Καθόμουν μαζί με τη γυναίκα μου σε εκείνο το υπόγειο και -υπό την επίβλεψη των ψυχολόγων- είχαμε αυστηρά 7λεπτες συζητήσεις για τα θέματα που μας απασχολούσαν. Για μένα σοβαρό πρόβλημα ήταν το πρωινό ξύπνημα (πρωινό εννοώντας οποιαδήποτε ώρα πριν από τις 9.30 π.μ.). Η Sue, από την άλλη, δεν έβρισκε ποτέ χρόνο για γυμναστική. Η συζήτησή μας καταγραφόταν από μία κάμερα, για να μπορέσουν αργότερα οι επιστήμονες να αναλύσουν τα δεδομένα. Για εκείνη την ώρα ήμασταν κάτι σαν πειραματόζωα για το Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου της Κολούμπια. Οι ψυχολόγοι εκεί σχεδίασαν μία έρευνα, που θα δείχνει αν σε μια σχέση υπάρχει αμοιβαία στήριξη - γι’ αυτόν το λόγο με έσυραν σε ένα δωμάτιο μετά και μου έδειξαν το βίντεο. Αυτό που έπρεπε να κάνω ήταν να κρίνω πόσο στηρίζαμε ο ένας τον άλλον, κάθε στιγμή, και να το βαθμολογήσω από το 1 έως το 9. Και ξέρεις τι; Ενώ η γυναίκα μου μιλούσε, εγώ απλώς καθόμουν εκεί και κουνούσα το κεφάλι μου. Ανοιξε το στόμα σου, Lutz! Σε αυτό είσαι καλός! Ετσι της συμπεριφέρομαι και στο σπίτι; Είμαι απαράδεκτος. Εν τω μεταξύ, έχω όντως προγούλι ή μου βάζει κιλά η κάμερα; Μάλλον έχω κατακράτηση υγρών. Θα μου βάλω 3. Τα δευτερόλεπτα περνάνε. «Λοιπόν,» είπα τελικά στο βίντεο, «θα μπορούσες να βάλεις μία υπενθύμιση στο blackberry σου να πηγαίνεις στο γυμναστήριο κάθε μέρα. Αυτό θα βοηθούσε σίγουρα».
Ω, τι ανακούφιση. Ούτε που θυμόμουν ότι το είχα πει αυτό. Τελικά θα μου βάλω 8! Αφού γέλασε και με το σχόλιό μου, ακόμα καλύτερα. Πώς να το βαθμολογήσω αυτό; Με ένα 4; Με ένα 9; Να του βάλω 5; Εμοιαζε περισσότερο με νευρικό γέλιο. Ασε που ο λαιμός μου δείχνει έτοιμος να σκάσει.
Η Sue νόμιζε ότι ήμασταν εκεί μόνο για να βοηθήσουμε την επιστήμη, αλλά εγώ είχα άλλο σκοπό: φοβόμουν ότι τώρα που είμαστε παντρεμένοι, θα την;; μου δεδομένη;;; - και θέλω να σιγουρευτώ ότι αυτό δεν θα συμβεί ποτέ. Είχα ανάγκη να δω τα αποτελέσματα της έρευνας.
Η Sue κι εγώ είμαστε και οι δύο ηθοποιοί και κωμικοί. Γνωριστήκαμε στο Upright Citizens Brigade Theater, το οποίο είναι ένα θέατρο αυτοσχεδιασμού σε ένα υπόγειο κάτω από ένα σούπερ μάρκετ στη Νέα Υόρκη. (Ε, και λοιπόν; Περνάμε πολύ χρόνο σε υπόγεια! Μη με κρίνετε και γι’ αυτό!) Οσο τη γνώριζα εντυπωσιαζόμουν με το πόσο εύκολα έβρισκα θέματα να συζητήσω μαζί της. Ποτέ δεν υπήρξε στιγμή που να σκέφτηκα: «Ωραία, και τώρα τι να πούμε;».
Επειδή είμαστε ηθοποιοί, οι καριέρες μας είναι πολύ ασταθείς. Ερχόμαστε αντιμέτωποι με τεράστια ποσά απόρριψης κάθε μέρα κι αν δεν έχουμε κάποιον κοντά μας να μας εμψυχώνει, δυσκολευόμαστε πολύ να ακολουθήσουμε τους στόχους μας. Αυτός είναι ένας λόγος που τα πάμε τόσο καλά μεταξύ μας. Ξέρουμε και οι δύο πώς είναι να νιώθεις την απόρριψη, οπότε δεν χάνουμε ποτέ ευκαιρία να πούμε «τέλεια τα πήγες» ή «ήσουν ο καλύτερος» ή «μη φοράς αυτήν τη μπλούζα όταν παίζεις στο θέατρο, γιατί συγκεντρώνεις την προσοχή στις μασχάλες σου».
Πρόσφατα η Sue δεν πήγε στο πάρτι μίας φίλης της, γιατί ήθελε να βιντεοσκοπήσει μία οντισιόν μου, για να τη στείλει σε έναν υπεύθυνο για κάστινγκ ηθοποιών στο Λος Αντζελες. Και ξέρεις πολύ καλά πόσο μισεί να χάνει πάρτι. Δηλαδή τώρα το έμαθες. Αυτό συνέβη όταν πλησίαζε η πρώτη επέτειος γάμου μας και με έκανε να προβληματιστώ: θα μπορώ πάντα να εκτιμώ αυτές τις κινήσεις της και να αναγνωρίζω το πόσο με στηρίζει; Ή μήπως θα αρχίσω να σκέφτομαι ότι είναι απόλυτα φυσιολογικό για μια γυναίκα σαν κι εκείνη να χάσει ένα ασήμαντο πάρτι μόνο και μόνο για μένα; Γιατί η αλήθεια είναι ότι δεν θα το έκαναν όλες οι γυναίκες.
Θυμήθηκα τις ημέρες που πήγαινα ακόμη πανεπιστήμιο. Ημουν απόφοιτος ψυχολογίας από το Πανεπιστήμιο του Valparaiso και αν και πέταξα εκείνο το πτυχίο για να ακολουθήσω τον πιο σταθερό δρόμο της ηθοποιίας, πάντα θυμόμουν τα πειράματα που έκαναν στους ανθρώπους οι ψυχολόγοι.
Πολλά είχαν επίκεντρο τις σχέσεις κι έδιναν πολύ ενδιαφέρουσες πληροφορίες για το τι πρέπει να κάνουν οι άνθρωποι για να γίνουν καλύτεροι σύντροφοι. Γι’ αυτό τον περασμένο χειμώνα πήρα τηλέφωνο τον Jamil Zaki, Ph.D., φίλο από το Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου της Κολούμπια (αργότερα πήγε στο Τμήμα Ψυχολογίας του Χάρβαρντ) και δέχτηκε να μας πάρει στην έρευνα που έκανε με θέμα τη στήριξη μεταξύ συντρόφων.
Οπως γυρνούσε η κάμερα μιλούσαμε για τα προσωπικά μας προβλήματα. Για επαγγελματίες ηθοποιοί φαινόμασταν αρκετά διστακτικοί. Εγώ πρέπει να είχα άγχος για τα αποτελέσματα της έρευνας. Αν έδειχναν ότι η στήριξη που προσφέραμε ο ένας στον άλλον ήταν μικρή, θα ήθελα εγώ να είμαι αυτός που θα έβρισκε λύση.
Και τότε εμφανίστηκε το πρώτο πρόβλημα. Αφού γυρίσαμε σπίτι από την έρευνα αποφασίσαμε να μαγειρέψουμε μακαρόνια με τυρί και πιπέρι για βραδινό, γιατί είδα τον Mario Batali να το φτιάχνει στο Late Night με τον Jimmy Fallon. Ναι, όλες οι συνταγές μου είναι από βραδινά σόου στην τηλεόραση! Μόνο τέτοιες ώρες είμαι ξύπνιος! Αν δεν σταματήσετε να με κρίνετε, θα γίνω έξαλλος!
Την ώρα που τα μακαρόνια άρχισαν να βράζουν, πρόσθεσα 3 κουταλιές της σούπας αλάτι (ή τουλάχιστον έτσι νόμιζα). Η Sue το είδε από την άλλη άκρη του δωματίου και μου φώναξε τόσο δυνατά, που δεν άντεξα να της απαντήσω σε ήρεμο τόνο. Τσακωθήκαμε επειδή εγώ υποστήριζα ότι το πιάτο ήθελε αρκετό αλάτι, ενώ εκείνη επέμενε ότι ήθελε ελάχιστο. Απογοητευμένος, πήγα στον υπολογιστή κι έψαξα τη συνταγή στο Ιντερνετ. Είχα δίκιο. Εγραφε 3 κουταλιές της σούπας. To Ιντερνετ δεν κάνει ποτέ λάθος, έτσι;
Αλλά φυσικά το να έχεις δίκιο απέχει πάρα πολύ απ’ το να νιώθεις καλά. Γι’ αυτό συνέχισα να μαγειρεύω σιωπηλός και όταν το φαγητό ήταν έτοιμο, καθίσαμε να δοκιμάσουμε τι γεύση είχε. Η ετυμηγορία φάνηκε από τις γκριμάτσες μας: τα μακαρόνια ήταν υπερβολικά αλατισμένα. Σκάσαμε και οι δύο στα γέλια ταυτόχρονα. Αναρωτηθήκαμε αν υπήρχαν στατιστικές για το πόσα ζευγάρια τσακώνονται, αφού μία ομάδα ψυχολόγων τους έχει υποχρεώσει να δείξουν ότι στηρίζουν ο ένας τον άλλον σε ένα υπόγειο.
Μερικές εβδομάδες μετά το πείραμα, ο φίλος μου ο Zaki μου τηλεφώνησε να μου πει τι πήγε στραβά: η Sue κι εγώ παρουσιάσαμε απόλυτη αποτυχία και στους δύο τύπους στήριξης. Γιατί, όπως αποδείχθηκε, η στήριξη μπορεί να κατηγοριοποιηθεί σε δύο τελείως διαφορετικούς τύπους.
Οι ψυχολόγοι λένε τον έναν τύπο «άμεση» στήριξη. Αυτό έκανε η Sue όταν δεν πήγε στο πάρτι για χάρη μου. Δείχνω άμεση στήριξη κάθε φορά που της λέω ότι είναι πολύ όμορφη ή ότι είναι ταλαντούχα ή ότι εκείνος ο υπεύθυνος κάστινγκ ήταν βλάκας που δεν τη διάλεξε. Και θα μπορούσα να της δείξω «άμεση» στήριξη αν, αφού μου είπε ότι έβαλα πολύ αλάτι, απλώς δοκίμαζα το νερό, καταλάβαινα το λάθος μου και της έλεγα «έχεις δίκιο, έκανα λάθος. Μπορείς να μου δείξεις πόσο πρέπει να βάζω;».
Ο δεύτερος τύπος λέγεται «έμμεση» στήριξη. Είναι αυτό που συμβαίνει όταν, αντί να δίνω συμβουλές στη Sue, απλώς κάθομαι και την ακούω. Εμμεση στήριξη μπορεί να είναι μέχρι και να σκουπίζω το διαμέρισμά μας ή να πλένω τα πιάτα χωρίς να χρειαστεί να μου το ζητήσει. Και την επόμενη φορά που η Sue μαγειρεύει και πιστεύει ότι πρέπει να προσθέσει περισσότερο αλάτι εγώ μπορώ απλώς να σκάσω και να μην της πω τη γνώμη μου.
«Και οι δύο τύποι μπορούν να έχουν θετικά αποτελέσματα, αλλά μερικές φορές η ύπαρξη μόνο του ενός τύπου στήριξης μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα» μου είπε ο Zaki. Πρέπει να τους εξισορροπείς. Η «άμεση» στήριξη κάνει το σύντροφό σου να νιώθει καλύτερα για σένα και τη σχέση σας, αλλά επίσης μπορεί να τον κάνει να νιώσει αδύναμος. Γι’ αυτό πολλές φορές οι γυναίκες τσαντίζονται όταν οι άντρες προσπαθούν να φτιάξουν τα πάντα.
Η «έμμεση» στήριξη έχει το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα: δεν την κάνει να νιώθει κάτι συγκεκριμένο για σένα, αλλά μπορεί να την κάνει να νιώσει καλύτερα με τον εαυτό της και λιγότερο αγχωμένη. Αν όμως το παρακάνεις, θα σκεφτεί ότι δεν τη στηρίζεις καθόλου. Τρομερή παγίδα.
Αφού με έκανε να αμφιβάλλω για οτιδήποτε έχω κάνει για τη γυναίκα μου, ο Ζaki τελικά μου αποκάλυψε τα αποτελέσματα της έρευνας και αποδείχθηκε ότι η στήριξή μας ήταν αρκετά δυσανάλογη. Δίναμε ο ένας στον άλλον περισσότερο «άμεση» στήριξη απ’ ό,τι οι περισσότεροι σύντροφοι.
«Πρέπει να προσπαθήσεις να προσφέρεις στη Sue περισσότερο έμμεση στήριξη» μου είπε. Ο φίλος μου μού ανέθεσε μία αποστολή! Ετσι κι αλλιώς, είναι πολύ εύκολο να της δείχνω το είδος της καλοπροαίρετης και ανιδιοτελούς στήριξης, που δεν έχει να κάνει με μένα και για την οποία δεν θα μπορούσα να λάβω ποτέ αναγνώριση. Για μισό λεπτό…
Στις επόμενες εβδομάδες έψαχνα τρόπους να τη στηρίζω έμμεσα. Αδειαζα το πλυντήριο χωρίς να κάνω φασαρία, σχεδόν κρυφά, για να μη με πιάσει να κάνω κάτι καλό. Αλλά μόλις η Sue έψαχνε ένα πιάτο καυχιόμουν κατευθείαν: «Το πλυντήριο είναι άδειο!». Μετά προσπάθησα να οργανώσω την ντουλάπα με τα ρούχα, αλλά μόλις η Sue χαιρόταν που έβρισκε σημάδια της σκληρής δουλειάς μου δεν μπορούσα να σταματήσω να της λέω ότι τα τακτοποίησα σε στοίβες από το μεγαλύτερο στο μικρότερο.
Γαμ...o. Είχα αποτύχει!
Ο Zaki είπε ότι αυτό ήταν αναμενόμενο. Οι άντρες μπαίνουν πολύ συχνά στη διαδικασία του ανταγωνισμού, σε στιγμές που θα έπρεπε να είναι διακριτικοί. Αυτό μας κάνει τόσο άχρηστους στην «έμμεση» στήριξη. Θέλουμε να είμαστε οι πιο καλοί σύζυγοι στο δωμάτιο -και φυσικά να το καταλάβουν όλοι- κι αυτό μας κάνει να γελάμε πιο δυνατά από τους άλλους όταν λέει ένα ανέκδοτο ή να δείχνουμε σε όλους φωτογραφίες της γάτας μας. (Ναι, εντάξει, δεν το κάνουμε αυτό, αλλά η γυναίκα μου λατρεύει τις γάτες, γι’ αυτό ήθελα να τις αναφέρω. Δεν είμαι πολύ καλός σύζυγος; Πω, πω, αρχισα πάλι.)
«Η διακριτικότητα είναι το μυστικό» μου θύμισε ο Zaki επίμονα.
Ναι. Ακριβώς. Επρεπε να κάνω κάτι γι’ αυτήν και να φροντίσω να μην καταλάβει τίποτα.
Αργότερα εκείνη την εβδομάδα κάλεσαν τη Sue σε μία οντισιόν για ένα ρόλο που ήθελε πάρα πολύ και κατευθείαν άρχισε να αγχώνεται. Εγώ, από την άλλη, ενθουσιάστηκα - η μοναδική φορά που είχα ενθουσιαστεί που η γυναίκα μου ήταν αγχωμένη. Τώρα μπορούσα να της δείξω κρυφά την υποστήριξή μου, μόνο και μόνο επειδή θα ήμουν στο πλευρό της. Μου έλεγε πόσο ευτυχισμένη θα ήταν αν τελικά της έδιναν το ρόλο. Κανονικά, κάπου εδώ τη σταματάω γα να της πω πόσο φανταστική ηθοποιός είναι, αλλά αυτήν τη φορά το μόνο που έκανα ήταν να την ακούσω.
Μου θύμισε τότε που έβλεπα το βίντεό μας στο υπόγειο του πανεπιστημίου κι έδωσα στον εαυτό μου 3, επειδή πίστευα ότι δεν τη στήριζα αρκετά. Οπως αποδεικνύεται, όμως, τη στήριζα ενστικτωδώς. Η «έμμεση» στήριξη έρχεται πιο αυθόρμητα απ’ όσο νομίζουμε. Μερικές φορές, η «άμεση» στήριξή μας είναι η βεβιασμένη.
Η Sue γύρισε σπίτι πολύ περήφανη από την απόδοσή της και παρέμεινε περήφανη ακόμη κι όταν έμαθε ότι δεν της έδωσαν το ρόλο. «Δεν πειράζει» είπε. «Ξέρω ότι έδωσα τον καλύτερο εαυτό μου. Νιώθω τρομερή αυτοπεποίθηση που μπορώ να χειριστώ αυτού του είδους την οντισιόν».
Ενιωσα τέλεια! Μπορεί κάποιος να αναγνωρίσει ότι έβαλα κι εγώ το χεράκι μου σε αυτό;
Το πιο ωραίο είναι ότι όσο εγώ συνέχιζα να τη στηρίζω με μη εμφανείς τρόπους τόσο παρατηρούσα ότι έκανε κι εκείνη το ίδιο για μένα. Το αγαπημένο μου γλυκό εμφανίστηκε μια μέρα μυστηριωδώς στην κουζίνα. Οι New York Times της Κυριακής δεν ήταν ποτέ πια διασκορπισμένοι από δω κι από κει. Μου έφτιαχνε πρωινό πριν ξυπνήσω το πρωί. Σιγά το πρωί δηλαδή.
Το ερώτημα όμως είναι: αν καταλαβαίνω την «έμμεση» στήριξή της, τότε παραμένει έμμεση; Απάντηση: δεν με νοιάζει καθόλου.
Μέχρι τότε, η Sue δεν ήξερε τα αποτελέσματα της έρευνας. Γι’αυτό μια μέρα της εξήγησα γιατί της φερόμουν τόσο καλά.
«Γιατί, πότε μου φέρθηκες καλά;» με ρώτησε. Πολύ αστείο, Sue.
Της εξήγησα τι σήμαιναν τα αποτελέσματα της έρευνας, τη διαφορά μεταξύ «άμεσης» και «έμμεσης» στήριξης και την αποστολή που μου ανέθεσε ο Zaki - κάπου εκεί μπερδεύτηκε, γι’ αυτό της υπενθύμισα ότι άδειασα το πλυντήριο πιάτων (ναι, ήμουν πολύ περήφανος γι’ αυτό). Μετά της είπα ότι οι περασμένες εβδομάδες ήταν ένα τεστ της στήριξης που προσφέρουμε ο ένας στον άλλον.
«Α» μου είπε. «Εγώ τόσο καιρό νόμιζα ότι ήσουν απλώς ο απίστευτος άντρας που παντρεύτηκα».
Τότε σταμάτησα να προσπαθώ να της εξηγώ και συνειδητοποίησα ότι δεν χρειάζεται πάντα να της δείχνω αυτά που κάνω για χάρη της.
Η σχέση μας τώρα έχει νέους κανόνες. Θα πλύνω τα πιάτα αύριο και δεν με νοιάζει καθόλου αν θα το προσέξει. Θα καθαρίσω τις τρίχες από το νιπτήρα και θα νομίσει ότι σταμάτησα να έχω τριχόπτωση. Και θα το κάνω γιατί ακόμα κι αν μ’ αρέσει να αναγνωρίζει ότι είμαι καλός σύζυγος, μ’ αρέσει ακόμα περισσότερο να ξέρω ότι την κάνω ευτυχισμένη. Είναι το πιο απίστευτο δώρο που δεν ξέρει ότι της δίνω.
Τη Στηρίζεις Αρκετά;
Κάνε αυτό το γρήγορο τεστ για να μάθεις.
Βασισμένο σε έρευνα της Rebecca L. Brock, Ph.D.,©, and Erica Lawrence, Ph.D., του Πανεπιστημίου της Αϊόβας, οι οποίες έχουν κάνει έρευνες πάνω στη στήριξη μεταξύ συντρόφων
1. Μετά από μια δύσκολη μέρα γυρνάς σπίτι και…
Α. Μιλάς κατευθείαν στην κοπέλα σου για τα διάφορα προβλήματά σου.
Β. Περιμένεις να σε ρωτήσει εκείνη τι πήγε στραβά.
2. Οταν η κοπέλα σου γυρίζει σπίτι μετά από μια δύσκολη μέρα και σου λέει ότι δεν θέλει να το συζητήσει, εσύ…
Α. Την πιέζεις να το συζητήσει.
Β. Την αφήνεις να ηρεμήσει και δεν τη ρωτάς τίποτα.
3. Οταν η κοπέλα σου είναι στεναχωρημένη αλλά δεν είναι σίγουρη για το τι θέλει από σένα, εσύ…
Α. Προσπαθείς αμέσως να βρεις λύση στο πρόβλημά της.
Β. Της θυμίζεις ότι παλαιότερα είχε λύσει ένα εξίσου σημαντικό πρόβλημα μόνη της.
Τι Πρέπει να Κάνεις
1Α Μην υποθέσεις ότι ξέρει τις ανάγκες σου: μπορεί να δυσαρεστηθείς αν τελικά δεν αντιδράσει όπως θες. «Πες της καθαρά τι θα σε βοηθούσε περισσότερο» σου λέει η Brock. Αυτό θα ήθελες κι από εκείνη.
2Β «Μπορεί να επιμένεις να σου πει τι την έχει ενοχλήσει για να δείξεις ότι είσαι στο πλευρό της, αλλά αυτή η ''ανεπιθύμητη'' στήριξη την εμποδίζει να αντιμετωπίσει το πρόβλημά της» σου λέει η Brock. «Ετσι, θα καταλήξει να σου εξηγεί για ποιο λόγο δεν έχει διάθεση να μιλήσει αντί να επικεντρωθεί στο να βοηθήσει τον εαυτό της».
3Β Οταν προσπαθείς να βρεις λύσεις για τα προβλήματά της, μπορεί να νομίζεις ότι τη βοηθάς, αλλά μπορεί επίσης να την κάνεις να νιώθει αδύναμη. «Οταν έχει αμφιβολίες για κάτι» λέει η Brock «τόνωσε το ηθικό της. Πες της ότι πιστεύεις σ’ εκείνη κι ανάφερε παλαιότερες περιπτώσεις, που αντιμετώπισε παρόμοια προβλήματα».
Πηγή: menshealth.gr
