Οκτώ υγιεινοί λόγοι για να πίνετε μπύρα

Ψάχνετε μια καλή δικαιολογία για να κατεβάσετε μονορούφι την μπύρα σας; Δεν χρειάζεται να περιμένετε την ημέρα του Αγίου Πατρικίου

Οι έρευνες της τελευταίας δεκαετίας σχετικά με την υγεία δείχνουν ότι η τακτική κατανάλωση μπύρας με μέτρο –ένα έως δύο ποτήρια των 350 ml την ημέρα για τους άνδρες και 1 ποτήρι για τις γυναίκες– μπορεί να αποβεί ωφέλιμη, ιδιαίτερα εάν αντιμετωπίζετε ορισμένες από τις πιο συνηθισμένες ασθένειες που σχετίζονται με τη γήρανση.

Οι ειδικοί λένε ότι, όσον αφορά τα οφέλη του αλκοόλ για την υγεία, τα φώτα των προβολέων πέφτουν στο κρασί κυρίως λόγω του Γαλλικού παράδοξου, παραπέμποντας στο σχετικά πολύ χαμηλό ποσοστό καρδιοπαθειών στη Γαλλία παρά το ότι η γαλλική διατροφή περιλαμβάνει κορεσμένα λιπαρά σε υψηλά ποσοστά. Η ιδέα είναι ότι οι καθημερινές γουλιές από Merlot κάνουν τη διαφορά.

Όμως, ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ, συμπεριλαμβανομένης και της μπύρας, μπορεί να έχει παρόμοιες ωφέλιμες για την καρδιά επιδράσεις, π.χ. κάνοντας τους άνδρες να έχουν 30-35% λιγότερες πιθανότητες να υποστούν καρδιακή προσβολή σε σχέση με αυτούς που απέχουν τελείως από την κατανάλωση αλκοόλ.

«Το κρασί βρίσκεται ακόμη σε πλεονεκτική θέση από ηθική άποψη», αναφέρει ο Charlie Bamforth, προεδρεύων και καθηγητής του τμήματος Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, στο Davis, «αλλά η μπύρα αξίζει ακριβώς την ίδια αναγνώριση».
Το ενδιαφέρον σχετικά με την επίδραση της μπύρας στην υγεία αυξάνει σταθερά τα τελευταία 8-10 χρόνια, παράλληλα με την αύξηση της απήχησης της χειροποίητης μπύρας –δηλαδή της μπύρας που παράγεται συνήθως από ζυθοποιούς με ετήσια παραγωγή μικρότερη από 2 εκατομμύρια βαρέλια, αναφέρει η Nancy Tringali Piho, εκπρόσωπος του Εθνικού Οργανισμού Χονδρεμπόρων Μπύρας (National Beer Wholesalers Association).

Σε αντίθεση με πολλές μπύρες που παράγονται σε μαζική κλίμακα, οι χειροποίητες μπύρες τείνουν να παρασκευάζονται με ιδιαίτερο επίκεντρο τη γεύση, την εμφάνιση και το άρωμα. Η γοητεία τους έχει ελκύσει άτομα με υψηλά εισοδήματα που ενδιαφέρονται να μάθουν σχετικά με το ποτό αυτό και τον τρόπο που συγκρίνεται με το κρασί, το οποίο θεωρείται ότι προσφέρει οφέλη για την υγεία.

Τα νέα είναι καλά, ιδιαίτερα για τη μεταπολεμική γενιά, που φαίνεται να αντιμετωπίζει ιδιαίτερα προβλήματα παχυσαρκίας και υψηλής πίεσης, η οποία αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για τις καρδιοπάθειες και την καρδιακή προσβολή.

Το αλκοόλ, συμπεριλαμβανομένης της μπύρας, όταν καταναλώνεται με μέτρο, αυξάνει τη λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας (HDL), γνωστή και ως καλή χοληστερόλη, αναφέρει ο Δρ. R. Curtis Ellison, επικεφαλής του τομέα προληπτικής ιατρικής και επιδημιολογίας και καθηγητής ιατρικής και δημόσιας υγείας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Βοστόνης.
Επίσης, φαίνεται να έχει ευνοϊκή επίδραση στο εσωτερικό των αιμοφόρων αγγείων, ελαττώνοντας την πιθανότητα σχηματισμού θρόμβων ή την πιθανότητα ρήξης ενός θρόμβου και έμφραξης μιας αρτηρίας. Ακόμη, μπορεί να συμβάλει στην προστασία από το σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
«Ο κόσμος πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι μικρή ποσότητα αλκοόλ σε τακτική βάση ελαττώνει τους κινδύνους που προκύπτουν λόγω της γήρανσης», αναφέρει ο Ellison, ο οποίος, μεταξύ άλλων, ειδικεύεται στην έρευνα της σχέσης που υφίσταται ανάμεσα στις τις χρόνιες ασθένειες και στην κατανάλωση αλκοόλ με μέτρο.

Στις αρχές αυτού του μήνα ερευνητές από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας κυκλοφόρησαν μια μελέτη που δείχνει ότι η συχνή κατανάλωση αλκοολούχων ποτών με μέτρο μπορεί να προστατεύσει τους άνδρες από το θάνατο εξαιτίας καρδιαγγειακών ασθενειών.
Οι άνδρες που ανέφεραν ότι κατανάλωναν κάποιο ποτό κατά τις 120 από τις 365 ημέρες του έτους είχαν χαμηλότερο κατά 20% ποσοστό θανάτων λόγω καρδιαγγειακών ασθενειών, σε σχέση με αυτούς που ανέφεραν κατανάλωση ποτού τη μία στις 36 ημέρες του έτους.
Ωστόσο, εάν κάποιος το παρακάνει, θα έχει τα αντίθετα αποτελέσματα. Οι άνδρες που ξεπέρασαν τα 5 ή περισσότερα ποτά, υποκύπτοντας στην επιθυμία, παρουσίασαν 30% μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου λόγω καρδιοπάθειας.

Επίσης, η μπύρα μπορεί να κινητοποιήσει τον εγκέφαλο.
Σύμφωνα με μια μελέτη του 20003 που δημοσιεύτηκε στην περιοδική έκδοση Journal of the American Medical Association, ενήλικες άνω των 65 ετών που έπιναν έως 6 αλκοολούχα ποτά την εβδομάδα αποδείχτηκε ότι παρουσίαζαν μικρότερο κίνδυνο άνοιας σε σχέση με αυτούς που δεν έπιναν καθόλου ή αυτούς που έπιναν πολύ περισσότερο.
Ομοίως, μια έκθεση του 2006 που παρουσιάστηκε στην περιοδική έκδοση της Ένωσης American Heart Association, έδειξε ότι 1 ή 2 ποτά την ημέρα ενδέχεται να συνδέονται με καλύτερη γνωστική λειτουργία στις γυναίκες.

Καταναλώστε με προσοχή

Φυσικά, η μπύρα δεν είναι καλή για όλους. Άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση 2 ή περισσότερων ποτηριών αλκοόλ την ημέρα ενδέχεται να αυξήσει στις γυναίκες τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού, ενώ ορισμένοι ειδικοί σε ιατρικά θέματα αναρωτιούνται γιατί κάποιος που δεν πίνει συστηματικά να αποκτήσει τη συνήθεια αυτή αποκλειστικά και μόνο για τα οφέλη της υγείας, όταν η άσκηση και μια καλή διατροφή μπορούν να προσφέρουν παρόμοια οφέλη.
Τέλος, ο Bamforth αναφέρει ότι δεν είναι και τόσο βέβαιος ότι οι βιολογικές μπύρες, των οποίων η απήχηση αυξάνει σταθερά και οι οποίες δεν περιέχουν θειώδη άλατα και χημικά συντηρητικά ενώ παρασκευάζονται κυρίως, αν όχι αποκλειστικά, από βιολογικά συστατικά, καθώς και οι μπύρες που αρωματίζονται με σούπερ φρούτα με αντιοξειδωτικές ιδιότητες, θα έχουν την ίδια θετική επίδραση στην υγεία.
Αυτά που μέχρι τώρα αποδεικνύεται ότι κάνουν τη διαφορά είναι η περιεκτικότητα σε αλκοόλ, οι βιταμίνες και τα μεταλλικά στοιχεία.
Επιπλέον και πιο σημαντικό, ο Δρ. Bamforth δεν συνιστά την κατανάλωση μπύρας ως φάρμακο. Όπως λέει, η μπύρα είναι κάτι που πρέπει να το απολαμβάνετε. Μην αισθάνεστε ενοχές που υποκύπτετε στη γοητεία της.
«Όταν καταναλώνεται με μέτρο», λέει ο Bamforth, «αποτελεί μέρος μιας ευεργετικής για την υγεία διατροφής».

Πηγή: forbes.com

Ισογλυκαιμική διατροφή

Λίγα λόγια… Ο εμπνευστής της ισογλυκαιμικής διατροφής, Φαίδων Lindberg – Χατζηπαναγιώτου αποσκοπεί στη βελτίωση της υγείας επιτυγχάνοντας υψηλότερη απόδοση και χαμηλότερο βάρος χάρη στη σωστή χρήση της τροφής. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι μπορούμε να τρώμε καλά και να χορταίνουμε, πάντα κάνοντας όμως τις σωστές επιλογές και λαμβάνοντας υπόψη το γλυκαιμικό δείκτη των τροφών.

Η φιλοσοφία της Κατά την ισογλυκαιμική διατροφή, η ισορροπία στηρίζεται στην πρόσληψη των τροφών με το σωστό συνδυασμό των πρωτεϊνών, των υδατανθράκων και των λιπών. Πιο συγκεκριμένα, το 40-45% της συνολικής ενέργειας μπορεί σε γενικές γραμμές να προέρχεται από υδατάνθρακες χαμηλού και μέτριου γλυκαιμικού δείκτη, το 25-30% από πρωτεΐνες και το 25-30% από λίπη. Όλα τα γεύματα αποτελούνται περίπου από 1/3 πρωτεΐνες και 2/3 υδατάνθρακες χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη, με εξαίρεση ένα γεύμα, το οποίο μπορεί να αποτελείται από 1/6 πρωτεΐνες, 2/6 υδατάνθρακες χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη και 1/6 υδατάνθρακες μέτριου ή υψηλού γλυκαιμικού δείκτη. Το γεύμα αυτό συνιστά το «γεύμα – κέρασμα» και μπορεί να αποτελεί είτε το πρωινό, είτε το μεσημεριανό είτε το βραδινό. Από άποψη καύσεων, ωστόσο, προτιμότερο είναι να αποτελεί το μεσημεριανό.

Πώς μπορείτε να υπολογίσετε τις ημερήσιες ανάγκες του οργανισμού σας σε πρωτεΐνη; Πολλαπλασιάστε το τετράγωνο του ύψους σας σε εκατοστά με το 23. Το αποτέλεσμα που προκύπτει είναι τα γραμμάρια καθαρής πρωτεΐνης που χρειάζεται ο οργανισμός σας. Εάν για παράδειγμα έχετε ύψος 1,80 έχετε ανάγκη από: 1,80Χ1,80Χ23=74,5 γρμ. πρωτεΐνης.

Η ισογλυκαιμική διατροφή απευθύνεται σε όλους όσους θέλουν να χάσουν βάρος χωρίς να στερηθούν το καλό φαγητό, σε όσους νιώθουν μεγάλη επιθυμία για ζάχαρη και είναι λάτρεις των αμυλούχων τροφών, σε όσους έχουν την τάση να παίρνουν εύκολα βάρος ή είναι ήδη υπέρβαροι, σε όσους έχουν προδιάθεση για διαβήτη και καρδιοπάθειες, σε όσους νιώθουν συχνά κουρασμένοι και σε όσους θέλουν τέλος να βελτιώσουν τις αθλητικές τους επιδόσεις.

Ο εμπνευστής της ισογλυκαιμικής διατροφής τονίζει ότι «δεν πρόκειται για κάποια “δίαιτα γρήγορου αδυνατίσματος”, αλλά για έναν τρόπο διατροφής τον οποίο μπορείτε να ακολουθείτε σε όλη σας τη ζωή. Ακολουθώντας τη μέθοδο της ισογλυκαιμικής διατροφής θα μάθετε να τρώτε διαφορετικά, όχι λιγότερο. Θα τρώτε συχνά και νόστιμα».

Βασικοί κανόνες 1.Φροντίστε τα λίπη που προσλαμβάνετε να είναι ακόρεστα, δηλαδή να είναι φυτικά ή να προέρχονται από ψάρια και αποφεύγετε τα κορεσμένα, δηλαδή όσα παραμένουν στερεά σε θερμοκρασία δωματίου. 2.Αποφύγετε την κατανάλώση αλκοόλ, διαφορετικά περιορίστε την κατανάλωσή του σε ένα ποτήρι κρασί με το γεύμα ή το δείπνο. 3.Λάβετε υπόψη σας ότι όλα τα γεύματα πρέπει να περιλαμβάνουν πρωτεΐνες. Για το λόγο αυτό, φροντίστε να υπάρχει στη διατροφή σας ισορροπία υδατανθράκων και πρωτεϊνών. 4.Αν νιώσετε πείνα ή κόπωση και έλλειψη ενεργητικότητας, αυξήστε τις μερίδες ή προβείτε σε πρόσθεση ενός επιπλέον γεύματος, φροντίζοντας όμως να τηρείτε την απαιτούμενη ισορροπία υδατανθράκων και πρωτεϊνών. 5.Η σωστή ποσότητα των τροφών που καταναλώνετε δεν πρέπει να ξεπερνά το μέγεθος μίας παλάμης. 6.Τρώτε τουλάχιστον τρία κύρια γεύματα και δύο δευτερεύοντα 7.Μην παραλείπετε γεύματα, διότι θα μειωθούν οι καύσεις σας και θα περιοριστεί η απόδοση και η μυϊκή σας μάζα. 8.Φροντίστε τα γεύματά σας να περιλαμβάνουν υδατάνθρακες χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη, σε συνδυασμό με πρωτεΐνες και λίγα ακόρεστα λίπη. 9.Μην καταναλώνετε πολύ μεγάλα γεύματα, διότι ο οργανισμό σας αδυνατεί να τα αφομοιώσει με αποτέλεσμα να αποθηκεύει λίπος. 10.Επιλέγετε πάντα τροφές χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη. 11.Αποφεύγετε το αλάτι 12.Χρησιμοποιήστε στις σαλάτες, στις σάλτσες και στα ψητά καυτερά μπαχαρικά, σκόρδο, ξίδι και λεμόνι. 13.Περιορίστε την κατανάλωση ψωμιού μαζί με το φαγητό. Μπορείτε να τρώτε ψωμί μόνο με το «γεύμα – κέρασμα» και προτιμήστε το ψωμί ολικής αλέσεως. 14.Αποφύγετε το πλήρες γάλα και προτιμήστε το πλήρως αποβουτυρωμένο ή το ημιαποβουτυρωμένο. 15.Αποφύγετε τη μεγάλη κατανάλωση καφέ, καθώς επίσης το στιγμιαίο τσάι και όλους τους χυμούς που περιέχουν ζάχαρη. 16.Εντάξτε τη φυσική άσκηση στη ζωή σας. Αποτελεσματικό θεωρείται το γρήγορο περπάτημα (30 – 40 λεπτά σε καθημερινή βάση)

Τι εγγυάται; Η τήρηση της ισογλυκαιμικής διατροφής εγγυάται απώλεια 2-3 ½ κιλά την πρώτη βδομάδα, απώλεια που οφείλεται στην αποβολή των υγρών. Αυτό που αξίζει να σημειωθεί είναι ότι το σωματικό λίπος που μπορείτε να χάσετε, χωρίς ταυτόχρονη απώλεια μυϊκής μάζας είναι περίπου ½ με 1 κιλό τη βδομάδα.

Προσοχή! Προτού ξεκινήσετε την ισογλυκαιμική διατροφή, φροντίστε προηγουμένως να έχετε συμβουλευθεί το γιατρό σας, ειδικά εάν πάσχετε από κάποια χρόνια νεφροπάθεια, όπως για παράδειγμα νεφρωτικό σύνδρομο ή νεφρική ανεπάρκεια. Το ίδιο πρέπει επίσης να κάνετε σε περίπτωση που πάσχετε από κάποια ηπατική νόσο (π.χ. ηπατική ανεπάρκεια). Τέλος, σε περίπτωση που έχετε διαβήτη, προσέξτε να μην καταναλώνετε μεγάλη ποσότητα πρωτεΐνης.

Διατροφική πυραμίδα ισογλυκαιμικής διατροφής

Βάση: Λαχανικά, όσπρια και φρούτα με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη (Οι τροφές αυτές αποτελούν τα 2/3 των γευμάτων σας)

1 επίπεδο πάνω: τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες και ακόρεστα λίπη, όπως ψάρι, κοτόπουλο, κρέας, κυνήγι, αυγά, γιαούρτι. (Οι τροφές αυτές αποτελούν το 1/3 των γευμάτων σας)

2 επίπεδα πάνω: ζυμαρικά, ανεπεξέργαστο ρύζι, ψωμί και δημητριακά ολικής αλέσεως.

3 επίπεδα πάνω: ακόρεστα λίπη: ελαιόλαδο, λάδι ελαιοκράμβης, ξηροί καρποί, λιπαρά ψάρια.

Κορυφή: ζάχαρη, άσπρο ψωμί, άσπρο αλεύρι και πατάτες.

Προσοχή!

Οι τροφές που ανήκουν στα επίπεδο 2 και 3, καθώς επίσης και στην κορυφή της πυραμίδας αποτελούν το 1/6 από το «γεύμα – κέρασμα» της ισογλυκαιμικής διατροφής και μπορούν να καταναλώνονται μία μόνο φορά τη μέρα.

Ποιες τροφές επιτρέπονται; Όσπρια: 100 – 300 γρμ. ημερησίως (ρεβίθια, φασόλια, φακές, μπιζέλια) Λαχανικά: απεριόριστη ποσότητα Ποτά: πράσινο τσάι, τσάι ή καφέ χωρίς καφεΐνη (με φρουκτόζη ή τεχνητά γλυκαντικά) και νερό τουλάχιστον 8 ποτήρια ημερησίως. Φρούτα: 2-3 την ημέρα εκτός από καρπούζι Κόνδυλοι:100 – 200 γρμ. ημερησίως (καρότα, γογγύλια, παντζάρια, γλυκοπατάτες, σελινόριζα) Πρωτεΐνη: 3-5 μερίδες την ημέρα, οι οποίες μπορεί να αποτελούνται από:

• 1 μερίδα ψάρι (80-120 γρμ. μαγειρεμένο ή 120-180 γρμ. ωμό)
• αυγά (4 ασπράδια και 2 κρόκοι)
• ψάρια κυρίως λιπαρά
• θαλασσινά
• κοτόπουλο και γαλοπούλα (στήρθος)
• κυνήγι
• άπαχο αρνίσιο, μοσχαρίσιο ή χοιρινό κρέας
• 150 γρμ. τυρί κότατζ
• 100 γρμ. τόφου

Λίπη: 1-3 κ. σούπας την ημέρα, μοιρασμένες σε όλα τα γεύματα (ελαιόλαδο, λάδι ελαιοκράμβης άθερμης έκθλιψης, σησαμέλαιο, σπιτική μαγιονέζα με ελαιόλαδο, ¼ αβοκάντο). Ξηροί καρποί – σπόροι: 8-10 καρποί ή 2 κ. σούπας σπόροι Δημητριακά ολικής αλέσεως: 100-200 γρμ. την ημέρα (βρασμένα δημητριακά, 1 φέτα ψωμί ή 3 φρυγανιές), ρύζι (μπασμάτι, αναποφλοίωτο, άγριο), βρώμη, κριθάρι, σιτάρι, ζυμαρικά από σκληρό σιτάρι, μαύρο ψωμί, φρυγανιές ολικής αλέσεως. Γαλακτοκομικά: 1 μερίδα την ημέρα (150 γρμ. άπαχο γιαούρτι, 3 κ. σούπας ελαφριά κρέμα γάλακτος, 150 γρμ. γάλα αποβουτυρωμένο) Πρόσθετα γεύσης: απεριόριστη ποσότητα (μουστάρδα, πιπερόριζα, ξίδι, λεμόνι, αρωματικά βότανα και μπαχαρικά)

Ο Διαιτολόγος σχολιάζει

Η συγκεκριμένη δίαιτα είναι μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα δίαιτα, η οποία έχει κυκλοφορήσει σχετικά πρόσφατα. Βασίζεται στην έννοια του γλυκαιμικού δείκτη, ο οποίος δημιουργήθηκε με το σκεπτικό πως όταν καταναλώνουμε δυο τρόφιμα με την ίδια ποσότητα υδατανθράκων, η αύξηση του μεταγευματικού σακχάρου δεν θα είναι η ίδια. Ο όρος γλυκαιμικός δείκτης εκφράζει την σχετική αύξηση της γλυκόζης του αίματος που προκαλείται μετά την κατανάλωση ενός τροφίμου, σε σύγκριση με αυτή που προκαλείται από την αντίστοιχη πρόσληψη της γλυκόζης ή ψωμιού που περιέχει τους ίδιους υδατάνθρακες.

Η συγκεκριμένη δίαιτα έχει ως στόχο την προστασία του οργανισμού από υψηλές αυξήσεις του σακχάρου του αίματος. Σε γενικές γραμμές η δίαιτα αυτή, σε αντίθεση με άλλες εμπορικές δίαιτες που κυκλοφορούν, είναι ασφαλής. Προτείνει μια ικανοποιητική ποσότητα πρωτεϊνών, υδατανθράκων χαμηλού ή μέτριου γλυκαιμικού δείκτη και αποκλείει τα κορεσμένα λιπαρά. Βέβαια η έννοια του γλυκαιμικού δείκτη είναι ιδιαίτερα σύνθετη και εξαρτάται από το βαθμό του μαγειρέματος και τον βαθμό επεξεργασίας των τροφίμων, την ποσότητα των περιεχομένων φυτικών ινών καθώς και την ποσότητα του περιεχόμενου λίπους και πρωτεΐνης. Αν και ο συγγραφέας δίνει μια αναλογία θρεπτικών συστατικών, η δίαιτα από μόνη της δεν είναι καθόλου πρακτική και χρειάζεται πολύ μεγάλη εκπαίδευση για την εφαρμογή της.

Όσο για την απώλεια του βάρους, εξαρτάται από τις θερμιδικές απαιτήσεις του καθένα ξεχωριστά, που επηρεάζεται από τον βασικό μεταβολισμό και την φυσική δραστηριότητα, για να μπορέσουμε να προβλέψουμε με ακρίβεια. Πάντως, σε αρκετές έρευνες που έχουν διεξαχθεί (Αgus et al, 2000 και Pereira et al., 2004,) δεν έχει φανεί διαφορά στην απώλεια βάρους από τις δίαιτες τροφίμων χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη σε σχέση με δίαιτες τροφίμων υψηλού γλυκαιμικού δείκτη.

Αξίζει να αναφερθεί πως δίαιτες, στις οποίες καταναλώνονται τρόφιμα χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη έχουν συσχετιστεί με μείωση των καρδιαγγειακών νοσημάτων μέσω μείωσης της χοληστερόλης, των LDL λιποπρωτεϊνών και των τριγλυκεριδίων. Επίσης, κατανάλωση τροφίμων χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη έχει συνδεθεί με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη.

Ανακεφαλαιώνοντας, η συγκεκριμένη δίαιτα είναι σχετικά ισορροπημένη και υγιεινή που όχι μόνο δεν επιφέρει αρνητικές συνέπειες στην υγεία αλλά μπορεί να επιφέρει και ευεργετικά αποτελέσματα. Το σημαντικότερο αρνητικό σημείο αυτής δίαιτας είναι πως δεν είναι ιδιαίτερα πρακτική και δεν εξατομικεύει τις ιδιαίτερες ανάγκες που έχει ο κάθε οργανισμός ξεχωριστά.

Γράφει ο/η Κούτσικας Κωνσταντίνος, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Πτυχιούχος Α.ΤΕ.Ι.Θ. , M.Sc στην Κλινική Διατροφή

Μύθοι και αλήθειες για τον ΚΑΦΕ!!!

Πίνεται από το 90% του ενήλικου πληθυσμού. Για εκατομμύρια άτομα αποτελεί αληθινό πάθος. Ο καφές είναι μία απόλαυση της καθημερινής ζωής. Αλλά επικρατούν πολλές λανθασμένες απόψεις για τις ιδιότητές του και τις συνέπειές του στην υγεία.

Ας ξεκαθαρίσουμε την αλήθεια από τον μύθο.

Ο καφές έχει κατηγορηθεί κυρίως για ένα συστατικό του, την καφεΐνη. Η καφεΐνη είναι μία φυσική ουσία που βρίσκεται στα φύλλα, στους σπόρους ή στα φρούτα, σε περισσότερα από 60 φυτά. Σ’ αυτά συμπεριλαμβάνονται ο καφές, τα cocoa beans, τα cola nuts και τα φύλλα τσαγιού, που χρησιμοποιούνται για να φτιάξουμε πολλά αγαπημένα μας αναψυκτικά ή ροφήματα, όπως καφέ, τσάι, ποτά τύπου cola και τρόφιμα όπως η σοκολάτα.

Η καφεΐνη παρασκευάζεται και συνθετικά, για να χρησιμοποιηθεί σαν ενισχυτικό γεύσης σε μερικά προϊόντα τροφίμων.

Οι άνθρωποι αρέσκονταν στα ροφήματα που περιείχαν καφεΐνη από τα αρχαία χρόνια. Από το 2700 π.χ. ο Κινέζος Αυτοκράτορας Shen Nung έπινε ζεστό τσάι. Ο καφές άρχισε να χρησιμοποιείται στην Αφρική γύρω στο 575 μ.Χ., όταν οι κόκκοι χρησιμοποιούνταν σαν χρήματα και καταναλώνονταν ως τρόφιμα.

Η μακροχρόνια δημοτικότητα των ροφημάτων, που φυσικά περιέχουν καφεΐνη, επικυρώνει την ποιότητα των ιδιοτήτων της.

Σε μερικά ελαφρά ροφήματα, η καφεΐνη προστίθεται σε μικρές ποσότητες σαν ένα συστατικό κλειδί για την απόδοση γεύσης, που προάγει τη μοναδική γεύση σε κάθε προϊόν. Επειδή η κατανάλωση της καφεΐνης είναι τόσο πολύ μεγάλη είναι ένα από τα πιο καλομελετημένα συστατικά στην παραγωγή τροφίμων.

Ο καφές & προϊόντα που περιέχουν καφεΐνη

Μόνο ο καφές περιέχει καφεΐνη; Όχι. Η χημική αυτή ουσία βρίσκεται και σε άλλα φυτικά προϊόντα, όπως το τσάι. Επιπλέον επικρατεί η τάση της προσθήκης καφεΐνης σε αναψυκτικά τύπου cola.

Ποιά προϊόντα και σε τι ποσότητα πριέχουν καφεΐνη;

Καφές φίλτρου: 90 mg

Καφές στιγμής: 63 mg

Ντεκαφεϊνέ: 3 mg

Ντεκαφεϊνέ στιγμής: 2 mg

Τσάι: 42 mg

Τσάι στιγμής: 30 mg

Παγωμένο τσάι: 70 mg

Κακάο ρόφημα: 4 mg

Σοκολατούχο γάλα: 5 mg

Coca-cola: 16 mg

Σοκολάτα γάλακτος: 6 mg

Μαύρη ημίγλυκη σοκολάτα: 20 mg

Σοκολάτα ζαχαροπλαστικής: 26 mg

Σιρόπι με άρωμα σοκολάτας: 4 mg

Πως το σώμα αντιδρά στην καφεΐνη;

Η καφεΐνη είναι ελαφρύ διεγερτικό. Οι άνθρωποι διαφέρουν πολύ στην ευαισθησία τους απέναντι στην καφεΐνη. Αν και πολλά άτομα μπορούν να πιουν αρκετά φλιτζάνια καφέ μέσα σε μια ώρα και να μην παρατηρήσουν επιδράσεις, άλλα μπορούν να αισθανθούν κάποια επίδραση μετά από ένα σερβίρισμα.

Η καφεΐνη δεν συσσωρεύεται στο αίμα ή το σώμα και απεκκρίνεται φυσιολογικά μετά από μερικές ώρες από την κατανάλωση. Σε ευαίσθητα άτομα τα tests δείχνουν ότι η καφεΐνη μπορεί να επιταχύνει τον χρόνο δράσης και να επιμηκύνει την εγρήγορση ποικίλων απαιτήσεων σε δραστηριότητες.

Ο καφές φέρνει αϋπνία;

Αυτό ισχύει κυρίως για όσους δεν πίνουν συχνά καφέ. Σ’ αυτήν την περίπτωση, ο ύπνος έρχεται με καθυστέρηση και είναι πιο διαταραγμένος αν ο καφές καταναλώθηκε 30-60 λεπτά πριν απ’ την ώρα του. Άλλοι όμως δεν μπορούν να κοιμηθούν, ακόμη κι αν πιουν καφέ τρεις ή τέσσερις ώρες πριν πέσουν στο κρεβάτι. Όλα εξαρτώνται απ’ την ευαισθησία του καθενός.

Αντίθετα η καφεΐνη δεν επηρεάζει τον ύπνο όσων πίνουν συστηματικά καφέ. Για να μην έχει κάποιος αϋπνία, η καλύτερη λύση είναι να μην πιει καφέ ή να μην καταναλώσει προϊόντα που περιέχουν καφεΐνη, μετά τις πέντε το απόγευμα.

Ο καφές καλμάρει τους αγχώδεις;

Όχι. Συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Η καφεΐνη συμβάλλει στην αύξηση του στρες στα αγχώδη άτομα ή σε όσους πάσχουν από κρίσεις πανικού.

Μπορούμε να πίνουμε καφέ όταν παίρνουμε φάρμακα;

Δεν θα ήταν λογική η απαγόρευση της κατανάλωσης ενός ή δύο φλιτζανιών καφέ σε κάποιον που ακολουθεί μία θεραπεία με φάρμακα. Θα πρέπει όμως να σημειωθεί ότι η καφεΐνη ενισχύει ή αποδυναμώνει την επίδραση ορισμένων φαρμάκων. Η λήψη αγχολυτικών, αντικαταθλιπτικών και βαρβιτουρικών δεν πρέπει να συνοδεύεται από μεγάλη ποσότητα καφέ. Με άλλα φάρμακα επιβάλλεται λογική ποσότητα καφέ.

Ο καφές και το τσιγάρο είναι ένας κακός συνδυασμός;

Ο καφές και το τσιγάρο συνήθως πάνε μαζί. Όλες οι έρευνες έχουν δείξει ότι οι καπνιστές έχουν την τάση να καταναλώνουν μεγαλύτερες ποσότητες καφέ από τους μη καπνιστές. Η νικοτίνη έχει ως αποτέλεσμα την επιτάχυνση της αποβολής της καφεΐνης απ’ τον οργανισμό και ο καπνιστής νοιώθει την ανάγκη να αυξήσει την πρόσληψη καφεΐνης, για να διατηρήσει τα επίπεδά της στο αίμα του.

Σύμφωνα με τα πορίσματα των ερευνών, όσοι κόβουν το κάπνισμα δεν περιορίζουν την κατανάλωση καφέ πριν περάσουν τουλάχιστον έξι μήνες. Πρέπει να επισημάνουμε ότι ο ντεκαφεϊνέ καφές αυξάνει τη διάθεση για τσιγάρο.

Ο καφές διευκολύνει την πέψη;

Για πολλούς ένα καφεδάκι μετά το γεύμα είναι απαραίτητο για την χώνεψη. Αλλά οι διάφορες έρευνες δεν επιβεβαιώνουν αυτήν την άποψη, από τη στιγμή μάλιστα που ένας καφές δυσχεραίνει την πέψη πολλών άλλων. Και σ’ αυτό το σημείο παίζει ρόλο η ευαισθησία του καθενός.

Αυξάνει η καφεΐνη τον κίνδυνο της καρδιαγγειακής νόσου;

Στους υγιείς, η μέτρια κατανάλωση καφέ (2-4 φλιτζάνια την ημέρα) δεν έχει δυσμενή αποτελέσματα στην καρδιά ή τα αγγεία. Καμία έρευνα δεν μπόρεσε να επιβεβαιώσει ότι υπάρχει σχέση ανάμεσα στην καρδιακή προσβολή και την κατανάλωση καφέ.

Όσον αφορά την αρτηριακή πίεση, ο καφές, το τσάι και τα άλλα καφεϊνούχα ροφήματα δεν προκαλούν κάποια συνεχή αύξηση. Μερικά άτομα που είναι ευαίσθητα στην καφεΐνη μπορεί να έχουν την εμπειρία μιας πολύ μικρής, πρόσκαιρης αύξησης πίεσης στο αίμα, που συνήθως δεν διαρκεί περισσότερο από μερικές ώρες.

Οι μελέτες δείχνουν ότι οποιαδήποτε αύξηση στην αρτηριακή πίεση, είναι μικρότερη από εκείνη που φυσιολογικά ανεβαίνει όταν ανεβαίνουμε σκαλιά.

Ο καφές προκαλεί εθισμό;

Η απότομη διακοπή του, σε όσους πίνουν συστηματικά καφέ, μπορεί να επιφέρει συμπτώματα στέρησης: αίσθημα κόπωσης, υπνηλία, πονοκέφαλο, εκνευρισμό. Με ένα φλιτζάνι καφέ τα συμπτώματα εξαφανίζονται αμέσως. Τα προβλήματα στέρησης αρχίζουν συνήθως 12 με 14 ώρες μετά το τελευταίο φλιτζάνι. Ευτυχώς όμως το στερητικό σύνδρομο υποχωρεί σιγά σιγά για να εξαφανιστεί τελείως μετά από μία εβδομάδα.

Δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη ποσότητα κατανάλωσης καφέ, για να δημιουργηθεί η εξάρτηση στην καφεΐνη. Ακόμα και ένα φλιτζάνι δυνατού καφέ ή τρία κουτάκια coca cola, αρκούν για να προκαλέσουν εθισμό σε ευαίσθητα άτομα.

Ακόμα και τα νεογέννητα, των οποίων η μητέρα έπινε μεγάλες ποσότητες καφέ κατά την κύηση, παρουσιάζουν συμπτώματα στέρησης (εκνευρισμό, κινητικότητα, εμέτους) που εξαφανίζονται ύστερα από μερικές ημέρες.

Η καφεΐνη αυξάνει τον κίνδυνο του καρκίνου;

Η υποψία ότι η καφεΐνη θα μπορούσε να είναι ένας παράγοντας κινδύνου για ανάπτυξη κάποιας μορφής καρκίνου, δεν έχει αποδειχθεί με επιστημονικές έρευνες.

Δύο πρόσφατες μελέτες μεγάλου αριθμού ατόμων στη Νορβηγία (16.000) και στη Χαβάη (7.350) δεν βρήκαν σχέση ανάμεσα στην κατανάλωση του καφέ και στον κίνδυνο για καρκίνο.

Αυτό εδραίωσε πιο στέρεα την προγενέστερη θέση της Αμερικάνικης Αντικαρκινικής Εταιρείας που έλεγε: ”Οι διαθέσιμες πληροφορίες δεν προτείνουν μία σύσταση κατά της μέτριας χρήσης καφέ. Δεν υπάρχει ένδειξη ότι η καφεΐνη, ένα φυσικό συνθετικό τόσο του καφέ όσο και του τσαγιού, αποτελεί έναν παράγοντα κινδύνου για τον καρκίνο στον άνθρωπο”.

Έχει η καφεΐνη κάποια συμμετοχή στην ανάπτυξη νοσημάτων του μαστού;

Όλες οι κλινικές μελέτες μέχρι σήμερα δείχνουν ότι η κατανάλωση καφεΐνης, δεν αυξάνει τον κίνδυνο του καρκίνου του μαστού και δεν σχετίζεται με την ανάπτυξη ινοκυστικής νόσου του μαστού.

Ο καφές ενισχύει τη σεξουαλικότητα;

Ο καφές δεν είναι αφροδισιακό, αλλά ένα διεγερτικό της διάθεσης και της ετοιμότητας. Αντίθετα, αν εμφανισθεί πρόβλημα στειρότητας σε ένα ζευγάρι, συνίσταται στους δύο συντρόφους να περιορίσουν την κατανάλωση καφέ. Πάντως αρκετές έρευνες έχουν δείξει ότι παρουσιάζεται μείωση της γονιμότητας σε όσους κάνουν υπερκατανάλωση καφέ.

Επηρεάζει η καφεΐνη τα παιδιά περισσότερο απ’ τους ενήλικες;

Τα παιδιά δεν είναι πιο ευαίσθητα στις επιδράσεις της καφεΐνης απ’ ότι οι ενήλικες. Γενικά η καφεΐνη αποβάλλεται απ’ το σώμα δύο φορές πιο γρήγορα στα παιδιά απ’ ότι στους ενήλικες.

Πηγή: Iatronet.gr απο κ. Σπαντιδέας - παθολόγος.