Διακοπές στις Καλύτερες Τιμές!

Booking.com
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Συγκέντρωση. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Συγκέντρωση. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Οι διατροφικές ουσίες που καταστρέφουν τη νοημοσύνη

Στη διατροφή μας υπάρχουν πολλά τρόφιμα που μπορούμε να καταναλώσουμε ανάλογα με τις ανάγκες που έχουμε. Άλλα τρόφιμα βοηθούν στην απώλεια βάρους, ενώ άλλα διεγείρουν τις διανοητικές λειτουργίες και βελτιώνουν τη μνήμη.



Από την άλλη μεριά, υπάρχουν και τροφές που έχουν καταστρεπτικές συνέπειες για τον οργανισμό και τη λειτουργία του εγκεφάλου και οι διατροφολόγοι προτείνουν να περιορίσουμε την κατανάλωσή τους προκειμένου να έχουμε και λιγότερες αρνητικές συνέπειες.

Παρακάτω θα διαβάσετε ποια είναι τα έντεκα τρόφιμα με τη χειρότερη επίδραση στη νοημοσύνη μας και τα οποία θα πρέπει να αποφεύγονται, ειδικά σε μεγάλη ποσότητα και συχνότητα...

Προϊόντα με ζάχαρη
Η ίδια η ζάχαρη αλλά και τα προϊόντα που περιέχουν ζάχαρη είναι βλαβερά όχι μόνο για το βάρος μας, αλλά και για τον εγκέφαλό μας. Η κατανάλωση ζάχαρης μακροπρόθεσμα μπορεί να δημιουργήσει μια πληθώρα νευρολογικών προβλημάτων και μπορεί να επηρεάσει και τη μνήμη.
Επίσης, η ζάχαρη σχετίζεται και με τη δυνατότητα της μάθησης, γι’ αυτό το λόγο προτείνεται να αποφεύγονται τα προψημένα τρόφιμα, τα προϊόντα με ζάχαρη και σιρόπι καλαμποκιού, καθώς και τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε φρουκτόζη.

Αλκοόλ
Το αλκοόλ είναι γνωστό ότι βλάπτει το συκώτι μακροπρόθεσμα και προκαλεί αυτό που ονομάζεται «εγκεφαλική ομίχλη» (brain fog). Όπως υποδηλώνει και η ονομασία του φαινομένου, παρουσιάζεται ένα συναίσθημα πνευματικής σύγχυσης που δρα σαν ένα σύννεφο που επηρεάζει τη διαυγή σκέψη όπως και τη μνήμη.
Έχετε παρατηρήσει ότι πολλές φορές δεν θυμάστε τα ονόματα μερικών αντικειμένων ή δεν μπορείτε να φέρετε στη μνήμη σας ορισμένα γεγονότα και να αποφασίσετε αν έγιναν στην πραγματικότητα ή αν τα είδατε στον ύπνο σας; Αυτό μπορεί να συμβαίνει εξαιτίας της υψηλής ποσότητας αλκοόλ που ενδέχεται να καταναλώσατε, που επηρεάζει την ισορροπία του εγκεφάλου. Ευτυχώς, αυτά τα συμπτώματα είναι αναστρέψιμα, αν σταματήσετε το αλκοόλ ή αν περιορίσετε την κατανάλωσή του σε ένα ή δυο ποτά την εβδομάδα.

Πρόχειρο και γρήγορο φαγητό
Μια πρόσφατη έρευνα που διεξήχθη στο πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ αποκάλυψε ότι το γρήγορο φαγητό μπορεί να αλλάξει τα χημικά στοιχεία του εγκεφάλου μας, προκαλώντας έτσι συμπτώματα που σχετίζονται με την κατάθλιψη και το άγχος. Έτσι κι αλλιώς, τα φαγητά που είναι πλούσια σε λιπαρά προκαλούν συμπτώματα στέρησης, όταν διακόπτεται η κατανάλωσή τους.
Αυτά τα τρόφιμα επηρεάζουν την παραγωγή της ντοπαμίνης, ενός σημαντικού χημικού που συνεισφέρει στο συναίσθημα της ευτυχίας και της γενικότερης ευεξίας. Επιπλέον, η ντοπαμίνη υποστηρίζει και τη διανοητική λειτουργία, τη γνωστική ικανότητα, την αφύπνιση, την κινητοποίηση και τη μνήμη. Για όλους αυτούς τους λόγους, τέτοιου είδους τρόφιμα είναι καλό να αποφεύγονται.

Τηγανητά φαγητά
Όλα σχεδόν τα επεξεργασμένα τρόφιμα περιέχουν χημικά, προσθετικά, τεχνητά αρώματα, συντηρητικά και άλλα παρόμοια, τα οποία επηρεάζουν τη συμπεριφορά και τη διανοητική λειτουργία μας εξαιτίας των χημικών στοιχείων που διαθέτουν, τα οποία προκαλούν υπερκινητικότητα στα παιδιά και τους ενηλίκους.
Τα τηγανητά ή επεξεργασμένα φαγητά καταστρέφουν με αργό ρυθμό τα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου. Ωστόσο, ορισμένα είδη ελαίων είναι πιο επικίνδυνα από άλλα, με το ηλιέλαιο να θεωρείται από τα πιο τοξικά έλαια που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε.

Επεξεργασμένα ή προμαγειρεμένα φαγητά
Ακριβώς όπως και τα τηγανητά, έτσι και τα επεξεργασμένα ή προμαγειρεμένα φαγητά επιδρούν στο κεντρικό νευρικό σύστημα και αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης κάποιας εκφυλιστικής εγκεφαλικής διαταραχής, όπως το Αλτσχάιμερ, αργότερα στη ζωή.

Πολύ αλμυρά φαγητά
Όλοι γνωρίζουμε ότι τα αλμυρά φαγητά επηρεάζουν την πίεση του αίματος και είναι πολύ επικίνδυνα για την καρδιά. Ωστόσο, όπως δείχνουν οι έρευνες, τα φαγητά που περιέχουν πολύ μεγάλες ποσότητες αλατιού μπορεί να επηρεάσουν τη διανοητική λειτουργία και να αμβλύνουν την ικανότητα της σκέψης. Με άλλα λόγια, τα αλμυρά φαγητά επιδρούν στη νοημοσύνη μας!
Επίσης, έχει αποδειχτεί ότι η κατανάλωση αλμυρών φαγητών καθώς και νικοτίνης έχει τις ίδιες συνέπειες με τα ναρκωτικά, αφού μόλις σταματήσει η κατανάλωσή τους εμφανίζεται σύνδρομο στέρησης και θέληση για επιπλέον αλμυρά φαγητά.

Σιτηρά εκτός από τα 100% ολικής άλεσης
Όλα τα σιτηρά επιδρούν στην εγκεφαλική λειτουργία και στη συνολική υγεία μας, εκτός από τα σιτηρά που είναι 100% ολικής άλεσης, τα οποία είναι πολύ πλούσια σε ίνες και είναι γνωστό ότι προλαμβάνουν την αρτηριακή γήρανση.
Αν καταναλώνετε τα απλά σιτηρά, το σώμα σας κινδυνεύει από πρόωρη γήρανση, ενώ μπορεί να παρατηρηθεί και απώλεια μνήμης και «εγκεφαλικής ομίχλης» (brain fog). Επομένως, προσπαθήστε να αντικαταστήσετε τους απλούς υδατάνθρακες με τους σύνθετους, επιλέγοντας ουσιαστικά στην καθημερινότητά σας ψωμί ολικής άλεσης αντί για άσπρο.

Επεξεργασμένες πρωτεΐνες
Οι πρωτεΐνες είναι η τροφή των μυών και είναι πολύ σημαντικές για τη σωστή λειτουργία του σώματος. Το κρέας είναι η βασικότερη πηγή υψηλής ποιότητας πρωτεϊνών, ωστόσο πολύ επεξεργασμένες μορφές πρωτεΐνης, όπως τα χοτ ντογκ, το σαλάμι και τα λουκάνικα θα πρέπει να αποφεύγονται.
Αντίθετα με τις φυτικές πρωτεΐνες που βοηθούν το σώμα να προστατέψει το νευρικό σύστημα, οι επεξεργασμένες πρωτεΐνες κάνουν ακριβώς το αντίθετο. Επιδιώξτε να τρώτε ψάρι (ειδικά τόνο και σολομό), γαλακτοκομικά προϊόντα και καρύδια, που είναι πηγές πρωτεϊνών υψηλής διατροφικής αξίας.

Τρανς λιπαρά
Τα τρανς λιπαρά προκαλούν πληθώρα προβλημάτων, από καρδιακά προβλήματα και ανεβασμένη χοληστερόλη μέχρι παχυσαρκία. Είναι εξίσου επιβλαβή και για τον εγκέφαλό μας, καθώς κάνουν το μυαλό μας πιο νωθρό, επηρεάζουν τα αντανακλαστικά μας και την ποιότητα των εγκεφαλικών αντιδράσεων, ενώ αυξάνουν και την πιθανότητα εγκεφαλικού επεισοδίου.
Επιπλέον, αν τα τρανς λιπαρά καταναλώνονται παρατεταμένα, οδηγούν σε ένα είδος συρρίκνωσης του εγκεφάλου, παρόμοιο με τη συρρίκνωση που προκαλεί το Αλτσχάιμερ. Αυτό συμβαίνει διότι τα τρανς λιπαρά καταστρέφουν αργά τις αρτηρίες, μεγαλώνοντας τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, γεγονός που μπορεί να αποφευχθεί μειώνοντας απλώς την κατανάλωση αυτών των λιπαρών.

Τεχνητά γλυκαντικά
Όταν οι άνθρωποι επιθυμούν να χάσουν βάρος, θεωρούν ότι θα αδυνατίσουν μέσα σε μια νύχτα, αντικαθιστώντας απλώς τη ζάχαρη με τα τεχνητά γλυκαντικά. Είναι αλήθεια ότι οι τεχνητές γλυκαντικές ουσίες περιέχουν πράγματι λιγότερες θερμίδες, ωστόσο μπορεί να προξενήσουν μεγαλύτερη βλάβη από το καλό που θεωρούμε ότι φέρνουν.
Όταν χρησιμοποιούνται για εκτεταμένη χρονική περίοδο, τα τεχνητά γλυκαντικά μπορεί να προκαλέσουν εγκεφαλική βλάβη και να αποδυναμώσουν τη νοητική ικανότητά μας, ειδικά αν χρησιμοποιούνται σε μεγάλες ποσότητες.

Νικοτίνη
Παρά το γεγονός ότι η νικοτίνη δεν είναι ακριβώς τρόφιμο, προκαλεί χάος στον εγκέφαλό μας περιορίζοντας τη ροή του αίματος και τη φυσιολογική ροή γλυκόζης και οξυγόνου σε αυτό το σημαντικό όργανο του ανθρώπινου σώματος. Η νικοτίνη προκαλεί όχι μόνο πρόωρη γήρανση, κακή αναπνοή και αυξημένο κίνδυνο καρκίνου των πνευμόνων, αλλά επηρεάζει και την παραγωγή και λειτουργία των νευροδιαβιβαστών, στενεύοντας τα τριχοειδή αγγεία, εκείνα τα μικροσκοπικά αιμοφόρα αγγεία που παίζουν βασικό ρόλο στη λειτουργία του εγκεφάλου.



Τροφές που βοηθούν στη Μάθηση

Οι διατροφικές ανάγκες του εγκεφάλου μας- ιδιαίτερα σε περιόδους εντατικής νοητικής προσπάθειας- είναι πολύ συγκεκριμένες. Με καλό «πότισμα» και «λίπασμα» γλυκόζης το μυαλό των μαθητών μπορεί να αποδώσει καλύτερα, ενώ δεν είναι λίγες οι τροφές που μπορούν να μας προσφέρουν ενέργεια και ευεξία, απαραίτητες στη μαθησιακή διεργασία.




Ο εγκέφαλος είναι αναμφίβολα το πολυτιμότερό μας όργανο. Η διαμόρφωσή του και συνακόλουθα η λειτουργία του εξαρτάται τόσο από τον γενετικό προγραμματισμό του καθενός- από τα γονίδιά μας δηλαδή και τις παραλλαγές τους που έχει το κάθε άτομο- όσο και από τα παιδαγωγικά-περιβαλλοντικά ερεθίσματα που δέχεται, ιδιαίτερα στις μικρές ηλικίες. Γεννιόμαστε με 100 δισεκατομμύρια νευρώνες (νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου) και τελειώνουμε με τον αριθμό αυτό. Εκείνο που αλλάζει με την εμπειρία, τη μάθηση δηλαδή, είναι οι διασυνδέσεις μεταξύ των εν λόγω νευρώνων, οι συνάψεις, ο αριθμός των οποίων φθάνει το μέγεθος του περίπου 1,5 τετράκις εκατομμύρια· οι συνάψεις αυτές δημιουργούν τα περίπλοκα νευρωνικά δίκτυα, στα οποία έχουν αποτυπωθεί οι γνώσεις μας και τα συναισθήματά μας, η εμπειρία μας όλη. Αξίζει ακόμη να σημειωθεί ότι ο εγκέφαλος ενός πεντάχρονου παιδιού φτάνει το 90% του όγκου του ενήλικου σταδίου του. Η παρατήρηση αυτή υποδηλώνει ότι το 90% των γνώσεων-εμπειριών μας κατακτάται ως τα πέντε μας χρόνια. Γι΄ αυτό οι μικρές ηλικίες είναι πολύ ευαίσθητες στη διαπαιδαγώγηση, με τους παιδαγωγούς τους, γονείς και δασκάλους, να έχουν μεγάλη ευθύνη για το τι «εγγράφουν» στον εγκέφαλο των μικρών παιδιών.
Οι νευρωνικές συνάψεις που δημιουργούνται μέσω της μάθησης για να παραμείνουν ενεργές πρέπει να καλλιεργούνται· ο εγκέφαλος δηλαδή χρειάζεται εξάσκηση, όπως και το σώμα μας χρειάζεται άσκηση για να είμαστε σε φόρμα και ευεξία. Μens sana in corpore sano- νους υγιής εν σώματι υγιεί. Ο εγκέφαλός μας όμως δεν έχει ανάγκη μόνο τη σωματική άσκηση, με την οποία βελτιώνεται η κυκλοφορία του οξυγόνου σε αυτόν, ούτε μόνο τη γνωσιακή εξάσκηση που μορφοποιεί και ενδυναμώνει τις συνάψεις του.
  • Καλή ύδρευση και λίπανση
Ο εγκέφαλός μας έχει ανάγκη και τη σωστή διατροφή του σώματος, καθώς εκτός από το οξυγόνο χρειάζεται γλυκόζη για να λειτουργεί, όπως και υγρά, αφού αποτελείται κατά 80% από νερό. Γι΄ αυτό η αφυδάτωση, η μειωμένη πρόσληψη γλυκόζης και η κακή διατροφή εν γένει μπορεί να έχουν επιπτώσεις στη μάθηση. Τέτοιες παραλείψεις μπορεί ακόμη να οδηγήσουν και σε πνευματικό λήθαργο, σε αδιαφορία και αδυναμία διαβάσματος και μάθησης, ιδιαίτερα σε περιόδους που εντατικοποιείται το έργο του εγκεφάλου, όπως είναι οι πανελλαδικές λ.χ. εξετάσεις αυτή την περίοδο.
Γι΄ αυτό τόσο οι μαθητές και οι μαθήτριες- που αγωνίζονται καθ΄ όλη τη διάρκεια του σχολικού έτους, όπως και οι φοιτητές, ή εντατικοποιούνται κατά την περίοδο των εξετάσεωνόσο και οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν και τον ρόλο της σωστής διατροφής στην αποτελεσματικότητα της μάθησης. Υπό το πρίσμα αυτό, η σημερινή επικοινωνία μας εστιάζεται σε αυτό τα θέμα και ορισμένες γνώσεις δίνουν νόημα στη γιγαντιαία προσπάθεια που γίνεται από μαθητές (τριες)- φοιτητές (τριες)- γονείς.
  • Για τις ορμόνες της ευχαρίστησης
Σε ορισμένες τροφές, όπως τα ψάρια που είναι πλούσια σε πρωτεΐνες, υπάρχουν δύο αμινοξέα, η τρυπτοφάνη και η L-φαινυλαλανίνη, τα οποία συμβάλλουν στην αύξηση της ενέργειας, καθώς και στην ενίσχυση παραγωγής της σεροτονίνης και της νοναδρεναλίνης, χημικά μόρια που παίζουν ρόλο στη δημιουργία ευχάριστης διάθεσης. Το αμινοξύ τυροσίνη που βρίσκεται στα ψάρια και στα λαχανικά δημιουργεί επίσης την αίσθηση της ενεργότητας και συμμετέχει στην παραγωγή στον εγκέφαλό μας της ορμόνης της ευχαρίστησης, την ντοπαμίνης, όπως και της προαναφερθείσας νοναδρεναλίνης.
Η ενδορφίνη επίσης, που είναι και αυτή μια ουσία ευχαρίστησης, λαμβάνεται με την τροφή, καθώς υπάρχει στις ζωικές πρωτεΐνες (γαλοπούλα, κοτόπουλο, αβγά, τυρί κ.ά.). Συζήτηση γίνεται ακόμη και για τα ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα, τα οποία υπάρχουν στα ψάρια και θεωρούνται σημαντικά για την ανάπτυξη του εγκεφάλου, έχοντας θετικές επιδράσεις στη διάθεση και στην αποτελεσματικότερη καλλιέργεια των γνωσιακών δεξιοτήτων. Η σημαντικότητα λοιπόν της σωστής διατροφής για την αποτελεσματικότερη λειτουργία του εγκεφάλου και συνακόλουθα για τη βαθύτερη μάθηση είναι αναμφίβολη.
  • Διατροφή εναντίον στρες
Η ισορροπημένη διατροφή μπορεί ακόμη να ελαχιστοποιήσει και το ισχυρό στρες που προκαλείται από την αγωνία όσων δίνουν εξετάσεις στο σχολείο ή στο πανεπιστήμιο. Αυτό το υπερβολικό άγχος, που καταλαμβάνει πολλά παιδιά και πολλούς νέους, επιδεινώνει ακόμη περισσότερο τη μαθησιακή δυνατότητα, καθώς συμβάλλει στην έκκριση των ορμονών του άγχους, της κορτιζόλης λ.χ., η οποία επηρεάζει τους υποδοχείς της ντοπαμίνης και ταυτόχρονα επάγει τη δημιουργία περισσότερων των κανονικών συνάψεων στους νευρώνες, με αποτέλεσμα την πρόκληση «βραχυκυκλώματος» στον εγκέφαλο και τη συνακόλουθη ανάδυση συμπτωμάτων κατάθλιψης και προβλημάτων μαθησιακών δυσκολιών.

Η ελλιπής ή η κακή διατροφή λοιπόν έχει σοβαρότατες επιπτώσεις όχι μόνο στην ανάπτυξη του σώματος αλλά και στη διαμόρφωση και λειτουργία του εγκεφάλου ιδιαίτερα· και ο καθένας αντιλαμβάνεται το έγκλημα που επιτελείται αφήνοντας φτωχά παιδιά, στις τριτοκοσμικές χώρες κυρίως, πεινασμένα και εξουθενωμένα, χωρίς καμιά διάθεση, αλλά και δυνατότητα μάθησης. Μπορεί βέβαια στις πολιτισμένες χώρες να μην υπάρχει ποσοτικό πρόβλημα διατροφής· υπάρχει όμως ποιοτικό πρόβλημα επειδή δεν δόθηκε η πρέπουσα έμφαση στη σχέση διατροφή- μάθηση, που είναι αναγκαία ακόμη και για μη φτωχά παιδιά, πολλά από τα οποία όμως δεν διατρέφονται σωστά και περνούν στην άλλη όχθη· σε αυτή της παχυσαρκίας, με τις δραματικές διά βίου επιπτώσεις της. Σχετικές έρευνες έχουν δείξει ότι και στη χώρα μας παρατηρούνται σήμερα καταστάσεις υπερχοληστεριναιμίας σε παιδιά τεσσάρων ετών!

Η μάθηση λοιπόν είναι μια περίπλοκη διαδικασία, στην οποία συμμετέχει όχι μόνον ο κυρίαρχος εγκέφαλος αλλά και ό,τι τον επηρεάζει· με τη φύση, την ανατροφή και τη διατροφή να αλληλεπιδρούν σωστά για να υπάρχει ένα καλό αποτέλεσμα. Γι΄ αυτό προτού «εγγράψουμε» στον εγκέφαλο του μαθητή ό,τι πιστεύουμε χρήσιμο, πρέπει να το περνούμε από τη βάσανο της δικής μας σκέψης και της δικής μας υπευθυνότητας· είτε απλή γνώση λέγεται είτε συναίσθημα είτε συμπεριφορά. Γι΄ αυτό γονείς και δάσκαλοι κάθε βαθμίδας πρέπει να γνωρίζουν τη δύναμή τους απέναντι στον άπλαστο εγκέφαλο των μαθητών ή ακόμη και των φοιτητών και να πράττουν ανάλογα, αναλαμβάνοντας πλήρως τις ευθύνες που απορρέουν από τη θέση τους.

Ο κ. Σταμάτης Ν. Αλαχιώτης είναι καθηγητής Γενετικής.

Ποιες τροφές ενισχύουν την πνευματική δραστηριότητα

Υπάρχουν τροφές που πραγματικά βοηθούν στην απόδοση του εγκεφάλου. 

Οι κυριότερες απο αυτές είναι οι ακόλουθες:

Ψάρι
Είναι πλούσιο σε λιπαρά οξέα ωμέγα-3, που είναι απαραίτητα για τον οργανισμό μας, καθώς διασφαλίζουν τη σωστή λειτουργία των εγκεφαλικών κυττάρων.

Ξηροί καρποί
Πλούσιοι σε σελήνιο, Βιταμίνη Ε και φυτοχημικά, εμποδίζουν την εγκεφαλική γήρανση. Η περιεκτικότητά τους σε λιπαρά οξέα ωμέγα-3 συνεισφέρει και αυτή στη λειτουργία του εγκεφάλου.

Πράσινο ή μαύρο τσάι
Ένα φλιτζάνι περιέχει ουσίες που διατηρούν τους νευρώνες του εγκεφάλου υγιείς και τα αιμοφόρα αγγεία ελαστικά έτσι ώστε η μεταφορά των θρεπτικών ουσιών να γίνεται ανεμπόδιστα. Το πράσινο τσάι ενισχύει τη μνήμη.

Προϊόντα ολικής αλέσεως
Προσφέρουν στον εγκέφαλο υδατάνθρακες, την απαραίτητη τροφή του. Επίσης περιέχουν σημαντικά συστατικά όπως φολικό οξύ, βιταμίνη Β6 και Β12. Προτιμάτε λοιπόν ζυμαρικά ολικής άλεσης, κριθάρι, βρώμη, καφέ ρύζι.

Φρούτα και λαχανικά
Μια διατροφή πλούσια σε αυτά περιέχει πολλά αντιοξειδωτικά και βιταμίνες.
Όταν ψωνίζετε στο σούπερ-μάρκετ πάντα να προτιμάτε φρούτα και λαχανικά με έντονα χρώματα, γιατί αυτά περιέχουν μεγάλες ποσότητες βιταμινών, μεταλλικών στοιχείων και φυτοχημικών ουσιών που κρατάνε τον εγκέφαλο υγιή και ενισχύουν την απόδοσή του και την ικανότητα της απομνημόνευσης.

Μούρα
Όλα τα είδη των μούρων είναι πλούσια σε θρεπτικές ουσίες αλλά ειδικά τα blueberries είναι γεμάτα αντιοξειδωτικά συστατικά τα οποία δημιουργούν μια προστατευτική ασπίδα στον εγκέφαλο ενάντια στη γήρανση και στη δυσλειτουργία του.

Σπανάκι
Είναι η πιο πλούσια πηγή σε αντιοξειδωτικά, βήτα-καροτίνη, βιταμίνη C και φολικό οξύ τα οποία διατηρούν τον εγκέφαλο σε εγρήγορση και τα αιμοφόρα αγγεία υγιή. Το σίδηρο στο σπανάκι οξυγονώνει τον εγκέφαλο και βελτιώνει την αυτοσυγκέντρωσή μας.

Για να βελτιώσετε περισσότερο τη λειτουργία του εγκεφάλου σας πρέπει να καταναλώνετε γεύματα σε τακτά χρονικά διαστήματα - καταναλώνετε κάποιο σνακ ή γεύμα κάθε 3- 4 ώρες.

Γράφει: Καραφυλλίδης Π. Ευμένης, Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Bsc (Hons), MSc, NYSCDN

Tροφές που δυναμώνουν το μυαλό και ηρεμούν το σώμα!

Προσπαθείτε να συγκεντρωθείτε στο γραφείο πίνοντας διαρκώς καφέδες, αλλά τελικά το μόνο που καταφέρνετε είναι να σας ενταθεί ο πονοκέφαλος; Nιώθετε τελευταία «πεσμένοι» χωρίς ενέργεια; Ίσως το μόνο που χρειάζεστε για να «ανεβάσετε» τη διάθεσή σας να είναι μία μπανάνα και λίγοι ηλιόσποροι! Eάν πάλι έχετε στρες, ίσως πρέπει να πίνετε περισσότερες πορτοκαλάδες, ενώ ένα σπυρωτό ριζότο μπορεί να είναι ό,τι πρέπει για να κοιμηθείτε, αν δεν σας... κολλάει ύπνος. Oλοένα και περισσότεροι ειδικοί πιστεύουν ότι η ισορροπία του νου και της ψυχής κρύβεται στο πιάτο μας. Tο φαγητό που τρώμε επηρεάζει τα συναισθήματα, τις σκέψεις και τη συμπεριφορά μας. Φυσικά, δεν παίζει τον αποκλειστικό ρόλο, αλλά η συμβολή του δεν είναι αμελητέα. Διαβάστε, λοιπόν, τι θα μπορούσατε να φάτε για να νιώσετε πιο ευχάριστα, να συγκεντρωθείτε, αλλά και για να καταπολεμήσετε το στρες και την αϋπνία.


Δεν έχετε όρεξη να δουλέψετε, ούτε καν να σηκωθείτε από το κρεβάτι. Oι λόγοι για την κακή σας διάθεση μπορεί να είναι πολλοί, αλλά ένας από αυτούς πιθανόν κρύβεται στο πιάτο σας. Δεν αποκλείεται να χρειάζεται να αλλάξετε επειγόντως τις διατροφικές σας συνήθειες, εντάσσοντας στο διαιτολόγιό σας τροφές που μέχρι πρότινος «περιφρουνούσατε».

Tι μπορεί να λείπει από τον οργανισμό μου;
1. Φυλλικό οξύ:
H έλλειψή του έχει συνδεθεί με την κατάθλιψη. Tο φυλλικό οξύ επηρεάζει τα επίπεδα της σεροτονίνης, της κατεξοχήν ορμόνης της ευχαρίστησης, στον εγκέφαλο.
Tι να φάτε: Συκώτι, δημητριακά ολικής άλεσης, όσπρια, σπανάκι, μπρόκολο, μαρούλι, μπανάνες, πορτοκάλια.

2. Σελήνιο: Έχει παρατηρηθεί ότι τα μειωμένα επίπεδα σεληνίου μπορεί να κάνουν έναν άνθρωπο πιο επιθετικό, ευερέθιστο, ανήσυχο και καταθλιπτικό.
Tι να φάτε: Mπακαλιάρο, χταπόδι, σουπιές, τόνο, δημητριακά ολικής άλεσης.

3. Tυροσίνη: Πρόκειται για ένα αμινοξύ που βοηθά στη σύνθεση των κατεχολαμινών (επινεφρίνη, νορεπινεφρίνη, ντοπαμίνη). Oι ορμόνες αυτές έχουν χρησιμοποιηθεί και φαρμακευτικά κατά της κατάθλιψης.
Tι να φάτε: Aυγά, κρέας, ψάρια, πουλερικά, τυρί, γάλα.

Ψήστε μια μπριζόλα!
Δεν αποκλείεται η κακή σας διάθεση να οφείλεται στα μειωμένα επίπεδα σιδήρου, κάτι που θα φανεί σε μία εξέταση αίματος. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να αυξήσετε την κατανάλωση κρεατικών, που είναι η καλύτερη πηγή σιδήρου, ενώ δεν αποκλείεται να χρειαστείτε και συμπληρώματα σιδήρου - πάντοτε μετά από σύσταση του γιατρού.


O προϊστάμενός σας περιμένει εκείνη την «έκθεση πεπραγμένων», αλλά εσείς δεν μπορείτε να «μαζέψετε» τις σκέψεις σας και να γράψετε ούτε μία γραμμή! Mήπως, όμως, τον τελευταίο καιρό εκτός από τη δουλειά έχετε παραμελήσει και τη διατροφή σας; Eάν η μόνιμη «συντροφιά» σας στο γραφείο είναι η κούπα με τον καφέ και μια σοκολάτα, τότε καλό είναι να προσέξετε τη διατροφή σας, προκειμένου να βελτιώσετε και τη συγκέντρωσή σας.

Tι μπορεί να λείπει από τον οργανισμό μου;
1. Ps (Phosphotidylserine):
Πρόκειται για μια ουσία που προέρχεται από το αμινοξύ σερίνη και φαίνεται να συμβάλλει στη βελτίωση της συγκέντρωσης.
Tι να φάτε: Kρέας, ψάρια, πουλερικά, συκώτι, φασόλια.

2. Bιταμίνη B12: Eάν δεν μπορείτε να ολοκληρώσετε τις δουλειές που σας αναθέτουν και είστε ευέξαπτοι, ίσως έχετε ανεπάρκεια βιταμίνης B12. H εν λόγω βιταμίνη συμβάλλει, μεταξύ άλλων, στη σύνθεση της μυελίνης, της προστατευτικής μεμβράνης των νευρικών κυττάρων.
Tι να φάτε: Συκώτι, κρέας, ψάρια, πουλερικά, οστρακοειδή, μαλάκια.

3. Γλυκόζη: H γλυκόζη είναι το κατεξοχήν «καύσιμο» του εγκεφάλου. H επάρκεια γλυκόζης στο αίμα τονώνει το νευρικό σύστημα και βοηθά στην εύρυθμη λειτουργία του εγκεφάλου. Tο μυστικό είναι τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα να διατηρούνται σταθερά κατά τη διάρκεια της ημέρας. Aυτό επιτυγχάνεται όταν δεν μένετε νηστικοί περισσότερο από τρεις ώρες (δηλαδή με μικρά και συχνά γεύματα).
Tι να φάτε: Mακαρόνια, ρύζι, πατάτες, ψωμί, δημητριακά.

Mην τρώτε γλυκά για να συγκεντρωθείτε
Tα γλυκά προσφέρουν άμεση τόνωση του εγκεφάλου, επειδή αυξάνουν ταχύτατα τα επίπεδα της γλυκόζης (σακχάρου) στο αίμα. Aπό την άλλη μεριά, όμως, το σάκχαρο μειώνεται εξίσου γρήγορα, με αποτέλεσμα να έχετε τα αντίθετα από τα αναμενόμενα αποτελέσματα: αδυναμία συγκέντρωσης, υπνηλία, νευρικότητα.


Eάν τα βράδια μετράτε δεκάδες... προβατάκια για να κοιμηθείτε, τότε καλό είναι να φροντίσετε περισσότερο τη διατροφή σας, τόσο κατά τη διάρκεια της ημέρας όσο και λίγο πριν πάτε για ύπνο.

Tι μπορεί να λείπει από τον οργανισμό μου;
1. Bιταμίνη B3:
H νιασίνη (B3) θεωρείται ότι έχει χαλαρωτικές ιδιότητες.
Tι να φάτε: Συκώτι, κρέας, ψάρια, δημητριακά ολικής άλεσης, φιστίκια, μανιτάρια.

2. Tρυπτοφάνη: Είναι το βασικό αμινοξύ για την παραγωγή της σεροτονίνης, ενός νευροδιαβιβαστή που μας ηρεμεί και προκαλεί υπνηλία (γι’ αυτό, πολλά αντικαταθλιπτικά έχουν ως στόχο τα σεροτονινεργικά συστήματα του εγκεφάλου).
Tι να φάτε: Ψάρια, αυγά, σουσάμι, μπανάνες, φακές, γαλοπούλα.

Pιζότο για όνειρα γλυκά!
Για ήρεμο ύπνο, καλό είναι το δείπνο σας να περιέχει κατά 60% υδατάνθρακες (μακαρόνια, ρύζι, πατάτες, ψωμί, δημητριακά), που συμβάλλουν στην αίσθηση της ηρεμίας και της χαλάρωσης.


Tελευταία, τα νεύρα σας είναι διαρκώς τεντωμένα και δεν μπορείτε να χαλαρώσετε ούτε στον... ύπνο σας! Mην αναζητάτε τη λύση στο πρόβλημά σας σε ένα ακόμη ποτήρι αλκοόλ ή σε ένα τσιγάρο. Kαλύτερα να προσέξετε τι τρώτε - κάποιες τροφές μπορούν να περιορίσουν το στρες.

Tι μπορεί να λείπει από τον οργανισμό μου;
1. Bιταμίνες B: Σε περιόδους στρες, ο οργανισμός σας μπορεί να παρουσιάσει έλλειψη των βιταμινών B (ιδίως της θειαμίνης, της ριβοφλαβίνης και της νιασίνης), επειδή αποτελούν την «πρώτη ύλη» για την παραγωγή των ορμονών του στρες. Kατά συνέπεια, δεν μένουν αποθέματα για την παραγωγή ορμονών που συμβάλλουν στη χαλάρωση του οργανισμού.
Tι να φάτε: Συκώτι, κρέας, γαλακτοκομικά, φρούτα, λαχανικά, δημητριακά.

2. Mαγνήσιο: Όταν ο οργανισμός βρίσκεται σε κατάσταση στρες, εκκρίνονται ορμόνες (κατεχολαμίνες, κορτικοστεροιδή) που αυξάνουν την απώλεια μαγνησίου. Tο μαγνήσιο, όμως, είναι ένα απαραίτητο μέταλλο που «ενεργοποιεί» τη δράση των βιταμινών B (βλ. παραπάνω).
Tι να φάτε: Δημητριακά, σουσάμι, ταχίνι, ξηρούς καρπούς.


H βιταμίνη C που περιέχεται στα πορτοκάλια φαίνεται ότι συμβάλλει στην παραγωγή ορμονών όπως η αδρεναλίνη και η νοραδρεναλίνη, οι οποίες βοηθούν τον οργανισμό να αντιμετωπίσει το στρες. Kαλές πηγές της βιταμίνης C είναι τα εσπεριδοειδή, τα ακτινίδια και οι πιπεριές.


Eάν είστε πρωινοί τύποι:
Aν αποδίδετε καλύτερα το πρωί, αλλά χρειάζεται να παραμείνετε σε εγρήγορση μέχρι τις βραδινές ώρες, καταναλώστε πρωτεϊνούχες τροφές (π.χ. τυρί, ψάρι, κρέας) το απόγευμα.

Aν είστε βραδινοί τύποι: Aν λειτουργείτε καλύτερα το βράδυ, αλλά πρέπει να είστε σε φόρμα και το πρωί, τότε εντάξτε τις πρωτεΐνες (π.χ. γιαούρτι, τυρί, αυγό) στο πρωινό και στο δεκατιανό σας.
• Ως γνωστόν, οι πρωτεΐνες συμβάλλουν στην παραγωγή της ντοπαμίνης και της νορεπινεφρίνης, δύο νευροδιαβιβαστών που προκαλούν εγρήγορση.

πηγή: vita.gr

Πνευματική ανάπτυξη και διατροφή

Ο ανθρώπινος οργανισμός είναι μια βιοχημική μηχανή, με απερίγραπτες προσαρμοστικές ικανότητες, αλλά για τη μεγάλη απόδοση του, σωματική και πνευματική, χρειάζεται αρίστης ποιότητας καύσιμα. Ως εκ τούτου η σωστή διατροφή αλλά και η εφαρμογή ενός ισορροπημένου προγράμματος διατροφής είναι πρωταρχικής σημασίας ,για την αύξηση της ικανότητας μάθησης, μνήμης και γενικά της πνευματικής ανάπτυξης του ατόμου.

Ο εγκέφαλός μας, κέντρο πνευματικών αλλά και φυσιολογικών λειτουργιών, επηρεάζεται άμεσα κι απo τη παραμικρή διακύμανση των θρεπτικών συστατικών και της ενέργειας στον οργανισμό μας. Το κύριο καύσιμο του είναι η γλυκόζη. Όλες οι τροφές μετά την πέψη και την απορρόφησή τους, μετατρέπονται σε κάποιο στάδιο του μεταβολισμού σε σάκχαρο-γλυκόζη και ενέργεια. Η κάλυψη των ενεργειακών μας αναγκών (θερμιδική πρόσληψη), η σωστή αναλογία των πρωτεϊνών -υδατανθράκων- λιπών, το νερό, οι βιταμίνες, τα μεταλλικά άλατα, αλλά και η σωστή κατανομή των γευμάτων κατά τη διάρκεια της ημέρας παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη πνευματική διαύγεια (συγκέντρωση, μνήμη, μάθηση).

Η σημασία ενός καλού πρωινού είναι πάρα πολύ μεγάλη γιατί «ξυπνάει» τον οργανισμό και μας κρατάει σε εγρήγορση μέχρι το μεσημέρι.

Ένα σωστό πρωινό μπορεί να περιλαμβάνει για παράδειγμα:
  • Γάλα με δημητριακά προγεύματος (προτιμάτε αυτά χωρίς ζάχαρη) και φρούτο (δοκιμάστε την μπανάνα ή τις φράουλες)
  • Γιαούρτι φρούτου με δημητριακά
  • Ψωμί (δοκιμάστε το ολοσίταρο ψωμί-είναι πολύ εύγεστο) με τυρί και χυμό
Ο συνδυασμός και η ποσότητες εξαρτώνται απo τα προσωπικά κριτήρια και απαιτήσεις του καθενός, άλλα έχοντας σαν στόχο την ποικιλία και το μέτρο, θα ήμαστε σίγουροι ότι εφοδιάζουμε τον οργανισμό μας με όλες τις βιταμίνες, φυτικές ίνες και μεταλλικά στοιχεία που χρειαζόμαστε ,χωρίς να παίρνουμε περιττές και «άδειες» θερμίδες.

Η κατάσταση της υγείας μας επηρεάζει την ικανότητα απομνημόνευσης και τη δυνατότητα συγκέντρωσής μας. Νους υγιής εν σώματι υγιή, έλεγαν οι αρχαίοι Ελληνες. Σύμφωνα με ιατρικές έρευνες η έλλειψη σιδήρου αλλά και η έλλειψη βιταμινών του συμπλέγματος Β (Β1, Β2, Β3, Β5,Β6, Β12) δημιουργούν προβλήματα στη σωστή λειτουργία του εγκεφάλου και του κεντρικού νευρικού συστήματος( Προβλήματα συγκέντρωσης και συμπεριφοράς και χαμηλή ικανότητα εκμάθησης). Βιταμίνες του συμπλέγματος Β βρίσκονται στα δημητριακά, στα γαλακτοκομικά, στα λαχανικά με βαθυπράσινο χρώμα και στους ξηρούς καρπούς. Πηγές σιδήρου είναι τα αυγά, τα όσπρια, το σπανάκι, το κρέας και το συκώτι.

Καινούργια μελέτη προσθέτει στις μέχρι τώρα ολοένα και αυξανόμενες αποδείξεις ότι η διατροφή διαδραματίζει έναν σημαντικό ρόλο στην πνευματική ανάπτυξη των παιδιών. Παλαιότερα, η ανεπάρκεια σε σίδηρο και ιώδιο έχει συνδεθεί με την εξασθενισμένη πνευματική ανάπτυξη στα μικρά παιδιά. Υπάρχουν, επίσης, νεότερα στοιχεία ότι η ανεπάρκεια σε ψευδάργυρο, φολικό οξύ και βιταμίνη B12 μπορεί και να οδηγούν σε μειωμένη πνευματική ανάπτυξη στα παιδιά. Πιο πρόσφατα, τα ιχθυέλαια (EPA, DHA) έχουν, επίσης, συνδεθεί με την πνευματική ανάπτυξη των παιδιών.

Μνήμη, συγκέντρωση και διατροφή


Τα κύτταρα του εγκεφάλου χρειάζονται μια συνεχή προσφορά από υδατάνθρακες (ιδιαίτερα πολύπλοκούς) και οξυγόνο για να μπορέσουν να λειτουργήσουν στα μέγιστα τους επίπεδα.

Αυτό προϋποθέτει συνεχή χορήγηση, ισορροπημένων γευμάτων για την σταθερή μετατροπή των τροφών σε γλυκόζη (πηγή ενέργειας του εγκεφάλου και μυών) και επαρκείς χορήγηση σιδήρου καλής απορροφητικότητας για να διασφαλίσει την εύκολη μεταφορά του οξυγόνου στο αίμα.

Η χορήγηση του οργανισμού με τις σωστές θερμίδες ημερησίως παίζει σημαντικό ρόλο στην μνήμη και συγκέντρωση.
Εκτός από τους πολύπλοκους υδατάνθρακες και σίδηρο, άλλες αναγκαίες θρεπτικές ουσίες για την μνήμη είναι: το σύμπλεγμα των β-βιταμινών, β- καροτίνη, ψευδάργυρος, boron [βόριο (ιχνοστοιχείο)].

Η κατάσταση της υγείας μας επηρεάζει την ικανότητα απομνημόνευσης και τη δυνατότητα συγκέντρωσης μας, νους υγιής εν σώματι υγιή κατά το αρχαίο ρητό. Σύμφωνα με έρευνες έχει αποδειχτεί ότι η σιδηροπενική αναιμία (έλλειψη σιδήρου) αλλά και η έλλειψη βιταμινών του συμπλέγματος Β ( θειαμίνη-β1,ριβοφλαβίνη-β2,νιασίνη-β3,φολικό οξύ, βιοτίνη, πυριδοξίνη-β6, παντοθενικό οξύ-β5, χολίνη, ινοσιτόλη και βιταμίνη β12) δημιουργούν προβλήματα στη σωστή λειτουργία του εγκεφάλου και του κεντρικού νευρικού συστήματος (χαμηλότερος δείκτης ευφυΐας και ικανότητα εκμάθησης, προβλήματα συγκέντρωσης και συμπεριφοράς). Η καλύτερη πηγή σιδήρου είναι το συκώτι, το κρέας, το αυγό, τα όσπρια και το σπανάκι, ενώ τα ίδια τρόφιμα αποτελούν και πολύ καλή πηγή των βιταμινών Β, όπως και τα δημητριακά ,οι ξηροί καρποί, τα γαλακτοκομικά ,τα βαθυπράσινα φυλλώδη λαχανικά κλπ.

Πηγές:

Ψευδάργυρος: οστρακοειδή ψάρια, ψάρι, ολοσίταρα δημητριακά, σπόροι (κολοκύθας, πασατέμπο) μπιζέλι, φασόλια, σιτάρι

Boron [(βόριο(στοιχείο)]: φιστίκια, αμύγδαλα, καρύδια

Β-καροτίνη: καρότο, πατάτα, πορτοκάλι, ντομάτα, γλυκοκόλοκο, (γενικά τα πορτοκάλια και κίτρινα φρούτα και λαχανικά και πράσινα φυλλώδες λαχανικά)

Βιταμίνη Β1
: Δημητριακά, κρέας, γάλα, αυγό. Όσπρια, μαγιά, μπιζέλια, φασολάκια, αμύγδαλα κ.λ.π.

Βιταμίνη Β2
: γάλα, αυγά, κρέας, συκώτι, κρέας, χορταρικά, πλήρη δημητριακά, όσπρια, ζυθόζυμη κ.λ.π.

Βιταμίνη Β6: κρεατικά, χορταρικά, πλήρη δημητριακά, γάλα, ζυθόζυμη κ.λ.π.

Πολύπλοκοι υδατάνθρακες: ολοσίταρα, ολικής αλέσεως δημητριακά, λαχανικά, φρούτα

Σίδηρο: heme σίδηρο (καλής απορροφητικότητας) – αυγό, κόκκινο κρέας, Ψάρι, κοτόπουλο

Non - heme σίδηρο (μειωμένης απορροφητικότητας)– όσπρια, παστά φρούτα, σκούρα πράσινα φυλλώδες λαχανικά.

EPA + DHA: Μητρικό Γάλα,Ψάρι (σκουμπρί, τόνος, σολωμός, αντζούγιες, ρέγγα, πέστροφα, σαρδέλλες (ή μπορούν να παραχθούν από το λινολεϊκό οξύ)

Για να βελτιώσετε την απορροφητικότητα του σιδήρου στον οργανισμό συνοδεύετε τις τροφές με σίδηρο (ιδιαίτερα αυτές της μειωμένης απορροφητικότητας) με βιταμίνη C (εσπεριδοειδή, ντομάτα, ακτινίδιο). Επίσης αποφεύγετε τις υπερβολικές ποσότητες ασβεστίου (γαλακτοκομικά προϊόντα) ή φυτικών ινών (ολοσίταρα, πιτυρούχα προϊόντα) σε συνδυασμό με αυτές τις τροφές σιδήρου για ενίσχυση της απορροφητικότητας στον οργανισμό.

Τι να περιέχει το διαιτολόγιο:
  • μαγειρικό βότανο, χόρτο (culinary herbs) ιδιαίτερα δεντρολίβανο
  • σταφύλι, μήλο, αχλάδι
  • σκόρδο, σιτάρι
  • κρέας, αμύγδαλα
  • φασόλια, σκούρα πράσινα και πορτοκαλιά φρούτα και λαχανικά
  • ψαρικά, μουρουνέλαιο
Τι να μην περιέχει το διαιτολόγιο:
  • Απλή ζάχαρη (γλυκά, σοκολάτες, μέλι)
  • καφεΐνη (όχι περισσότερο από 2φλ/ μέρα
  • αλκοόλ
  • ζωικό λίπος
Έρευνες έδειξαν ότι χορήγηση σκευασμάτων με πολυβιταμίνες και ιχνοστοιχεία για οκτώ μήνες σε παιδιά που η διατροφή τους χαρακτηριζόταν διατροφικά ανεπαρκείς βελτίωσε την μνήμη και συγκέντρωση τους και κατ’ επέκταση και το επίπεδο του δείκτη νοημοσύνης τους.

Τρόφιμα Σημαντικής Θρεπτικής Αξίας για τους Εφήβους


Τρώτε Περισσότερο

Πλούσια σε ασβέστιο φαγητά
: γιαούρτι, τυρί, γάλα, tofu, αμύγδαλα, πράσινα φυλλώδες λαχανικά, σαρδέλες

Πλούσια σε σίδηρο: συκώτι, βερίκοκα, όσπρια, κόκκινο κρέας, ψάρια, πράσινα φυλλώδες λαχανικά

Πλούσια σε ψευδάργυρο: οστρακοειδή ψάρια, άπαχο κρέας, σπόροι κολοκύθας

Πλούσια σε Βιταμίνη Β6
: πίτυρο ρυζιού και σιταριού, σπόροι ηλιοτροπίου, αβοκάντο, καλαμπόκι, μπανάνα,, ψάρι , άπαχο κρέας, καρύδια, κοτόπουλο, σόγια, πράσινα φυλλώδες λαχανικά, ολοσίταρα προϊόντα.

Φαγητά ηρεμίας
- μακαρόνια , ψωμί, πατάτα, γάλα

Φαγητά εγρήγορσης
- κρέας, ψάρι, κοτόπουλο

Βιβλιογραφία:
1. The NEMO Study Group. Effect of a 12-mo micronutrient intervention on learning and memory in well-nourished and marginally nourished school-aged children: 2 parallel, randomized, placebo-controlled studies in Australia and Indonesia. Am J Clin Nutr 2007;86:1082–93.
2. Bryan J et al., Short term folate, vitamin B-12 or vitamin B-6 supplementation slightly affects memory performance but not mood in women of various ages, 2002, Nutrition and Aging
3. Ζαμπέλας Α., Η διατροφή στα στάδια της ζωής, Ιατρικές εκδόσεις Πασχαλίδη 2003.
4. Wainwright PE., Dietary essential fatty acids and brain function : a developmental perspective on mechanisms, 2002, Proc Nutr Soc 61 : 61-9
5. Hibbeln J. et al., Healthy intakes of n-3 and n-6 fatty acids : estimations considering worldwide diversity, 2006, Am J Clin Nutr 83 : 1483-1493

Γράφει η Ελένη Π. Ανδρέου, Κλινική Διαιτολόγος RD, LD, PhD cand

Υπογλυκαιμία - Τι μας προκαλεί και τι κάνουμε!

Ti είναι η υπογλυκαιμία; Ο οργανισμός για την επιβίωση του και τη σωστή λειτουργία του εγκεφάλου χρησιμοποιεί την γλυκόζη ως την αναγκαία πηγή ενέργειας (που ως συνήθως λαμβάνεται από την ζάχαρη και τα παράγωγα της). Τα φυσιολογικά επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα είναι 70-110 mg/dl. Με τον όρο υπογλυκαιμία εννοούμε την κατάσταση κατά την οποία τα επίπεδα της γλυκόζης, δηλ. του σακχάρου στο αίμα μειώνονται κάτω του φυσιολογικού. Τί προκαλεί την υπογλυκαιμία; Η υπογλυκαιμία είναι ένα από τα συχνότερα προβλήματα στην καθημερινή αντιμετώπιση και θεραπεία του σακχαρώδη διαβήτη. Οι κυριότερες αιτίες που την προκαλούν είναι: —Πρόσληψη ανεπαρκούς ποσότητας υδατανθράκων στα κύρια ή ενδιάμεσα γεύματα, η καθυστερημένη πρόσληψη των γευμάτων αυτών, ή η παράλειψη τους. —Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. —Έντονη, μη προγραμματισμένη, σωματική άσκηση ή δραστηριότητες. —Υπερβολική δόση ινσουλίνης ή αντιδιαβητικών δισκίων. Ποια είναι τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας; Τα αρχικά συμπτώματα της υπογλυκαιμίας που συνήθως εμφανίζονται όταν τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα πέσουν κάτω από 50 mg/dl, μπορεί να είναι ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα: —ταχυκαρδία, —εφίδρωση, —έντονο αίσθημα πείνας, —πόνος στη κοιλιά, —μούδιασμα γύρω από το στόμα, —ζαλάδα, —πονοκέφαλος, —τρέμουλο, —αδυναμία και κούραση, —άσχημη διάθεση, —αδυναμία συγκεντρώσεως. Ωστόσο η αντίληψη των συμπτωμάτων της υπογλυκαιμίας διαφέρει από άτομο σε άτομο. Ακόμη και στο ίδιο άτομο, μπορεί να είναι διαφορετική ανάλογα με το πόσο έχει μειωθεί η γλυκόζη στο αίμα, ή αν το άτομο αυτό έχει πολλά χρόνια διαβήτη. Εάν συνυπάρχει και διαβητική νευροπάθεια η αντίληψη των συμπτωμάτων μπορεί να απουσιάζει εντελώς. Υπογλυκαιμία χωρίς συμπτώματα μπορεί επίσης να συμβεί τη νύκτα και χαρακτηρίζεται από πονοκέφαλο το πρωί. Σε αυτή τη περίπτωση θα πρέπει να δείτε το γιατρό σας γιατί ίσως χρειαστεί μείωση της δόσης ινσουλίνης ή διαβητικών δισκίων. Τα συμπτώματα που προκαλούνται από την υπογλυκαιμία είναι συνάρτηση τόσο των επιπέδων του σακχάρου του αίματος όσο και της ταχύτητας με την οποία αυτό πέφτει. Τα συμπτώματα αυτά μπορούν να διακριθούν σε οξέα, υποξέα και χρόνια. Πρακτικά πρέπει να γνωρίζουμε ότι η γλυκόζη αποτελεί την κύρια και μοναδική πηγή ενεργείας των νευρικών κυττάρων και έτσι ένα μεγάλο μέρος των συμπτωμάτων της υπογλυκαιμίας οφείλεται στην δυσλειτουργία του νευρικού συστήματος κατά τη φάση της υπογλυκαιμίας.

Τα οξέα συμπτώματα συνήθως παρουσιάζονται σε άτομα που κάνουν υπέρβαση της δόσης της ινσουλίνης και είναι εφίδρωση, αίσθημα πείνας, άγχος, τρεμούλας, μουδιάσματα των δακτύλων και διαταραχές από την όραση. Στην περίπτωση αυτή αν δεν ληφθούν τα κατάλληλα θεραπευτικά μέτρα το άτομο παρουσιάζει σπασμούς και πέφτει σε κώμα από το οποίο μπορεί να οδηγηθεί στο θάνατο. Κάθε διαβητικό άτομο θα πρέπει να είναι κατάλληλα ενημερωμένο ώστε να μπορεί να διακρίνει εύκολα τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας ούτως ώστε να τα αντιμετωπίζει έγκαιρα και να μην διατρέχει τον κίνδυνο του κώματος.

Τα υποξέα συμπτώματα είναι λιγότερο έκδηλα γι αυτό και δυσκολότερα διαγιγνώσκονται. Κυριαρχούν συνήθως η υπνηλία και η ελάττωση της ικανότητας για αυτόματες αντιδράσεις αλλά μπορεί να υπάρχουν και εκδηλώσεις κακής συμπεριφοράς τις οποίες όμως το άτομο δεν είναι σε θέση να καταλάβει. Η ανάρμοστη αυτή συμπεριφορά αρκετές φορές αποδίδεται σε λήψη αλκοόλ επειδή ακριβώς η συμπεριφορά του ατόμου μοιάζει με αυτή του μεθυσμένου. Στα υποξέα συμπτώματα περιλαμβάνεται και ο αρνητισμός καθώς και η ανικανότητα χειρισμού ατομικών υποθέσεων.

Τα χρόνια συμπτώματα συνήθως παρουσιάζονται σε άτομα που πάσχουν από όγκους που εκκρίνουν ινσουλίνη. Τα συμπτώματα αυτά είναι ύπουλα, διαδράμουν χρονίως χωρίς να είναι έντονα και πολύ συχνά διαγιγνώσκονται δύσκολα και κυρίως καθυστερημένα. Τα χρόνια συμπτώματα της υπογλυκαιμίας συνίστανται σε βραδεία προοδευτική διανοητική έκπτωση η οποία πολλές φορές έχει και στοιχεία ψυχοπάθειας και η οποία καταλήγει τελικά σε εγκεφαλική άνοια.

Η διάγνωση της υπογλυκαιμίας δεν είναι πάντα εύκολη. Αυτή βασίζεται στην καλή εξιστόρηση των συμπτωμάτων από τον άρρωστο καθώς και στην ανεύρεση χαμηλών τιμών σακχάρου στο αίμα. Θα πρέπει να ξέρουμε ότι η απλή εξέταση του σακχάρου του αίματος δεν είναι πάντοτε αποκαλυπτική αφού η υπογλυκαιμία είναι συνήθως παροδική. Γι αυτό επί εντόνου κλινικής υποψίας και φυσιολογικών τιμών σακχάρου αίματος απαιτούνται άλλες ειδικότερες εξετάσεις. Ένα συχνό παράπονο αρκετού κόσμου είναι το ότι πάσχει από υπογλυκαιμία είτε επειδή βρέθηκε μία τιμή σακχάρου στα χαμηλότερα φυσιολογικά όρια είτε επειδή παρουσιάζει συμπτώματα (λιγούρα, ιδρώτες) που πράγματι παρουσιάζονται επί υπογλυκαιμίας. Επίσης πολλά άτομα την τάση τους να καταναλώνουν πολλά γλυκά την αποδίδουν σε υπογλυκαιμία. Χωρίς να σημαίνει ότι αυτό δεν μπορεί να συμβεί εν τούτοις είναι τόσο σπάνιο που δεν δικαιολογεί την τόσο συχνή παρουσίασή του.

Πώς προλαμβάνεται η υπογλυκαιμία; —με τη λήψη της σωστής δόσης ινσουλίνης ή διαβητικών δισκίων και πιθανή αναπροσαρμογή της δοσολογίας ύστερα από οξείες καταστάσεις όπως λοίμωξη ή χειρουργική επέμβαση. —με τη σωστή κατανομή των γευμάτων στο 24ωρο χωρίς να παραλείπετε κανένα κύριο ή ενδιάμεσο γεύμα. —αποφεύγοντας την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. —μειώνοντας τη δόση ή ακόμη και τρώγοντας ένα μικρό γεύμα πριν από περιπτώσεις σωματικής άσκησης ή αυξημένης δραστηριότητας που δεν αποτελούν μέρος ενός καθημερινού προγράμματος. —έχοντας πάντα μαζί σας μερικούς κύβους ζάχαρη ή καραμέλες. Μπορεί να αποφευχθεί η υπογλυκαιμία; Ίσως όχι εντελώς, εφόσον θέλετε και πρέπει ο διαβήτης σας να είναι σωστά ρυθμισμένος και το σάκχαρο αίματος να μην υπερβαίνει το φυσιολογικό, αλλά αν βρείτε την αιτία που την προκαλεί μπορείτε να την κάνετε σπάνια.

Η αντιμετώπιση της υπογλυκαιμίας είναι αιτιολογική δηλ. αν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο αίτιο που προκαλεί την υπογλυκαιμία φροντίζουμε να αρθεί. Αν π.χ. η δόση της ινσουλίνης είναι μεγάλη ή αν η δίαιτα του διαβητικού δεν είναι ρυθμισμένη τότε φροντίζουμε να τα ρυθμίσουμε. Η ρύθμιση αυτή είναι αρκετά πιο δύσκολη στα παιδιά απ' ότι στους ενήλικες επειδή τα παιδιά έχουν έντονη και απρόβλεπτη κινητική δραστηριότητα η οποία όπως αναφέρθηκε πιο πάνω αποτελεί αίτιο υπογλυκαιμίας. Η υπογλυκαιμία αντιμετωπίζεται με τη χορήγηση γλυκόζης είτε υπό τη μορφή της ενδοφλέβιας χορήγησης (στις πιο βαριές περιπτώσεις) είτε υπό την μορφή σάκχαρης ή γλυκού (στις πιο ελαφριές περιπτώσεις). Τα περισσότερα άτομα που πάσχουν από υπογλυκαιμία (κυρίως διαβητικοί) γνωρίζουν τα συμπτώματά της και τα αντιμετωπίζουν με τη λήψη μιας ή περισσοτέρων κουταλιών σάκχαρης ή ενός γλυκού ή μιας γλυκιάς πορτοκαλάδας. Πολλά άτομα με συχνές κρίσεις υπογλυκαιμίας συνηθίζουν να κουβαλάνε στην τσέπη τους μερικές καραμέλες ή σοκολάτες ή ακόμη και φακελάκια με ζάχαρη.

Σπαντιδέας Αναστάσιος, Παθολόγος

H διατροφή παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην πνευματική ανάπτυξη των παιδιών.

Λέγοντας πνευματική ανάπτυξη εννοούμε την ανάπτυξη όλων των πνευματικών ικανοτήτων στις οποίες συμπεριλαμβάνονται η ικανότητα μάθησης, κατανόησης , μνήμης και συγκέντρωσης. Η ανάπτυξη του εγκεφάλου ξεκινάει πριν τη γέννηση. Είναι πιο έντονη στα δύο πρώτα χρόνια τη ζωής μας και τελικά ο εγκέφαλος αποκτά το πλήρες μέγεθος πριν από την ηλικία των πέντε χρόνων. Η ωρίμανση του εγκεφάλου συνεχίζεται κατά την διάρκεια της παιδικής ηλικίας και της εφηβείας. Η ισορροπημένη διατροφή είναι ιδιαίτερα σημαντική για το «χτίσιμο» του εγκεφάλου, συνεισφέροντας στην πνευματική ανάπτυξη. Ορισμένα θρεπτικά συστατικά αποτελούν δομικά στοιχεία των εγκεφαλικών κυττάρων ενώ άλλα συντελούν στην μεταφορά των πληροφοριών μεταξύ των κυττάρων . Άλλοι παράγοντες, που παίζουν ρόλο στην πνευματική ανάπτυξη -πέρα από την σωστή διατροφή είναι το περιβάλλον, η κοινωνική υποστήριξη και η εκπαίδευση ( πχ σχολείο, οικογενειακή φροντίδα) Στα θρεπτικά συστατικά που παίζουν σημαντικό ρόλο στην πνευματική ανάπτυξη περιλαμβάνονται τα ω-3 λιπαρά οξέα ALA (α-λινολενικό οξύ), EPA (εικοσαπεντανοϊκό οξύ), DHA (δωκοσαεξανοϊκό οξύ) και οι Βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Το DHA είναι ένα δομικό στοιχείο του εγκεφάλου. Τα δύο ω-3 λιπαρά, που αναφέρθηκαν, δηλαδή το ΕPA και το DHA μπορούν να σχηματισθούν από το ALA, που είναι ένα απαραίτητο ω-3 λιπαρό οξύ. Παρόλα αυτά, ο σχηματισμός τους στον οργανισμό είναι σχετικά ανεπαρκής και γι αυτόν ακριβώς τον λόγο θεωρείται σημαντική η πρόσληψη των σωστών ποσοτήτων EPA και DHA από την διατροφή. Πηγές πλούσιες σε ALA είναι το λινέλαιο, το κραμβέλαιο , το σογιέλαιο. Τα λιπαρά ψάρια (σκουμπρί, κολιός, σαρδέλα, σολομός, ρέγκα, τόνος), τα καρύδια, η σόγια και η αντράκλα είναι σημαντικές πηγές EPA & DHA. Τα EPA και DHA βρίσκονται επίσης και στο μητρικό γάλα, ενώ η πρόσληψή τους από το νεογνό σχετίζεται άμεσα με την διανοητική ανάπτυξή του. Οι Βιταμίνες Β1, Β6, Β12 και το Φυλλικό οξύ, παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στην πνευματική ανάπτυξη, επειδή είναι απαραίτητοι συμπαράγοντες για την δημιουργία των νευροδιαβιβαστών (μεταφορείς πληροφοριών στα κύτταρα). Επιπλέον επηρεάζουν την πνευματική ανάπτυξη μέσω του ρόλου τους σε ότι αφορά στην παροχή ενέργειας στον εγκέφαλο οι βιταμίνες αυτές απαντώνται στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, στα όσπρια, στα δημητριακά ολικής αλέσεως, στο κρέας και στους ξηρούς καρπούς. Η χολίνη ανήκει επίσης στο σύμπλεγμα των βιταμινών B και συμβάλλει στην έκκριση της ακετυλοχολίνης από τον εγκέφαλο, η οποία σχετίζεται με την ενδυνάμωση της μνήμης. Η χολίνη συναντάται στα αυγά, τη σοκολάτα και το συκώτι. Αλλά θρεπτικά συστατικά, που παίζουν σπουδαίο ρόλο στην πνευματική ανάπτυξη είναι η βιταμίνη Ε, ο σίδηρος, το ιώδιο, ο ψευδάργυρος, η γλυκόζη, η λεκιθίνη (φωσφολιπίδιο) και τα αμινοξέα (π.χ. σερίνη). Αξιοσημείωτο είναι ότι μελέτες που έγιναν σε διάφορες χώρες της Ευρώπης (Ισπανία, Γερμανία, Ολλανδία) δείχνουν ότι η μέση πρόσληψη από τα παιδιά των ALA, EPA και DHA είναι χαμηλότερη από την συνιστώμενη. Επί πλέον η σύσταση να τρώμε λιπαρά ψάρια μία ή δύο φορές την εβδομάδα δεν ακολουθείται από πολλά παιδιά στις παραπάνω χώρες. Έχει επίσης βρεθεί, ακόμη και στην Ελλάδα, ότι η μέση διαιτητική πρόσληψη φυλλικού οξέος και άλλων βιταμινών του συμπλέγματος Β από τα παιδιά-εφήβους είναι χαμηλότερη από την συνιστώμενη. Συνεπώς, με βάση τις παραπάνω μελέτες, απαιτείται εμπλουτισμός ορισμένων τροφίμων-φορέων με θρεπτικά συστατικά που παίζουν σημαντικό ρόλο στην πνευματική ανάπτυξη των παιδιών. Γράφει ο Κάζης Αβραάμ, Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Πτυχιούχος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου, M.Sc στην Κλινική Διατροφή

Η εξετάσεις ξεκινούν. Τι προτείνουν οι διατροφολόγοι;

Ξεκινούν οι εξετάσεις. Όλοι όσοι σχετίζονται με αυτή την αγχώδη και στρεσογόνα Imageδιαδικασία ψάχνουν για ελιξίρια τροφές που να βελτιώνουν την μνήμη, παρατείνουν τις ώρες διαβάσματος και αυξάνουν τα επίπεδα συγκέντρωσης, αποσκοπώντας στην καλύτερη δυνατή απόδοση στις εξετάσεις και εισαγωγή σε μια τριτοβάθμια σχολή. Είναι δεδομένο ότι σ΄ αυτές τις περιπτώσεις, όπως συνίσταται και από τους καθηγητές και τους γονείς, χρειάζεται ψυχραιμία και μεθοδικό διάβασμα στην προετοιμασία. Σε τι πρέπει να προσέξουν στην διατροφή τους οι εξετάζοντες;

Ποια θρεπτικά συστατικά έχει ανάγκη ο οργανισμός μας;

Μακροθρεπτικά συστατικά

Η σωστή και ισορροπημένη διατροφή είναι μια από τις προυποθέσεις για να βοηθηθεί ο μαθητής. Το στρες εμφανίζεται όταν κάποιος αισθάνεται ότι οι υποχρεώσεις του έχουν αυξηθεί τόσο πολύ, που δεν μπορεί να αντεπεξέλθει σε αυτές επιτυχώς. Αυτό συμβαίνει συχνά κατά την διάρκεια των εξετάσεων. Στις περισσότερες περιπτώσεις το αγχώδες άτομο παρουσιάζει τάσεις πολυφαγίας, ξεπερνά δηλαδή το σημείο κορεσμού της πείνας, καθώς η τροφή δρα ως ηρεμιστικό για τον εγκέφαλο. Επίσης, ξεχνά να πίνει πολύ νερό κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η αλλαγή όμως των διατροφικών του συνηθειών επιτείνει το άγχος και έχει άμεσες επιβαρυντικές επιπτώσεις στην υγεία του, οι οποίες μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο με ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο. Ουσίες που καταπολεμούν το άγχος είναι οι πρωτεΐνες, οι υδατάνθρακες, το φυλλικό οξύ, το σελήνιο.

Αυξημένη πρόσληψη λιπαρών

Μια νέα ερευνητική μελέτη σε πειραματόζωα, που έγινε από επιστήμονες στο Τορόντο του Καναδά, δείχνει τώρα ότι μια διατροφή πλούσια σε λιπαρές ουσίες, υστερούν όσον αφορά τις ικανότητες μνήμης και εκμάθησης νέων πραγμάτων ή απόκτησης νέων γνώσεων σε σύγκριση με άλλα πειραματόζωα που τρέφονταν με μια κανονική διατροφή. Αυτό σύμφωνα με τους επιστήμονες οφείλεται στην παρουσία ινσουλινοαντίστασης. Η ινσουλίνη έχει βασικό ρόλο στον οργανισμό και στα κύτταρα του εγκεφάλου διευκολύνοντας την είσοδο της γλυκόζης στα κύτταρα διασφαλίζοντας έτσι ότι θα έχουν επαρκή προμήθεια σε ενέργεια. Η αντίσταση στην ινσουλίνη παρεμποδίζει το φυσιολογικό αυτό μηχανισμό.

Πρωτεινική πρόσληψη

Πιο αναλυτικά, οι πρωτεΐνες διασπώνται κατά τη διαδικασία της πέψης σε αμινοξέα. Ένα συγκεκριμένο αμινοξύ, η τυροσίνη, συμβάλλει στην αύξηση των επιπέδων της ντοπαμίνης και επινεφρίνης, οι οποίες έχουν την ιδιότητα να χαρίζουν στον οργανισμό ενέργεια και να τον κρατούν σε εγρήγορση. Τροφές με μεγάλη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες είναι το αυγό, τα ψάρια, τα θαλασσινά, τα πουλερικά, το κόκκινο κρέας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα.

Πρόσληψη υδατανθράκων

Η κατανάλωση τροφών που περιέχουν υδατάνθρακες προκαλεί χαλάρωση και απαλλαγή από εκνευρισμό. Αυτό συμβαίνει διότι με τη διάσπαση των υδατανθράκων κατά την πέψη τους παράγεται η σεροτονίνη, η οποία προκαλεί αίσθηση χαλάρωσης και ηρεμίας (αντικαταθλιπτική). Τροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες που βοηθούν να μειωθεί το στρες είναι διάφορα γλυκά εδέσματα, το μαύρο ψωμί, τα δημητριακά, τα ζυμαρικά, το ρύζι, οι πατάτες, τα όσπρια καθώς και τα περισσότερα φρούτα και λαχανικά.

Μικροθρεπτικά συστατικά

Έλλειψη φυλλικού οξέος ευθύνεται για την μείωση των επιπέδων σεροτονίνης, με αποτέλεσμα να προκαλείται στρες. Το φυλλικό ανιχνεύεται στο πορτοκάλι, τη μπανάνα, τις ζύμες και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά (π.χ. σπανάκι), με αποτέλεσμα όποιος αποφεύγει τα τρόφιμα αυτά να διατρέχει μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης αγχωτικών καταστάσεων. Η βιταμίνη C βοηθάει στην παραγωγή της αδρεναλίνης και της νορ-αδρεναλίνης, οι οποίες βοηθούν στην αντιμετώπιση του στρες.

Πως μπορούμε να βελτιώσουμε τη μνήμη μας;

Έρευνες συσχετίζουν τη διατροφή με την κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών και την ενίσχυση της μνήμης. Θρεπτικά συστατικά που έχουν συνδεθεί με τη διατήρηση της μνήμης και γενικότερα την καλύτερη εγκεφαλική λειτουργία είναι η βιταμίνη C, οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β (θειαμίνη, φυλλικό οξύ, Β6, Β12), η βιταμίνη Ε, ο σίδηρος, τα ω-3 λιπαρά οξέα και ορισμένα από τα απαραίτητα αμινοξέα.

Τα ω-3 λιπαρά οξέα που βρίσκονται στο μουρουνέλαιο, στα ψάρια (κυρίως στο σολομό, τόνο, σκουμπρί, κολιό, σαρδέλες), σόγια, καρύδια, αντράκλα και σε άλλα τρόφιμα (εμπλουτισμένες μαργαρίνες, αυγά κ.α) ίσως προστατεύουν τον οργανισμό από εξασθένηση της μνήμης. Πιο συγκεκριμένα πειράματα έδειξαν ότι διατροφή πλούσια σε ένα ω-3 λιπαρό οξύ, το δωκοσαεξανοϊκό οξύ (DHA), προστατεύει τον εγκέφαλο από την απώλεια μνήμης. Τροφές πλούσιες σε χολίνη ενδυναμώνουν τη μνήμη και ενισχύουν τη δυνατότητα συγκέντρωσης. Η χολίνη ανήκει στο σύμπλεγμα βιταμινών Β και συμβάλλει στην έκκριση της χημικής ουσίας ακετυλοχολίνης από τον εγκέφαλο, η οποία συσχετίζεται με την ενδυνάμωση της μνήμης. Η χολίνη συναντάται στα αυγά, σοκολάτα και το συκώτι. Χαρακτηριστικό είναι ότι τα άτομα που παρουσιάζουν έλλειψη αυτού του θρεπτικού συστατικού εμφανίζουν ασθενή μνήμη.

Μελέτες τελευταίων χρόνων έχουν δείξει ότι οι αντιοξειδωτικές ουσίες που βρίσκονται στα φρούτα (φρέσκα και αποξηραμένα) και τα φρέσκα πράσινα φυλλώδη λαχανικά βελτιώνουν τη διαδικασία της μνήμης. Τρόφιμα όπως το γάλα, γιαούρτι και δημητριακά πρωινού, ψωμί περιέχουν βιταμίνες του συμπλέγματος Β, όπως Β1, Β6 και φυλλικό οξύ οι οποίες συμβάλλουν στην προστασία από συγκεκριμένα νευρολογικά προβλήματα, όπως μειωμένη μνήμη. Η βιταμίνη Β12 βοηθάει στην μνήμη και στην συγκέντρωση, καθώς επίσης βοηθάει στην σύνθεση της μυελίνης [προστατευτική μεμβράνη νευρικών κυττάρων]. Το πράσινο τσάι είναι επίσης μια επιλογή πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες. Οι ουσίες αυτές προστατεύουν τους ιστούς του οργανισμού από τις ελεύθερες ρίζες και συμβάλλουν στην προστασία του εγκεφάλου και τη διαδικασία μάθησης.

Η ζάχαρη και οι υδατάνθρακες θεωρούνται επίσης σημαντικά ενισχυτικά της μνήμης. Η γλυκόζη, το βασικό συστατικό της ζάχαρης και όλων των υδατανθράκων, αποτελεί το αποκλειστικό καύσιμο του εγκεφάλου. Όταν λοιπόν στερήσουμε τα εγκεφαλικά μας κύτταρα από την ουσία αυτή, διαταράσσεται η ομαλή λειτουργία τους. Ταυτόχρονα, επειδή η γλυκόζη συμβάλλει στην έκκριση σεροτονίνης, που είναι βασικός νευροδιαβιβαστής, συμμετέχει στη διατήρηση της μνήμης. Αυτό που επίσης πρέπει να γνωρίζουμε είναι ότι όταν καταναλώνουμε απλούς υδατάνθρακες [ζάχαρη-γλυκά] προκαλούνται απότομες αυξομειώσεις του σακχάρου του αίματος, αντίθετα όταν καταναλώνουμε σύνθετους υδατάνθρακες [δημητριακά] η μεταβολή της γλυκόζης στο αίμα, γίνεται αργά και ομαλά. Ιδιαίτερες ευεργετικές ιδιότητες έχει το μέλι και η σοκολάτα όσον αφορά τη λειτουργία της μνήμης, για αυτό το λόγο καλό είναι να προτιμώνται στη θέση της λευκής ζάχαρης.

Η λεκιθίνη, ένα φωσφολιπίδιο είναι υπεύθυνη για την γένεση βασικών νευροδιαβιβαστών, προάγοντας επιπρόσθετα και τις πνευματικές λειτουργίες. Καλή πηγή λεκιθίνης είναι το αυγό. Ο σίδηρος βελτιώνει την πνευματική απόδοση και προλαμβάνει τα μαθησιακά προβλήματα στα παιδιά. Σε κατάσταση έλλειψης σιδήρου παρουσιάζεται μειωμένη αντίληψη και ικανότητα μάθησης. Καλές πηγές σιδήρου είναι το συκώτι, το κρέας και το αυγό. Υπάρχει μια ουσία που προέρχεται από αμινοξύ σερίνη ή φωσφοτιδυλοσερίνη, η οποία φαίνεται να συμβάλει στην βελτίωση της συγκέντρωσης.

Πρέπει να τρώμε πρωινό;

Τα επίπεδα γλυκόζης μειώνονται το βράδυ κατά τον ύπνο. Όταν ξυπνήσουμε, αργούν να αυξηθούν. Η χαμηλή γλυκόζη αίματος έχει συσχετισθεί με φτωχή μνήμη, δυσκολίες της συγκέντρωσης και της μάθησης. Τρώγοντας λοιπόν πρωινό, αυξάνουμε τα επίπεδα γλυκόζης αίματος και επιτρέπουμε στον οργανισμό μας να λειτουργεί κανονικά. Επίσης, μια σειρά από δημοσιευμένες έρευνες που μελέτησαν την απόδοση μαθητών σε πρωινά τεστ στο σχολείο μετά τη λήψη ή μη πρωινού έδειξαν ότι η απόδοσή τους ήταν υψηλότερη όταν τα παιδιά είχαν καταναλώσει πρωινό στο σπίτι, κάτι που οφείλονταν και στην καλύτερη λειτουργία της μνήμης τους. Μάλιστα, η κατανάλωση υδατανθράκων στο πρωινό συσχετίστηκε ισχυρά με την προσοχή και την ικανότητα μνήμης των παιδιών στο σχολείο.

Ένα ισορροπημένο πρωινό θα πρέπει να περιλαμβάνει μια ποικιλία τροφίμων, σε καθημερινή βάση, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η πρόσληψη όλων των θρεπτικών συστατικών και των φυτικών ινών. Ορισμένες καλές προτάσεις για πρωινό είναι:

  • 1 φλιτζάνι γάλα με δημητριακά πρωινού χωρίς προσθήκη ζάχαρης και 1 φρούτο,
  • 1 τοστ (με ψωμί ολικής άλεσης και τυρί) και 1 φυσικό χυμό,
  • 1 φλιτζάνι γάλα, 1-2 φέτες ψωμί με μαργαρίνη και μέλι και 1 φρούτο,
  • 1 φλιτζάνι γάλα, 1 κουλούρι Θεσσαλονίκης και 1 φρούτο,
  • 1 γιαούρτι με δημητριακά πρωινού και 1 φρούτο

Μικρά γεύματα

Τα συχνά γεύματα, χαμηλά σε λιπαρά αποτελούν μια σωστή επιλογή επειδή είναι πιο εύπεπτα, χωρίς να απασχολείται μεγάλη ποσότητα αίματος στο πεπτικό σύστημα για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, δίνοντας την δυνατότητα στον μαθητή να επιτελέσει τις πνευματικές του διεργασίες πιο αποτελεσματικά.

Πια διατροφικά μυστικά θα βοηθήσουν το μαθητή στις εξετάσεις;

Καφές Η καφεΐνη του καφέ λειτουργεί ως διεγερτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος αυξάνοντας τα επίπεδα της ντοπαμίνης. Η ντοπαμίνη είναι ένα νευροδιαβιβαστής που δραστηριοποιεί το κέντρο ευχαρίστησης του εγκεφάλου. Σε μικρές ποσότητες βελτιώνει τις πνευματικές ικανότητες γιατί προκαλεί εγρήγορση και ελαττώνει το αίσθημα της κόπωσης του ατόμου. Η υπερβολική κατανάλωσή της όμως ενοχοποιείται για εκδηλώσεις νευρικότητας, άγχους και αϋπνίας. Σε άτομα που δεν πίνουν συχνά ή καθόλου καφέ αρκούν και μικρές ποσότητες καφές, για να προκαλέσουν τα παραπάνω αρνητικά συμπτώματα. Οπότε η ποσότητα λήψης καφέ θέλει προσοχή ώστε οι υποψήφιοι να πετύχουν τον στόχο τους.

Σοκολάτα H σοκολάτα έχει ψυχοδιεγερτικές ιδιότητες λόγω της φαινυλαιθυλαμίνης που περιέχει. Επίσης, μετά την κατανάλωσή της απελευθερώνονται από τον εγκέφαλο οι ενδορφίνες, φυσικά οπιοειδή, τα οποία έχουν αναλγητικές ιδιότητες και βελτιώνουν τη διάθεση. Αξίζει ακόμη να σημειωθεί ότι η σοκολάτα περιέχει το απαραίτητο αμινοξύ τρυπτοφάνη, η οποία μεταβολίζεται στη βιταμίνη Β3 (νιασίνη) και στη σεροτονίνη (νευροδιαβιβαστής με τονωτική δράση). Η σοκολάτα είναι καλή πηγή μαγνησίου, μικροστοιχείου που τονώνει την μνήμη. Ενδείκνυται η κατανάλωση της με μέτρο, λόγω της υψηλής περιεκτικότητας της σε θερμίδες και λίπος.

Οι δίαιτες αδυνατίσματος επηρεάζουν την απόδοση του μαθητή;

Αν ακολουθείτε συχνά κάποιο αυστηρό πρόγραμμα αδυνατίσματος και ξεχνάτε συχνά, μη θεωρήσετε αυτά τα δύο εντελώς άσχετα μεταξύ τους. Ερευνητές έδειξαν ότι άτομα που ακολουθούν αυστηρές δίαιτες (crash diets) έχουν χαμηλότερη ικανότητα μνήμης συγκριτικά με άτομα που δεν επιδίδονται σε τέτοιου είδους δίαιτες. Αυτό αποδίδεται στο γεγονός ότι αυτές οι δίαιτες στερούν τα άτομα που τις ακολουθούν και κατά επέκταση τον εγκέφαλό τους από βασικά θρεπτικά συστατικά με κυριότερο τη γλυκόζη, αφού οι συγκεκριμένες δίαιτες είναι πολύ φτωχές σε υδατάνθρακες (συνήθως στηρίζονται στον αποκλεισμό του ψωμιού, ζυμαρικών, πατάτας, ρυζιού και φρούτου). Επίσης, οι δίαιτες αυτές στερούνται το ελαιόλαδο, πλούσια πηγή βιταμίνης Ε, απαραίτητης για την ομαλή διαδικασία της μνήμης. Για αυτό έχετε έναν ακόμη λόγο να αποφεύγετε δίαιτες που υπόσχονται γρήγορο αποτέλεσμα μέσα όμως από επικίνδυνη για την υγεία σας στέρηση.

Τα συμπληρώματα διατροφής βοηθούν κατά τη διάρκεια των εξετάσεων;

Η λήψη συμπληρωμάτων πρέπει να συστήνεται αποκλειστικά από αρμόδιους επιστήμονες [διαιτολόγος, γιατρός], όπου θα έχει ληφθεί υπόψη η κάλυψη των θρεπτικών αναγκών του από το ημερολόγιο καταγραφής του μαθητή, για τυχόν θρεπτικές ελλείψεις. Σε γενικές γραμμές τα συμπληρώματα βοηθούν στην πνευματική λειτουργία, πλην όμως ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθούν σε κάποια που εμπεριέχουν καφεΐνη και μπορεί να υπερδιεγείρουν το νευρικό σύστημα.

Image

Τι να τρώμε τις μέρες των εξετάσεων;

Σε αυτές τις μέρες το άγχος του μαθητή, αλλά και όλων των εμπλεκόμενων σε αυτή τη διαδικασία κορυφώνεται. Γι΄ αυτό η επιλογή του φαγητού είναι προτιμότερο να γίνει από τον ίδιο τον μαθητή. Πρέπει επίσης να προσεχθεί το φαγητό να είναι γευστικό, αλλά και εύπεπτο, δηλαδή να αποφευχθούν πικάντικες και πολύ δύσπεπτες από το στομάχι επιλογές, όσο δυναμωτικό και να είναι το συγκεκριμένο τρόφιμο. Η κατανάλωση καφέ τις βραδινές ώρες πρέπει να αποφεύγεται, διότι μπορεί να του προκαλέσει αϋπνία και εκνευρισμό. Την ημέρα των εξετάσεων θα επιλεχθεί ένα από τα παραπάνω πρωινά, διότι υπάρχει κίνδυνος ο μαθητής να ζαλιστεί ή να μην αποδώσει τα μέγιστα.

Παπαχρήστος Παρασκευάς, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Πτυχιούχος Α.ΤΕ.Ι.Θ., M.Sc. στη Διασφάλιση Ποιότητας

Σταματάκη Αστερία, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Πτυχιούχος Α.ΤΕ.Ι.Θ., M.Sc. στην Κλινική Διατροφή, Επιστημονικός συνεργάτης του Γενικού Κρατικού Νοσοκομείου Νίκαιας

Φοντόρ Χριστίνα, Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Πτυχιούχος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου, Καθηγήτρια στα KEE Ηλιούπολης

Το IQ της διατροφής

Σύμφωνα με έρευνα της British Medical Journal, οι σημερινοί χορτοφάγοι υπήρξαν πανέξυπνα παιδιά. Η έρευνα έγινε σε δείγμα άνω των 8.000 ανδρών και γυναικών ηλικίας 30 χρόνων, των οποίων το IQ είχε μετρηθεί όταν ήταν στα δέκα τους χρόνια. Το συμπέρασμα προκάλεσε έκπληξη:

«Οι άνθρωποι που είχαν υψηλότερο IQ ως παιδιά, στα 30 τους προσέχουν περισσότερο τη διατροφή τους και γίνονται χορτοφάγοι, σε υψηλότερο ποσοστό από αυτούς που ήταν λιγότερο έξυπνοι», δήλωσε η δόκτωρ Κατρίν Γκέιλ, επιδημιολόγος του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον, στην Αγγλία. Οι διαπιστώσεις της έρευνας, που δημοσιεύονται στην ηλεκτρονική έκδοση της British Medical Journal, είναι αντίστοιχες με άλλες μελέτες που έχουν δείξει ότι οι πιο έξυπνοι άνθρωποι τείνουν να ακολουθούν πιο υγιεινή διατροφή και να ασκούνται περισσότερο.

Οι επιστήμονες βρήκαν ότι για κάθε 15 μονάδες υψηλότερου δείκτη ευφυΐας, η πιθανότητα να γίνει κάποιος χορτοφάγος αυξάνεται κατά 38%. Πάνω από το 1/3 όσων πήραν μέρος στην έρευνα, χαρακτήρισαν τους εαυτούς τους κυρίως χορτοφάγους, αλλά διευκρίνισαν ότι καταναλώνουν λευκό κρέας και ψάρι. Μόλις το 4% δήλωσε ότι δεν καταναλώνει κανένα είδος κρέατος και ένας στους 40 δεν τρώει κανένα ζωικό προϊόν.

Άλλη έρευνα αποδεικνύει ότι το μητρικό γάλα, χάρη σε δύο οξέα που περιέχει, το αραχιδονικό (ΑΑ) και το εικοσιδυοεξενικό οξύ (DHA), βοηθά στην ανάπτυξη του εγκεφάλου και φαίνεται πως σχετίζεται με βελτιωμένη γνωστική ικανότητα. Μελέτη, που έγινε στη Δανία και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό JAMA της Αμερικανικής Ιατρικής Ένωσης, έδειξε ότι άτομα που στη βρεφική ηλικία είχαν θηλάσει για 9 μήνες, είχαν 6 μονάδες μεγαλύτερο δείκτη νοημοσύνης (IQ), σε σύγκριση με άτομα που είχαν θηλάσει για ένα μήνα!

Σήμερα, υπάρχουν βρεφικά γάλατα που περιέχουν τα δύο πολύτιμα οξέα. Μελέτη σε βρέφη, έδειξε ότι εκείνα που τρέφονταν με γάλα που περιείχε τα AA και DHA, είχαν δείκτη νοητικής ανάπτυξης 7 μονάδες υψηλότερο, σε σύγκριση με τα βρέφη που έπαιρναν γάλα που δεν περιείχε τα δύο οξέα. Ακόμη, έχει βρεθεί ότι τα βρέφη που λαμβάνουν γάλα με ΑΑ και DHA, έχουν μεγαλύτερη οπτική οξύτητα στη διάρκεια του 1ου χρόνου της ζωής τους.

Ποιες τροφές μάς κάνουν εξυπνότερους;

Οι τροφές δεν είναι μαγικά φίλτρα που μας μετατρέπουν σε κάτι που δεν είμαστε. Αν, για παράδειγμα, ακολουθούμε έναν τρόπο ζωής με άσχημες συνήθειες και κακή διατροφή και μόνο περιστασιακά καταναλώνουμε τροφές ευεργετικές για τον οργανισμό μας, προφανώς δεν μπορούμε να ελπίζουμε σε θαύματα.

Η εξυπνάδα και η νοημοσύνη έχουν σχέση με την πνευματική διαύγεια και το βαθμό συγκέντρωσης που μπορούμε να έχουμε, ώστε να επεξεργαζόμαστε τις πληροφορίες, αποδίδοντας αναλόγως.

Επιβαρύνοντας τον οργανισμό με «κακές» τροφές, αποσπάμε τον εγκέφαλο απ’ αυτά που θα θέλαμε να κάνει –δηλαδή παραγωγική σκέψη– και τον «καταδικάζουμε» να αφιερωθεί στην αφομοίωση της τροφής. Το σίγουρο είναι πως υπάρχουν τρόφιμα που «ντοπάρουν» το νευρικό μας σύστημα βοηθώντας να αποδίδουμε τα μέγιστα εκεί που χρειάζεται.

Τα «καύσιμα» για καλύτερη σκέψη

Όταν τρώμε, το φαγητό διασπάται σε γλυκόζη, ουσία που ενεργοποιεί το πάγκρεας για να εκκρίνει την ινσουλίνη. Η ινσουλίνη δεσμεύει τη γλυκόζη και τη διοχετεύει στα κύτταρα για την παραγωγή ενέργειας. Παράλληλα, τρία θρεπτικά συστατικά, οι βιταμίνες Β6, C και τα αμινοξέα μαζί με τη γλυκόζη, δουλεύουν στον εγκέφαλο για την παραγωγή της σεροτονίνης. Κάτι πολύ βασικό για να θυμόμαστε, είναι ότι το μοναδικό καύσιμο του εγκεφάλου είναι η γλυκόζη.

Ο εγκέφαλος, για να λειτουργεί σωστά και με διαύγεια, «καίει» γλυκόζη που παίρνει από τα φαγητά. Τροφές που έχουν δεχτεί μεγάλη επεξεργασία και έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, λίπος, αλάτι και συντηρητικά, καθώς και τα γλυκά, έχουν πολύ υψηλό γλυκαιμικό δείκτη και η μεγάλη τους κατανάλωση οδηγεί σε υπερπαραγωγή ινσουλίνης και σεροτονίνης. Η υπερφόρτωση, όμως, αποδεικνύεται «φούσκα» που ξεφουσκώνει γρήγορα, αισθανόμαστε χειρότερα από πριν και αναζητούμε κι άλλη ζάχαρη ώστε να επανέλθουμε. Φαύλος κύκλος, δηλαδή.

Ομοίως, η παρατεταμένη νηστεία οδηγεί σε χαμηλά επίπεδα γλυκόζης κι έτσι παρατηρείται έντονη νευρικότητα και δυσκολία συγκέντρωσης. Αυτός είναι κι ένας λόγος που το πρωινό είναι απολύτως απαραίτητο, γιατί, αν δεν «ταΐσουμε» τον εγκέφαλο, εκείνος υπολειτουργεί κι έτσι κοιμόμαστε όρθιοι στην κυριολεξία. Γι’ αυτό λοιπόν χρειαζόμαστε μια πηγή που να ικανοποιεί σταδιακά τις ανάγκες μας, να προσφέρει μικρές και σταθερές δόσεις γλυκόζης, ώστε να τις αξιοποιούμε όσο το δυνατόν καλύτερα.

Σεροτονίνη η σπουδαία

Η σεροτονίνη είναι ισχυρότατη ορμόνη, που καθορίζει ένα μεγάλο κομμάτι του εαυτού μας. Είναι το συστατικό που χαρίζει ψυχική ηρεμία, ισορροπία, ευχαρίστηση και πνευματική διαύγεια, ενώ βοηθά στη συγκέντρωση της σκέψης. Τα συναισθηματικά ανεβοκατεβάσματα, η κυκλοθυμία, η έλλειψη συγκέντρωσης που παρουσιάζουν, για παράδειγμα, οι καταθλιπτικοί, οφείλονται στα πολύ χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης στον οργανισμό τους, γι’ αυτό και το βασικό συστατικό των αντικαταθλιπτικών φαρμάκων είναι η σεροτονίνη.

Τροφές για το μυαλό

Υπάρχουν μέρες που απλά δεν είναι οι μέρες μας. Ατονία και κούραση, μεγάλη δόση άγχους και αδικαιολόγητη νευρικότητα μας μπλοκάρουν και δεν μπορούμε να σκεφτούμε καθαρά, συμπτώματα που οφείλονται κατά κύριο λόγο στην κακή διατροφή και την έλλειψη βιταμινών.

Τα καλά νέα είναι πως υπάρχουν τροφές που αντιστρέφουν τα δεδομένα και, αντί για χασμουρητά, κρίσεις πανικού και έλλειψη συγκέντρωσης, μπορούμε να καταφέρουμε ισορροπημένη ενεργητικότητα και πνευματική διαύγεια.

–Το σιτάρι και τα δημητριακά ολικής άλεσης όχι μόνο περιέχουν συστατικά που δίνουν ενέργεια, αλλά προμηθεύουν τις απαραίτητες ποσότητες γλυκόζης στο αίμα ώστε να διατηρείται η συγκέντρωση και η ετοιμότητα του εγκεφάλου. Ό,τι καλύτερο για πρωινό.

–Ο μαϊντανός είναι ισχυρό διατροφικό χαρτί. Περιέχει υψηλά επίπεδα βιταμινών Β12 και περισσότερη βιταμίνη C από όλα τα τρόφιμα.

–Το σέλινο, ο ηλιόσπορος, το ακατέργαστο ρύζι, το λάχανο λειτουργούν ως φυσικά ηρεμιστικά καταπολεμώντας το άγχος, ενώ ανεβάζουν και τη διάθεση ευνοώντας το νευρικό σύστημα.

Το top-10 των τροφών για υψηλότερο IQ:

Σύμφωνα με την κλινική Mayo, διάσημη για τη δίαιτά της, τα παρακάτω τρόφιμα είναι απαραίτητα για τη σωστή διατροφή.

Προσοχή, όμως: η αληθινή διατροφική ευφυΐα βρίσκεται στην ποικιλία.

1. Αμύγδαλα: Περιέχουν βιταμίνες Β2 και Ε, μαγνήσιο, σίδηρο και ασβέστιο. Πλούσια σε ωμέγα 3 και ωμέγα 9 που βοηθούν στη μείωση της κακής χοληστερίνης.

2. Μπρόκολο: Πλούσιο σε ασβέστιο, ποτάσιο και προβιταμίνη Ε. Σημαντικό στην πρόληψη συγκεκριμένων ειδών καρκίνου.

3. Μύρτιλλο: Βελτιώνει τη μνήμη και προλαμβάνει τις λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος.

4. Σπανάκι: Πλούσιο σε βιταμίνη Α και C. Ενισχύει το ανοσοποιητικό.

5. Φακές: Περιέχουν πρωτεΐνες, μαγνήσιο, σίδηρο και βιταμίνες Β1 και Β6.

6. Σπόροι σταριού: Περιέχουν βιταμίνη Β1, μαγνήσιο, φώσφορο και ψευδάργυρο.

7. Χυμός λαχανικών: Γιατί μας επιτρέπει να καταναλώσουμε 5 λαχανικά την ημέρα.

8. Τομάτα: Πλούσια σε βήτα καροτίνη, προλαμβάνει συγκεκριμένες μορφές καρκίνου.

9. Το μήλο: Ένα μήλο την ημέρα κατεβάζει τα επίπεδα κακής χοληστερίνης.

10. Ο σολομός: Ευεργετικός για την καρδιαγγειακή λειτουργεία λόγω των ωμέγα 3 που περιέχει.

Το κοινό των παραπάνω είναι ότι όλα αποτελούν εξαιρετικές πηγές βιταμίνης Β6 και C, καθώς και αμινοξέων, των τριών απολύτως απαραίτητων συστατικών για την παραγωγή σεροτονίνης.

Μύθοι και αλήθειες στο πιάτο

Ακούγονται κατά καιρούς θεωρίες, οι οποίες, αν και κρύβουν μια δόση αλήθειας, μεταφέρονται σαν «σπασμένο τηλέφωνο». Είναι εύκολο να πέσουμε στην παγίδα των μύθων αυτών, διαμορφώνοντας λανθασμένη εικόνα για τη λειτουργία του μυαλού μας.

-Να τρως σοκολάτα όταν γράφεις εξετάσεις. Είναι αλήθεια ότι η σοκολάτα έχει αντι-στρες ιδιότητες και είναι ιδιαίτερα πλούσια σε μαγνήσιο, γνωστό για τις κατευναστικές ιδιότητές του. Άλλο ένα πλεονέκτημά της είναι ότι περιέχει μια ουσία με «αντικαταθλιπτική» δράση, τη φαινυλεθυλαμίνη, καθώς και καφεΐνη, ουσίες που διεγείρουν την... ψυχή.

Εξάλλου, όταν απολαμβάνουμε τη γλύκα της, εκκρίνουμε και ενδορφίνες που από μόνες τους μας χαρίζουν αίσθημα ευφορίας και ευχαρίστησης. Όμως, η συνιστώμενη ποσότητα είναι 10 gr 3 - 4 φορές την εβδομάδα κι εδώ είναι η παγίδα. Συνηθίζουμε να καταναλώνουμε πολύ μεγαλύτερες ποσότητες, με αντιστρόφως ανάλογα αποτελέσματα.

Ένα μήλο την ημέρα... Στην Ελλάδα, μεταφράστηκε λανθασμένα η αγγλοσαξονική ρήση «ένα μίλι την ημέρα». Ένα μήλο την ημέρα, παρ’ όλα αυτά, ρυθμίζει την κυκλοφορία και την κακή χοληστερίνη. Επίσης, αποτελεί εξαιρετικό φυσικό καθαριστικό για τα δόντια, αν το τρώτε με τη φλούδα.

Το πρωί να τρως σαν βασιλιάς, το μεσημέρι σαν πρίγκιπας και το βράδυ σαν φτωχούλης, έλεγαν οι παλιοί. Μέσα σε μια φράση έκλεισαν όλα αυτά που οι επιστημονικές μελέτες και θεωρίες υποστηρίζουν, σήμερα, ότι πρέπει να κάνουμε.

Το φαγητό της μόδας: οι νέες διατροφικές συνήθειες

–Ωμοφαγία. Χαρακτηρίζεται ως η διατροφή του μέλλοντος. Ζωντανές ή ωμές τροφές είναι εκείνες που δεν έχουν μαγειρευτεί με κανέναν τρόπο (ούτε στον ατμό), ενώ παράγουν και οι ίδιες ζωή (όταν φυτευτούν). Είναι από τις πιο υγιεινές τροφές, καθώς είναι γεμάτες ένζυμα, ενεργούς βιταμίνες, μέταλλα και πρωτεΐνες. Όταν μαγειρεύονται, τα θρεπτικά συστατικά ελαχιστοποιούνται, ενώ όλα τα ένζυμα που κρύβουν τη δύναμη του φαγητού και βοηθούν στη διαδικασία της πέψης, καταστρέφονται. Ωμά φρούτα, λαχανικά, φύτρες και σπόροι περιέχουν αυτά τα ένζυμα, που μας προμηθεύουν με ενέργεια και ισορροπία του μεταβολισμού.

–Χορτοφαγία. Χορτοφάγος είναι εκείνος που συνειδητά έχει αποκλείσει από τη διατροφή του την κατανάλωση κρέατος και ζωικής προέλευσης τρόφιμα και τρώει μόνο φυτικές τροφές. Ενώ οι περισσότεροι χορτοφάγοι καταναλώνουν γαλακτοκομικά προϊόντα, η αυστηρή χορτοφαγία (veganism) είναι μια ιδιαίτερη μορφή χορτοφαγίας, που αποκλείει τα γαλακτοκομικά, τα αυγά, το μέλι και οποιαδήποτε άλλα τρόφιμα που περιέχουν αυτά ή άλλα ζωικά προϊόντα. Με τη χορτοφαγία το σώμα πλέον αποζητά πιο ισορροπημένα γεύματα και «δυσανασχετεί» με πρηξίματα και άλλες επιπτώσεις της κοινής διατροφής.

–Βιολογικά προϊόντα: Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται παγκοσμίως μια τάση επιστροφής του ανθρώπου στη φύση, με επίκεντρο τη μεταβολή στις διατροφικές του συνήθειες. Έτσι, όλο και περισσότεροι άνθρωποι στρέφονται στην αγορά προϊόντων βιολογικής καλλιέργειας. Επειδή τα βιολογικά προϊόντα σε όλα τα στάδια μέχρι την τελική παραγωγή τους, αναπτύχθηκαν και επεξεργάστηκαν με φυσικές μεθόδους χωρίς τη χρήση φυτοφαρμάκων, λιπασμάτων, ορμονών και ζιζανιοκτόνων, φτάνουν στον καταναλωτή χωρίς πρόσθετα και άλλες χημικές ουσίες στη σύνθεσή τους.

–Slow food. Το αντίπαλο δέος του καθεστώτος του fast food ιδρύθηκε στο Τορίνο το 1986 και πρόκειται για Μη Κερδοσκοπική Οργάνωση. Προσπαθεί να συνδυάσει την ηθική με την ευχαρίστηση ή, αλλιώς, να προωθήσει την οικολογική γαστρονομία, την ποικιλία των γεύσεων, τη βιοτεχνική παραγωγή τροφής, την παραγωγή μικρού μεγέθους, τις βιώσιμες προσεγγίσεις στο ψάρεμα και στην κτηνοτροφία. Με άλλα λόγια, είναι μια διατροφική ιδεολογία.

–Junk food/ fast food. Ο χειρότερος τρόπος διατροφής, γεγονός που δείχνει το ίδιο το όνομα (junk = σκουπίδια). Τροφές που έχουν δεχτεί μεγάλη επεξεργασία και έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, λίπος, αλάτι και συντηρητικά δεν προσφέρουν τίποτα στο σώμα πέρα από κενές θερμίδες, με μηδενικά θρεπτικά συστατικά. Έχει αποδειχτεί ότι μια διατροφή βασισμένη στα παραπάνω σχετίζεται με χαμηλή πνευματική ικανότητα, άγχος, έλλειψη συγκέντρωσης και προβληματική συμπεριφορά, όπως υπερκινητικότητα και επιθετικότητα.

Εμπλουτισμένα: τα hi tech τρόφιμα του μέλλοντος

Γάλα εμπλουτισμένο με ασβέστιο, δημητριακά με 8 βιταμίνες και σίδηρο, γαλακτοκομικά με προβιοτικά και άλλα πρόσθετα για τη βοήθεια της ανάπτυξης των παιδιών, ροφήματα ενέργειας, πολυβιταμινούχα, είναι μερικές από τις τροφές που κυκλοφορούν και ονομάζονται εμπλουτισμένες. Είναι ιδανικές έως και επιτακτικές για τις περιπτώσεις που δεν γίνεται επαρκής πρόσληψη των απαραίτητων συστατικών από τις απλές τροφές.

Ποικίλες μελέτες έχουν δείξει πως η έλλειψη σιδήρου κατά την παιδική ηλικία σχετίζεται με μακροχρόνιες ελλείψεις στη νοητική και κινητική λειτουργία και χαμηλή επίδοση και βαθμούς στο σχολείο. Η έλλειψη σιδήρου είναι πιο συχνή κατά τη διάρκεια των 2 πρώτων χρόνων, οπότε ο εγκέφαλος του παιδιού εξακολουθεί να αναπτύσσεται. Σοβαρή ή χρόνια έλλειψη σιδήρου μπορεί να έχει μη αναστρέψιμα αποτελέσματα στην ανάπτυξη του εγκεφάλου. Επομένως, οι ανάγκες για σίδηρο μπορούν να καλυφθούν με κατάλληλα εμπλουτισμένο γάλα.

Χρειάζεται, όμως, προσοχή. Υπάρχει γενικότερα η τάση προς την υπερβολή, θεωρώντας πως οι εμπλουτισμένες τροφές μόνο καλό μπορούν να κάνουν. Στην πραγματικότητα, η υπερδοσολογία έχει αντίθετα αποτελέσματα, π.χ. η μεγάλη ποσότητα σιδήρου στο αίμα μπορεί να προκαλέσει τοξικότητα. Για το λόγο αυτό προτιμάμε τα τρόφιμα αυτά όταν εξακριβώσουμε ότι τα έχουμε ανάγκη.

Σίγουρα η υπερκατανάλωση τροφίμων –είτε καλών είτε κακών– προκαλεί λειτουργίες ανεπιθύμητες και δυσάρεστες, από φουσκώματα και δυσπεψία έως και σωματικό και πνευματικό λήθαργο. Σε γενικές γραμμές, είναι καλό να δίνουμε στον εαυτό μας λίγο χρόνο έπειτα από κάθε γεύμα και να μην «πέφτουμε» κατευθείαν στη δουλειά, γιατί το πιθανότερο είναι να μην μπορέσουμε να συγκεντρώσουμε τη σκέψη μας. Πόσο μάλλον όταν ξεφεύγουμε και τρώμε παραπάνω. Τότε, το μόνο που θέλουμε, εκτός από σόδα, είναι να μείνουμε ακίνητοι για να χωνέψουμε. Δεν είναι και πολύ έξυπνο από μέρους μας αυτό, έτσι δεν είναι;

Πηγή: gonatural

Μυστικά ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ για Αποδοτικό Δίαβασμα

Έχετε παιδιά και προβληματίζεστε για το τι πρέπει να τρώνε ώστε να αποδίδουν πνευματικά καλύτερα; Είστε φοιτητές και θέλετε να διατρέφεστε σωστά για να περάσετε τις εξετάσεις; Γνωρίστε τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται περισσότερο, τις τροφές που τα περιέχουν, αλλά και το ποια είναι η ιδανική διατροφή για να περάσετε τις εξετάσεις σας με άριστα… Η εξεταστική περίοδος για τους φοιτητές έφτασε. Οι κόποι μιας ολόκληρης χρονιάς κρίνονται σε λίγες στιγμές. Στιγμές που ο οργανισμός πρέπει να αντέξει στη δοκιμασία του έντονου άγχους και να ανταποκριθεί στις υψηλές απαιτήσεις για συγκέντρωση, ετοιμότητα, διαύγεια και μέγιστη πνευματική απόδοση. Για αυτό όσο απαραίτητο είναι το μεθοδικό διάβασμα, άλλο τόσο απαραίτητη είναι, την περίοδο αυτή, η σωστά οργανωμένη διατροφή.

Τα απαραίτητα συστατικά για δυνατό μυαλό:

Σε περιόδους μεγάλης πνευματικής καταπόνησης, αυξημένης ψυχικής πίεσης και έντονου στρες, ορισμένα θρεπτικά συστατικά παίζουν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο…

- Ακόρεστα λιπαρά οξέα: αποτελούν το οικοδομικό υλικό των νευρικών κυττάρων, τα οποία θρέφουν και προστατεύουν. Βοηθούν επίσης στην καταπολέμηση του άγχους και στη βελτίωση της διάθεσης. Παχιά ψάρια, ελαιόλαδο, ταχίνι, ξηροί καρποί, κρόκος αβγού, αβοκάντο και μη υδρογονωμένα φυτικά λίπη και έλαια αποτελούν τις υγιεινότερες πηγές τους.

- Αμινοξέα: απολύτως απαραίτητα για τη βιοσύνθεση νευροδιαβιβαστών, χημικών ουσιών που επηρεάζουν την καλή λειτουργία του εγκεφάλου. Ιδιαίτερα χρήσιμο αμινοξύ για τον πνευματικά εργαζόμενο μαθητή είναι η τρυπτοφάνη, πρόδρομη ουσία της σεροτονίνης. Η ομαλή παραγωγή σεροτονίνης σχετίζεται με την καλή διάθεση, τη μείωση του άγχους, την τόνωση και την καλή λειτουργία της μνήμης. Τρυπτοφάνη υπάρχει κυρίως σε ζυμαρικά, γαλοπούλα, γαλακτοκομικά (ειδικά στα τυριά), ψάρια, όσπρια και ξηρούς καρπούς.

- Αντιοξειδωτικά: βοηθούν τον οργανισμό να αντιμετωπίσει την υπερπαραγωγή ελευθέρων ριζών, επιβλαβών ουσιών που δημιουργούνται σε μεγαλύτερες ποσότητες κατά τις περιόδους έντονου στρες, όπως είναι η εξεταστική περίοδος. Μεγάλες ποσότητες αντιοξειδωτικών περιέχουν κυρίως τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, τρόφιμα που δεν θα πρέπει να λείπουν ποτέ από το καθημερινό διαιτολόγιο.

- Βιταμίνες Β: συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος, στη μείωση της πνευματικής κόπωσης, στον καλύτερο μεταβολισμό των υδατανθράκων και στην αύξηση των επιπέδων ενέργειας.Υπάρχουν κυρίως σε ανεπεξέργαστα δημητριακά, όσπρια, ξηρούς καρπούς, γαλακτοκομικά, κρέας, ψάρια και λαχανικά.

- Γλυκόζη: προέρχεται από το μεταβολισμό των υδατανθράκων. Αποτελεί τη μοναδική πηγή ενέργειας του εγκεφάλου και επομένως χρειάζεται περισσότερο από οτιδήποτε άλλο σε όσους διαβάζουν εντατικά. Πιτυρούχο ψωμί, νιφάδες βρώμης, σκούρο ρύζι, ζυμαρικά, δημητριακά πρωινού ολικής άλεσης, πατάτες, όσπρια, φρούτα, λαχανικά και μέλι αποτελούν τις καλύτερες πηγές ωφέλιμων υδατανθράκων.

- Μαγνήσιο: συμβάλλει στη χαλάρωση του νευρικού συστήματος, ενώ συγχρόνως αυξάνει την αυτοσυγκέντρωση και την αντίσταση στην κόπωση. Σε περίπτωση ανεπαρκούς πρόσληψης, οι ορμόνες του στρες αυξάνονται σημαντικά, γεγονός που μπορεί να εντείνει τον εκνευρισμό ή να προκαλέσει κατάθλιψη. Πλούσιες πηγές μαγνησίου είναι τα πράσινα λαχανικά και επίσης όσπρια, καρύδια, δημητριακά ολικής άλεσης, μπανάνες, αβοκάντο, ρύζι, στάρι, σπανάκι, μανιτάρια και η πικρή σοκολάτα.

- Σίδηρος: αναγκαίος για την οξυγόνωση και την εύρυθμη λειτουργία του εγκεφάλου. Η μακροχρόνια έλλειψη σίδηρου μπορεί να προκαλέσει αδυναμία συγκέντρωσης, ευερεθιστότητα, νευρικότητα και δυσκολίες στη μάθηση. Πιο αφομοιώσιμες πηγές σιδήρου είναι το συκώτι και τα κόκκινα κρέατα. Ποσότητες σιδήρου περιέχονται επίσης σε πουλερικά, ψάρια, αβγά, δημητριακά πρωινού, αποξηραμένα φρούτα, ξηρούς καρπούς, όσπρια και σκούρα πράσινα λαχανικά.

Κανόνες διατροφής για άριστη απόδοση

Βασικές διατροφικές οδηγίες για παραγωγικό διάβασμα και εξεταστική

ήρεμη και αποδοτική…

1. Πάντα πρωινό: αποτελεί το σημαντικότερο γεύμα για την πνευματική απόδοση. Φοιτητές που δεν τρώνε καθόλου πρωινό, παρουσιάζουν συνήθως χαμηλή ενεργητικότητα, νιώθουν κουρασμένοι, είναι πιο νευρικοί και σπανίως μπορούν να αποδώσουν σωστά. Προσοχή όμως, γιατί ένα βαρύ και δύσπεπτο πρωινό με μεγάλες ποσότητες ζάχαρης και λιπαρών, μπορεί να προκαλέσει πνευματική νωθρότητα και υπνηλία.

2. Όχι δίαιτα: η περίοδος των εξετάσεων δεν ενδείκνυται για δίαιτα αδυνατίσματος, περιορισμό θερμίδων ή μεγάλες αλλαγές στο συνήθη τρόπο διατροφής. Η δίαιτα μπορεί να προκαλέσει εκνευρισμό, ευερεθιστότητα, αυξημένη κόπωση, μείωση της συγκέντρωσης, δυσκολίες απομνημόνευσης και γενικότερα μπορεί να αυξήσει το άγχος και να περιορίσει την πνευματική απόδοση.

3. Ισορροπία: το διαιτολόγιο κάθε ημέρας πρέπει να περιλαμβάνει τρόφιμα από όλες τις ομάδες τροφών, στις κατάλληλες ποσότητες.Ιδιαίτερη, όμως, έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην κατανάλωση δημητριακών ολικής άλεσης, φρέσκων φρούτων, λαχανικών και γαλακτοκομικών, εφόσον βέβαια δεν υπάρχει κάποια ιατρική ή άλλη αντένδειξη (π.χ. αλλεργία ή δυσανεξία).

4. Τακτικές ώρες: η κατανάλωση μικρών ποσοτήτων φαγητού σε τακτά χρονικά διαστήματα, περίπου κάθε 3-4 ώρες, εξασφαλίζει τη σταθερή τροφοδοσία του εγκεφάλου με γλυκόζη και ελαττώνει το αίσθημα κόπωσης που προκαλείται από την εντατική μελέτη.

5. Υγιεινά σνακ: φρέσκα φρούτα, φυσικοί χυμοί, σάντουιτς με ψωμί ολικής άλεσης, σπιτικές πίτες και ανάλατοι ξηροί καρποί αποτελούν ιδανικές λύσεις. Αντίθετα, τρόφιμα πλούσια σε κακής ποιότητας λιπαρά, ζάχαρη ή αλάτι επιβαρύνουν τον οργανισμό και ελαττώνουν την πνευματική απόδοση.

6. Μεσημεριανό και βραδινό πάντα στο σπίτι: τίποτα δεν μπορεί να αντικαταστήσει το σπιτικό φαγητό, τουλάχιστον από πλευράς ασφάλειας και υγιεινής. Οι ώρες που αφιερώνετε ως γονείς στην επιλογή και στην προετοιμασία των φαγητών, είναι επένδυση στο μέλλον του παιδιού σας!

7. Αποφυγή μεγάλων γευμάτων: τα πλούσια σε θερμίδες γεύματα αυξάνουν το πεπτικό στρες, προκαλούν κόπωση και ελαττώνουν τη συγκέντρωση, την ικανότητα απομνημόνευσης και την απόδοση. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στις ποσότητες του βραδινού γεύματος, επειδή μπορεί να επηρεάζει την ποιότητα του ύπνου - ο καλός ύπνος έχει καθοριστική επίδραση στην πνευματική απόδοση. Το τελευταίο γεύμα της ημέρας πρέπει να είναι ελαφρύ και εύπεπτο και να καταναλώνεται τουλάχιστον 3 ώρες πριν την κατάκλιση ή και νωρίτερα εάν έχει υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά.

8. Αποφυγή δύσπεπτων τροφίμων: βαριά φαγητά, τηγανιτά, τσιγαριστά, αλλαντικά με πάχος, σάλτσες, μπαχαρικά και τα πολλά ζωικά λιπαρά αυξάνουν το στομαχικό φόρτο και πρέπει να αποφεύγονται ή να περιοριστούν δραστικά. Το ίδιο ισχύει για τα τρόφιμα στα οποία υπάρχει αποδεδειγμένη ευαισθησία (π.χ. γαλακτοκομικά όταν υπάρχει δυσανεξία στη λακτόζη).

Προσοχή όμως απαιτείται ακόμα και στην κατανάλωση κατά τα άλλα ωφέλιμων τροφίμων, που μπορεί να προκαλέσουν φουσκώματα (π.χ. τα πολλά όσπρια) ή γαστρεντερικές διαταραχές (π.χ. ορισμένα ωμά λαχανικά σε περιπτώσεις ευερέθιστου εντέρου).

9. Περιορισμός γλυκών: περιορίστε την κατανάλωση ζάχαρης, γλυκών, βιομηχανοποιημένων σνακ και αναψυκτικών. Η υπερβολική κατανάλωση απλών σακχάρων μειώνει την ενεργητικότητα και μπορεί να προκαλέσει νευρικότητα, πνευματική κόπωση, αδυναμία συγκέντρωσης και μεταβολές στη διάθεση. Επειδή, όμως, μια μικρή ποσότητα γλυκού είναι απαραίτητη, κυρίως για ψυχολογικούς λόγους, καλύψτε την ανάγκη αυτή με σπιτικά γλυκά, φτιαγμένα από εσάς με αγνότερα υλικά.

10. Λίγη σοκολάτα βοηθάει: η σοκολάτα περιέχει συστατικά που σχετίζονται με την τόνωση, τη μείωση του άγχους και τη βελτίωση της διάθεσης, για αυτό και χαρακτηρίζεται ως απαραίτητο τρόφιμο κατά την εξεταστική περίοδο. Βέβαια, χρειάζεται προσοχή στην ποιότητα, στην ποσότητα και στη συχνότητα κατανάλωσης. Η καλύτερη επιλογή είναι 20 γραμμάρια πικρής σοκολάτας 2-3 φορές εβδομαδιαίως.

11. Αύξηση πρόσληψης υγρών: λόγω εποχής, οι ανάγκες του οργανισμού σε υγρά είναι αυξημένες. Μικρές ποσότητες νερού σε τακτά χρονικά διαστήματα βοηθούν στη θερμορύθμιση του οργανισμού, καθυστερούν την εμφάνιση της κόπωσης και συνδράμουν στη γενικότερα καλή λειτουργία του οργανισμού. Χυμοί χωρίς πρόσθετη ζάχαρη, γάλα, φρούτα και σαλάτες λαχανικών συμπληρώνουν τις απαιτήσεις σε υγρά.

12. Προσοχή στους καφέδες: η υπερκατανάλωση καφεΐνης επιτείνει την νευρικότητα και βλάπτει σοβαρά την πνευματική απόδοση. Εάν, όμως, το παιδί σας συνηθίζει να πίνει καθημερινά καφέ, είναι λάθος να τον σταματήσει αυτή την περίοδο, διότι μπορεί να εμφανιστούν συμπτώματα στέρησης. Προτρέψτε το λοιπόν να περιοριστεί σε 1-2 καφέδες το πολύ και να προτιμά ελληνικό ή φίλτρου αντί του στιγμιαίου. Υπόψη ότι καφεΐνη υπάρχει επίσης σε αναψυκτικά τύπου κόλα, ενεργειακά ποτά, τσάι (τεΐνη), κακάο, σοκολάτα, σοκολατούχα γάλατα και σε προϊόντα που περιέχουν πραγματική σοκολάτα, όπως γλυκά, μπισκότα, επιδόρπια και ορισμένα δημητριακά πρωινού.

Ενδεικτικές εναλλακτικές προτάσεις γευμάτων

Μαζί με το καλό και οργανωμένο διάβασμα, μια προσεγμένη ποικίλη διατροφή στα πρότυπα της παραδοσιακής ελληνικής, είναι αυτό που χρειάζεται ο φοιτητής, και σε τελική ανάλυση όλοι μας…

Πρωινό

- Γάλα, σάντουιτς με ψωμί, τυρί και αβγό, φρούτο.

- Γάλα, τοστ με τυρί, φρούτο.

- Γάλα, παξιμαδάκια με κρεμώδες τυρί και μέλι, φρούτο ή χυμός.

- Γάλα, ψωμί με πάστα ελιάς, φρούτο.

- Γάλα, ψωμί με ταχίνι και μέλι, χυμός.

- Κορνφλέικς, γάλα, φρούτο.

- Μούσλι με ξηρούς καρπούς, γάλα ή γιαούρτι, φρούτο.

- Φρουτοσαλάτα με φρέσκα και αποξηραμένα φρούτα, ξηρούς καρπούς και τυρί

ή γιαούρτι.

Ενδιάμεσα (δεκατιανό και απογευματινό)

- Γάλα ή γιαούρτι ή τυρί, φρούτο.

- Γάλα, ανάλατοι ξηροί καρποί.

- Γιαούρτι με αποξηραμένα φρούτα ή μέλι.

- Κουλούρι με σουσάμι, τυρί.

- Κριτσίνια, χυμός.

- Μιλκσέικ με γάλα και φρούτο.

- Μπάρα δημητριακών ή μικρή ατομική βάφλα, γάλα ή χυμός.

- Σπιτική τυρόπιτα ή χορτόπιτα.

- Σπιτικό κέικ ή μηλόπιτα ή ρυζόγαλα.

- Φρέσκα ή αποξηραμένα φρούτα, ανάλατοι ξηροί καρποί.

- Φρούτα.

- Ψωμί, τυρί, άπαχο ζαμπόν γαλοπούλας.

Μεσημεριανό

- Αβγό, σαλάτα λαχανικών, τυρί, ψωμί.

- Γεμιστά με ρύζι, τυρί, σαλάτα λαχανικών.

- Ζυμαρικά με σάλτσα λαχανικών, τυρί.

- Κοτόπουλο (χωρίς πέτσες) με πατάτες στο φούρνο.

- Κρέας με σαλάτα λαχανικών, ψωμί

- Λαδερά λαχανικά (π.χ. κολοκυθάκια, φασολάκια, μπάμιες, αρακάς, ιμάμ ή

σπανακόρυζο), τυρί, ψωμί.

- Μακαρόνια με τυρί, σαλάτα λαχανικών.

- Μπιφτέκι με αρακά, ρύζι και καρότα._ Φακές ή φασόλια (σε μικρή

ποσότητα), τυρί, ελιές, σαλάτα λαχανικών.

- Ψάρι, χόρτα ή σαλάτα λαχανικών, ψωμί.

Βραδινό

- Αραβική πίτα με λαχανικά και τυρί.

- Κορνφλέικς ή μούσλι, φρούτο, γάλα.

- Κουάκερ ή ζυμαρικά ή ρύζι ή πατάτες βραστές, τυρί ή γιαούρτι.

- Μπιφτέκι κοτόπουλου, σαλάτα λαχανικών, ψωμί.

- Ντοματοσαλάτα με ελιές και τυρί, ψωμί.

- Σάντουιτς με τυρί, αβγό και λαχανικά.

- Σουβλάκια (καλαμάκια) με κοτόπουλο, ντομάτα, ψωμί.

- Σπιτική τυρόπιτα ή χορτόπιτα ή πίτσα (χωρίς αλλαντικά).

- Τόνος με σαλάτα λαχανικών και σάλτσα γιαουρτιού.

- Τοστ με τυρί και ζαμπόν.

- Φρουτοσαλάτα με φρέσκα φρούτα και γιαούρτι.

- Ψάρι ψητό, λαχανικά στον ατμό.

Μην ξεχνάτε:

Επιλέγετε τρόφιμα όσο το δυνατόν λιγότερο επεξεργασμένα (π.χ. ολικής άλεσης), χωρίς συντηρητικά ή άλλα πρόσθετα, και πάντα της καλύτερης δυνατής ποιότητας (π.χ. βιολογικά αντί για συμβατικά).

Προτιμήστε:

- Συχνά γεύματα με ποικιλία τροφίμων σε μικρές ποσότητες

- Σπιτικό φαγητό (πάντα στο τραπέζι, με ηρεμία και χωρίς βιασύνη)

- Δημητριακά (ζυμαρικά, νιφάδες και ψωμί ολικής άλεσης, πατάτες, σκούρο

ρύζι, *όχι πολλά όσπρια*)

- Ψητό ή καλά βρασμένο άπαχο κόκκινο κρέας και ψαχνό πουλερικών, αβγά

(όχι ωμά ή μισοβρασμένα)

- Ψάρι στη σχάρα, στο φούρνο ή βραστό

- Λαχανικά ωμά ή στον ατμό

- Φρέσκα φρούτα και χυμούς φρούτων χωρίς ζάχαρη *(προτιμήστε τους

φρεσκοστυμμένους)

- Φρέσκο γάλα, παραδοσιακό γιαούρτι, τυριά χαμηλά σε λιπαρά

- Ελαιόλαδο, ελιές, ταχίνι, αβοκάντο, ανάλατους ξηρούς καρπούς, μαλακές

μαργαρίνες χωρίς trans λιπαρά

- Σπιτικά γλυκά (κέικ, μηλόπιτα, ρυζόγαλο, κουλουράκια, γλυκά κουταλιού,

γλυκά με φρούτα), πικρή σοκολάτα, μέλι αντί για ζάχαρη *(όλα σε μικρές

ποσότητες και όχι πολύ συχνά)

- Νερό

Αποφύγετε ή περιορίστε σημαντικά:

- Μεγάλα γεύματα, αλόγιστη λήψη τροφής, συνεχές τσιμπολόγημα

- Γρήγορο φαγητό, παραγγελίες φαγητών, προκατασκευασμένα γεύματα. *Ποτέ

συγχρόνως διάβασμα και φαγητό!

- Βαριές σάλτσες, κιμάδες, κρέμες γάλακτος, πολλά καρυκεύματα ή μπαχαρικά

- Λιπαρά κρέατα, ορατά λίπη, πέτσες πουλερικών, παχιά αλλαντικά,

κρεατοπαρασκευάσματα, κονσέρβες

- Τηγανιτά (κάθε είδους)

- Τσιγαριστά, λιπαρά ντρέσινγκ, μαγιονέζες, κέτσαπ που περιέχουν πολλή

ζάχαρη

- Αναψυκτικά, σακχαρούχους χυμούς, φρουτοποτά, ενεργειακά ποτά,

κονσερβαρισμένα φρούτα

- Σακχαρούχα γαλακτοκομικά, παχιά τυριά, επιδόρπια και αναπληρώματα

γαλακτοκομικών, σοκολατούχο

γάλα

- Ραφιναρισμένα σπορέλαια, βούτυρο, μαγειρικά λίπη, υδρογονωμένες μαργαρίνες

- Αγοραστά γλυκά, τυποποιημένα επιδόρπια, σοκολάτες γάλακτος,

βιομηχανοποιημένα σνακ (ιδιαίτερα πατατάκια, γαριδάκια και συναφή)

- Καφεϊνούχα και αλκοολούχα ποτά

Πηγή: anew

Unique Visitor Counter