Τι είναι οι βιταμίνες;
Οι βιταμίνες είναι οργανικές ενώσεις που σε πολύ μικρές ποσότητες είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη και την κανονική λειτουργία του οργανισμού.
Κάποιες από αυτές τις θαυματουργές ουσίες συντίθενται από τον οργανισμού αλλά σε ανεπαρκής ποσότητες. Κάποιες άλλες όμως δεν μπορούν να συντεθούν από τον οργανισμό, για αυτό το λόγο πρέπει να λαμβάνονται με την τροφή. Για τις περισσότερες διαδικασίες του μεταβολισμού οι βιταμίνες αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο. Χωρίς την παρουσία τους θα ήταν αδύνατες πολλές βιοχημικές αντιδράσεις του ανθρώπινου οργανισμού. Ή κάποιες θα γίνονταν πολύ αργά και ακανόνιστα. Οι βιταμίνες είναι αναγκαίες για την αφομοίωση των πρωτεϊνών, των υδατανθράκων και των λιπών. Είναι υπεύθυνες για την σύνθεση των ορμονών και των ενζύμων. Ενισχύουν το αμυντικό σύστημα του οργανισμού, ρυθμίζουν την ανάπτυξη, και τέλος σημαντικός είναι ο ρόλος τους στην καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος.
Πόσες βιταμίνες υπάρχουν και πως ονομάζονται;
Σήμερα είναι γνωστές 16 βιταμίνες κάθε μια από τις οποίες έχει διαφορετική χημική δομή και εκτελεί διαφορετική εργασία στον οργανισμού. Οι βιταμίνες διακρίνονται σε λιποδιαλυτές οι οποίες διαλύονται στο λίπος και στις υδατοδιαλυτές που διαλύονται στο νερό.
Από χημική άποψη οι λιποδιαλυτές βιταμίνες περιέχουν άνθρακα, υδρογόνο και οξυγόνο. Ενώ οι υδατοδιαλυτές περιέχουν και άζωτο.
Λιποδιαλυτές είναι οι βιταμίνες A, D, E και K. Έχουν την τάση να αποθηκεύονται στους ιστούς και ιδιαίτερα στο ήπαρ σε αντίθεση με τις υδατοδιαλυτές. Βραχυπρόθεσμη έλλειψη τους από τον οργανισμού μπορεί να αναπληρωθεί από την χρήση αυτών των αποθεμάτων. Η υπερδοσολογία όμως έχει ως αποτέλεσμα την υπερβολική συγκέντρωση, με πολύ δυσάρεστες επιπτώσεις στην υγεία.
Υδατοδιαλυτές είναι οι βιταμίνες B1, B2, B5 (παντοθεικό οξύ), B6, Β9 (φολικό οξύ), B12, C, H (βιοτίνη), χολίνη, ινοσιτόλη και το παρα-αμινοβενζοικό οξύ (PABA). Τυχόν πλεονάζουσα ποσότητα δεν αποθηκεύεται στο οργανισμού, αλλά αποβάλλεται με τον ιδρώτα και τα ούρα. Εξαίρεση αυτού αποτελεί η βιταμίνης Β12.
Παρόλα αυτά η υπερβολική δοσολογία τους μπορεί να οδηγήσει σε ανεπιθύμητες παρενέργειες τον οργανισμού.
Αναλυτικές πληροφορίες για τις βιταμίνες
Παρακάτω υπάρχει πλήρη ανάλυση με όλες τις πληροφορίες γύρω από τις βιταμίνες. Την χρησιμότητα τους στον οργανισμού, την ημερήσια δοσολογία που χρειαζόμαστε και τέλος σε ποιες τροφές μπορούμε να τις βρούμε.
Προβιταμίνη Α ή β-καροτένιο
Χρησιμότητα: Το β-καροτένιο είναι η προβιταμίνη της βιταμίνης Α. Βοηθάει στην προστασία των κυττάρων από τις ελεύθερες ρίζες και μετατρέπεται στον οργανισμό σε βιταμίνη Α. Η βιταμίνη Α ενισχύει την όραση και βοηθάει την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Συντελεί στην ανάπτυξη και την διατήρηση γερών οστών και υγιούς δέρματος, μαλλιών, δοντιών και ούλων. Τέλος καταπολεμά την ξηρότητα του δέρματος και ισχυροποιεί την υγεία των βλεννογόνων.
Ημερήσια δόση: Η ημερήσια δόση της Α πρέπει να είναι στις 4000-5000 διεθνείς μονάδες. Όταν η ημερήσια δόση ξεπερνά τις 50.000 διεθνείς μονάδες τότε εμφανίζονται προβλήματα υπερβιταμίνωσης. Τα συμπτώματα της κατάχρησης είναι πονοκέφαλος, εμετοί, τριχόπτωση και δερματικές παθήσεις.
Πηγές φυσικής βιταμίνης Α: Μουρουνέλαιο, συκώτι, ραδίκια, καρότα, σπανάκι, τυρί, βούτυρο, γλυκοπατάτα, μαϊντανός, κόκκινες πιπεριές, βερίκοκα, μπρόκολο, αυγά.
Πρέπει να σημειώσουμε ότι οι ζωικές πηγές βιταμίνης Α απορροφώνται καλύτερα και χρησιμοποιούνται πιο αποτελεσματικά από τον οργανισμό από ότι οι φυτικές πηγές. Ενώ οι φυτικές πηγές έχουν το πλεονέκτημα να μη μας επιβαρύνουν με λίπος.
Την βιταμίνη Α πρωτοανακάλυψαν οι Elmer V. McCollum και M. Davis κατά την διάρκεια ερευνών το 1912-14. Σύνθεση της βιταμίνης Α εργαστηριακά έγινε πρώτη φορά το 1947.
Βιταμίνη Β1 ή θειαμίνη
Χρησιμότητα: Η βιταμίνη Β1 είναι ο βασικός παράγοντας για τον μεταβολισμού των υδατανθράκων, του λίπους και των πρωτεϊνών για την απελευθέρωση ενέργειας. Εξάλλου όλες οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β είναι υπεύθυνες για την παραπάνω διαδικασία. Η βιταμίνης Β1 βοηθάει στην ανάπτυξη, την καλή λειτουργία της καρδιάς και του νευρικού συστήματος. Παράλληλα αυξάνει την πνευματική δραστηριότητα, καθορίζει την όρεξη, τον μυϊκό τόνο και την φυσιολογική διανοητική κατάσταση.
Ημερήσια δόση: Η ημερήσια δόση της θειαμίνης πρέπει να είναι στο 1,5 mg.
Είναι τοξική σε πολύ μεγάλες δόσεις.
Πηγές φυσικής βιταμίνης Β1: Μαγιά μπύρας, κόκκινο κρέας, βασιλικός πολτός, ξηροί καρποί, όσπρια, δημητριακά, μαύρο ψωμί, γάλα, αυγά, συκώτι.
Η υπόθεση για την ύπαρξη κάποιας ουσίας που υπάρχει σε κάποια τρόφιμα και καταπολεμάει την ασθένεια BERI BERI ή ασθένεια του "ύπνου" ανήκει στον Ιάπωνα Καθηγητή K. Takaki, γενικό διευθυντή των ιαπωνικών ναυτικών ιατρικών υπηρεσιών, την δεκαετία του 1880. Ο Takaki διέταξε μια αύξηση των λαχανικών, του κριθαριού, των ψαριών και του κρέατος εις βάρος του ρυζιού στο διατροφολόγιο του ιαπωνικού πολεμικού ναυτικού. Το αποτέλεσμα ήταν η εξάλειψη της BERI-BERI στο ιαπωνικό ναυτικό από 40% σε 0% μέσα σε μόλις 6 χρόνια.
Την βιταμίνη Β1 την ανακάλυψε ο Casimir Funk το 1912, αν και σε καθαρή κρυσταλλική μορφή την απομόνωσαν οι Δρ B. C. P. Jansen και ο Δρ W. Donath, το 1926. Όμως το σωστό τύπο και τη σύνθεση της βιταμίνης Β1 την δημοσίευσε ο Δρ Robert R. Williams, to 1937.
Βιταμίνη Β2 ή ριβοφλαβίνη
Χρησιμότητα: Η βιταμίνη Β2 βοηθαει στην ανάπτυξη και την αναπαραγωγή. Συμβάλλει στη δημιουργία υγιούς δέρματος, νυχιών, μαλλιών, βοηθαει στην όραση, καταπραΰνει οιδήματα στο στόμα, στα χείλη, στη γλώσσα και τέλος βελτιώνει τον μεταβολισμού.
Ημερήσια δόση: Η ημερήσια δόση της ριβοφλαβίνης πρέπει να είναι μεταξύ 1,2 και 1,6 mg. Είναι τοξική σε πολύ μεγάλες δόσεις.
Πηγές φυσικής βιταμίνης Β2: Συκώτι, βασιλικός πολτός, γάλα, τυριά, αυγά, όσπρια, δημητριακά, μαγιά μπύρας, σουσάμι.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η βιταμίνη Β2 είναι απαραίτητη για να ενεργοποιήσει τη βιταμίνη B6 (pyridoxine) και το φολικό οξύ. Βοηθάει επίσης στην δημιουργία της Νιασίνης και στην λειτουργία των επινεφρίδιων αδένων.
Ο D. T. Smith και ο E. G. Hendrick, ανακάλυψαν την βιταμίνη Β2 το 1926. Οι εφευρέτες των συνθετικών βιταμινών, Max Tishler και ο Robert Williams ανακάλυψαν την μέθοδο για την σύνθεση της.
Βιταμίνη Β3 ή νιασίνη ή νικοτιναμίδιο
Χρησιμότητα: Η βιταμίνη Β3 είναι απαραίτητη για την σύνθεση των σεξουαλικών ορμονών, την υγεία του δέρματος και του πεπτικού συστήματος. Αυξάνει την ενέργειας αξιοποιώντας κατάλληλα τις τροφές ενώ μειώνει την ένταση των ημικρανιών, την χοληστερίνη, τα τριγλυκερίδια και την υψηλή πίεση του αίματος. Επίσης είναι απαραίτητη για την καλή λειτουργία του εγκεφάλου. Η έλλειψη της φαίνεται από την ένταση, την κατάθλιψη και την αστάθεια.
Ημερήσια δόση: Η ημερήσια δόση της νιασίνης κυμαίνεται από 13 έως 16 mg.
Έχει τοξική δράση σε δόσεις μεγαλύτερες από 2 γραμμάρια ανάπτυξη ημέρα.
Πηγές φυσικής βιταμίνης Β3: Κόκκινο κρέας, ψάρια, γαλακτοκομικά προϊόντα, αυγά, συκώτι, κοτόπουλο, όσπρια, μαγιά μπύρας, βασιλικός πολτός, ηλιόσποροι, κουνέλι, γαλόπουλα.
Ανεπάρκεια σε βιταμίνη Β3, εμφανίζεται σε πληθυσμούς που χρησιμοποιούν το καλαμπόκι σαν κύριο δημητριακό και η διατροφή τους είναι φτωχή σε ασβέστιο, καθώς το καλαμπόκι είναι το μοναδικό από τα σιτηρά που ειναι φτωχό σε βιταμίνη Β3. Επίσης ο αλκοολισμός είναι βασικός παράγοντας ανεπάρκειας βιταμίνης Β3 σε έναν οργανισμό. Η Κλασική ασθένεια από έλλειψη βιταμίνης Β3 στον άνθρωπο είναι η πελλάγρα.
Την βιταμίνη Β3 την ανακάλυψε ο Conrad Elvehjem το 1937.
Βιταμίνη Β5 ή παντοθενικό οξύ
Χρησιμότητα: Η βιταμίνη Β5 βοηθαει στην ομαλή ανάπτυξη του σώματος και του κεντρικού νευρικού συστήματος. Είναι σημαντική για την καλή λειτουργία των επινεφριδίων και συμμετέχει στην μετατροπή του λίπους και της ζάχαρης σε ενέργειας. Τέλος μειώνει τα τοξικά αποτελέσματα πολλών αντιβιοτικών.
Ημερήσια δόση: Η ημερήσια δόση του παντοθεικού οξέος πρέπει να είναι από 5 έως 10 mg. Είναι τοξική σε πολύ μεγάλες δόσεις.
Πηγές φυσικής βιταμίνης Β5: Βασιλικός πολτός, μαγιά μπύρας, ρύζι, ηλιόσποροι, σόγια, δημητριακά, ξηροί καρποί, όσπρια, κρόκος αυγού.
Δεν έχουν παρατηρηθεί κάποιες διαταραχές από έλλειψη βιταμίνης Β5, προφανώς επειδή υπάρχει σε επάρκεια σε μια μεγάλη ποικιλία τροφίμων.Το όνομα της έχει προέρθει από τα ελληνικά (παντοθενικό οξύ) και σημαίνει ότι χρειάζεται παντού και ύπάρχει και παντού. Σύνθεση Βιταμίνης Β5 γίνεται και από κάποια βακτηρίδια στο έντερο, στον ανθρώπινο οργανισμό.
Την βιταμίνη Β5 την ανακάλυψε ο Richard Kuhn το 1939 και η σύνθεση της εργαστηρικά έγινε ένα χρόνο αργότερα από τον Roger John Williams.
Βιταμίνη Β6 ή πυριδοξίνη
Χρησιμότητα: Η βιταμίνη Β6 συμμετέχει στο μεταβολισμού των αμινοξέων, των λιπών και των πρωτεϊνών. Είναι απαραίτητη για την φυσιολογική λειτουργία του εγκεφάλου, του νευρικού και του μυϊκού συστήματος. Επίσης δημιουργεί ερυθρά αιμοσφαίρια και αντισώματα. Συγκεκριμένα στις γυναίκες παίζει σημαντικό ρόλο στην αναστολή της έκκρισης της προλακτίνης και καταπραΰνει τα προεμμηνορυσιακά συμπτώματα.
Ημερήσια δόση: Η ημερήσια δόση της πυριδοξίνης πρέπει να είναι από 1,8 έως 2,2 mg. Είναι τοξική σε πολύ μεγάλες δόσεις.
Πηγές φυσικής βιταμίνης Β6: Μαγιά μπύρας, ρύζι, βασιλικός πολτός, σόγια, σιτάρι, ηλιόσπορους, μπανάνες, συκώτι, δημητριακά, κρόκος αυγού, ψάρια, μοσχάρι.
Η βιταμίνη Β6 μπορείνα ωφελήσει παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες, καθώς και να βοηθήσει στην πρόληψη της πιτυρίασης, του εκζέματος και της ψωρίασης.
Την βιταμίνη Β6 την ανακάλυψε ο Paul Gyorgy το 1934.
Βιταμίνη Β9 ή φολικό οξύ ή φυλλικό οξύ
Χρησιμότητα: Το φολικό οξύ ανήκει στο συμπλέγματος των βιταμινών Β. Μειώνει την αρτηριοσκλήρυνση και προστατεύει το καρδιαγγειακό σύστημα. Είναι απαραίτητο για την αντιμετώπιση της αναιμίας, για την σύνθεση του DNA και του RNA του οργανισμού. Τέλος συμβάλλει στην υγεία του δέρματος και τονώνει την όρεξη.
Ημερήσια δόση: Η ημερήσια δόση του φυλλικού οξέος πρέπει να είναι από 400 έως 600 mg. Είναι τοξική σε πολύ μεγάλες δόσεις.
Πηγές φυσικής βιταμίνης Β9: Αυγά, ψάρια, λαχανικά, συκώτι, όσπρια, δημητριακά, φλοιός σιταριού, μαγιά μπύρας, ακτινίδια, αβοκάντο, χουρμάδες, σόγια, αμύγδαλα, κάστανα.
Οι ζωικής προέλευσης τροφές, εκτός από το συκώτι είναι φτωχές σε βιταμίνη Ε9 και μια διατροφή χωρίς τις φυτικές πηγές της βιταμίνης μπορεί εύκολα να οδηγήσει σε ανεπάρκεια. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται κατά την εγκυμοσύνη, καθώς οι ανάγκες του εμβρύου είναι αυξημένες, για να μη δημιουργηθεί πρόβλημα στην μητέρα.
Την βιταμίνη Β9 την ανακάλυψε ο Lucy Wills το 1933 στην προσπάθεια του να αποτρέψει την αναιμία που πάθαιναν πολλές γυναίκες κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η βιταμίνη Β9 απομονώθηκε το 1941, από τα φύλλα του σπανακιού.
Βιταμίνη Β12 ή κοβαλαμίνη
Χρησιμότητα: Η βιταμίνη Β12 σχηματίζει και αναζωογονεί τα ερυθρά αιμοσφαίρια. Διατηρεί υγιές το νευρικού σύστημα, επιταχύνει την πεπτική διαδικασία, αυξάνει την ενεργητικότητα, ελαττώνει τον εκνευρισμό, βελτιώνει την μνήμη, την συγκέντρωση και την ισορροπία. Τέλος συμβάλλει στον μεταβολισμού των πρωτεϊνών, του λίπους και των υδατανθράκων.
Ημερήσια δόση: Η ημερήσια δόση της κοβαλαμίνης πρέπει να είναι από 2,5 έως 3 mg. Είναι τοξική σε πολύ μεγάλες δόσεις.
Πηγές φυσικής βιταμίνης Β12: Συκώτι, ψάρια, γαλακτοκομικά προϊόντα, κοτόπουλο, αυγά, κόκκινο κρέας.
Την βιταμίνη Β12 την ανακάλυψε William Murphy. Η έλλειψη της βιταμίνης Β12 οδηγεί σε διαφόρων ειδών αναιμίες. Ο Murphy έκανε πειραματισμούς με σκυλιά τα οποία τα καταστούσε αναιμικά. Στην προσπάθεια να τα θεραπεύσει ανακάλυψε ότι η διατροφή με μεγάλες ποσότητες συκωτιού, τα ξανάκανε υγειή. Ο George Minot και ο George Whipple κατάφεραν να απομονώσουν χημικά τη θεραπευτική ουσία από το συκώτι. Και οι τρείς μοιράστηκαν το βραβείο Νόμπελ ιατρικής το 1934.
Βιταμίνη C ή ασκορβικό οξύ
Χρησιμότητα: Η βιταμίνη C παίρνει μέρος στο σχηματισμό του κολλαγόνου, στο μεταβολισμού των αμινοξέων τρυπτοφάνη και τυροσίνη, στην απορρόφηση του σιδήρου, στον μεταβολισμού των λιπών, στην ισχυροποίηση των τριχοειδών αγγείων και στην ενεργοποίηση του φυλλικού οξέος. Επίσης δυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα προλαβαίνοντας αρκετές ιώσεις και κρυολογήματα. Σε συνδυασμό μάλιστα με τον ψευδάργυρο είναι πολύ πιθανό να μπορεί να αποτρέψει το κρυολογήματα. Τέλος διατηρεί υγιές το δέρμα, τα ούλα, έχει αντιοξειδωτικές ικανότητες και επιταχύνει την ανάρρωση.
Ημερήσια δόση: Η ημερήσια λήψη ασκορβικού οξέος πρέπει να είναι από 50 έως 60 mg. Σύμπτωμα της κατάχρησης είναι η νεφρική ανεπάρκεια.
Πηγές φυσικής βιταμίνης C: Πιπεριές, πορτοκάλια, λεμόνια, ντομάτες, πράσινα λαχανικά, μαύρες σταφίδες και γενικώς τα φρούτα.
Την εποχή των μεγάλων ανακαλύψεων τα ταξίδια στη θάλασσα κρατούσαν πολλούς μήνες. Η διατροφή των ναυτικών περιορισμένη σε συντηρημένες τροφές, χωρίς φρέσκα φρούτα, έκανε πολλούς από αυτούς να αρρωσταίνουν και να πεθαίνουν από σκορβούτο. Μια ασθένεια που οφείλεται στην έλλειψη βιταμίνης C. Ένας χειρούργος του αγγλικού ναυτικού ο σκωτσέζος James Lind, παρατήρησε το 1747, ότι η διατροφή με εσπεριδοειδή προλάμβανε το σκορβούτο. Αυτό που προλάμβανε το σκορβούτο είναι η βιταμίνη C. που την ανακάλυψαν ο Α. Hoist και ο Τ. Froelich το 1912. Η βιταμίνη C ήταν και η πρώτη βιταμίνη που μπόρεσαν οι επιστήμονες να τη συνθέσουν τεχνητά στο εργαστήριο και συγκεκριμένα ο Δρ. Tadeusz Reichstein το 1937.
Βιταμίνη D ή καλσιφερόλη
Χρησιμότητα: Η βιταμίνη D ενεργοποιεί το ασβέστιο και το φώσφορο.
Είναι απαραίτητη για τον σχηματισμό και την διατήρηση της καλής κατάστασης των οστών και των δοντιών. Βοηθάει στην αφομοίωση της βιταμίνης Α, στην καλύτερη απορρόφηση του ασβεστίου και την πρόληψη των κρυολογημάτων σε συνδυασμό με τις βιταμίνες Α και C.
Ημερήσια δόση: Η ημερήσια πρόσληψη της καλσιφερόλης πρέπει να είναι στις 200 έως τις 400 διεθνείς μονάδες. Προβλήματα υπερβιταμίνωσης εμφανίζονται όταν η ημερήσια δόση ξεπερνά τις 2000 διεθνείς μονάδες. Με την κατάχρησης μπορεί να εμφανιστεί τοξικότητα, με συμπτώματα όπως πονοκέφαλοι, ανορεξία, κράμπες, συχνοουρία, εμετοί, διάρροιες και υπερασβεσταιμία.
Πηγές φυσικής βιταμίνης D: Μουρουνέλαιο, σαρδέλες, σολομός, τόνος, μανιτάρια, συκώτι, γάλα, τυρί, γιαούρτι, αυγά, βούτυρο.
Φως = βιταμίνη D. Αυτό είναι ένα παλιό επιστημονικό ρητό και είναι μια μεγάλη αλήθεια γιατί η βιταμίνη D δημιουργείτε στον οργανισμό με την επίδραση της υπεριώδους ακτινοβολίας. Η βιταμίνη D ονομάζεται και αντιραχητική. Μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο σε αρκετές χώρες που οι πληθυσμοί τους υπέφεραν απο υποσιτισμό και αβιταμίνωση, ανάμεσα τους και η ελλάδα, συχνή ήταν η χορήγηση μουρουνόλαδου, ειδικά στα παιδιά, ώστε να προληφθούν διάφορες ασθένειες όπως η ραχήτιδα. Η ραχήτιδα που είναι μια ασθένεια των οστών, οδήγησε στην ανακάλυψη της βιταμίνης D, που έγινε από τον Edward Mellanby το 1922.
Βιταμίνη Ε
Χρησιμότητα: Η βιταμίνη Ε προστατεύει τα κύτταρα από τις ελεύθερες ρίζες (υπεροξειδωτικές ενώσεις) αφού έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση και τις βιταμίνες Α, C από την οξείδωση. Προστατεύει τα ερυθρά αιμοσφαίρια από την πρόωρη ωρίμανση και θεωρείται απαραίτητο συστατικό για την κυτταρική αναπνοή. Επίσης προστατεύει τον πνευμονικό ιστό από την μόλυνση της ατμόσφαιρας. Προλαμβάνει και διαλύει τους θρόμβους, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, μειώνει την κόπωση και επιταχύνει την επούλωση των πληγών. Τέλος η βιταμίνη E προστατεύει τα αγγεία από την αρτηριοσκλήρυνση, συμβάλλει στην μείωση της πίεσης και του κινδύνου εμφάνισης στεφανιαίας νόσου.
Ημερήσια δόση: Η ημερήσια πρόσληψη της βιταμίνης Ε πρέπει να είναι στις 15 διεθνείς μονάδες. Πάνω από 4000 διεθνείς μονάδες θεωρείται τοξική δόση με σύμπτωμα την δηλητηρίαση.
Πηγές φυσικής βιταμίνης Ε: Ηλιόσποροι, καρύδια, φουντούκια, φιστίκια, μουρουνέλαιο, δημητριακά, καλαμποκέλαιο, ελαιόλαδο, σογιέλαιο, αμύγδαλα, συκώτι.
Την βιταμίνη Ε χάρη στην αντιοξειδωτική της δράση μπορούμε να την χαρακτηρίσουμε ως υπερβιταμίνη καθώς όλο και περισσότερες έρευνες την υποδεικνύουν σαν το βασικό οπλοστάσιο του οργανισμού ενάντια σε πολλές αρρώστιες. Την βιταμίνη Ε την ανακάλυψαν ο Herbert Evans και η Katherine Bishop, ερευνητές στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας το 1922.
Βιταμίνη Κ
Χρησιμότητα: Η βιταμίνη Κ έχει αντιαιμορραγική δράση και θεωρείται απαραίτητη για τη σύνθεση της προθρομβίνης. Έχει σχέση με το ασβέστιο και είναι απαραίτητη για την πήξη του αίματος. Υπάρχουν 2 είδη βιταμίνης Κ: η Κ1 που βρίσκεται συνήθως στα λαχανικά και η Κ2 η οποία συντίθεται στην εντερική χλωρίδα. Υπάρχει και η συνθετική Κ3 η οποία χορηγείται μόνο με ιατρική συνταγή.
Ημερήσια δόση: Η ημερήσια πρόσληψη της βιταμίνης Κ πρέπει να είναι στα 80 mg.
Συμπτώματα υπέρχρησης έχουμε μικρές ανεπιθύμητες παρενέργειες.
Πηγές φυσικής βιταμίνης Κ: Γάλα, σόγια, γιαούρτι, ντομάτα, μέλι, κρόκος αυγού, σπανάκι, πράσινα φύλλα λαχανικών.
Η αντιαιμορραγική δράση της βιταμίνης Κ είναι που αδήγησε στην ανακάλυψη της. Τις πρώτες παρατηρήσεις έκανε ο δανός βιοχημικός Carl Dam το 1929 και έδωσε και το όνομα σε αυτή τη καινούργια βιταμίνη. Η ερευνητική ομάδα του Edward Doisy κατάφερε να απομονώσει τις δύο μορφές της βιταμίνης, την Κ1 και την Κ2. Έτσι οι δυο ερευνητές μοιράστηκαν το Νόμπελ ιατρικής το 1943 για αυτή την ανακάλυψη τους.
Χολίνη
Χρησιμότητα: Η χολίνη αποτελεί συστατικό της λεκιθίνης και χαρακτηρίζεται σαν λιποτροπική ουσία γιατί προφυλάσσει το συκώτι από την υπερβολική συσσώρευση λίπους. Η χολίνη μαζί με το οξικό οξύ σχηματίζει την ακετυλοχολίνη, μια ουσία που είναι απαραίτητη για την μεταβίβαση των νευρικών ερεθισμάτων.
Ημερήσια δόση: Η ημερήσια πρόσληψη της χολίνης πρέπει να είναι από 50 έως 70 mg. Είναι τοξική σε πολύ μεγάλες δόσεις. Συμπτώματα της κατάχρησης είναι ο ίλιγγος, η ναυτία και οι διαρροϊκές κενώσεις.
Πηγές φυσικής χολίνης: Κόκκινα κρέατα, γάλα, δημητριακά, σόγια, κρόκος αυγού, συκώτι, νεφρά, ρεβίθια, φακές, σιτάρι.
Η χολίνη είναι μια χημική ουσία που αποτελεί ένα από τα κύρια συστατικά της διατροφής. Χωρίς αυτή, κανένα από τα κύτταρα του ανθρώπινου οργανισμού δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει . Τη Χολίνη τη συναντάμε σε μια χημική ένωση, την φωσφατιδιχολίνη, η οποία αποτελεί περίπου το 1/3 της λεκιθίνης. H Χολίνη ανακαλύφθηκε το 1962 από το Δρ. Andreas Strecker και μόλις πρόσφατα έχει συμπεριληφθεί στις βιταμίνες.
Ινοσιτόλη
Χρησιμότητα: Η ινοσιτόλη παίρνει μέρος στο μεταβολισμό του λίπους. Σε συνδυασμό με τη χολίνη προστατεύει τα αγγεία από την αρτηριοσκλήρυνση, μειώνοντας το ποσοστό της χοληστερίνης. Βρίσκεται παντού στο σώμα, στην καρδιά, στους ιστούς, στον εγκέφαλο και στα μάτια.
Ημερήσια δόση: Η ημερησία πρόσληψη της ινοσιτόλης πρέπει να είναι από 20 έως 60 mg.
Πηγές φυσικής ινισιτόλης: Δημητριακά, λαχανικά, κρέατα, λεκιθίνη, συκώτι, μαγιά μπύρας, μελάσα, γάλα.
Η ύπαρξη της ινοσιτόλης ήταν γνωστή για πολλές δεκαετίες, όμως το ενδιαφέρον των ερευνητών για αυτή τη χημική ουσία άρχισε να μεγαλώνει την δεκαετία του 1980, όταν άρχισαν να διερευνούν τις ιδιότητες της ινοσιτόλης σε σχέση με την προστασία από διάφορες μορφές καρκίνου. Ο Δρ. AbulKalam Shamsuddin δημοσιεύσε ένα βιβλίο το 1998 για την ινοσιτόλη. Οι έρευνες συνεχίζονται για τις ιδιότητες της Ινοσιτόλης, μέχρι τις μέρες μας.
Παρα-αμινοβενζοικό οξύ ή PABA
Χρησιμότητα: Το παρα-αμινοβενζοικό οξύ παίρνει μέρος στον σχηματισμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων και στον μεταβολισμό της πρωτεΐνης.
Ημερήσια δόση: Η ημερησία πρόσληψη του παρα-αμινοβενζοικού οξέος πρέπει να είναι από 25 έως 50 mg. Δεν είναι τοξικό, αλλά σε μεγάλες δόσεις που δίνονται για θεραπευτικούς σκοπούς προκαλούν λιποαλλαγές στο συκώτι, στην καρδιά και τα νεφρά.
Πηγές φυσικού παρα-αμινοβενζοικού οξέος: Δημητριακά, ηλιόσποροι, συκώτι, σιτάρι, μαγιά μπύρας.
Το παρα-αμινοβενζοικο οξύ έχει προταθεί για τη θεραπεία της αντρικής στειρότητας και για άλλες ασθένειες ή ότι μπορεί να ξαναδώσει το χρώμα τους στα γκρίζα μαλλιά. Όμως δεν έχουν γίνει σοβαρές κλινικές έρευνες σε αυτό το τομέα και έτσι τα περισσότερα είναι απλώς φήμες που απλά διαδίδονται αποδείξεις.
ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΠΑΡΑ ΠΟΛΛΕΣ ΟΡΓΑΝΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΑΝΙΧΝΕΥΤΕΙ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΚΑΙ ΘΕΩΡΟΥΝΤΑΙ ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ ΑΠΟ ΠΟΛΛΟΥΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ . ΟΜΩΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΜΕΝΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΥΓΕΙΑΣ Ή ΚΑΙ ΑΛΛΟΥΣ ΕΓΚΥΡΟΥΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΦΟΡΕΙΣ ΩΣΤΕ ΝΑ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΟΤΑΝ ΑΝΑΦΕΡΟΜΑΣΤΕ ΣΕ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΟΥΣΙΕΣ ΝΑ ΤΙΣ ΘΕΩΡΟΥΜΕ ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ.
ΠΗΓΕΣ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΔΕΔΟΥΚΟΣ IAFA COLLEGE
ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΙ – ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΖΑΙΟΣ
http://www.bestrong.org.gr/
