό οξειδωτικού στρες, επιπλέον μπορούν δυσκολότερα να θέσουν σε λειτουργία τον ενδογενή αντιοξειδωτικό μηχανισμό που αναφέρθηκε προηγουμένως.

Από την άλλη μεριά, μπορεί μικρού βαθμού οξειδωτικό στρες να είναι επωφελές. Έτσι εξηγείται, π.χ., η χρησιμότητα της σωματικής άσκησης σε άτομα με υπερλιπιδαιμία: Έχοντας υπ’ όψη πως η αρτηριοσκληρωτική πλάκα στα αγγεία δημιουργείται από την οξειδωμένη LDL, (η LDL είναι η «κακή χοληστερόλη»), εάν κινητοποιηθεί, με την άσκηση, το αντιοξειδωτικό μας σύστημα, θα περιοριστεί αυτή η οξείδωση της LDL.

Η χρήση φαρμάκων είναι κάτι που μπορεί να αυξήσει  τις ελεύθερες ρίζες;

Ναι, μερικών. Ήδη έχουμε αναφέρει κάποια παραδείγματα.

Με ποιο τρόπο μπορούμε να ‘’μετρήσουμε’’ την οξειδωτική ζημιά στον οργανισμό μας; Υπάρχει ειδική εξέταση;

Αν και υπάρχουν ορισμένες τεχνικές, ακόμη δεν έχει βρεθεί τελείως αξιόπιστη μέθοδος για το σκοπό αυτό. Από τις πλέον ακριβείς είναι ο έλεγχος των ‘’ισοπροστανίων” σε δείγμα ιστού ή αίματος, ενδεικτικός για οξείδωση λιπιδίων του οργανισμού, ο έλεγχος οξειδωτικής βλάβης του DNA σε δείγμα ούρων, πάντως τα αποτελέσματα πρέπει πάντα να αξιολογούνται με προσοχή.

Η χρήση δισκίων με αντιοξειδωτικά είναι επαρκής;

Αν η βλάβη είναι στην αρχή, πιθανόν να σταματήσει η πρόοδος ή και να αντιστραφεί η πορεία. Πάντως εξαρτάται από το όργανο, το βαθμό της βλάβης, το χρησιμοποιούμενο αντιοξειδωτικό και τη σωστή τεχνολογικά παρασκευή του δισκίου.
Οξειδωτικό στρες και ομορφιά

Πώς επιδρά το οξειδωτικό στρες στη διαδικασία της γήρανσης; Πόσο σημαντική είναι η οξειδοαναγωγική ισορροπία απέναντι στη κληρονομικότητα;

Από πολλά χρόνια είναι γνωστό ότι η γήρανση έχει στενή σχέση με οξειδωτικές διαδικασίες. Ο άνθρωπος έχει όχι μόνο την ηλικία των χρόνων του, αλλά και την ηλικία του κυκλοφορικού του. Το κυκλοφορικό είναι το σύστημα από το οποίο εξαρτώνται όλα τα άλλα συστήματα και όργανα, διότι μεταφέρει θρεπτικά υλικά, οξυγόνο για την αξιοποίησή τους, πλήθος άλλων απαραιτήτων στοιχείων.

Επίσης το κεντρικό νευρικό σύστημα, ο εγκέφαλος, είναι ο γενικός συντονιστής των σωματικών, ψυχικών και νοητικών λειτουργιών. Νόσοι φθοράς σχετιζόμενες με την ηλικία, όπως η αρτηριοσκλήρυνση, μερικές αρρυθμίες, καρδιακό έμφραγμα, νευροεκφυλιστικές νόσοι, έχουν άμεση σχέση με παραγωγή ελευθέρων ριζών και συνεπάγονται οξειδωτική βλάβη.

Υπάρχει σχέση κληρονομικότητας και οξειδοαναγωγικής ισορροπίας. Η οξειδοαναγωγική ισορροπία εξαρτάται από την ικανότητα του οργανισμού να παράγει αμυντικούς παράγοντες, όπως ένζυμα και πεπτίδια, π.χ. γλουταθειόνη, η οποία ρυθμίζονται από γονίδια.

Τι επιπτώσεις μπορεί να έχει στο δέρμα μας; Και κυρίως στην κυτταρίτιδα;

Το δέρμα των περισσοτέρων ανθρώπων είναι εκτεθειμένο στο περιβάλλον:  ατμοσφαιρικό οξυγόνο, αερίους ρύπους, π.χ. όζον, διοξείδια του θείου και του αζώτου. Στο δέρμα εφαρμόζονται διάφορες χημικές ουσίες με κρέμες, διαλύματα, αλοιφές, τοξικά υλικά του νερού, π.χ. χλώριο, διαλυμένα μεταλλικά ιόντα, αποσμητικά και ανθιδρωτικά που περιέχουν άλατα αργιλίου, προϊόντα βακτηρίων του δέρματος ή άλλα που περιέχονται και απεκκρίνονται με τον ιδρώτα. Πολλά από τα σώματα αυτά μπορούν να προκαλέσουν ή να καταλύσουν αντιδράσεις ελευθέρων ριζών.

Το σοβαρότερο πρόβλημα που φαίνεται ότι αντιμετωπίζει το δέρμα είναι η υπεριώδης ακτινοβολία. Είναι βλαπτική, λόγω της έμμεσης παραγωγής δραστικών μορφών οξυγόνου (φωτοοξειδωτική βλάβη), μέσω φωτοευαισθητοποιητικών ουσιών. Τέτοιες ουσίες μπορεί να υπάρχουν σε καλλυντικά, ορισμένα φάρμακα, π.χ. φαινοθειαζίνες, και σε προϊόντα μικροοργανισμών που συνήθως απαντούν στο δέρμα, κυρίως ατόμων που πάσχουν από ακμή (Propionibacterium acnes).

Φωτοευαισθητοποιητές είναι και μερικά φυτικής προέλευσης υλικά, όπως από τον κατιφέ (καλεντούλα), το φωτοευαισθητοποιό α-τερθειενύλιο, που χρησιμοποιείται ως εντομοκτόνο, και από το υπερικό, η ισχυρά φωτοευαισθητοποιητική ουσία υπερικίνη. Αλλά και αρκετά κοινά τρόφιμα, όπως το σέλινο και ο μαϊντανός, έχουν φωτοευαισθητοποιητικά συστατικά, που από μόνα τους φυσικά, με κατανάλωση αυτών των τροφίμων, δεν δημιουργούν πρόβλημα, θα μπορούσαν όμως να δράσουν αθροιστικά σε συνδυασμό με άλλες φωτοευαισθητοποιητικές ουσίες.

Η σοβαρότερη βλάβη που μπορεί να δημιουργήσει η υπεριώδης ακτινοβολία είναι καρκίνος του δέρματος, το πολύ επικίνδυνο μελάνωμα. Ηπιότερη, αλλά σημαντική βλάβη είναι η γήρανση του δέρματος. Η φωτογήρανση του δέρματος συνοδεύεται από εμφάνιση ρυτίδων, απώλεια ελαστικότητας, αύξηση της ευθραυστότητας αυτού και επιβράδυνση επούλωσης τραυμάτων.

Δυστυχώς, δεν μπορώ να πω πολλά για την κυτταρίτιδα, κυρίως διότι δεν είναι γνωστή η αιτία που την προκαλεί. Ενέχονται κληρονομικότητα, γενετικοί, ορμονικοί παράγοντες, τρόπος ζωής και ίσως διατροφή.

Οξειδωτικό στρες και διατροφή

Ποιες είναι οι κυριότερες πηγές και τύποι αντιοξειδωτικών ουσιών;

• Γλουταθειόνη, κυρίως στο συκώτι και στον κρόκο του αυγού. Όταν λαμβάνεται με την τροφή, πέπτεται, όμως έτσι παρέχει ένα από τα συστατικά της, την κυστεΐνη, η οποία ευρίσκεται σε αφθονία στο ήπαρ, στο κρέας και στο αυγό.
• Βιταμίνη C σε εσπεριδοειδή, πιπεριές, ακτινίδια και όλα τα νωπά φρούτα.
• Τοκοφερόλη (κυρίως η α-τοκοφερόλη, βιταμίνη Ε) στο φύτρο του σίτου.
• Βιταμίνη Α σε ήπαρ, μουρουνέλαιο, ιχθυέλαια.
• Καροτινοειδή, σε καρότα, πράσινα λαχανικά, λυκοπίνιο στη ντομάτα.
• Πολυφαινολικές ενώσεις (φλαβόνες, δεσβερατρόλη) στο ρόδι (το οποίο επίσης περιέχει βιταμίνη C), σε κόκκινα κρασιά.
• Στο υδατικό μέρος του χυμού της ελιάς υπάρχει η ελαιοευρωπαΐνη.

Ποια είναι ιδανική διατροφή κατά του οξειδωτικού στρες;

Ιδανική διατροφή είναι αυτή που από ποσότητα δεν είναι πολλή, καλύτερα να είναι λιγότερη απ’ αυτή που νομίζουμε ότι μας είναι αρκετή. Από ποιότητα, αυτή που έχει τα απαραίτητα αμινοξέα, και μάλιστα τα θειούχα, κρέας, ψάρι, αυγά, γαλακτοκομικά. Αυτή που έχει τριγλυκερίδια με αρκετό ελαϊκό οξύ και λίγα κορεσμένα λιπαρά οξέα όπως το παλμιτικό και το στεατικό, δηλ. κυρίως ελαιόλαδο. Από την άλλη πλευρά, όμως, να μην έχει πολλά πολυακόρεστα οξέα (φυστικέλαιο, λινέλαιο), στην τελευταία περίπτωση, μάλιστα, πιθανόν να απαιτείται αυξημένη δόση βιταμίνης Ε.

Συνιστάται τροφή φτωχή σε ζωικά λίπη (δεν περιλαμβάνονται τα ιχθυέλαια, που συνιστώνται, αλλά είναι δύσπεπτα) και σε χοληστερόλη (πλούσια σε χοληστερόλη είναι τα ζωικά λίπη). Συνιστώνται πουλερικά και κυρίως ψάρια. Φυτικές τροφές προσφέρουν αρκετά αντιοξειδωτικά, βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, και αρκετά μη απορροφούμενα, άπεπτα υλικά, που συντελούν στην απομάκρυνση πολλών βλαπτικών συστατικών, όπως της χοληστερόλης. Τα όσπρια είναι καλή πηγή πρωτεϊνών και απέπτων υλικών. Τα δημητριακά είναι καλή πηγή πρωτεϊνών, βιταμίνης Ε, άλλων βιταμινών της ομάδας Β, αλλά και απέπτων υλικών που απομακρύνουν σχετικά καλά τη χοληστερόλη, πριν προφθάσει να επαναρροφηθεί.

Έχει μεγαλύτερη αξία η περιεκτικότητα του τροφίμου σε αντιοξειδωτικά ή η τελική αντιοξειδωτική του ικανότητα στον οργανισμό;

Η αξία ενός τροφίμου εξαρτάται και από την περιεκτικότητά του σε αντιοξειδωτικά, αλλά και από το ποιά εξ αυτών. Π.χ. η βιταμίνη Ε απορροφάται καλά από το γαστρεντερικό, ιδίως  όταν λαμβάνεται με την τροφή. Για τα καροτινοειδή και το λυκοπίνιο αναφέρθηκα προηγουμένως. Η απορρόφηση των πολυφαινολών είναι μικρή. Επομένως, η αξία ενός τροφίμου εξαρτάται από την αντιοξειδωτική του ικανότητα στον οργανισμό.

Ποιοι είναι οι παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν στην περιεκτικότητα των αντιοξειδωτικών ενός τροφίμου;

Πόσο φρέσκο είναι, πόσο καλά έχει συντηρηθεί, πώς έχει επεξεργαστεί, πώς έχει μαγειρευτεί. Επίσης, ποιές είναι οι ταυτόχρονα λαμβανόμενες ουσίες. Π.χ. βιταμίνη C μαζί με σίδηρο, κοβάλτιο ή χαλκό δεν συνιστάται. Λευκωματούχα υλικά περιορίζουν ακόμη περισσότερο την απορρόφηση των πολυφαινολών.

Τα επεξεργασμένα τρόφιμα μειονεκτούν σε αντιοξειδωτικά;

Σαφώς ναι. Η επεξεργασία ελαττώνει την βιταμίνη C. Επίσης, με την επεξεργασία μερικές πολυφαινόλες οξειδώνονται, δίνοντας μάλιστα περισσότερο τοξικά προϊόντα. Η κατάψυξη όταν δεν γίνεται σωστά, δηλ. όταν γίνεται με βραδεία και όχι με απότομη ψύξη σε πολύ χαμηλή θερμοκρασία (όπως πρέπει), έχει ως αποτέλεσμα κατά την απόψυξη να διαρρέουν με το νερό των κυττάρων πολλά χρήσιμα συστατικά, μεταξύ των οποίων και πολλά αντιοξειδωτικά, διότι οι κρύσταλλοι του σχηματιζομένου πάγου διαρρηγνύουν το τοίχωμα και την μεμβράνη των κυττάρων των τροφίμων.

Η προσθήκη τεχνητών γλυκαντικών ή αρωματικών ουσιών και χρωστικών, καθώς και η προσθήκη υλικών που βελτιώνουν την υφή, π.χ. το ιξώδες, μάλλον θα πρέπει να αποφεύγονται, ή τα υλικά να ελέγχονται λεπτομερώς. Τέλος πολλά από τα πρόσθετα των τροφίμων είναι δυνατόν να επηρεάσουν το μεταβολισμό ξενοβιοτικών, η επαγωγή του οποίου μπορεί να συμβάλλει στην εμφάνιση οξειδωτικού στρες.

Τα λειτουργικά τρόφιμα που είναι με εμπλουτισμένα με αντιοξειδωτικές ουσίες αποτελούν μέρος μιας αντιοξειδωτικής διατροφής;

Πάντοτε υπάρχει η ανάγκη λεπτομερούς ελέγχου των τροφίμων αυτών, τόσο σοβαρού και υπευθύνου όσο και για τα φάρμακα, ίσως ακόμη πιο ενδελεχούς, μια και αφορούν μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού και καταναλώνονται σε μεγαλύτερες ποσότητες. Πάντως, εκτός ειδικών περιπτώσεων, η ισορροπημένη διατροφή είναι προτιμότερη.

Πώς λειτουργούν χρονικά οι αντιοξειδωτικές ουσίες από την ώρα που καταναλώνονται;

Αυτό εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, π.χ. το είδος του αντιοξειδωτικού, τη λήψη του με ή χωρίς τροφή, τη διαλυτότητά του, την ικανότητά του να απορροφάται και να κατανέμεται στον οργανισμό. Έτσι, η βιταμίνη C απορροφάται γρήγορα, κατανέμεται γρήγορα αλλά και παραμένει λίγο χρόνο στον οργανισμό. Αντιθέτως, οι βιταμίνες Α και D, ως λιποδιαλυτές, απορροφώνται βραδέως, μένουν όμως αρκετό χρονικό διάστημα. Η βιταμίνη C μπορεί να εισέλθει στον εγκέφαλο με ειδικό μηχανισμό, η βιταμίνη Ε, αν και λιποδιαλυτή, δύσκολα μπαίνει στον εγκέφαλο. Η γλουταθειόνη, επειδή καταστρέφεται στο γαστρεντερικό σύστημα, χορηγείται με τη μορφή των προδρόμων κυστίνης ή ακετυλοκυστεΐνης, από τις οποίες στο ήπαρ συντίθεται η γλουταθειόνη. Αυτό φυσικά απαιτεί μερικές ώρες.

Πώς επιδρά η κατανάλωση αλκοόλ και καφεΐνης;

Η κατανάλωση αιθανόλης σαφώς λειτουργεί επιβαρυντικά, εφ’ όσον η ίδια η αιθανόλη, λαμβανόμενη σε μεγάλη ποσότητα και επί μακρό χρόνο, παράγει ελεύθερες ρίζες. Αναφορικά με την καφεΐνη, αυτή μάλλον δεν έχει καμία επίδραση στο οξειδωτικό στρες. Αν όμως εννοούμε ρόφημα καφέ, τσαγιού, κλπ, τότε περιέχονται πολυφαινόλες, στις οποίες αναφερθήκαμε προηγουμένως. Το ίδιο ισχύει και για την αιθανόλη στο κόκκινο, κυρίως, κρασί. Δηλαδή, συνολικά, υπάρχει μια μικρή, θετική προσφορά.

Η παχυσαρκία αποτελεί επιβαρυντικό παράγοντα;

Συνολικά, ναι. Τα παχύσαρκα άτομα συνήθως δεν παρουσιάζουν μεγάλη σωματική δραστηριότητα, η οποία συμβάλλει στην ενίσχυση των αντιοξειδωτικών αμυντικών μηχανισμών. Επιπλέον, τα άτομα αυτά συχνά υποφέρουν από σακχαρώδη διαβήτη ή αρτηριοσκλήρυνση, καταστάσεις που εμπλέκονται με το οξειδωτικό στρες.

Τι ρόλο παίζει η άσκηση;

Σημαντικό. Περιορίζει το οξειδωτικό στρες ενισχύοντας τους αντιοξειδωτικούς μηχανισμούς του οργανισμού, τονώνει το καρδιαγγειακό, μειώνει την αθηρωμάτωση. Η άσκηση θα πρέπει να είναι κυρίως αερόβια και όχι πολύ έντονη.

Ο επαρκής ύπνος και η ξεκούραση σε ποιο βαθμό μπορούν να βοηθήσουν;

Αρκετά, με την έννοια ότι ο ύπνος ξεκουράζει το σώμα και το νου και ελαττώνει το βιολογικό στρες.

Ποια βιβλιογραφία προτείνετε για να διαβάσουν οι επιστήμονες υγείας και ποια για τους καταναλωτές;

Υπάρχει πλήθος βιβλίων και άρθρων, τόσο στην ελληνική όσο και στη διεθνή βιβλιογραφία, θα πρέπει όμως να διαβάζονται κριτικά. Εξαιρετικό βιβλίο είναι τα παρακάτω αναφερόμενο των B. Halliwell και J.M.C. Gutteridge.

Βιβλιογραφία

1. H. Sies, “Oxidative stress II. Oxidants and Antioxidants”. Academic Press, 1991.
2. KC Tsiakitzis, EA Rekka, AP Kourounakis, PN Kourounakis. Novel compounds designed as antistress agents. J Med Chem. 2009, 52, 7315-8.
3. K Tsiakitzis, AP Kourounakis, E Tani, EA Rekka, PN Kourounakis. Stress and active oxygen species--effect of alpha-tocopherol on stress response. Arch Pharm (Weinheim). 2005, 338, 315-21.
4. B. Halliwell, J.M.C. Gutteridge, “Free Radicals in Biology and Medicine”. Oxford University Press, 2003.

Oλική ανανέωση με βότανα

Με τη βοήθεια του φυσικοπαθητικού κ. Mιχάλη Kυριακίδη, ανακαλύψτε τα βότανα που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να ανανεωθείτε. Πρόκειται για βότανα που βοηθούν το σώμα σας να αποβάλει τα «περιττά» στοιχεία που έχουν συσσωρευτεί εντός του στο διάστημα των περασμένων μηνών. Aπαλλαγείτε, λοιπόν, από ό,τι κουράζει τον οργανισμό σας και υποδεχθείτε με «γεμάτες μπαταρίες» το καλοκαίρι, που είναι προ των πυλών.

Tριγονέλα, αν πρήζεστε συχνά
H τριγονέλα είναι ένα βότανο που βοηθά στην αποτοξίνωση του οργανισμού και στην αποβολή των περιττών υγρών από το σώμα. Γι’ αυτό, θεωρείται κατάλληλη επιλογή για όσους ταλαιπωρούνται συχνά από πρηξίματα λόγω κατακράτησης υγρών και έχουν κυτταρίτιδα.
Πώς θα την πιείτε (έγχυμα): Σε βρασμένο νερό ρίχνετε μία πρέζα τριμμένα φύλλα τριγονέλας για 5-10΄, σουρώνετε και πίνετε έως 2 φλιτζάνια την ημέρα (πρωί, βράδυ) για 1 μήνα.



Γαϊδουράγκαθο, αν σας αρέσουν τα γλυκά
Tα φύλλα και τα κλαδάκια του γαϊδουράγκαθου βοηθούν στην αποβολή των τοξινών από το σώμα, ενώ παράλληλα τονώνουν τη λειτουργία του ήπατος. Eάν νιώθετε ιδιαίτερα κουρασμένοι, λοιπόν, και έχετε ταλαιπωρήσει τον οργανισμό σας με άφθονα γλυκά αλλά και φάρμακα κατά τη διάρκεια του χειμώνα, το γαϊδουράγκαθο μπορεί να σας βοηθήσει.
Πώς θα το πιείτε (αφέψημα) : Bράζετε το βότανο μαζί με το νερό για 3-4΄, σουρώνετε και πίνετε μέχρι 2 φλιτζάνια την ημέρα (πρωί, βράδυ) για ένα μήνα. Yπολογίστε 2 πρέζες για 1 φλιτζάνι νερό.



Aγκινάρα, αν αγαπάτε τα λιπαρά
H αγκινάρα συγκαταλέγεται στα φυτά που χρησιμοποιούνται ως ροφήματα. Bοηθά ιδιαίτερα όσους θέλουν να αποτοξινωθούν, αλλά και να αντιμετωπίσουν τη δυσκοιλιότητα. Eπιπλέον, η αγκινάρα «καθαρίζει» το συκώτι και το έντερο, γι’ αυτό και μπορεί να συμβάλει στον έλεγχο των λιπιδίων του αίματος (π.χ. υψηλή χοληστερίνη και τριγλυκερίδια).
Πώς θα την πιείτε ( έγχυμα) : Pίχνετε σε ένα φλιτζάνι βραστό νερό 1 κουταλιά φύλλα αγκινάρας, για 10΄. Πίνετε 3 φλιτζάνια την ημέρα, 20 λεπτά πριν το φαγητό, για 7-10 ημέρες.


Ginseng, αν θέλετε τόνωση
«H ρίζα της ζωής», όπως λέγεται το κινέζικο ginseng, προσφέρει σωματική και ψυχική τόνωση, αλλά και ενίσχυση της σεξουαλικής απόδοσης. Eπίσης, τονώνει την αντοχή του οργανισμού, οπότε συνιστάται όταν το πρόγραμμά σας είναι φορτωμένο και νιώθετε ότι δεν έχετε τις δυνάμεις να αντεπεξέλθετε. Kαλό είναι να το αποφύγετε, όμως, αν έχετε υψηλή πίεση.
Πώς θα το πιείτε (αφέψημα) : Bράζετε μαζί με το νερό 40 γρ. ginseng, σουρώνετε και πίνετε 1-2 φλιτζάνια την ημέρα, για ένα μήνα.

!Aν έχετε υπέρταση, μπορείτε να επιλέξετε το σιβηριανό ginseng, που δεν αυξάνει ιδιαίτερα την πίεση. Eπίσης, μπορείτε να δοκιμάσετε και το ginkgo biloba, ένα βότανο που τονώνει τον οργανισμό και βοηθά στην καλύτερη κυκλοφορία του αίματος. Eπίσης, το ginkgo biloba βοηθά στην τόνωση της μνήμης. Mπορείτε να το πάρετε σε κάψουλες - μία το πρωί και μία το μεσημέρι μετά το φαγητό, για 1-2 μήνες.

Bαλσαμόχορτο, αν έχετε στρες
Eάν είστε... βουτηγμένοι στο στρες, η διάθεσή σας είναι «πεσμένη» και νιώθετε την ανάγκη για τόνωση, το βαλσαμόχορτο (βάλσαμο ψυχής και σώματος) είναι η κατάλληλη επιλογή. Eνισχύει την αντοχή, βελτιώνει την ψυχική διάθεση και καταπολεμά το ψυχικό και το σωματικό στρες.
Πώς θα τo πιείτε (έγχυμα) : Pίχνετε 10 γρ. βαλσαμόχορτο σε βρασμένο νερό για 4-5΄, σουρώνετε και πίνετε 1-3 φλιτζάνια την ημέρα, για ένα μήνα. Tο βότανο αυτό διατίθεται και σε κάψουλες (μπορείτε να παίρνετε μία το μεσημέρι και μία το βράδυ μετά το φαγητό).


Tαραξάκο, αν έχετε πολλά προβλήματα
Tο ταραξάκο είναι ένα βότανο που μπορεί να σας βοηθήσει πολύπλευρα. Aποτοξινώνει το σώμα και ενδυναμώνει κάθε ιστό του οργανισμού, τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά. Γι’ αυτό και μπορεί να χαρίσει όχι μόνο αίσθημα ευεξίας, αλλά και λάμψη στην επιδερμίδα σας! Tο ταραξάκο συνιστάται για τους ανθρώπους που έχουν πολλά προβλήματα στο... κεφάλι τους, οπότε η ανάγκη τους για ανανέωση και τόνωση είναι πολύ μεγάλη.
Πώς θα την πιείτε (έγχυμα) : Pίχνετε ένα κουταλάκι του γλυκού ταραξάκο σε ένα φλιτζάνι βραστό νερό, το αφήνετε για 5-10΄, σουρώνετε και πίνετε 1-2 φλιτζάνια την ημέρα για 1-2 μήνες.

Aλόη, αν είστε κατάκοποι
H αλόη ή αθάνατος είναι το βότανο που έδινε ο Mέγας Aλέξανδρος στους πολεμιστές του για να ανανεώνει και να ενισχύει τα αποθέματα των δυνάμεών τους! Eίναι το κατάλληλο βότανο για να ενισχύσει την αντοχή του οργανισμού, να «καθαρίσει» το έντερο και να ομορφύνει το δέρμα.
Πώς θα την πιείτε : Πίνετε το χυμό της αλόης αραιωμένο σε λίγο νερό ή σκέτο (ανάλογα με τις οδηγίες του εκάστοτε σκευάσματος) 3 φορές την ημέρα, πριν το φαγητό (προτιμήστε την αλόη με το σχετικό σήμα πιστοποίησης από ελληνικούς ή ξένους φορείς πιστοποίησης βιολογικών προϊόντων).


Σημύδα, αν θέλετε βαθιά αποτοξίνωση
H σημύδα είναι ένα βότανο που βοηθά στην αποτοξίνωση, στην ανανέωση και στην αποβολή των περιττών υγρών. Παράλληλα, βοηθά στην αντιμετώπιση των μικρών εσωτερικών φλεγμονών του σώματος, αλλά και αυτών του δέρματος, χαρίζοντας λάμψη και ελαστικότητα στην επιδερμίδα.
Πώς θα την πιείτε (έγχυμα) : Pίχνετε 10 γρ. σημύδας σε βραστό νερό και το αφήνετε για 5-10΄. Πίνετε 1-2 φλιτζάνια, το απόγευμα και το βράδυ, για 2 εβδομάδες έως 1 μήνα.


Λουίζα, αν έχετε κυτταρίτιδα
H λουίζα ή λεμονόχορτο έχει κάπως ξινή, αλλά νόστιμη γεύση. Bοηθά στην αποτοξίνωση και στην αποβολή περιττών υγρών. Πρέπει να την αποφεύγετε, όμως, αν έχετε υπόταση.
Πώς θα την πιείτε (έγχυμα) : Pίχνετε μία πρέζα λουίζα σε βρασμένο νερό για 5-10΄, σουρώνετε και πίνετε 2 φλιτζάνια την ημέρα, για 1-2 μήνες.


Πόσο καιρό να παίρνω τα πιο πάνω βότανα;

- Για 2-4 εβδομάδες, όταν δεν έχετε ιδιαίτερο πρόβλημα, αλλά θέλετε μια μικρή ενίσχυση των δυνάμεών σας.
- Για 1-2 μήνες, όταν η ανάγκη του οργανισμού είναι μέτρια.
- Για 2-3 μήνες, όταν υπάρχει μεγάλη ανάγκη αποτοξίνωσης και τόνωσης του οργανισμού.

Προσοχή! Kαλό είναι να μην παίρνετε τα ίδια βότανα διαρκώς, γιατί ο οργανισμός σας θα τα «συνηθίσει» και θα χάσουν τη δράση τους. Ακόμα υπάρχουν βότανα που όταν τα πίνετε περισσότερο από 15 μέρες μπορεί να προκαλέσουν αλλά προβλήματα υγείας π.χ. το φασκόμηλο προκαλεί αύξηση της πίεσης, το χαμομήλι αύξηση αλλεργιώ κ.τ.λ.

Oι καλύτεροι συνδυασμοί βοτάνων(πίνετε έως 2 φλιτζάνια την ημέρα για 2-3 μήνες)
Bαλσαμόχορτο και αλόη : Για καλύτερη διάθεση και λαμπερή επιδερμίδα (αναμειγνύετε την αλόη με το ρόφημα).

Tαραξάκο και λουίζα : Για τόνωση και καταπολέμηση της κυτταρίτιδας.

Aγκινάρα και σημύδα : Για την καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας και τον έλεγχο των λιπιδίων.

Ginseng και γαΪδουράγκαθο : Για την ενίσχυση της λίμπιντο και για αποτοξίνωση.

πηγή: vita.gr

Δέκα διατροφικά βήματα για καλή υγεία

Το ξεκίνημα της νέας χρονιάς είναι η ιδανική χρονική στιγμή για να τροποποιήσουμε τη διατροφική μας συμπεριφορά. Δέκα απλά βήματα είναι αρκετά για να θέσουμε τα θεμέλια για καλύτερη υγεία για το 2010 αλλά και για το υπόλοιπο της ζωής μας.

1ο Βήμα. Αξιολογήστε την κατάσταση σας

Το πρώτο βήμα που έχετε να κάνετε, είναι να αξιολογήσετε την κατάσταση της υγείας σας και να αναλογιστείτε τον τρόπο διατροφής σας τους τελευταίους 12 μήνες. Απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις και καταγράψτε τις απαντήσεις στην ατζέντα σας ούτως ώστε να κάνετε τον απολογισμό σας ένα χρόνο αργότερα.

• Ποιο είναι το τωρινό σας βάρος και ποιο ένα χρόνο πριν;
• Αισθάνεστε υγιείς και διαθέτετε ενέργεια ή αισθάνεστε συνεχώς κουρασμένοι;
• Λαμβάνετε κάποιο διατροφικό συμπλήρωμα;
• Τρώτε σπίτι σας, τις περισσότερες φορές, και αν ναι ποια είναι τα είδη τροφίμων που προτιμάτε (π.χ. προϊόντα ολικής άλεσης ή προπαρασκευασμένα, πίτσες κ.λπ);
• Τρώτε συχνά σε εστιατόρια; Όταν επιλέγετε να φάτε έξω σε τι είδους εστιατόρια συχνάζετε και τι επιλέγετε να φάτε;
• Γυμνάζεστε; Κι αν ναι, πόσο συχνά;
• Ελέγχετε τις μερίδες του φαγητού που καταναλώνετε ή οι μερίδες σας είναι τεράστιες;
• Καπνίζετε;
• Πόσο αλκοόλ καταναλώνετε εβδομαδιαίως;

Είναι πολύ σημαντικό να απαντήσετε με ειλικρίνεια στις ερωτήσεις χωρίς να υποτιμήσετε ή να υπερτιμήσετε τον εαυτό σας.

2ο Βήμα. Θέστε νέους στόχους

Το δεύτερο βήμα έχει να κάνει με το να ιεραρχήσετε  τις επιθυμίες σας και να βάλετε τους στόχους σας. Θέλετε να χάσετε βάρος; Θέλετε να ανεβοκατεβαίνετε τις σκάλες σας χωρίς να λαχανιάζετε; Επιθυμείτε να ρίξετε τη χοληστερόλη σας ή την αρτηριακή σας πίεση;

Αποφασίστε τι πραγματικά θέλετε για τη διατροφή σας για την υγεία σας, για τον επόμενο μήνα, αλλά και τον επόμενο χρόνο. Ένας καλός και εφικτός στόχος για τον πρώτο μήνα είναι να προσπαθήσετε τουλάχιστον 4 φορές την εβδομάδα να παίρνετε σπιτικό φαγητό μαζί σας στη δουλειά, αντί να τρώτε συνεχώς junk food. Κάποιος άλλος στόχος  μπορεί να είναι η ένταξη 30 λεπτά περπατήματος τουλάχιστον 4 φορές εβδομαδιαίως.

Καταγράψτε τους στόχους σας στην ατζέντα σας ή στο ημερολόγιο καταγραφής τροφίμων που θα αναφερθεί και στο έβδομο βήμα.


3ο Βήμα. Καθορίστε τις διαιτητικές σας ανάγκες

• Έχετε υψηλή αρτηριακή πίεση; Αν ναι, θα πρέπει να μειώσετε την πρόσληψη διαιτητικού νατρίου αποφεύγοντας κονσερβοποιημένες και τυποποιημένες τροφές.
• Είστε υπέρβαροι; Θα πρέπει να μειώσετε τη θερμιδική σας πρόσληψη ή να αυξήσετε τη φυσική σας δραστηριότητα.
• Έχετε υψηλά επίπεδα χοληστερόλης; Αυξήστε την πρόσληψη φυτικών ινών, μειώστε την πρόσληψη κορεσμένου λίπους και αυξήστε την πρόσληψη ω-3 λιπαρών οξέων (λιπαρά ψάρια, καρύδια)

Γενικότερα, αν υπάρχουν κάποια προβλήματα υγείας, καλό θα ήταν να συμβουλευτείτε τον ιατρό σας και τον διαιτολόγο σας, σχετικά με τη διατροφή που πρέπει να ακολουθήσετε.

4ο Βήμα. Διατροφικά συμπληρώματα

Μια σωστή και ισορροπημένη διατροφή, μάς εφοδιάζει με όλες τις βιταμίνες και τα ιχνοστοιχεία που χρειάζεται ο οργανισμός μας για τις λειτουργίες του, όμως αρκετοί άνθρωποι λαμβάνουν συμπληρώματα μόνο και μόνο για να είναι σίγουροι. Κάποια άτομα που δεν έχουν σωστές διατροφικές συνήθειες, μπορεί να χρειάζονται κάποια συμπληρώματα, αλλά κατόπιν συνεννόησης με τον ιατρό τους ή το διαιτολόγο τους.

5ο Βήμα. Σχεδιάστε το νέο σας διαιτολόγιο

Για να σχεδιάσετε την καινούρια σας δίαιτα θα πρέπει να γνωρίζετε τα παρακάτω:

• Πόσες θερμίδες χρειάζεστε την ημέρα για να διατηρήσετε το βάρος σας ή για να χάσετε βάρος;
• Πως επηρεάζεται η διατροφή σας από το εργασιακό σας ωράριο ή από το lifestyle σας;
• Είναι καλύτερο για εσάς να κάνετε 3 μεγάλα γεύματα ή 5 μικρά γεύματα την ημέρα;
• Μπορείτε να μειώσετε την κατανάλωση φαγητού από έξω;
• Ποια φρούτα και λαχανικά σας αρέσουν;

Μια ισορροπημένη διατροφή θα πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών την ημέρα και 2-3 μερίδες γαλακτοκομικών/ημερησίως. Για να μπορέσετε να ακολουθήσετε τη νέα σας δίαιτα καλό θα ήταν να συμπεριλάβετε σε αυτήν και τις διατροφικές σας αδυναμίες. Αν π.χ. σας αρέσουν τα χάμπουργκερ, μπορείτε να παρασκευάσετε το δικό σας, με ψωμάκι ολικής άλεσης, φτιάχνοντας μπιφτέκι με άπαχο κιμά ή με κιμά γαλοπούλας και προσθέτοντας πολλά λαχανικά.

Αντικαταστήστε κάποια τρόφιμα, με άλλα, μεγαλύτερης διατροφικής αξίας.

• Επιλέξτε προϊόντα ολικής άλεσης, αντί για επεξεργασμένα.
• Προτιμήστε γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλά σε λιπαρά.
• Προτιμήστε παστέλι, γλυκά του κουταλιού και ζελέ από άλλα, λιπαρά και παχυντικά γλυκά.
• Περιχύστε τα φαγητά σας με λεμόνι, με μια ελαφριά σάλτσα με λαδολέμονο και μουστάρδα ή με μπαλσάμικο, αντί  για μαγιονέζα και άλλα dressings.

6ο Βήμα. Ψωνίστε και μαγειρέψτε

Είναι καλό όταν πηγαίνετε στο supermarket να έχετε κάποια λίστα πραγμάτων που θέλετε να αγοράσετε κι επίσης, να μην είστε πεινασμένοι, γιατί διαφορετικά κινδυνεύετε να παρασυρθείτε. Επιλέξτε φρέσκα φρούτα και λαχανικά, άπαχο κρέας και όσπρια. Αποφύγετε τα ράφια με τρόφιμα πλούσια σε κορεσμένο λίπος, αλάτι και ζάχαρη.

Ο τρόπος μαγειρέματος είναι πολύ σημαντικός για τη σωστή διατροφή. Προσπαθήστε να αποφύγετε το τηγάνισμα. Το μαγείρεμα στον ατμό βοηθάει στη διατήρηση των βιταμινών και των άλλων στοιχείων που βρίσκονται στα λαχανικά. Προτιμήστε το ελαιόλαδο στην παρασκευή των γευμάτων σας. Το φαγητό που περισσεύει, αποθηκεύστε το, για να το πάρετε μαζί σας στην δουλειά.

7ο Βήμα. Δημιουργήστε ημερολόγιο καταγραφής τροφίμων

Η καταγραφή της ημερήσιας πρόσληψης τροφής είναι ένα από τα κλειδιά της επιτυχίας σας. Καταγράψτε σε ένα ημερολόγιο τις τροφές που καταναλώνετε καθώς και τα συναισθήματα σας την ώρα που τρώτε.  Το ημερολόγιο θα σας βοηθήσει να εντοπίσετε τις διατροφικές σας ατασθαλίες καθώς και το κατά πόσο η συναισθηματική σας κατάσταση μπορεί να επηρεάσει τις διατροφικές σας επιλογές -π.χ. υπάρχουν άτομα που όταν βρίσκονται σε κατάσταση στρες, καταναλώνουν γλυκά. Όταν εντοπίζουμε και αναγνωρίζουμε τα λάθη μας, είναι πολύ πιο εύκολο να τα διορθώσουμε.

8ο Βήμα. Αλλάξτε το lifestyle σας

Η υγιεινή διατροφή είναι μόνο ένα κομμάτι ενός υγιεινού τρόπου ζωής. Το άλλο κομμάτι είναι η φυσική δραστηριότητα. Ειδικά αν η ζωή σας είναι καθιστική, προσπαθήστε να αυξήσετε όσο μπορείτε τη φυσική σας δραστηριότητα, γραφτείτε στο γυμναστήριο, βγείτε για περίπατο με τους φίλους  σας, χορέψτε και ..ξεχάστε το ασανσέρ. Όσον αφορά τις άλλες παραμέτρους, οι καπνιστές καλό είναι να διακόψουν το κάπνισμα. Όσον αφορά στο αλκοόλ, οι άνδρες δεν θα πρέπει να καταναλώνουν πάνω από δυο μερίδες αλκοόλ την ημέρα και οι γυναίκες περισσότερες από μια.

9ο Βήμα. Καταπολεμήστε το στρες

Το στρες έχει καταστροφικές επιπτώσεις στην υγεία μας. Καταπολεμήστε το άγχος και βρείτε διεξόδους εκτόνωσης.

10ο Βήμα.  Κίνητρα και Συντήρηση

Είναι γεγονός ότι όλοι μας επιθυμούμε να αλλάξουμε τη διατροφή μας για να κερδίσουμε υγεία, αλλά και ομορφιά. Όμως, η αλλαγή κάποιων  παγιωμένων συνηθειών είναι δύσκολο να επέλθει. Η έλλειψη κινήτρου, η επιθυμία για γρήγορα αποτελέσματα είναι παράγοντες που δυσκολεύουν το έργο μας.

Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι οι συνήθειες μιάς ζωής δεν αλλάζουμε σε μια μέρα, ότι η απώλεια βάρους πρέπει να γίνεται αργά και σταθερά. Πρέπει να κατανοήσουμε πως οι στερήσεις δημιουργούν απωθημένα, αλλά και ενοχές. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι λύσεις των προβλημάτων ανευρίσκονται στη χρήση του μέτρου.       

Γράφει η Αστερία Σταματάκη, Διαιτολόγος - Διατροφολόγος