Χαίρετε, στην ιστοσελίδα κατά διαστήματα δημοσιεύονται άρθρα κυρίως από έρευνες, γνώστες του αντικειμένου και ειδικευμένους σε θέματα διατροφής, ιατρικής, βοτανολογίας, γυμναστικής κ.α. αναφέροντας χαρακτηριστικά ευεξίας, ιδιότητες και όχι μόνο, που σκοπό έχουν την καλύτερη υγεία και ψυχολογία του ανθρώπου και ποιο ποιοτικό τρόπο ζωής!
Διατροφή μετά το Πάσχα
Η διατροφή το Πάσχα - Τι να προσέξουμε
- να βελτιώσει το λιπιδαιμικό μας προφίλ,
- να βελτιώσει την αρτηριακή μας πίεση μέσα από την μεγαλύτερη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών,
- να βελτιώσει το βάρος μας.
- με περισσότερα λαχανικά και φρούτα (πηγές βιταμινών και αντιοξειδωτικών συστατικών),
- ξηρούς καρπούς (πηγές πολυακόρεστου λίπους, αλλά και πολλών ιχνοστοιχείων και ινών),
- σουσάμι και ταχίνι-χαλβά (πηγές αμινοξέων όπως αργινίνη και λευκίνη, βιταμινών π.χ. της αντιοξειδωτικής Ε, σιδήρου, φωσφόρου, καλίου και σεληνίου)
- απαλές σούπες χωρίς λάδι με βάση τα λαχανικά (π.χ. ντοματόσουπα).
Τι πρέπει να προσέξουμε το βράδυ του Μ. Σαββάτου και την Κυριακή του Πάσχα;
Τι να προσέξουμε στο Πασχαλιάτικο τραπέζι;
Πάσχα και προβλήματα υγείας
Η δυσπεψία είναι ίσως από τα πρώτα προβλήματα που πολλοί από εμάς θα νιώσουμε.Τι κάνουμε μετά την Κυριακή;
ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Τι συμβαίνει όμως διατροφικά με την νηστεία; Συμβάλλει το ίδιο η διατροφική αποτοξίνωση στην σωματική μας υγεία όσο και η ηθική αποτοξίνωση στην ψυχική μας ανάταση;
Ποιο είναι το κύριο πλεονέκτημα της νηστείας;
Τι συμβαίνει με την έλλειψη διαφόρων θρεπτικών συστατικών που παρατηρούνται κατά τη νηστεία;
Συμπερασματικά πόσο ωφέλιμη ή επικίνδυνη είναι η νηστεία;
«Αποτοξίνωση» μετά το Πάσχα
«Βαρύ» σε κιλά και ανεπιθύμητα συμπτώματα είναι το τίμημα της διατροφικής κραιπάλης κατά τη διάρκεια των πασχαλινών διακοπών. Μετά τα λουκούλλεια γεύματα -τόσο σε είδος τροφίμων όσο και ποσότητα- δεν πρέπει να ξαφνιάζει η ανιούσα πορεία της βελόνας στη ζυγαριά ούτε η εμφάνιση στομαχικών διαταραχών, που συνήθως συνοδεύονται από επιδείνωση του λιπιδαιμικού προφίλ και αυξημένη αρτηριακή πίεση. Αλλωστε, είναι γνωστό ότι τα παραδοσιακά εδέσματα του εορταστικού μενού σαν τον οβελία, το κοκορέτσι, τα κόκκινα αβγά και τα τσουρέκια, σε συνδυασμό με την υπερκατανάλωση αλκοόλ, «φορτώνουν» τον οργανισμό με κορεσμένα λίπη, αλάτι και παραπανίσιες θερμίδες.
Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι, στην προσπάθεια της ταχύτατης απώλειας των περιττών κιλών, πολλοί άνθρωποι –κυρίως, γυναίκες νεαρής ή μέσης ηλικίας- υιοθετούν διατροφικά σχήματα αποτοξίνωσης που μπορούν να αποδειχθούν επιβαρυντικά για την υγεία. Κι αυτό γιατί βασίζονται στον υποσιτισμό, ο οποίος θεωρείται επιζήμιος από την εποχή του Ιπποκράτη.
Η φιλοσοφία τους στηρίζεται στο ότι το σώμα πρέπει να απαλλάσσεται τακτικά από τις τοξίνες. Τέτοιες ουσίες, που θεωρούνται «δηλητήρια» για τον οργανισμό, μπορούν να προέρχονται και από την τροφική αλυσίδα. Η αλήθεια, ωστόσο, είναι πως τοξίνες περιέχονται σε όλα τα τρόφιμα, ενώ παράγονται και κατά το μεταβολισμό τους. Γι’ αυτό, άλλωστε, ζωτικά όργανα του σώματος, όπως το ήπαρ και τα νεφρά, έχουν την ιδιότητα να τις διασπούν, ώστε να απεκκρίνονται μέσω των ούρων και του ιδρώτα.
Συνεπώς, ο όρος αποτοξίνωση με την έννοια της μονοφαγίας ή της αυστηρής νηστείας, που εμπεριέχει τη στέρηση θρεπτικών συστατικών, διαταράσσει την ομαλή οργανική λειτουργία και δημιουργεί τις κατάλληλες προϋποθέσεις για την εμφάνιση διαταραχών. Από διατροφικής απόψεως, «αποτοξινωτικές» θεωρούνται οι ολιγοθερμιδικές δίαιτες-αστραπή, που περιλαμβάνουν, κυρίως, υγρά και ωμά τρόφιμα (σούπες, χυμούς, κηπευτικά), ενώ αποκλείουν τα ζωικής προέλευσης προϊόντα (κρέας, ψάρι, αβγό, γάλα, γιαούρτι, τυρί) και τα αμυλούχα (πατάτες, ψωμί, δημητριακά). Η εφαρμογή τους σε καμία περίπτωση δεν συστήνεται για πάνω από μία έως τρεις ημέρες, διάστημα κατά το οποίο ο οργανισμός κάνει «delete» και επαναρυθμίζει την ομαλή του λειτουργία. Τέτοιου είδους διατροφικά προγράμματα δεν πρέπει να στοχεύουν στο αδυνάτισμα αλλά μόνο σε ένα «ξεφούσκωμα» της κοιλιακής περιοχής. Αν διαρκέσουν παραπάνω και χαθούν περισσότερα από δύο με τρία κιλά, αυτά, κατά τους ειδικούς, αντιστοιχούν αποκλειστικά σε υγρά και μυϊκή μάζα, οπότε μετά το τέλος της δίαιτας επαναπροσλαμβάνονται ως λίπος, αλλάζοντας προς το χειρότερο τη σύσταση του σώματος.
Στην πιο ακίνδυνη εκδοχή της, η αποτοξίνωση περιλαμβάνει έως πέντε ελαφρά γεύματα, ενώ καλό είναι να αποφεύγονται τελείως το αλκοόλ και ο καφές. Επιπλέον, η ημερήσια θερμιδική πρόσληψη δεν πρέπει να μειωθεί πολύ κάτω των 1.000 θερμίδων, γιατί, στην αντίθετη περίπτωση, η παρατεταμένη έλλειψη σε θρεπτικά συστατικά αποδεικνύεται «μπούμερανγκ», αφού προκαλεί επιβράδυνση του μεταβολισμού και αδυναμία διατήρησης του επιθυμητού βάρους.
Τέλος, απαγορεύεται η υιοθέτηση τέτοιων προγραμμάτων από τις ευαίσθητες ομάδες πληθυσμού, όπως παιδιά, ηλικιωμένοι, έγκυοι, θηλάζουσες και άτομα με κλινικά προβλήματα.
Συμβουλές
▪ Στη διάρκεια της δίαιτας αποφύγετε τη μονοφαγία, ώστε να μην περιορίσετε ακόμα περισσότερο την πρόσληψη σε απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Το ιδανικό μοντέλο διατροφής αυτών των ημερών πρέπει να περιλαμβάνει συνδυασμό από σούπες, φρούτα, λαχανικά και σαλάτες, αντί για μόνο μία από αυτές τις κατηγορίες.
▪ Συμπληρώστε το καθημερινό μενού με ένα ή δύο κεσεδάκια γιαούρτι χαμηλό σε λιπαρά, το οποίο μπορείτε να καταναλώσετε μεταξύ των γευμάτων ως σνακ. Εναλλακτικά, και αν πεινάτε πολύ, προτιμήστε μια χούφτα (μέχρι 25 γραμ.) ανάλατα αμύγδαλα, τα οποία δίνουν συμπυκνωμένη ενέργεια, ενώ παράλληλα είναι και πιο χορταστικά, λόγω της αυξημένης περιεκτικότητάς τους σε φυτικές ίνες και ωφέλιμα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα.
▪ Προτιμήστε τους φυσικούς χυμούς από τους τυποποιημένους και καταναλώστε τους αμέσως μόλις τους στύψετε, ώστε να μην αλλοιωθεί το βιταμινούχο περιεχόμενό τους από το φως ή το ατμοσφαιρικό οξυγόνο.
▪ Για να αυξηθεί η θρεπτική αξία των χυμών συνδυάστε φρούτα με λαχανικά στο μπλέντερ. Μια εξαιρετική πρόταση είναι μήλο, με φράουλες και καρότο, που προσφέρουν στον οργανισμό ένα ισχυρό κοκτέιλ από βιταμίνη C, βιταμίνη Α και καροτενοειδή συστατικά. Εναλλακτικά, φτιάξτε δροσερά «smoothies», πολτοποιώντας φρούτα μαζί με ημι-αποβουτυρωμένο γάλα ή γιαούρτι χαμηλό σε λιπαρά. Τα ροφήματα αυτά ενυδατώνουν τον οργανισμό και, επιπλέον, παρέχουν ασβέστιο, που είναι πολύτιμο για τα οστά και την πήξη του αίματος.
▪ Για να γίνουν πιο χορταστικές οι σαλάτες, πασπαλίστε τις με λιναρόσπορο, σουσάμι, ωμή καρυδόψιχα, ανάλατα αμύγδαλα ή άψητα φιστίκια Αιγίνης.
▪ Φτιάξτε τις σούπες προσθέτοντας ελάχιστο νερό, για να περιορίσετε την απώλεια των υδατοδιαλυτών βιταμινών.
Η διατροφή το Πάσχα - Τι πρέπει να προσέξουμε;
Το Πάσχα είναι μία περίοδος, στη διάρκεια της οποίας η παράδοση «επιβάλλει» δύο εντελώς αντίθετες διατροφικές συμπεριφορές και δίαιτες. Αρχικά μια μακρά (40 ημερών) ή μια μικρότερη (μιας εβδομάδας) περίοδο νηστείας, όπου έχουμε πλήρη αποχή από τροφές ζωικής προέλευσης, στην οποία η δίαιτα περιλαμβάνει κυρίως λαχανικά, φρούτα, ξηρούς καρπούς και θαλασσινά.
Τι πρέπει να προσέξουμε Μ. Παρασκευή και Μ. Σάββατο μέχρι το βράδυ; Η νηστεία αποτελεί μια καλή ευκαιρία για «φυσική» αποτοξίνωση από τρόφιμα ζωικής προέλευσης και κατ’ επέκταση από κορεσμένα λίπη και ποσότητες χοληστερόλης που αυτά περιέχουν, που μπορεί:
- να βελτιώσει το λιπιδαιμικό μας προφίλ,
- να βελτιώσει την αρτηριακή μας πίεση μέσα από την μεγαλύτερη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών,
- να βελτιώσει το βάρος μας.
Έτσι, τη Μεγάλη Παρασκευή που απέχουμε και από λάδι, μπορούμε να τραφούμε:
- με περισσότερα λαχανικά και φρούτα (πηγές βιταμινών και αντιοξειδωτικών συστατικών),
- ξηρούς καρπούς (πηγές πολυακόρεστου λίπους, αλλά και πολλών ιχνοστοιχείων και ινών),
- σουσάμι και ταχίνι-χαλβά (πηγές αμινοξέων όπως αργινίνη και λευκίνη, βιταμινών π.χ. της αντιοξειδωτικής Ε, σιδήρου, φωσφόρου, καλίου και σεληνίου)
- απαλές σούπες χωρίς λάδι με βάση τα λαχανικά (π.χ. ντοματόσουπα).
Τι πρέπει να προσέξουμε το βράδυ του Μ. Σαββάτου και την Κυριακή του Πάσχα; Αμέσως μετά την Ανάσταση θα καθίσουμε γύρω από το τραπέζι, που θα φέρει το κρέας και τα άλλα προϊόντα του στη διατροφή μας μετά από μικρή ή μεγαλύτερη αποχή. Για να μην αποτελέσει αυτό ένα δυναμικό σοκ για τον οργανισμό φροντίστε να γίνει αργά και ήρεμα. Στο βραδινό τραπέζι της Ανάστασης καλό είναι να περιοριστούμε μόνο στην κατανάλωση της παραδοσιακής σούπας και μιας σαλάτας. Η μαγειρίτσα είναι το ενδιάμεσο διατροφικό στάδιο ανάμεσα στη νηστεία και τα φαγητά του Πάσχα.
Συμβουλή: μην καταναλώσετε στο ίδιο γεύμα και το «κόκκινο» αυγό ή έστω μικρή ποσότητα κρέατος, για να μην κάνετε την πέψη σας ακόμα πιο δύσκολη. Συνοδέψτε την μόνο με σαλάτα και ψωμί. Πρέπει να επισημάνουμε ότι οι φυτικές ίνες από τα λαχανικά και τις σαλάτες, τόσο στο βραδινό δείπνο όσο και στο πασχαλινό τραπέζι της Κυριακής θα παίξουν ένα πολύ καθοριστικό ρόλο.
Συμβουλή: η κατανάλωση αρκετής ποσότητας σαλατικών θα μας προστατέψει από την είσοδο όλης της ποσότητας αυτών των συστατικών στο σώμα μας μέσα από τη διαδικασία της πέψης. Το πρωί της Κυριακής είναι καλό να πάρουμε πρωινό, αλλά όχι πολύ πλούσιο. Γάλα, δημητριακά ή μικρή ποσότητα από τα πασχαλινά κουλουράκια ή τσουρέκι μαζί με ένα φρούτο μπορεί να μας χορτάσει μέχρι το μεσημέρι. Στο γεύμα καλό είναι να αποφύγουμε το συνεχές τσιμπολόγημα, και να γεμίσουμε ένα πιάτο με λογική ποσότητα από τα φαγητά της ημέρας. Οι υδατάνθρακες με τη μορφή της πατάτας, του ρυζιού ή του ψωμιού πρέπει να κατέχουν σημαντική θέση στο πιάτο μας, αφού είναι πηγή ενέργειας αλλά δίνουν λιγότερη ενέργεια από τα λιπαρά κρέατα του Πάσχα, και αδιάλυτες φυτικές ίνες, που τονώνουν τη λειτουργία του εντέρου. Τέλος το βραδινό μας μπορεί να είναι είτε μια σαλάτα εποχής με ψωμί και μικρή ποσότητα πρωτεΐνης , μία απαλή χορτόσουπα, είτε ένα γιαούρτι με ψωμί ή φρυγανιά, το οποίο λόγω της ειδικής του σύνθεσης θα διευκολύνει την διαδικασία της πέψης και θα ξεκουράσει το στομάχι μας.
Τι να προσέξουμε στο Πασχαλιάτικο τραπέζι;
Τον οβελία: Τα 100 γραμμάρια άψητου κρέατος (αρνιού ή κατσικιού) δίνουν περίπου 370 θερμίδες, με μεγάλη όμως συμμετοχή σε αυτές από λίπος. Είναι και τα δύο πηγές πρωτεΐνης υψηλής βιολογικής αξίας, αλλά και βιταμινών (κυρίως Β), σιδήρου και φωσφόρου. Επειδή όμως είναι νεαρά ζώα έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε πουρίνες, από τις οποίες παράγεται ποσοστό του ουρικού οξέος, το οποίο προκαλεί την «ουρική αρθρίτιδα». Τα κόκκινα αυγά: Κάθε αυγό, μέτριου μεγέθους μας δίνει περίπου 75-80 θερμίδες, 6 γραμμάρια πρωτεΐνης, 5 γραμμάρια λίπους και κυρίως 215-230 mg χοληστερίνης. Τη μαγειρίτσα: Η σούπα αυτή περιλαμβάνει εντόσθια και συκωταριά, φρέσκα κρεμμυδάκια και κρεμμύδια, ρύζι, αυγά, άνηθο και ελαιόλαδο. Μία μερίδα μαγειρίτσας μπορεί να μας δώσει μέχρι και 580 θερμίδες, αλλά με πολύ μεγάλη περιεκτικότητα σε χοληστερόλη. Η χρησιμοποίηση μόνο των ασπραδιών και όχι ολόκληρου του κρόκου, ή μόνο ενός κρόκου μπορεί σαφώς να μειώσει αυτή την ποσότητα (κατά 213 χιλιοστόγραμμα ανά κρόκο). Συκώτια και εντόσθια: Είναι ασφαλώς το πιο κρίσιμο διατροφικό κομμάτι του παραδοσιακού πασχαλινού τραπεζιού, μια και είναι πολύ υψηλές πηγές χοληστερόλης και λίπους τα πασχαλινά κουλούρια: 60 γραμμάρια δίνουν περίπου 230 θερμίδες με 43 γραμμάρια υδατάνθρακες και 61 mg χοληστερίνη. Το πασχαλινό τσουρέκι: Είναι επίσης πηγή υδατανθράκων και λίπους. Τα 70 γραμμάρια δίνουν 68 θερμίδες, με 44 γραμμάρια υδατανθράκων και 74 χιλιοστόγραμμα χοληστερίνης.
Πάσχα και προβλήματα υγείας Η δυσπεψία είναι ίσως από τα πρώτα προβλήματα που πολλοί από εμάς θα νιώσουμε. Άτομα με προβλήματα στομάχου όπως έλκος ή ιστορικό γαστρίτιδας μπορούν επίσης να βρούνε εξαιρετικά δύσκολο να πέψουν τις παραδοσιακές τροφές του πασχαλινού τραπεζιού. Η περιεκτικότητα σε πουρίνες των νεαρών ζώων που τρώμε στον πασχαλινό οβελία δημιουργεί προβλήματα σε άτομα με υψηλές τιμές ουρικού οξέος. Τέλος ενοχλήσεις της χολής είναι επίσης πιθανές, ιδιαίτερα σε άτομα με ιστορικό λιθίασης. Η μεγάλη συσσώρευση λίπους και κυρίως η παρουσία ποσοτήτων κορεσμένων λιπών και χοληστερόλης μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία της χολής.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΟ
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΙΝΟ Ένα ποτήρι φυσικός χυμός πορτοκάλι 2 φρυγανιές 1 κουτ. μέλι - 1 κουτ. γλ ταχίνι
ΕΝΔΙΑΜΕΣΟ 1 φρούτο εποχής
ΜΕΣΗΜΕΡΙΑΝΟ Σαλάτα λαχανικών με 4-5 ελιές Χορτόσουπα ή ντοματόσουπα χωρίς λάδι Παξιμάδι κριθαρένιο 1 φρούτο
ΑΠΟΓΕΥΜΑ 1 χούφτα ξηροί καρποί 1 φρούτο
ΒΡΑΔΙΝΟ Όπως το μεσημέρι Ή ρύζι με τριμμένα λαχανικά π.χ. καρότο, ντομάτα, κρεμμύδι, μανιτάρια.
ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ ΠΡΩΙΝΟ Ένα ποτήρι φυσικός χυμός πορτοκάλι 2 φρυγανιές 1 κουτ. μέλι με 1 κουτ. φυτική μαργαρίνη ή μικρό κομμάτι χαλβά
ΕΝΔΙΑΜΕΣΟ 1 φρούτο εποχής
ΜΕΣΗΜΕΡΙΑΝΟ Φασολάκια λαδερά 2 φέτες ψωμί σαλάτα εποχής 1 φρούτο ή Φακόρυζο Σαλάτα εποχής 4-5 ελιές ή ψητά λαχανικά με μπαλσάμικο σαλάτα εποχής ψωμί
ΒΡΑΔΙΝΟ 1 μερίδα μαγειρίτσα 1 μεγάλη σαλάτα εποχής 1 φέτα ψωμί
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ ΠΡΩΙΝΟ 1 ποτήρι γάλα 0-2% ή 1 πασχαλινό αυγό μερίδα δημητριακών πρωινού ή 2 κουλουράκια πασχαλινά ή 1 φέτα τσουρέκι 1 μικρό φρούτο
ΕΝΔΙΑΜΕΣΟ 1 μικρό φρούτο
ΜΕΣΗΜΕΡΙΑΝΟ 1 μερίδα κρέας από τον οβελία (απαλλαγμένο-όσο γίνεται-από πέτσα και λίπος) 2-3 πατάτες φούρνου μεγάλη μερίδα σαλάτα 1 φέτα ψωμί 1 ποτήρι κρασί
ΒΡΑΔΥΝΟ Μεγάλη σαλάτα με ποικιλία λαχανικών και απαλό ντρέσιγκ λάδι-λεμόνι ή ξύδι 2-3 πατάτες από το μεσημέρι ή μερίδα ψωμί ή κριθαρένιο παξιμάδι 60 γρ άπαχο κρέας ή 2 ασπράδια αυγού κομμένα σε κύβους
** αν παραφάγατε το μεσημέρι: 1 γιαούρτι 0-2% 2 φρυγανιές 1 φρούτο ή 1 μπολ από δική σας χορτόσουπα 1/2 παξιμάδι ή 1 φέτα ψωμί
Τι κάνουμε μετά την Κυριακή; Το Πάσχα είναι μόνο μία μέρα που γρήγορα θα περάσει. Αμέσως μετά μπορούμε να ξαναγυρίσουμε σε πιο φυσιολογική διατροφή. Μια καλή ιδέα θα ήταν για όλους τους υγιείς ενήλικες την επομένη μέρα του Πάσχα να υποβάλουν τον οργανισμό τους σε μία φυσική και ανώδυνη «αποτοξίνωση», που να περιλαμβάνει και πάλι λαχανικά, και σαλατικά, λίγο λάδι, ημιαποβουτυρωμένα γαλακτοκομικά (γάλα και γιαούρτι 0-2%), ψωμί και φρούτα, χωρίς κανένα άλλο τρόφιμο ζωικής προέλευσης. Το καλύτερο βέβαια είναι να απαλλαχτούμε από τα περισσεύματα του πασχαλινού τραπεζιού όσο γίνεται πιο γρήγορα ώστε να ξαναγυρίσουμε το συντομότερο στις καθημερινές μας διαιτητικές συνήθειες.
ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ !!!
Γράφει: Δημοσθενόπουλος Χαρίλαος, Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος
Απλές συμβουλές για το γιορτινό τραπέζι του Πάσχα
Για να μην αποτελέσει αυτό ένα δυναμικό σοκ για τον οργανισμό φροντίστε να γίνει αργά και ήρεμα. Οι παραδοσιακές διατροφικές συνήθειες τις ημέρες του Πάσχα μας οδηγούν σε αγορά και κατανάλωση κυρίως φρέσκων, μη τυποποιημένων προϊόντων.
Η σωστή επιλογή τους, αλλά και η προσεκτική διαχείριση στο σπίτι από τον καταναλωτή (μαγείρεμα, διατήρηση κλπ), βοηθούν στη διατήρηση των πλεονεκτημάτων της παραδοσιακής μας διατροφής αλλά και στην μείωση των αρνητικών επιπτώσεων στην υγεία και στα οικονομικά συμφέροντα του καταναλωτή.
Ωστόσο και οι ίδιοι οι καταναλωτές θα πρέπει να είναι προσεκτικοί αποφεύγοντας τις προμήθειες του οποιουδήποτε τροφίμου από ανώνυμους, πλανόδιους μικροπωλητές ή άγνωστους προμηθευτές. πιο περιεκτικά πατήστε εδώ: ηλεκτρονικό βιβλίο
Πάσχα και Ασφάλεια Τροφίμων
Πάσχα και Ασφάλεια Τροφίμων
Οι καταναλωτές πρέπει να γνωρίζουν ότι κατά τη διάρκεια αυτών των ημερών, η αγορά τροφίμων ελέγχεται περισσότερο μεν ανεπαρκώς δε. Έτσι, η τελική ευθύνη αγορών ανήκει στον καταναλωτή, ο οποίος θα πρέπει να εφαρμόζει με ιδιαίτερη προσοχή αυστηρά κριτήρια επιλογής, έχοντας υπόψη ότι:
- η σχέση τιμών και ποιότητας είναι πάντα αναγκαία
- οι αγορές τροφίμων από πλανόδιους πωλητές, από μη σταθερά και επώνυμα σημεία πώλησης ή από δήθεν παραγωγούς θα πρέπει να αποφεύγονται συστηματικά, διότι αποτελούν χώρο διάθεσης μη ελεγχόμενων τροφίμων, πολλές φορές ακατάλληλων.
- οι βασικοί κανόνες που αφορούν την αναζήτηση πληροφοριών στην επισήμανση των τυποποιημένων ή μη τροφίμων ισχύουν πάντα, όπως επίσης ισχύουν οι βασικοί κανόνες σχετικά με την υγιεινή και την ασφάλεια των τροφίμων στο τελικό στάδιο διαχείρισής τους (συντήρηση, μαγείρεμα, κλπ.) από τον καταναλωτή.
Αναλυτικότερα σε ό,τι αφορά:
Α) Υγιεινή και Ασφάλεια Κρέατος:
Σε όλα τα σφάγια πρέπει να υπάρχουν σφραγίδες που υποδηλώνουν τη χώρα γέννησης κάθε ζώου. Αναλυτικότερα από 31-3-03 σχετικά με τη σφράγιση κρεάτων ισχύουν τα εξής:
- Σε ζώα που γεννήθηκαν στην Ελλάδα και εσφάγησαν σε ελληνικό σφαγείο όλες οι σφραγίδες είναι χρώματος τυρκουάζ, φέρουν σφραγίδα με τη λέξη «Ελλάς» καθώς και μια στρογγυλή που υποδηλώνει τον κτηνιατρικό έλεγχο.
- Σε ζώα που γεννήθηκαν σε τρίτη χώρα( εκτός Ελλάδος και ΕΕ) και εσφάγησαν σε ελληνικό σφαγείο όλες οι σφραγίδες είναι χρώματος τυρκουάζ και επιπλέον σφραγίδα χρώματος καστανού με το όνομα της χώρας γέννησης.
- Σε ζώα που γεννήθηκαν στην ΕΕ και εσφάγησαν σε ελληνικό σφαγείο όλες οι σφραγίδες είναι χρώματος τυρκουάζ και επίπλέον σφραγίδα ίδιου χρώματος με το όνομα της χώρας γέννησης.
Τα παραπάνω δεν ισχύουν για κρέατα που έχουν σφραγιστεί στη χώρα προέλευσης.
Τα σφάγια εισάγονται από χώρες που αποδεδειγμένα δεν έχουν παρουσιάσει πρόβλημα αφθώδους πυρετού (ο αφθώδης πυρετός είναι μια ασθένεια αποκλειστικά των ζώων και δεν προσβάλλει τον άνθρωπο).
Τα μέτρα που λαμβάνονται τόσο από την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και από διάφορα κράτη–μέλη της, έχουν αποκλειστικό σκοπό την προστασία του ζωικού κεφαλαίου τους.
Ένα ερώτημα που απασχολεί τους καταναλωτές, συνδέεται με τα προληπτικά μέτρα που έχουν ληφθεί στην Ευρώπη και αφορούν την απαγόρευση της κατανάλωσης, όχι του κρέατος, αλλά ορισμένων μόνο τμημάτων των σφάγιων μοσχαριών και αμνοεριφίων, που σχετίζονται με τον κίνδυνο της «σπογγώδους εγκεφαλοπάθειας».
Τα μέτρα αυτά, έχουν καθαρά προληπτικό χαρακτήρα και εφαρμόζονται κυρίως σε αιγοπρόβατα μεγαλύτερα των 12 μηνών, ηλικία που συνήθως δεν καταναλώνεται στην χώρα μας. Σε αιγοπρόβατα όμως ηλικίας μικρότερης των 12 μηνών, απαγορεύεται μόνο ο σπλήνας, ο οποίος θα πρέπει να αφαιρείται στο σφαγείο και να μην περιέχεται στην «συκωταριά» , που διατίθεται προς πώληση στον καταναλωτή. Στα ζώα αυτά επιτρέπονται επομένως, όλα τα υπόλοιπα τμήματά τους περιλαμβανομένων των σπλάχνων (έντερα, πνεύμονας, κ.λ.π.), όπως και το κεφάλι.
Ανάλογη απαγόρευση αφορά και τα βοοειδή, όπου σε ζώα ηλικίας μικρότερης των 12 μηνών απαγορεύονται μόνο τα έντερα ενώ σε βοοειδή μεγαλύτερα του ενός έτους, απαγορεύεται εκτός από τα έντερα και το κεφάλι , η σπονδυλική στήλη και ο νωτιαίος μυελός.
Στις συσκευασμένες συκωταριές θα πρέπει ο καταναλωτής να αναζητά την σφραγίδα καταλληλότητας, όπου αναφέρεται η προέλευσή τους από εγκεκριμένη εγκατάσταση. Το ίδιο ισχύει και για συσκευασμένα κεφαλάκια.
Οι καταναλωτές μπορούν να εμπιστευθούν για την αγορά κρέατος σταθερά και επώνυμα σημεία πώλησης της αγοράς (κρεοπωλεία, μεγάλες επιφάνειες, κ.λ.π.) , γνωρίζοντας ότι τα παραπάνω μη επιτρεπόμενα τμήματα των ζώων, αφαιρούνται στα σφαγεία με ευθύνη των κτηνιατρικών αρχών. Σε κάθε περίπτωση οι καταναλωτές μπορούν να αναζητούν τις σφραγίδες κτηνιατρικού ελέγχου και προέλευσης για τα αμνοερίφια, όπως και την «ταυτότητα» προέλευσης και σφαγής για τα μοσχάρια.
1) Προσοχή στην υγιεινή του καταστήματος – το νωπό κρέας να μην είναι εκτεθειμένο στα τσιγκέλια-.
2) Το αρνάκι γάλακτος πρέπει να έχει ροζ κρέας, τα κόκαλα του να είναι λεπτά και το λίπος του άσπρο.
3) Το κατσικάκι έχει πιο σκούρο και σφικτό κρέας από το αρνί και λιγότερο λίπος.
4) Το φρέσκο αρνί έχει μυρωδιά ευχάριστη (όχι οσμή αμμωνίας) και η σάρκα του πρέπει να είναι σφιχτή και ελαφρώς υγρή.To χρώμα του πρέπει να είναι «ζωηρό».Όταν έχει θαμπό χρώμα και σκληρό κρέας με εκχυμώσεις, πιθανόν το ζώο να είναι άρρωστο.
5) Το λίπος του αρνιού είναι διπλάσιο από αυτό του μοσχαριού και επομένως είναι πλούσιο σε χοληστερίνη. Για τον λόγο αυτό, καλό είναι να το καταναλώνουμε με μέτρο.Aντιθέτως, το κρέας του αρνιού είναι πηγή βιταμινών (Β6 & Β12), απαραίτητες για το νευρικό σύστημα καιτο δέρμα. Το συκώτι και τα νεφρά περιέχουν βιταμίνη Α.
6) Κρέατα που δεν έχουν την τυρκουάζ σφραγίδα πρέπει να δημιουργούν επιφυλάξεις στον καταναλωτή.
7) Aποφύγετε αγορές αμνοεριφίων που σφάχτηκαν σε υπαίθριους χώρους.
8) Ο κιμάς πρέπει να κόβεται παρουσία του πελάτη – εκτός από τα συσκευασμένα σε πακέτο, που, όμως, πρέπει να αναγράφεται η ημερομηνία ανάλωσης και το όνομα του παρασκευαστηρίου -.
9) Tα έντερα πρέπει να είναι πλυμένα και καθαρισμένα χωρίς δυσάρεστες οσμές.
10) Συκώτι, νεφρά, μυαλά, να τρώγονται φρέσκα (1-2 ημερών).
11) Το κατεψυγμένο κρέας να συντηρείται σε – 18ο Κελσίου.
12) Στα κοτόπουλα, το αγοραζόμενο να είναι επώνυμο (ειδικό καρτελάκι), να είναι καλοσχηματισμένο, το δέρμα να μην έχει σχισμές, μώλωπες, αιματώματα.
Τα τεμαχισμένα να πωλούνται συσκευασμένα με ενδείξεις του εργαστηρίου.Τα κατεψυγμένα να έχουν την σφραγίδα της Κτηνιατρικής Υπηρεσίας, την επωνυμία της επιχείρησης, ημερομηνία κατανάλωσης.
Β) Υγιεινή Αυγών
Η καταλληλότητα των αυγών συνδέεται με ορισμένα μορφολογικά χαρακτηριστικά , (όπως η έλλειψη αίματος ή ακαθαρσιών ή ραγίσματος στο τσόφλι) αλλά και από τον έλεγχο της ημερομηνίας λήξης και των σωστών ενδείξεων στις συσκευασίες τους: κατηγορία ποιότητας (Α,Β,Γ) , βάρος, ημερομηνία συσκευασίας ή ωοσκόπησης.
Η διάθεση αυγών εκτός συσκευασίας («χύμα») επιτρέπεται με την προϋπόθεση ότι στα παραστατικά πώλησης αναγράφονται η ημερομηνία και η ένδειξη της ωοσκόπησης. Επιτρέπεται επίσης, η διάθεση έτοιμων βαμμένων αυγών, στη συσκευασία των οποίων θα πρέπει να αναγράφονται επίσης οι ημερομηνίες ανάλωσης και ωοσκόπησης . Σήμερα, χρησιμοποιούνται μόνο εγκεκριμένες και ασφαλείς βαφές, που καθορίζονται από αντίστοιχη διάταξη του Κώδικα Τροφίμων & Ποτών.
- Τα αυγά πρέπει να είναι ωοσκοπημένα με κέλυφος καθαρό χωρίς κηλίδες αίματος (σαλμονέλα, παθογόνο μικρόβιο ή αιτία δηλητηρίασης).
- Δεν πρέπει να πλένονται , όταν πρόκειται να διατηρηθούν στο ψυγείο, γιατί έτσι αφαιρείται το εξωτερικό υμενίδιό τους και επιταχύνεται η αλλοίωσή τους.
- Ένα βρασμένο αυγό είναι φρέσκο όταν δεν κουνιέται ο κρόκος, δεν αποχωρίζεται εύκολα από το κέλυφός του, είναι λευκό και ο κρόκος κατέχει στο αυγό κεντρική θέση.
- Στο νερό το φρέσκο αυγό πατώνει, το μπαγιάτικο βγαίνει στην επιφάνεια.
- Προσοχή στις τοξικές βαφές! Αφήστε τα 24 ώρες πριν το βάψιμο εκτός ψυγείου.
- Τα βαμμένα αυγά που ράγισαν στο βάψιμο μην τα τρώτε ή αφαιρέστε το κομμάτι που έχει ποτιστεί .
Γ) Ασφάλεια και Υγιεινή άλλων Τροφίμων
Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνετε στις σωστές θερμοκρασίες συντήρησης, λόγω του ευαλοίωτου χαρακτήρα των γαλακτομικών προϊόντων και προϊόντων ζαχαροπλαστικής.
1) Στα τυριά πρέπει να αναγράφεται στην συσκευασία η ημερομηνία παραγωγής. Πρέπει να έχουν ευχάριστη οσμή και γεύση.
2) Τα αλλαντικά πρέπει να έχουν καθαρό, στεγνό, γυαλιστερό περίβλημα, να μην έχουν δυσάρεστη οσμή και γεύση, να μην υπάρχει αλλαγή χρώματος.
3) Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στο ποτό. Ποτέ με άδειο στομάχι ούτε και να το ανακατεύουμε.
4) Στα σοκολατένια αβγά προσέξτε η σοκολάτα να μην έχει αλλοιωθεί και διατηρήστε τα στο ψυγείο. Προσέξτε επίσης την ετικέτα για να διαπιστώσετε αν πρόκειται για αληθινή σοκολάτα η απομίμηση, αλλά και την ημερομηνία λήξης.
Πώς μπορούμε να περιορίσουμε τους κινδύνους από μολύνσεις και τοξικότητα
1) Να καθαρίζουμε καλά και να απολυμαίνουμε με ελαφρό διάλυμα χλωρίου τους πάγκους της κουζίνας, όπου προετοιμάσαμε και πλύναμε τα πουλερικά και τα αυγά.
2) Να μην βάζουμε σε ντουλάπια ή ψυγείο, καρτέλες αυγών (για να περιοριστεί ο κίνδυνος μόλυνσης από σαλμονέλα που πιθανώς μεταφέρουν).
3) Να αφαιρούμε και να πετάμε τα περιττά λίπη και τα ακατάλληλα εντόσθια.
4) Να αποφεύγουμε τα «ύποπτα» κρέατα και τα προϊόντα τους (αλλοιώσεις στο χρώμα, την οσμή, κ.λ.π.)
5) Να πλένουμε καλά με νερό τα κρέατα, τα λαχανικά και τα φρούτα.
ΤΡΟΦΕΣ | ΠΟΣΟΤΗΤΑ σε γραμμάρια | ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ σε μιλιγκράμ | ΘΕΡΜΙΔΕΣ |
ΑΡΝΙ | 300 | 330 | 1.230 |
ΚΟΚΟΡΕΤΣΙ | 150 | 160 | 236 |
ΑΒΓΑ (2) | 150 | 675 | 221 |
ΤΥΡΙ | 100 | 72 | 304 |
ΣΑΛΑΤΑ | 300 | - | 75 |
ΤΣΟΥΡΕΚΙ | 70 | 78 | 286 |
ΨΩΜΙ | 50 | - | 109 |
ΣΟΚΟΛ.ΑΒΓΟ | 100 | 10 | 529 |
Γενικό σύνολο θερμίδων 2.990kcal . Γενικό σύνολο χοληστερίνης 1.325mgr
- Tα παραπάνω είναι χωρίς αλκοόλ και αναψυκτικά.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι οι μέσες ημερήσιες θερμιδικές απαιτήσεις ενός άνδρα είναι 2.500Kcal και μίας γυναίκας 2.000kcal, ενώ η σύσταση της Αμερικάνικης Καρδιολογικής Εταιρίας για την ημερήσια πρόσληψη χοληστερίνης είναι το πολύ ως 400mgr. Με ένα μόνο γεύμα την Κυριακή του Πάσχα προσθέτουμε ένα κιλό και λαμβάνουμε περισσότερη από επταπλάσια ποσότητα χοληστερίνης από τη συνιστώμενη, θέτοντας την υγεία μας σε κίνδυνο.
Παιχνίδια
- Να φέρουν το σήμα CE που σημαίνει ότι έχουν τηρηθεί οι προδιαγραφές προστασίας της ασφάλειας και της υγείας των παιδιών.(κοινοτική οδηγία 88/3/79 περί ασφάλειας των παιχνιδιών).
- Να αγοράζουμε παιχνίδια που έχουν ενδείξεις και οδηγίες στα ελληνικά και πάντοτε αντίστοιχα με την ηλικία
- Να ερευνούμε την αγορά για διαφορά τιμής από κατάστημα σε κατάστημα.
- Προσοχή στα παιχνίδια που πωλούνται υπαιθρίως. Είναι φτιαγμένα από άγνωστους κατασκευαστές χωρίς σήμα κατασκευής που να δείχνουν την προέλευσή τους, άρα ανεξέλεγκτα.