Οι διακοπές αποτελούν μια περίοδο χαλάρωσης και ξεκούρασης. Ιδιαίτερα τις καλοκαιρινές διακοπές λίγο πριν από την εξόρμηση στις παραλίες οι περισσότεροι άνθρωποι και κυρίως οι γυναίκες ακολουθούν κάποιο αυστηρό και στερητικό πρόγραμμα διατροφής προκειμένου να χάσουν κάποια περιττά κιλά και να εμφανιστούν χωρίς ατέλειες στην παραλία. Οι περισσότερες καταφεύγουν σε μονοφαγικές ή πολύ στερητικές δίαιτες με αποτέλεσμα να αποδυναμώνουν τον οργανισμό και να τον οδηγούν σε ελλείψεις θρεπτικών συστατικών αν ακολουθηθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το αποτέλεσμα είναι να καταλήγουν να ξεκινούν τις διακοπές με εμφανή τα σημάδια της κόπωσης και να καταλήγουν στο άλλο άκρο καταναλώνοντας μεγάλες ποσότητες φαγητού. Η πλειοψηφία αυτών των ανθρώπων παίρνουν βάρος στις διακοπές, και τις περισσότερες φορές το χάνουν δύσκολά.
Τελικά είναι σωστό να εξαντλούμε τον οργανισμό μας λίγο πριν τις διακοπές προκειμένου να αρχίσουμε τις διακοπές με λιγότερα κιλά;
Η απάντηση είναι πως όχι. Οι διακοπές είναι μια περίοδος που όλοι θέλουμε να περάσουμε ξένοιαστα και ξεκούραστα. Προκειμένου να συμβεί αυτό θα πρέπει να έχουμε προετοιμαστεί σωστά προκειμένου να ανταπεξέλθουμε στην κούραση των διακοπών και την πολύωρη έκθεση στον ήλιο με ότι αυτό συνεπάγεται. Αυτό σημαίνει πως θα πρέπει να ενισχύσουμε τον οργανισμό με τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.
Καταρχήν θα πρέπει να υιοθετήσουμε τα πολλά μικρά και συχνά γεύματα μέσα στην ημέρα. Ο οργανισμός μας χρειάζεται πρόγραμμα και ισορροπία στη διατροφή του προκειμένου να είναι υγιής και να λειτουργεί σωστά. Λίγο πριν τις διακοπές η προσπάθεια για απώλεια βάρους θα πρέπει να συνοδεύεται από ένα ισορροπημένο πρόγραμμα διατροφής. Η απώλεια βάρους θα πρέπει να γίνεται σταδιακά δίνοντας στον οργανισμό όλα τα απαραίτητα συστατικά για τη συντήρηση και την επιβίωσή του. Επίσης θα πρέπει να καταναλώνουμε αρκετά φρούτα και λαχανικά, εφοδιάζοντας έτσι τον οργανισμό μας με φυτικές ίνες για την καλή λειτουργία του εντέρου. Τα φρούτα και τα λαχανικά μας ενισχύουν σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, τα οποία συμμετέχουν σε διάφορες μεταβολικές διεργασίες στον οργανισμό.
Η κατανάλωση του νερού και υγρών είναι σημαντική τόσο κατά τη διάρκεια όσο και πριν τις διακοπές. Η έκθεση στον ήλιο αφυδατώνει το δέρμα και οδηγεί σ την πρόωρη γήρανση. Το σώμα μας αποβάλει νερό ακόμη και όταν δεν κάνουμε καμιά δραστηριότητα. Καθημερινά χάνουμε σχεδόν 1 λίτρο νερό από τα ούρα, τον ιδρώτα και το δέρμα. Ακόμη και με την αναπνοή μας χάνουμε λίγη ποσότητα νερού. Συνήθως αποβάλουμε καθημερινά 2,5 λίτρα νερού. Η λήψη του πρέπει να αρχίζει από το πρωινό ξύπνημα, να γίνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα και σε μικρές ποσότητες, σ' όλη τη διάρκεια της ημέρας. Για την Ελλάδα και ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, που υπάρχει αύξηση της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος, τα 12 ποτήρια νερό θεωρούνται λογική ποσότητα.
Με την απώλεια υγρών από το σώμα αποβάλλονται ταυτόχρονα, κυρίως με τον ιδρώτα και σημαντικοί ηλεκτρολύτες, όπως Ασβέστιο, Κάλιο και Νάτριο. Εάν δεν γίνει αντικατάσταση αυτών των ποσοτήτων μέσω διατροφής τότε προκαλείται διαταραχή των ηλεκτρολυτών και της οξεοβασικής ισορροπίας και προκαλούνται μυϊκές κράμπες μετά από έντονη φυσική δραστηριότητα.
Πλούσιες πηγές καλίου είναι η μπανάνα, οι πατάτες, οι σταφίδες και το σπανάκι. Ασβεστίου το γάλα και το γιαούρτι, ενώ η αποκατάσταση νατρίου γίνεται πιο εύκολα καθώς περιέχεται σε όλα σχεδόν τα τρόφιμα ακόμη και αν δεν είναι επεξεργασμένα.
Λόγω της πιο αυξημένης φυσικής δραστηριότητας (κολύμπι, ρακέτες) το καλοκαίρι η κατανάλωση της ελάχιστης απαραίτητης ποσότητας πρωτεΐνης παίζει πολύ σημαντικό ρόλο για την αποκατάσταση του μυϊκού ιστού. Προτιμάμε ως πηγή πρωτεΐνης τα ψάρια (2-3 φορές την βδομάδα) ή το λευκό κρέας, όπως κοτόπουλο και γαλοπούλα (1-2 φορές την εβδομάδα) και προσπαθούμε να αποφεύγουμε το κόκκινο κρέας όπως μοσχάρι και χοιρινό (1 φορά την εβδομάδα).
Προσοχή κατά την καλοκαιρινή περίοδο θα πρέπει να δοθεί και στις πηγές πρόσληψης λίπους. Προτιμούμε ως πηγή λίπους το ελαιόλαδο και αποφεύγουμε τα κορεσμένα λίπη, όπως βούτυρο, λιπαρά τυριά, κόκκινο κρέας. Η αυξημένη κατανάλωση λίπους προκαλεί αίσθημα δυσπεψίας που είναι αρκετά δυσάρεστο σε συνδυασμό με την υψηλή θερμοκρασία. Επίσης αποφεύγουμε τα πικάντικα φαγητά γιατί δημιουργούν ένα αίσθημα δυσφορίας σε συνδυασμό με τη ζεστή.
Τέλος, όσο αφορά τα γλυκά, συνιστάται η κατανάλωση παγωτού σε ποσότητα 1-2 μπάλες, 1-2 φορές την εβδομάδα. Θα πρέπει να προτιμάμε παγωτά με γεύσεις φρούτων που έχουν λιγότερες θερμίδες από παγωτά καϊμάκι ή με σοκολάτα. Η αντικατάσταση γλυκών με πολλές θερμίδες και πλούσιων σε λίπος όπως πάστες και τούρτες θα ήταν προτιμότερο να γίνει από ζελέ ή γιαούρτι με φρούτα ή γλυκά του κουταλιού.
Εάν βέβαια δεν ακολουθήστε τις προηγούμενες συμβουλές και καταφύγετε σε μη ενδεδειγμένες δίαιτες συμπληρώστε την διατροφή σας οπωσδήποτε με ένα πολυβιταμινούχο. Τα πολυβιταμινούχα συμπληρώματα βιταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων αποτελούν χρήσιμα εργαλεία, που θα βοηθήσουν στην περαιτέρω ενίσχυση της καθημερινής διατροφής και την επίτευξη καλύτερου αποτελέσματος όσον αφορά την απώλεια βάρους. Είναι όμως όλα τα συμπληρώματα βιταμινών ασφαλή για όλους; Φυσικά και όχι. Όταν μιλάμε για ασφαλή συμπληρώματα μιλάμε πάντα για πολυβιταμινούχα, που περιέχουν χαμηλές δόσεις βιταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων και είναι εγκεκριμένα από τους αρμόδιους κρατικούς φορείς και διατίθενται αποκλειστικά από το Φαρμακείο. Επιλέξτε πολυβιταμινούχο ειδικά σχεδιασμένο για εσάς ηλικία, ανάγκες, παιδί και μια εταιρία την οποία εμπιστεύεστε. Καλό θα ήταν ζητήστε στοιχεία που αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητα του ή και την συμβουλή του Διαιτολόγου σας.
Γράφει η ΙΣΑΡΗ ΓΕΩΡΓΙΑ, Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Πτυχιούχος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου, Επιστημονικός Συνεργάτης Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου «Αττικόν»
