Έχετε Πονόλαιμο; δοκιμάστε Εναλλακτικές Θεραπείες

Oι παστίλιες, τα σπρέΪ και τα διαλύματα για τον πονόλαιμο σταμάτησαν να διατίθενται στη γαλλική αγορά, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Γαλλικής Yπηρεσίας γειονομικής Aσφάλειας των Προϊόντων Yγείας. O λόγος της απόσυρσης τους; Διαπιστώθηκε ότι η τοπική αντιβιοτική δράση που παρέχουν αυτά τα σκευάσματα είναι αναποτελεσματική για την αντιμετώπιση της φαρυγγίτιδας, του πόνου και της φλεγμονής στο λαιμό σε αρκετές περιπτώσεις. Επιπλέον, η κατάχρησή τους ευνοεί την ανάπτυξη μικροβίων ανθεκτικών στην αντιβίωση. H απόφαση των γαλλικών αρχών ελήφθη στο πλαίσιο του γαλλικού και του ευρωπαϊκού προγράμματος για την ορθή χρήση των αντιβιοτικών! Eν αναμονή των αλλαγών που μπορεί να επιφέρει μια τέτοια κίνηση και στην Eλλάδα, σας προτείνουμε εναλλακτικούς τρόπους για να καταπολεμήσετε τον πονόλαιμο, που συνήθως «χτυπά» αυτούς τους μήνες και είναι ιδιαίτερα ενοχλητικός.

O πονόλαιμος του χειμώνα
O πονόλαιμος παρουσιάζεται συχνά τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες, ιδιαίτερα εάν οι άμυνες του οργανισμού σας είναι εξασθενημένες και δεν προστατεύετε το σώμα σας από την εισβολή του κρύου. Tα συμπτώματα που θα παρατηρήσετε είναι ένα αίσθημα φαγούρας στο λαιμό, δυσκολία στην κατάποση, μια μικρή ενόχληση στις αμυγδαλές (χωρίς όμως να υπάρχει έντονη διόγκωση των αμυγδαλών, ούτε συσσώρευση πύου) και καταρροή. Όπως μας εξήγησε ο γιατρός και βοτανοθεραπευτής, κ. Aλέξανδρος Tηλικίδης, τα βότανα που ενδείκνυνται για τον πονόλαιμο που προκαλείται από το κρύο είναι τα λεγόμενα θερμά βότανα.

Σιρόπι γλυκόριζας. H γλυκόριζα είναι μια ρίζα με γλυκιά γεύση και μαλακτικές ιδιότητες. Δημιουργεί μια γλυκιά αίσθηση που μαλακώνει την ενοχλητική φαγούρα του ερεθισμένου λαιμού. Για να ετοιμάσετε το σιρόπι, πρέπει να βράσετε 15 γρ. γλυκόριζας (λίγο περισσότερο από μία κουταλιά της σούπας) σε 5 κούπες νερό για 45-60 λεπτά, μέχρις ότου η ρίζα να απελευθερώσει όλη της τη γλύκα και να γίνει σιρόπι. Στη συνέχεια, θα κάνετε γαργάρες και μετά θα το πιείτε.
Προσοχή: Eάν έχετε υπέρταση, μην πάρετε γλυκόριζα.


Pόφημα φασκόμηλο.Tο φασκόμηλο είναι ένα βότανο με αντισηπτική δράση, που μαλακώνει τον ερεθισμένο λαιμό. Θα το ετοιμάσετε όπως φτιάχνετε το τσάι του βουνού. Θα βράσετε μία κούπα νερό, θα ρίξετε μία κουταλιά της σούπας φασκόμηλο και θα το αφήσετε για 2-3 λεπτά. Aφού σουρώσετε το ρόφημα, θα κάνετε γαργάρες. Aν θέλετε, μπορείτε να το καταπιείτε. Tο ζητούμενο, πάντως, είναι να βραχεί επαρκώς η ερεθισμένη περιοχή του λαιμού, γι’ αυτό και γίνονται οι γαργάρες.



Pακί με μέλι και βότανα.Tο ρακόμελο είναι ένα πολύ καλό γιατροσόφι για τον πονόλαιμο. Γεμίζετε μισό φλιτζάνι του τσαγιού με ρακί και διαλύετε σε αυτό μία κουταλιά της σούπας μέλι. Στη συνέχεια, ρίχνετε το μείγμα σε ένα μπρίκι και το ζεσταίνετε. Aν θέλετε, μπορείτε να προσθέσετε στο μείγμα γαρύφαλο, κανέλα, γλυκάνισο ή και δεντρολίβανο, που ανήκουν στα θερμά βότανα. Μόλις ετοιμάσετε το μείγμα, θα κάνετε γαργάρες και μετά θα το πιείτε.



Ρόφημα με σκόρδο και τζίντζερ. Πρόκειται για ένα ρόφημα με αντισηπτική και μαλακτική δράση. Ρίξτε σε ένα φλιτζάνι του τσαγιού νερό, δύο σκελίδες σκόρδο και δύο λεπτές φέτες φρέσκιας ρίζας τζίντζερ (πιπερόριζας). Σιγοβράστε το μείγμα για 10 λεπτά. Μπορείτε να προσθέσετε λεμόνι και μέλι για γεύση και άρωμα. Πιείτε το ρόφημα, αφού προηγουμένως κάνετε οπωσδήποτε μερικές γαργάρες.


Ρόφημα με εχινάκεια. H εχινάκεια είναι ένα άνθος που βοηθά στην τόνωση του αμυντικού συστήματος και μέσω αυτής της συνολικής της δράσης μπορεί να έχει καταπραϋντικά αποτελέσματα και στον πονόλαιμο. Για να ετοιμάσετε το ρόφημα, ρίξτε σε ένα φλιτζάνι νερό 2 κουταλιές της σούπας εχινάκεια. Βράστε τον ανθό για 2-3 λεπτά. Κάντε γαργάρες και στη συνέχεια πιείτε το ρόφημα.


Βρείτε το βότανο που σας ταιριάζει

Τα ροφήματα που σας προτείνουμε δεν είναι πανάκεια. Όπως ακριβώς κάποια παυσίπονα μπορεί να μη σας «πιάνουν», έτσι και κάποια βότανα μπορεί σε κάποιους να ταιριάζουν και σε άλλους όχι. Αυτό δεν είναι κάτι που μπορεί να γνωρίζει εκ των προτέρων ο βοτανοθεραπευτής. Το ίδιο σας το σώμα είναι αυτό που θα σας δείξει κατά πόσο «δέχεται» ένα γιατροσόφι και ωφελείται από αυτό. Γι’ αυτό, μην παραξενευτείτε αν ο δικός σας πονόλαιμος περάσει με σκόρδο και τζίντζερ, ενώ ένα φλιτζάνι φασκόμηλο είναι καλύτερο και αποτελεσματικότερο για το σύντροφό σας. Μπορείτε, λοιπόν, να δοκιμάζετε ακόμη και καθημερινά διαφορετικά βότανα, για να δείτε ποιο είναι το καταλληλότερο για εσάς. Σε γενικές γραμμές, μην πίνετε περισσότερα από τρία ροφήματα (του ίδιου βοτάνου) την ημέρα.



Όταν έχουν πρηστεί οι αμυγδαλές

Όταν ο πονόλαιμος συνδυάζεται με έντονο πρήξιμο και πύον στις αμυγδαλές, συστήνονται τα λεγόμενα ψυχρά βότανα, σύμφωνα με το γιατρό και βοτανοθεραπευτή κ. Τηλικίδη. Οι περισσότεροι είμαστε σε θέση να αντιληφθούμε αν έχουμε ένα κοινό κρυολόγημα που συνοδεύεται με πονόλαιμο και καταρροή ή αν έχουν πρηστεί οι αμυγδαλές μας, ιδιαίτερα εάν ταλαιπωρούμαστε συχνά από αμυγδαλίτιδα. Ωστόσο, καλό είναι να σας εξετάσει ένας γιατρός, ώστε να είστε σίγουροι σε ποια από τις δύο περιπτώσεις ανήκει ο πονόλαιμός σας. Θα πρέπει να θυμάστε ότι ορισμένα βότανα, εάν δεν χρησιμοποιηθούν σωστά, π.χ. ενώ ενδείκνυνται για τον πονόλαιμο του κοινού κρυολογήματος, να χρησιμοποιηθούν για τον πονόλαιμο της αμυγδαλίτιδας, τότε μπορεί να επιδεινώσουν τον πόνο αντί να τον καταπραΰνουν.



Ρόφημα από αγιόκλημα.Το αγιόκλημα έχει αντιφλεγμονώδη δράση και βοηθά στην αποβολή του πύου από τις αμυγδαλές. Για να ετοιμάσετε το ρόφημα, θα ρίξετε σε ένα φλιτζάνι νερό 15 γρ. ανθό από αγιόκλημα και θα το βράσετε για 5 λεπτά. Πιείτε το με άδειο στομάχι, μισή ώρα πριν το φαγητό.


Ρόφημα rhizoma-coptides (huang lian). Πρόκειται για ένα κινέζικο βότανο που χρησιμοποιείται ευρύτατα στις ασιατικές χώρες και θεωρείται πολύ αποτελεσματικό. Θα το βρείτε στα καταστήματα με βότανα. Για να ετοιμάσετε το ρόφημα, θα βράσετε 9 γρ. huang lian σε δύο κούπες νερό για 20 λεπτά. Πίνετε το ρόφημα μισή ώρα πριν φάτε. Οι βοτανοθεραπευτές δεν γνωρίζουν ποια ακριβώς κινέζικα βότανα φύονται και στην ελληνική γη. Πιθανώς να υπάρχει το αντίστοιχο του huang lian, αλλά να μην έχει εντοπιστεί ακόμη.)


Ψυχρά βότανα

Για να κατανοήσετε την έννοια της ψυχρής φύσης ενός βοτάνου, θα σας βοηθήσει το παράδειγμα του κάκτου. Ο κάκτος αναπτύσσεται σε ξηρό και θερμό περιβάλλον. Για να αντεπεξέλθει σε αυτές τις συνθήκες, αναπτύσσει ψυχρή και υγρή φύση. Δεν είναι τυχαίο ότι οι κάκτοι της ερήμου μπορούν να σας ξεδιψάσουν! Και οι κάκτοι αυτοί δεν είναι μεμονωμένο παράδειγμα. Το ίδιο ισχύει με το καρπούζι, που είναι πιο γλυκό και δροσερό όσο πιο ξηρό και θερμό είναι το περιβάλλον στο οποίο φύεται.
Ψυχρά βότανα όπως: Αλόη, αγγούρι, ανθός αγιοκλήματος, λυγαριά, παιωνία, πεντάνευρο, δυόσμος, χαμομήλι, χρυσάνθεμο.


Θερμά βότανα

Το τζίντζερ είναι ένα καλό παράδειγμα για να κατανοήσετε τη θερμή φύση ενός βοτάνου. Το τζίντζερ, είδος καλαμιού που αναπτύσσεται σε υγρό περιβάλλον (λίμνες, βάλτους, έλη), στο εσωτερικό του έχει κενό, δηλαδή εσωτερικά είναι ξηρό και θερμό, γι’ αυτό και είναι καυτερό. Με άλλα λόγια, πολλά βότανα αναπτύσσουν αντίθετη ενεργειακή φύση από αυτήν που επικρατεί στο χώρο που ευδοκιμούν. Ωστόσο, κάποια άλλα αναπτύσσουν όμοια ενεργειακή φύση, όπως π.χ. η καυτερή πιπεριά, που αναπτύσσεται σε θερμό περιβάλλον και ευδοκιμεί το καλοκαίρι.

Θερμά βότανα όπως: Γαρίφαλο, μοσχοκάρυδο, κανέλα, θυμάρι, σαλέπι, τζίντζερ, καυτερή πιπεριά, κύμινο, μάραθο.

Τροφική δηλητηρίαση - Πρόληψη

Τι είναι οι τροφικές δηλητηριάσεις;

Λέγοντας τροφικές δηλητηριάσεις εννοούμε τις παθήσεις (έχουν καταγραφεί περισσότερες από 250 διαφορετικές) που προκαλούνται από την κατανάλωση μολυσμένων τροφών ή ποτών και οφείλονται σε βακτήρια, ιούς ή παράσιτα τα οποία είτε αναπτύχθησαν πάνω σε μη καλοσυντηρημένες τροφές είτε επιμόλυναν τα τρόφιμα εξαιτίας κακών συνθηκών υγιεινής.

Στις περισσότερες των περιπτώσεων τροφικής δηλητηρίασης, η βλάβη δεν δημιουργείται από αυτό καθαυτό το μικρόβιο, αλλά από κάποια ουσία που αυτό παράγει. Για παράδειγμα, ο σταφυλόκοκκος, που μπορεί να αναπτυχθεί πολύ γρήγορα πάνω σε κακοσυντηρημένα τρόφιμα (π.χ έμειναν εκτός ψυγείου) παράγει μια τοξίνη, δηλαδή μια ουσία που προκαλεί διαταραχές στα κύτταρα του πεπτικού συστήματος, η οποία δημιουργεί τα συμπτώματα της δηλητηρίασης.

Τέλος, υπάρχουν τροφικές δηλητηριάσεις εξαιτίας κατανάλωσης τροφών που από τη φύση τους περιέχουν δηλητηριώδεις ουσίες, όπως, για παράδειγμα, ορισμένα είδη μανιταριών.

Ποια είναι τα συμπτώματα των τροφικών δηλητηριάσεων;

Επειδή, όπως αναφέρθηκε, η τροφική δηλητηρίαση προκαλείται από ποικιλία μικροβίων, είναι προφανές ότι και τα συμπτώματα ποικίλλουν κατά ανάλογο βαθμό. Σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις, όμως, συμμετέχει και το γαστρεντερικό σύστημα και έτσι η τροφική δηλητηρίαση έχει συσχετιστεί κυρίως με συμπτώματα από το πεπτικό

Τα πιο συχνά συμπτώματα των τροφικών δηλητηριάσεων είναι:

• Ναυτία
• Έμετος
• Διαρροϊκές κενώσεις
• Κοιλιακά άλγη

Τα συμπτώματα δεν εμφανίζονται αμέσως μετά τη λήψη της μολυσμένης τροφής, αλλά μεσολαβεί πάντα κάποιο χρονικό διάστημα (περίοδος επώασης) που διαρκεί από μερικά λεπτά της ώρας έως και εβδομάδες. Αυτό σημαίνει ότι τα αίτια της τροφικής δηλητηρίασης σε μερικές περιπτώσεις ίσως χρειαστεί να τα αναζητήσουμε σε τροφές που καταναλώσαμε αρκετές ημέρες πριν.

Αίτιο	Χρόνος Επώασης	Συμπτώματα	Πηγές Μόλυνσης
Τοξίνη Κλωστηριδίου της Αλλαντίασης	13 έως 36 ώρες	Ναυτία, εμετός, διάρροια, κόπωση, πονοκέφαλος, ξηροστομία, θόλωση της όρασης, μυϊκή παράλυση, αναπνευστική ανεπάρκεια	Κακοσυντηρημένες κονσέρβες, κρεατικά, ψάρια, λουκάνικα κ.λπ.
Καμπυλο βακτηρίδιο	1 έως 7 ημέρες	Ναυτία, κοιλιακό άλγος, διάρροια, κεφαλαλγία	Φρέσκο γάλα χωρίς παστερίωση, αβγά, πουλερικά, κακοψημένο μοσχαρίσιο κρέας, μολυσμένο νερό
Κρυπτο σπορίδιο	2 έως 10 ημέρες	Διαρροϊκές κενώσεις σαν νερό, κοιλιακός πόνος, ναυτία, ανορεξία	Μολυσμένο νερό ή γάλα, από άτομο σε άτομο, μολυσμένες τροφές
Κολο βακτηρίδιο	2 έως 4 ημέρες	Διαρροϊκές κενώσες με προσμίξεις αίματος	Μοσχαρίσιο κρέας, μη παστεριωμένο φρέσκο γάλα
Λιστέρια	2 ημέρες έως 3 εβδομάδες	Μηνιγγίτιδα, σηψαιμία, αποβολές	Κακοσυντηρημένα λαχανικά, γάλα, τυρί, κρέας και θαλασσινά
Ιογενείς Λοιμώξεις (ιός Νorwalk)	12 έως 48 ώρες	Ναυτία, εμετοί, διάρροια και κοιλιακό άλγος	Ωμά μύδια και λοιπά οστρακοειδή, μολυσμένο νερό, σαλάτες, από άτομο σε άτομο
Σαλμονέλα	12 έως 24 ώρες	Εμετοί, διάρροια, κοιλιακά άλγη	Προϊόντα ζαχαροπλαστικής με βάση το αβγό, ζαμπόν, πουλερικά, μολυσμένα αβγά, ντρέσιγκ για σαλάτες
Υερσίνια	1 έως 3 ημέρες	Κοιλιακοί πόνοι που μπορεί να μοιάζουν και με σκωληκοειδίτιδα	Γάλα μη παστεριωμένο, σοκολατούχο γάλα, νερό, ωμό κρέας

Πώς τίθεται η διάγνωση της τροφικής δηλητηρίασης;

Πολλές φορές το ιατρικό ιστορικό θέτει ισχυρές υποψίες για την πιθανή τροφική δηλητηρίαση. Η εμφάνιση των συμπτωμάτων σε συνδυασμό με την προηγούμενη λήψη ύποπτης τροφής καθιστά πολύ πιθανή την τροφική δηλητηρίαση. Ασφαλής διάγνωση, όμως, τίθεται μόνο με εργαστηριακές εξετάσεις και κυρίως καλλιέργειες κοπράνων από τις οποίες αναπτύσσεται και εξακριβώνεται το 'ένοχο' μικρόβιο.

Σε μερικές περιπτώσεις ακόμα και η μικροβιολογική εξέταση της ύποπτης τροφής μπορεί να αποκαλύψει τον υπεύθυνο μικροοργανισμό ή την τοξίνη που αυτός παρήγαγε.

Εφαρμόζεται κάποια θεραπεία στις περιπτώσεις τροφικής δηλητηρίασης;

Είναι προφανές ότι η ύπαρξη τόσων μικροβίων που προκαλούν τροφικές δηλητηριάσεις θα απαιτεί και διαφορετική προσέγγιση. Ωστόσο, η πρώτη φροντίδα σε περιπτώσεις με έντονα συμπτώματα , όπως έμετοι ή διάρροιες, είναι η αποτροπή εμφάνισης αφυδατώσης.

Η αφυδάτωση σε αυτή την περίπτωση είναι αποτέλεσμα των αυξημένων απωλειών σε υγρά και ηλεκτρολύτες μέσω των εμέτων ή των διαρροϊκών κενώσεων, σε συνδυασμό με τη μειωμένη πρόσληψη νερού από το στόμα.

Πρέπει, λοιπόν, να φροντίζουμε να πίνουμε αρκετό νερό και, όταν τα συμπτώματα είναι πολύ έντονα, θα πρέπει να λαμβάνονται έτοιμα ειδικά διαλύματα με νερό και ηλεκτρολύτες (απο φαρμακεία) για να αντικαταστήσουμε τις απώλειες.

Η χρήση αντιδιαρροϊκών φαρμάκων για τον έλεγχο των κενώσεων δεν ωφελεί και δεν θα πρέπει καταφεύγετε σε αυτά (τουλάχιστον χωρίς τη συμβουλη του γιατρού σας).

Είναι λάθος να καταφεύγουμε σε υδαρείς υποθερμιδικές δίαιτες λόγω των διαρροϊκών κενώσεων. Τα νεότερα δεδομένα κάνουν φανερό ότι για να μπορέσει να αναπλαστεί το προσβεβλημένο τμήμα του εντέρου, χρειάζεται ενέργεια την οποία παίρνουμε με τις τροφές. Εάν λοιπόν υιοθετούμε δίαιτες όπως ρυζόσουπα, φιδές κ.λπ., που δεν τροφοδοτούν τον οργανισμό με τις απαραίτητες θερμίδες, περισσότερο βλάπτουμε παρά ωφελούμε το έντερο μας, επιτείνοντας τις διάρροιες.

Θα πρέπει, λοιπόν, να συνεχίζουμε το κανονικό ισορροπημένο διαιτολόγιο- αποφεύγοντας, ίσως, μόνο τις τροφές με υψηλό υπόλειμμα, όπως τα πράσινα λαχανικά και τα φρούτα.

Σε πάρα πολλές περιπτώσεις μέσα σε ένα με δύο 24ωρα τα συμπτώματα υποχωρούν και δεν απαιτείται κάποια εξειδικευμένη θεραπεία.

Υπάρχουν, όμως, και τροφικές δηλητηριάσεις που η ένταση των συμπτωμάτων ή η επιμονή τους καθιστούν αναγκαία τη λήψη μέτρων, όπως χορήγηση κατάλληλου αντιβιοτικού ή ακόμα και νοσηλεία.

Πρέπει να ζητήσουμε ιατρική συμβουλή όταν εμφανίζονται:

• Eπίμονος υψηλός πυρετός (>38,5C)
• Αιμορραγικές προσμίξεις στα κόπρανα
• Επίμονοι έμετοι που εμποδίζουν τη λήψη υγρών από το στόμα
• Σημεία αφυδάτωσης (στεγνή γλώσσα, υπόταση κ.λπ.)
• Διαρροϊκές κενώσεις που διαρκούν περισσότερο από 3 ημέρες

Ας μην ξεχνάμε ότι περιπτώσεις όπως οι δηλητηριάσεις από μανιτάρια, μπορεί να αποβούν πολύ σοβαρές για την υγεία και να απειλήσουν ακόμα και την ίδια τη ζωή του ασθενούς, και μπορεί να χρειαστεί νοσηλεία ακόμα και σε μονάδα εντατικής θεραπείας.

Απλές συμβουλές για να προφυλαχθείτε

Αγορές τροφίμων

Στην περίπτωση που αγοράζετε όλα τα τρόφιμα από σούπερ μάρκετ, πρώτα βάλτε στο καλάθι σας προϊόντα που δεν αλλοιώνονται (καφές, ζυμαρικά, όσπρια) και τελευταία νωπά τρόφιμα, όπως κρέας, γάλα, τυρί.

Ελέγξτε προσεκτικά τις ημερομηνίες παραγωγής και λήξεως σε όλα τα τρόφιμα.

Αποφύγετε οτιδήποτε σας φαίνεται 'ύποπτο' (αλλοιώσεις χρώματος, υφής, δυσάρεστη οσμή).

Κρέας:

Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στην υγιεινή του καταστήματος από το οποίο θα αγοράσετε νωπό κρέας, που δεν πρέπει να είναι εκτεθειμένο στα τσιγκέλια. Ελέγξτε εάν έχει σφραγίδα (τα εγχώρια κρέατα σημειώνονται με σκούρο μπλε χρώμα, ενώ τα εισαγόμενα με πράσινο). Αποφύγετε αγορές αμνοεριφίων υπαίθριας σφαγής. Το φρέσκο κρέας έχει ευχάριστη μυρωδιά (όχι οσμή αμμωνίας) και πρέπει η σάρκα να είναι σφιχτή και ελαφρώς υγρή.

Το κατεψυγμένο κρέας πρέπει να διατηρείται σε θερμοκρασία -18C. Ο κιμάς πρέπει να κόβεται πάντα παρουσία του αγοραστή, εκτός από αυτόν που συσκευάζεται σε πακέτα, στα οποία πρέπει να αναγράφονται η ημερομηνία ανάλωσης και το όνομα του παρασκευαστηρίου.

Το κοτόπουλο πρέπει να έχει ειδικό καρτελάκι με την επωνυμία προέλευσης και το δέρμα να μην έχει σχισμές, μώλωπες και αιματώματα. Τεμαχισμένα κομμάτια πωλούνται συσκευασμένα με ενδείξεις προέλευσης, ενώ τα κατεψυγμένα πρέπει να έχουν σφραγίδα της Κτηνιατρικής Υπηρεσίας, την επωνυμία της επιχείρησης και ημερομηνία κατανάλωσης.

Τυριά-αλλαντικά:

Στη συσκευασία των τυριών είναι απαραίτητο να αναγράφεται η ημερομηνία παραγωγής, ενώ η γεύση και η οσμή πρέπει να είναι ευχάριστες.

Τα αλλαντικά να έχουν καθαρό, στεγνό, γυαλιστερό περίβλημα, να μην έχουν δυσάρεστη οσμή και γεύση, ούτε αλλοιώσεις στο χρώμα τους.

Αποφεύγετε την αγορά 'φρέσκων τυριών', από ερασιτέχνες παραγωγούς ή κτηνοτρόφους που τυροκομούν οι ίδιοι τα προϊόντα που πωλούν, διότι οι υγειονομικές συνθήκες παρασκευής είναι άγνωστες και πιθανόν όχι οι σωστές. Η φέτα χρειάζεται δύο μήνες και τα σκληριά τυριά (κασέρι) τρεις μήνες από την παρασκευή τους για να ωριμάσουν σωστά.

Είδη ζαχαροπλαστικής

Δώστε ιδιαίτερη προσοχή στην επισήμανση των προϊόντων που περιέχουν σοκολάτα (π.χ., σοκολατένια αβγά κ.λπ.), για να διαπιστώσετε εάν πρόκειται για πραγματική ή για 'απομίμηση σοκολάτας', τόσο για αποφυγή παραπλάνησης και κερδοσκοπίας όσο και για λόγους υγιεινής.

Στην κουζίνα

Αφαιρέστε οτιδήποτε σας φαίνεται 'ύποπτο' (αλλοιώσεις χρώματος, υφής, δυσάρεστη οσμή).

Πλύνετε πολύ καλά κρέατα, λαχανικά και φρούτα.

Μην τοποθετείτε σε ντουλάπια ή στο ψυγείο ολόκληρες καρτέλες αβγών (περιορίζεται ο κίνδυνος μόλυνσης από πιθανή σαλμονέλα).

Καθαρίστε και απολυμάνετε με ελαφρύ διάλυμα χλωρίου τους πάγκους της κουζίνας, όπου καθαρίσατε κρέατα, πουλερικά και αβγά.

Σταμάτης Τσουνάκης, ιατρός

Ζαφείρης Γιαννόπουλος, βιολόγος

Βότανα και Βιταµίνες ΠΡΟΣΟΧΗ με ΜΕΤΡΟ

Δια µέσου των αιώνων τα συµπληρώµατα βοτάνων και βιταµινών έχουν αποτρέψει, βελτιώσει και θεραπεύσει διάφορα προβλήµατα υγείας και ασθένειες. Αλλά η ανάµειξη, ο συνδυασµός και η υπερδοσολογία των φυσικών φαρµάκων µπορούν να βλάψουν την υγεία των οφθαλµών. Μελέτες έχουν δείξει ότι ένας αριθµός φυσικών συµπληρωµάτων µπορούν να προκαλέσουν σοβαρές και µερικές φορές µη αναστρέψιµές οφθαλµολογικές επιπλοκές σε ασθενείς που κάνουν κατάχρηση.  
Παραδείγματα αυτών των βοτάνων:
Η γλυκόριζα, για περισσότερα από 4.900 χρόνια, χρησιµοποιείται συχνότατα στα κινέζικα φάρµακα ως αντιφλεγµονώδες για πονόλαιµο, αποστήµατα και δερµατίτιδες. Επίσης, χρησιµοποιείται στην Ευρώπη για το συνάχι από λοιµώξεις του άνω αναπνευστικού και γαστρίτιδες. Αλλά εάν πάρει κανείς πάνω από 50 γραµµάρια ηµερησίως, η γλυκόριζα γίνεται τοξική.

Το αφρικανικό βότανο yohimbe είναι ένα επιλεκτικός ανταγωνιστής alpha-2 που φαίνεται να πολεµά την ανδρική ανικανότητα. Αυξάνει την ροή του αίµατος και την διέγερση του νεύρου. Δυστυχώς η υπερδοσολογία αυτού του βοτάνου µπορεί να προκαλέσει σοβαρές οφθαλµολογικές επιπλοκές και άλλα σοβαρά προβλήµατα υγείας.

Το απόσταγµα του ginkgo είναι ένα πολύ ισχυρό αντιοξυδωτικό για τον αµφιβληστροειδή και τον εγκέφαλο. Μελέτες αναφέρουν ότι αυξάνει την κυκλοφορία στοναµφιβληστροειδή και στον εγκέφαλο κατά 30%. Αλλά όταν συνδυάζεται µε ασπιρίνη σε ορισµένες περιπτώσεις µπορεί να αυξηθούν οι οφθαλµολογικές επιπλοκές.

Το χαµοµήλι µε τις χαλαρωτικές ιδιότητές του χρησιµοποιείται εδώ και 2.000 χρόνια για να ανακουφίζει προβλήµατα του στοµάχου, για προστασία ενάντια στο έλκος, ενάντια της γρίππης και για ήπιους µυικούς σπασµούς. Άτοµα αλλεργικά στην αµβροσία, την µαργαρίτα και τα χρυσάνθεµα µπορεί να εκδηλώσουν αλλεργική αντίδραση στο χαµοµήλι.

Το καγιέν έχει αντιοξειδωτικές βιταµίνες Α και C µαζί µε αλκαλοειδή καψικίνη. Είναι ευρέως γνωστό ως διεγερτικό και ερεθιστικό που όταν τρίβεται πάνω στο δέρµα, αυξάνει την κυκλοφορία του αίµατος και δηµιουργεί µια αίσθηση ζέστης ή καψίµατος. Χρησιµοποιείται σε διάφορα οφθαλµολογικά παρασκευάσµατα µε βότανα για βλεφαρίτιδα και επιπεφυκίτιδα. Ωστόσο, επειδή προκαλεί ερεθισµό, µπορεί να χειροτερέψει τα συµπτώµατα του ερεθισµού του επιπεφυκότα. Έχουν αναφερθεί αρκετές περιπτώσεις έλκους κερατοειδή όταν χρησιµοποιήθηκε σε µεγάλη ποσότητα. Το παρασκεύασµα του βοτάνου µπορεί κυριολεκτικά να δηµιουργήσει τρύπα στον κερατοειδή δηµιουργώντας έλκος.

 Η ευφορβία είναι ένα καθάρσιο που περιέχει καρκινογόνες ουσίες και ουσίες που προκαλούν ερεθισµό. Ένα πρόσφατο άρθρο αναφέρει ότι τυχαία ένας ασθενής έβαλε στο µάτι του, µετά από έγκαυµα, φύλλα ευφορβίας και ανέπτυξε σοβαρής µορφής κερατίτιδα που απαιτούσε λήψη στεροειδών σταγόνων για αρκετές εβδοµάδες για την εξάλειψη των συµπτωµάτων. Δεν υπάρχουν αναφορές για την σύνδεση κερατίτιδας-εσωτερικής εισαγωγής ευφορβίας, αλλά η εξωτερική χρήση δεν συνίσταται.

Η κιτράλη είναι το κύριο, ρευστό συστατικό του βοτάνου lemon balm και του may chang.Χρησιµοποιείται ευρεύως στα κινέζικα φάρµακα και αντενδεικνυται για ασθενείς µε γλαύκωµα. Μελέτες σε πιθήκους έχουν δείξει ότι παίρνοντας µικρές δόσεις των 2-5 mcg αυξάνει την ενδοφθάλµια πίεση. Δεν υπάρχει σχετική εµπειρία αν η κιτράλη έχει ή όχι επίπτωση στους ανθρώπους.  

Αρσενική φτέρη χρησιµοποιείται στην Ευρώπη για την θεραπεία του κειστοειδούς σκώληκα αλλά δεν υπάρχει έγκριση για την χρήση του στις ΗΠΑ. Είναι εξαιρετικά δηλητηριώδης όταν λαµβάνεται από το στόµα. Στην Ευρώπη έχουν αναφερθεί περιπτώσεις οπτικής νευρίτιδας και τύφλωσης από την χρήση αυτού του βοτάνου. Συχνές επιπτώσεις είναι : πονοκέφαλοι, τρέµουλο, ναυτία και τάση εµετού, σπασµοί, καρδιακή και αναπνευστική ανεπάρκεια και θάνατος. Δεν υπάρχουν µελέτες που προσδιορίζουν σύνδεση µεταξύ της υπερβολικής λήψης καρότου και καταρράκτη, αλλά είναι πιθανή η ανάπτυξή του αν καταναλωθεί σε µεγάλες ποσότητες.

Τα καρότα περιέχουν ουσίες που γίνονται τοξικοί παράγοντες όταν εκθέτονται στην υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου. Αφού οι ακτίνες UV προκαλούν καταρράκτη υπάρχει µια θεωρητική ανησυχία ότι αυτές οι ουσίες που θα δημιουργηθούν απο την έκθεση στον ήλιο ίσως αυξάνουν τον κίνδυνο για ανάπτυξη καταρράκτη. Σύµφωνα µε µια µελέτη ένας ασθενής µε καρκίνο του προστάτη ανέπτυξε έναν άτυπο φαιό (καφέ) καταρράκτη µετά από 3µηνη κατανάλωση ενός παρασκευάσµατος από οξυαγκαθιά, χρυσάνθεµο, γεντιανή, φλούδα σταφυλιού, σπόροσέλινου και πολλών άλλων βοτάνων.

Οι µεγάλες δόσεις καροτίνης Β µπορεί να προκαλέσουν υπερκαροτοαναιµία, µια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από περιφερειακό χρωµατισµό των δακτυλίων του κερατοειδή ή κιτρινο πορτοκαλί απόθεση περιφερειακά του κερατοειδή. Ουσιαστικά 10,000 IUs καροτίνης Β ηµερησίως είναι αρκετή ποσότητα που µπορεί να λάβει κάποιος. Σε καµµία περίπτωση η δόση δεν πρέπει να ξεπερνά τα 15,000 IUs.

 H canthaxanthine είναι συστατικό µαυρίσµατος. Μπορεί κάποιος να τη λάβει από το στόµα ή να την «απλώσει» στην επιδερµίδα. Υπερβολικές δόσεις µπορούν να προκαλέσουν αµφιβληστροειδοπάθεια, που χαρακτηρίζεται από κρυσταλλικά ιζήµατα στον αµφιβληστροειδή και απώλεια οπτικής οξύτητας. Βρίσκεται κυρίως στον σολωµό (το συστατικό που «κοκκινίζει» το κρέας του σολωµού) καθώς και σε άλλα ψάρια που ζούν σε παγωµένα νερά. Η υπερβολική κατανάλωση ψαριών ιχθυοτροφείου οδηγεί στην εµφάνιση τοξικότητας. Στα πτηνοτροφεία προσθέτουν canthaxanthine για να σκουρύνουν τον κρόκο του αυγού. Η συνιστώσα ηµερήσια δοσολογία είναι .003mg/Kg. Το σελήνιο είναι µέταλλο που έχει αντιοξυδωτικές ιδιότητες. Είναι ουσιαστικός παράγοντας για υπεροξειδάση, που είναι ένα από τα µεγαλύτερα συστήµατα ενζύµων που ευθύνονται για την αντιοξειδωση των τοξινών του περιβάλλοντος. Η συνιστώσα ποσότητα σεληνίου είναι 200-400mcg ηµερησίως. Μεγαλύτερη δόση είναι καταστροφική για τα µάτια. Πολλοί άνθρωποι κάνουν χρήση µεγάλων ποσοτήτων βοτάνων, βιταµινών και άλλων φυσικών συµπληρωµάτων χωρίς να συµβουλευτούν τους γιατρούς τους. Ο οφθαλµίατρος πρέπει να γνωρίζει λεπτοµερώς το ιστορικό των ασθενών του : τις βιταµίνες, βότανα και λοιπά φυσικά συµπληρώµατα και την δοσολογία. Αν υπάρχει υποψία για πιθανή οφθαλµολογική τοξικότητα πρέπει ο ασθενής να ενηµερωθεί, να αλλάξει δοσολογία ή να µην ξαναπάρει συµπληρώµατα. Ενηµερώστε λοιπόν τον γιατρό σας και τον οφθαλµίατρό σας για κάθε τέτοια χρήση. Ο οφθαλµίατρος χρειάζεται να επιµορφώνεται για την ασφάλεια των θεραπειών µε φυσικά συµπληρώµατα και τις επιπλοκές που µπορεί να δηµιουργηθούν, γιατί όλο και περισσότεροι ασθενείς τα χρησιµοποιούν.  

Στα επόµενα χρόνια θα υπάρξει αύξηση των κρουσµάτων τοξικότητας καθώς οι άνθρωποι συνεχίζουν να χρησιµοποιούν φυσικά και μη συµπληρώµατα με υπερβολικό τρόπο. Ενδεχοµένως νέα σύνδροµα µπορεί να αναπτυχθούν στα προσεχή χρόνια καθώς όλο και περισσότεροι χρησιµοποιούν αυτά τα προϊόντα με υπερβολή, δεν είναι βλαβερό το ότι παίρνουμε κάποια προσεγμένα βότανα αλλά αυτά τα βότανα να μην τα πέρνουμαι περισσότερο απο 1-2 μήνες συνεχόμενα και όχι περισσότερα απο 2-3 ποτήρια την μέρα, ο οργανισμός μας χρειάζεται και εναλλακτικά βότανα που αν τα παίρνουμε για λόγους διατήρησης της υγείας μας θα μας βοηθήσουν, χωρίς να μας βγάζουν άλλα προβλήματα υγείας, δεν πρέπει όμως να περιμένουμε απο κάποια βότανα να μας κάνουν εντελώς καλά αν και εμείς προσωπικά δεν κάνουμε προσπάθειες για καλυτέρευση της διατροφής μας και της υγιεινής καθαριότητας που πρέπει να διατηρείται γύρω από αυτήν.  


ΠΑΝ ΜΕΤΡΟΝ ΑΡΙΣΤΟΝ

 
για περισσότερα βλέπετε:
Μεσογειακή Διατροφή  
Το σπίτι μας και η υγιεινή 
Συμβουλές για να βελτιώσουμε τη διατροφή μας.

Δρ.Κανελλοπουλος Χειρουργος-Οφθαλµιατρος , Αναπληρωτής καθηγητής Μεταµοσχεύσεων κερατοειδούς και Διαθλαστικής χειρουργικής στο Παν/µιο της Νέας Υόρκης.
Διευκρινήσεις και διορθώσεις οι κατασκευαστές της ιστοσελίδας μας.

Το σπίτι μας και η υγιεινή

Η υγιεινή του οικιακού περιβάλλοντος μελετάται παγκοσμίως στα πλαίσια της προάσπισης της Δημόσιας Υγείας και της πρόληψης των λοιμώξεων.

Οι οικιακές λοιμώξεις και ιδιαίτερα οι τροφιμογενείς, αποτελούν σοβαρό κοινωνικό και οικονομικό πρόβλημα σε μια χώρα. Εξετάζονται οι κοινοί παράγοντες και οι κοινές συνήθειες των ανθρώπων που ευθύνονται για τις πηγές των οικιακών λοιμώξεων. Συμπεραίνεται ότι, παρά τις διαφορές που υπάρχουν στην συμπεριφορά και τον τρόπο ζωής της κάθε οικογένειας, επιδρούν κοινοί παράγοντες, οι οποίοι είναι δυνατόν να ελεχθούν με κοινούς κανόνες υγιεινής. Εισαγωγή Σύμφωνα με την Π.Ο.Υ., υγεία είναι η κατάσταση της πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας του ανθρώπου. Η υγεία αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα του ανθρώπου, σύμφωνα με το Σύνταγμά μας και η γνώση των εχθρών της υγείας είναι απαραίτητη για τη λήψη μέτρων προστασίας της. Βασικός εχθρός της υγείας είναι οι ζωντανοί λοιμογόνοι παράγοντες και τα τοξικά τους προϊόντα. Οι ζωντανοί αυτοί λοιμογόνοι παράγοντες ζουν στο περιβάλλον μας, το φυσικό όπως είναι ο ατμοσφαιρικός αέρας, το έδαφος, το νερό κ.λ.π., καθώς και το κοινωνικό περιβάλλον μας όπως είναι η κατοικία μας, ο χώρος εργασίας και ψυχαγωγίας κ.λ.π. Αν και καμία κατοικία και κανένα νοικοκυριό δεν μοιάζει με το άλλο, ωστόσο υπάρχουν στοιχεία γενικά που μπορούν να μελετηθούν σε μια προσπάθεια ταξινόμησης και ελέγχου των λοιμώξεων στο οικιακό περιβάλλον. Στην προσπάθεια αυτή έχει αρχίσει μια συνεχώς αυξανόμενη ερευνητική διαδρομή στις διάφορες Ευρωπαϊκές χώρες και τις Η.Π.Α. που αφορά: Α) Στις τροφιμογενείς λοιμώξεις Β) Στην ατομική φροντίδα του ανθρώπου Γ) Στην κατασκευή - συντήρηση των κτιρίων Δ) Στις συνθήκες κλιματισμού Ε) Στην ποιότητα του νερού ΣΤ) Στα κατοικίδια ζώα Οι τριφιμογενείς λοιμώξεις: Είναι οι συχνότερες λοιμώξες που μπορούν να συμβούν σ’ ένα νοικοκυριό και κατέχουν ιδιαίτερα μεγάλο ποσοστό στις στατιστικές της διεθνούς βιβλιογραφίας (1,2). Αίτια που δυνατόν να ευθύνονται για τις τροφιμογενείς λοιμώξεις είναι: ¨. Η ετοιμασία του φαγητού 2. Η συντήρηση και φύλαξή του 3. Η καθαριότητα των οικιακών σκευών και 4. Οι διαιτητικές συνήθειες του ατόμου.

Μικροοργανισμοί που ενέρχονται στις τροφιμογενείς λοιμώξεις είναι: 1. οι Σαλμονέλες και οι Σιγκέλες 2. το Καμπυλοβακτηρίδιο 3. το Εντεροπαθογόνο Κολοβακτηρίδιο 4. τα αναερόβια Κλωστηρίδια 5. Εντεροπαθογόνα στελέχη σταφυλόκοκκου 6. Διάφοροι Ιοί με κύριο αντιπρόσωπο τον Rotavirus 7. Διάφορα Παράσιτα και Σκώληκες Η Π.Ο.Υ. εκτιμά ότι από τις τροφιμογενείς λοιμώξεις που συμβαίνουν στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης, μόνο ένα 10% δηλώνεται (WHO 1992) και είναι αυτές με τα εντονότερα κλινικά συμπτώματα που συνήθως αφορούν σε ευαίσθητους οργανισμούς, όπως είναι τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι και οι ανοσοκαταστελμένοι. Από τις δηλωμένες αυτές λοιμώξεις ένα ποσοστό 50-80% συμβαίνει στο σπίτι. Το κόστος περίθαλψης τέτοιων περιστατικών φαίνεται να είναι πολύ υψηλό, από μελέτες που έχουν γίνει στις Η.Π.Α. και στη Μ.Βρετανία, ώστε να τα αναδεικνύουν σαν ένα πολύ σημαντικό κοινωνικό και οικονομικό πρόβλημα. Η άγνοια των καταναλωτών είναι ένας σημαντικότερος παράγοντας στις τροφιμογενείς λοιμώξεις. Μόνο το 30% γνωρίζει τους κινδύνους από τη φύλαξη ορισμένων φαγητών στη θερμοκρασία δωματίου, όπως και τους κινδύνους από τη μόλυνση μεταξύ ωμών και μαγειρεμένων φαγητών. Μόλις το 10% γνωρίζει τη σωστή θερμοκρασία του οικιακού καταψύκτη και τον κίνδυνο μόλυνσης χεριών, σφουγγαριών και επιφανιών από το χειρισμό κατεψυγμένων προϊόντων. Επίσης δεν είναι πολύ γνωστό ότι η κατανάλωση φρέσκων λαχανικών και φρούτων μπορεί να οδηγήσει σε λοίμωξη από τη μόλυνση τους κατά το ξεφλούδισμα, ή ότι τα μπαχαρικά πιθανόν να είναι μολυσμένα και δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται «ωμά»... Η ατομική φροντίδα του ανθρώπου: Ο ίδιος ο άνθρωπος μπορεί να είναι πηγή μόλυνσης. Η κοπρανοστοματική μετάδοση των διαφόρων μικροοργανισμών είναι συνήθης επειδή τα χέρια δεν πλένονται. Σιγκέλες, Σαλμονέλες, Καμπυλοβακτηρίδιο και Rοta ιοί είναι μερικοί μικροοργανισμοί που έχουν μελετηθεί(3). Άνθρωποι μολυσμένοι από Rota ιό συχνά ασυμπτωματικοί, αποβάλλουν τους ιούς στο περιβάλλον με τα κόπρανα, σε μεγάλο αριθμό και για 5 τουλάχιστον ημέρες, οι δε ιοί έχουν μεγάλη δυνατότητα επιβίωσης στο περιβάλλον. Επίσης είναι αποδεδειγμένο από μελέτες ότι αν έχει μολυνθεί με Σαλμονέλα ένα μέλος μιας οικογένειας, τότε θα μολυνθεί οπωσδήποτε το 1/3 τουλάχιστον των υπολοίπων μελών που ζουν στην ίδια κατοικία(3). Η λοιπή σωματική καθαριότητα του ανθρώπου είναι γνωστή φυσική ανάγκη, όπως και η καθαριότητα των ρούχων που φορά. Σωστή ένδυση και καθαρός ρουχισμός εξασφαλίζουν υγεία και ευεξία. Η σωματική καθαριότητα μειώνει το μικροβιακό φορτίο και τις διάφορες πιθανόν τοξικές ή αλλεργιογόνες ουσίες στο δέρμα, με αποφυγή της κακής χρήσης αντισηπτικών που φέρουν το αντίθετο αποτέλεσμα, δηλαδή την καταστροφή της φυσιολογικής χλωρίδας του δέρματος και των βλεννογόνων του ανθρώπου. Το πλύσιμο των ρούχων απαιτεί την απομάκρυνση του ρίπους και των υπαρχόντων μικροοργανισμών με σωστή θερμοκρασία του νερού και απορρυπαντικό, λευκαντικό και μαλακτικό. Το μαλακτικό, εκτός από την δράση του στην υφή του υφάσματος, έχει την ιδιότητα λόγω επηρεασμού του ΡΗ, να μειώνει τον αριθμό των μικροβίων κατά τρεις λογαρίθμους. Η κατοικία: Μέσα στο σπίτι υπάρχουν δύο κύριες πηγές μόλυνσης που αφορούν στο κτίριο: 1. Οι ξηρές περιοχές όπως είναι τα δάπεδα, οι τοίχοι, τα έπιπλα, τα υφάσματα (κουρτίνες-στόφες-κλινοσκεπάσματα-ρούχα). 2. Οι υγρές περιοχές όπως το μπάνιο, η τουαλέτα, ο νεροχύτης και όλο το σύστημα αποχέτευσης του σπιτιού. Για τις ξηρές περιοχές έχει μελετηθεί ότι οι μικροοργανισμοί που τις αποικίζουν επιβιώνουν για τέσσερις συνήθως ώρες και σε ορισμένες περιπτώσεις για περισσότερες από εικοσιτέσσερις ώρες. Για τις υγρές περιοχές ο χρόνος επιβίωσης είναι πολύ μεγαλύτερος όπως και η ποικιλία των μικροοργανισμών (4). Περιοχές με τη συχνότερη απομόνωση εντεροβακτηριακών είναι το νερό της τουαλέτας, σωλήνες αποχέτευσης σχήματος U, νεροχύτες, τα πανιά και τα σφουγγάρια για τα πιάτα και οι σφουγγαρίστρες (5). Ψευδομονάδες βρέθηκαν συχνότερα στα πατώματα (ξηρές περιοχές) δείχνοντας την ευκαιριακή τους παρουσία, αφού ως γνωστόν αγαπούν τα υγρά μέρη. Βρέθηκαν όμως και στο μπάνιο και στις κουζίνες. Από τους κόκκους, οι Στρεπτόκοκκοι απομονώνονται τόσο από τις υγρές περιοχές όσο και από τα πατώματα και τα χαλιά, ενώ ο παθογόνος σταφυλόκοκκος βρίσκεται κυρίως στις επιφάνειες που έρχονται σε επαφή με τα χέρια, όπως στις πετσέτες, στις βρύσες, στην τουαλέτα, καθώς και στα κλινοσκεπάσματα.

Οι περιοχές του σπιτιού, ανάλογα με το μέγεθος της μόλυνσης, διαιρούνται σε: 1. αποθήκες - reservoirs μικροβίων (λεκάνη τουαλέτας, σωλήνες U...) 2. αποθήκες υπεύθυνες για τη διασπορά των μικροβίων-reservoirs/disseminators (εργαλεία καθαρισμού, πανιά, σφουγγάρια, αντικείμενα του λουτρού...). Τα εντεροβακτηριακά μπορούν να φθάσουν σε πληθυσμούς 102-106 cfu/cm2 υφάσματος. 3. περιοχές που έρχονται σε επαφή με χέρια ή τρόφιμα (επιφάνειες κουζίνας, στρόφιγγες, λαβές...) και 4. λοιπές περιοχές (πατώματα, τοίχοι...)(6). Τα τελευταία σαράντα χρόνια έχουν μειωθεί οι ώρες που αφιερώνονται στον καθαρισμό του σπιτιού από εικοσιπέντε εβδομαδιαίως σε λιγότερο από δεκαπέντε ώρες, λόγω αλλαγής του τρόπου ζωής και απασχόλησης της γυναίκας. Οι συνθήκες αερισμού και κλιματισμού: Άλλος ένας σημαντικός παράγοντας για την υπόθεση των οικιακών λοιμώξεων. Η ηλιακή ενέργεια και ο καθαρός αέρας βοηθούν στη μείωση του μικροβιακού φορτίου του οικιακού περιβάλλοντος. Η θέρμανση και η ψύξη με τεχνικά μέσα, που κάθε μέρα μπαίνει και πιό πολύ στη ζωή μας, μπορεί να επηρεάσει την επιβίωση παθογόνων μικροοργανισμών. Είναι γνωστό το σύνδρομο του «άρρωστου κτιρίου» όπου ο αέρας μέσα στο οικοδόμημα δυνατόν να περιέχει μικρόβια παθογόνα και μύκητες. Η λεγιωνέλλα είναι το κατ’ εξοχήν μικρόβιο που βρίσκει φιλικό το περιβάλλον του κλιματιστικού μηχανήματος. Γενικά απαιτούνται να γίνουν μελέτες στην επίδραση της υγρασίας και θερμοκρασίας του σπιτιού στο αναπνευστικό σύστημα του ανθρώπου (7). Η ποιότητα του νερού: Το νερό χρησιμοποιείται ως: 1. πόσιμο 2. για τη σωματική καθαριότητα 3. για την οικιακή χρήση 4. και αλλού, όπως στη γεωργία, κτηνοτροφία, βιομηχανία, σε ξενοδοχεία, νοσοκομεία, σχολεία... Μόνο το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού απολαμβάνει τρεχούμενο νερό στο σπίτι του. Ακόμη και σ’ αυτό το μικρό ποσοστό, αν το σύστημα υδροδότησης δεν λειτουργεί σωστά με σταθερή πίεση, μπορεί να μολυνθεί με παθογόνους μικροοργανισμούς, όπως οι Σαλμονέλες ή και οι Λεγιωνέλες. Επίσης έχουν αναφερθεί Άτυπα Μυκοβακτηρίδια στο νερό, με μεγάλη λοιμογόνο δράση. Συνολικά το νερό ευθύνεται για το 80% των λοιμώξεων. Η χλωρίωση του νερού έχει εφαρμοσθεί για τη μείωση του μικροβιακού του φορτίου, έχει όμως ενοχοποιηθεί για τη γένεση καρκινογόνων υποπροϊόντων. Για το λόγο αυτό υπάρχει τάση αντικατάστασης με άλλα απολυμαντικά, των οποίων η αποτελεσματικότητα όμως συζητείται. Τα φίλτρα νερού που χρησιμοποιούνται σήμερα στα νοικοκυριά και αυτά συζητούνται ως προς την επιτυχή απομάκρυνση των μικροοργανισμών. Τα κατοικίδια ζώα: Ο άνθρωπος συμβιώνει με διάφορα ζώα «συντροφιάς». Η συνήθειά του αυτή εκτός από την ευχαρίστηση της παρέας, εγκυμονεί και κάποιους σοβαρούς κινδύνους, διότι πολλά κατοικίδια ζώα, σύμφωνα με μελέτες που έχουν γίνει, αποτελούν δεξαμενές-reservoirs λοιμογόνων παραγόντων. Οι σκύλοι και οι γάτες είναι δεξαμενές του καμπυλοβακτηριδίου, οι χελωνίτσες, τα χαμστεράκια και τα χρυσόψαρα της σαλμονέλας (3). Η τοξοπλάσμωση και η κρυπτοσποριδίαση είναι ζωονόσοι ιδιαίτερα σοβαρές για ένα σπίτι με ανοσοκαταστελμένο άνθρωπο. Εκτός από τα ζώα συντροφιάς, μέσα στο σπίτι μας συμβιώνουμε άθελά μας και με διάφορα αρθρόποδα, τα οποία όπως γνωρίζουμε είναι διάμεσοι ξενιστές μικροοργανισμών ή παράγουν αλλεργιογόνες ουσίες στο σώμα τους. Η σωστή συντήρηση του οικοδομήματος και η καθαριότητα του χώρου αποθαρρύνουν αυτή την συγκατοίκηση. Κανόνες υγιεινής στο σπίτι: Όσο κι αν υπάρχουν σημαντικές διαφορές στον τρόπο ζωής των ανθρώπων, εν τούτοις υπάρχουν κάποιοι βασικοί κανόνες που μπορεί κάθε άνθρωπος να ξέρει και να ακολουθεί, ώστε να προστατεύει κατά το δυνατόν την υγεία του. Οι κανόνες αυτοί μπορούν να ταξινομηθούν σε τρεις κατηγορίες: 1. Στους κανόνες που αφορούν το άψυχο περιβάλλον 2. Στους κανόνες για τα τρόφιμα και 3. Στις τακτικές που αφορούν στην ατομική υγιεινή. Άψυχο περιβάλλον: α) Αποθήκες μικροβίων, όπως οι τουαλέτες και οι σωλήνες U. Aρκεί συχνός καθαρισμός τους. Αν στο σπίτι κατοικεί ανοσοκαταστελμένο άτομο τότε χρειάζεται και απολυμαντικό. β) Αποθήκες - πηγές διασποράς μικροβίων, όπως τα διάφορα υφάσματα, τα σφουγγάρια και οι κουβάδες καθαρισμού. Χρειάζεται να πλένονται (οι πετσέτες στους 60οC) και να στεγνώνουν το ταχύτερο δυνατόν. Οι σφουγγαρίστρες πρέπει να απολυμαίνονται αν έλθουν σε επαφή με οργανικά υγρά όπως εμετό ή κόπρανα κ.λ.π. γ) Επιφάνειες που έρχονται σε επαφή με τα χέρια, όπως λαβές, στρόφιγγες το χερούλι του ψυγείου ή το καπάκι της λεκάνης και με τα τρόφιμα, όπως ο νεροχύτης, ο πάγκος της κουζίνας, τα σκεύη της κουζίνας. Απαραίτητα πρέπει να γίνεται απολύμανση με ζεστό νερό - απορριπαντικό - απολυμαντικό, κάθε φορά που έρχονται σε επαφή με το μολυσμένο υλικό. Μετά τον καθαρισμό απαιτείται γρήγορο στέγνωμα. Τρόφιμα: α) Στην ετοιμασία του φαγητού: Χρειάζεται άμεση απολύμανση όπου έχει ακουμπήσει ωμό πουλερικό, κρέας, ψάρι ή αυγό, να μην έλθει σε επαφή η ωμή με την μαγειρεμένη τροφή και να προτιμάται το χαρτί κουζίνας από τα πανιά και τις πετσέτες. β) Κατά το μαγείρεμα: Η επίδραση της θερμότητας να είναι επαρκής για την καταστροφή της σαλμονέλας, του καμπυλομπάκτερ, της λιστέρας και του εντεροπαθογόνου Ε. Coli, ώστε να μειωθεί σημαντικά ο αριθμός των μικροβίων και να μην απειλεί την υγεία μας. Στο μαγείρεμα του κρέατος θα πρέπει στο κέντρο του η θερμοκρασία να είναι 70οC για δύο τουλάχιστον λεπτά. γ) Για τη φύλαξη των τροφών πρέπει να θυμόμαστε ότι τις διατηρούμε για περιορισμένο χρόνο στη συντήρηση του ψυγείου, στους 7-4ο, επιδιώνκοντας να εμποδίσουμε τον πολλαπλασιαμό των μικροβίων. Για την κατάψυξη έχουμε -18οC και η ψύξη των τροφίμων πρέπει να γίνεται ταχέως, ώστε ο αριθμός των μικροβίων να παραμείνει σε ασφαλές για την υγεία μας επίπεδο. Ατομική υγιεινή: Το καλυπτήριο σύστημά μας πρέπει να παραμένει στην ισορροπία του καθαρό και υγιές για να μας προστατεύει. Ολόκληρο το σώμα μας αλλά κυρίως τα χέρια μας οφείλουμε να τα έχουμε συνεχώς και σχολαστικά καθαρά. Επίσης τα ατομικά μας αντικείμενα, οι πετσέτες μας, η οδοντόβουρτσά μας, η κτένα μας πρέπει να είναι φροντισμένα και ατομικά. Συμπεράσματα: Οι λοιμώξεις στο σπίτι είναι ένα πρόβλημα υπαρκτό και σοβαρό, αλλά και προβλέψιμο. Αρκεί η τήρηση μερικών βασικών κανόνων για τη μείωση του προβλήματος. Σήμερα υπάρχει η τάση εφαρμογής των λεγονένων Βιοκτόνων ουσιών για την καταπολέμηση των διαφόρων «οικιακών» μικροοργανισμών, όμως το θέμα συνεχώς μελετάται, γιατί στην προσπάθεια μας να ζήσουμε ανετότερα καταπολεμώντας τους μικροοργανισμούς βρισκόμαστε μπροστά στην εκπληκτική διαπίστωση ότι δεν τα έχουμε καταφέρει και τόσο καλά ακόμη... Bιβλιογραφία: 1. HOOGENBOOM-VERDEGAAL A.M.M.: Sentinel and community studies to survey food-borne infections. Proceedings of Third World Congress on food-born infections and intoxications 1992, p.67. 2. SOCKETT P.N.: Food-borne disease statistics Europo and North America. Encyclopedia of Food sience, Food technology and Nutrition, 1993, London: Academic press, p. 2023-2031. 3. SCOTT E.: Food-borne disease and other hygiene issues in the home. J. Appl. Bacter. 1996, 80: 5-9. 4. SCOTT E., BROOMFIELD S.: The survival and transfer of microbial contamination via cloths, hands and utensils. J. Appl. Bacteriol. 1990, 68: 271-278. 5. SCOTTE E., BLOOMFIELD S., BARLOW C.G.: An investigation of microbial contramination in the home. J. Hygiene Cambridge 1982, 89: 279-293. 6. BLOOMFIELD S., SCOTT E.: Cross contamination and domestic environment and the role of chemical disinfectants. J. Appl. Microb. 1997, 83: 1-9. 7. Γ. ΒΡΥΩΝΗΣ, Ε. ΒΟΓΙΑΤΖΑΚΗΣ: Οικιακές λοιμώξεις και υγιεινή στο σπίτι. Δελτίο Ελλην. Μικροβ. Εταιρίας 1999, 44(6): 562-572.

ΚΡΥΟΛΟΓΗΜΑ & ΓΡΙΠΗ: Αντιμετωπίστε τα Σωστά!

Κάθε χρόνο, αυτή την εποχή νιώθετε το κρυολόγημα και τη γρίπη να απειλούν την υγεία σας: μάθετε με ποιους τρόπους μπορείτε να τ’αποφύγετε και να τ’αντιμετωπίσετε γρηγορότερα!!

Το κρυολόγημα και η γρίπη είναι ασθένειες που αφορούν το αναπνευστικό σύστημα. Λανθασμένα συγχέουμε τη γρίπη και το κρυολόγημα σαν να πρόκειται για την ίδια αρρώστια. Βέβαια, ορισμένα συμπτώματα είναι κοινά, αλλά θα πρέπει να γίνει σαφής διαχωρισμός, ώστε να μπορέσουμε να τα αντιμετωπίσουμε. Σε γενικές γραμμές, το κρυολόγημα είναι πιο ήπιο από τη γρίπη.

Το κρυολόγημα εξελίσσεται σταδιακά. Αρχίζει με αίσθημα κόπωσης, φταρνίσματα, βήχα και καταρροή. Υπάρχει περίπτωση να παρουσιασθεί χαμηλός πυρετός. Άλλα πιθανά συμπτώματα είναι οι μυϊκοί πόνοι, ο πονόλαιμος και ο πονοκέφαλος. Γενικά, το κρυολόγημα διαρκεί περίπου μία εβδομάδα. Μπορεί όμως τα συμπτώματά του να είναι εμφανή μόνο για τρεις ή τέσσερις ημέρες αν το ανοσοποιητικό σύστημα είναι σε τέλεια κατάσταση. Το κρυολόγημα σπάνια μπορεί να παρουσιάσει δυσάρεστες επιπλοκές.

Η γρίπη εμφανίζεται απότομα – μπορεί κάποιος να νιώθει υγιής το πρωί και το βράδυ της ίδιας ημέρας να αισθάνεται αδιάθετος. Τα συμπτώματά της είναι πιο επίπονα από αυτά του κρυολογήματος και περιλαμβάνουν (εκτός από αδυναμία και κούραση) ξηρό βήχα, πόνο στο λαιμό με φαρυγγίτιδα, πυρετό, μυϊκούς πόνους και έντονους πονοκεφάλους. Μπορεί να διαρκέσει για περισσότερες από 10 ημέρες ενώ η συνεπακόλουθη κούραση για ακόμη 2 ή 3 εβδομάδες. Υπάρχει περίπτωση να οδηγήσει σε βρογχίτιδα ή πνευμονία. 

Από τι ΠΡΟΚΑΛΟΥΝΤΑΙ
Τόσο το κρυολόγημα όσο και η γρίπη προκαλούνται από ιούς που μεταδίδονται από άνθρωπο σε άνθρωπο, κυρίως μέσω του βήχα και του φταρνίσματος. Οι ιοί αυτοί γίνονται επιβλαβείς εάν εισχωρήσουν στον οργανισμό. Προσκολλώνται στο εσωτερικό της μύτης ή του λάρυγγα (γι’ αυτό νιώθουμε τις ενοχλήσεις στη μύτη ή το γνωστό γρατσούνισμα στο λαιμό) και εξαπλώνονται στο αναπνευστικό σύστημα και πιο σπάνια στους πνεύμονες. Ως απάντηση, το ανοσοποιητικό σύστημα κατακλύζει αυτές τις περιοχές με τα λευκά αιμοσφαίρια τα οποία και λειτουργούν ως αντι-μολυσματικοί παράγοντες. Τα συμπτώματα του κρυολογήματος και της γρίπης δεν προέρχονται από τους ιούς αλλά ουσιαστικά είναι το αποτέλεσμα του σώματος που προσπαθεί να γλιτώσει από τη μόλυνση. Το κρυολόγημα και η γρίπη είναι πιο σύνηθες το χειμώνα, επειδή η εσωτερική θέρμανση περιορίζει την υγρασία στην ατμόσφαιρα. Η έλλειψη υγρού αέρα ξηραίνει τα ένρινα περάσματα και δημιουργεί τις συνθήκες για την εμφάνιση των ιών.


6 συμβουλές για γρήγορη ανάρρωση.

1. Χρειάζεστε ξεκούραση. Ειδικά εάν έχετε πυρετό θα πρέπει να μείνετε στο σπίτι. 



2. Για το πολύ ενοχλητικό σύμπτωμα της καταρροής, θα βρείτε ανακούφιση από κάποιο ρινικό σπρέι ή σταγόνες φυσιολογικού ορού που θα σας προτείνει ο φαρμακοποιός σας.
3. Είναι σημαντικό να πίνετε άφθονα υγρά (νερό και χυμούς) και να τρώτε «δυναμωτικά» φαγητά, όπως σούπες. Με αυτό τον τρόπο θα βοηθήσετε την άμυνα του οργανισμού σας και θα αποφύγετε τον κίνδυνο αφυδάτωσης από τον πυρετό.

4. Εάν έχετε πονόλαιμο κάντε γαργάρες 2-3 φορές την μέρα, με χλιαρό νερό και αλάτι ή αν θέλετε ελάχιστη ζιβανία ή Ρακί με νερό, που απαλύνουν τον πόνο και απομακρύνουν τα μικρόβια του λαιμού. 
Ρωτήστε το φαρμακοποιό σας για τα προϊόντα (σε καραμέλες (π.χ. τζίντζερ, πρόπολη..) ή σπρέι) που είναι ειδικά για αυτές τις περιπτώσεις. Μάλιστα, καλό είναι να έχετε ούτως ή άλλως κάποιο από αυτά στο σπίτι για την άμεση ανακούφιση από τα πρώτα κιόλας συμπτώματα.
5. Καλό είναι να μην καταναλώσετε αλκοόλ.
6. Εάν είστε καπνιστές, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι το κάπνισμα επιδεινώνει τα συμπτώματα. Διακόψτε αμέσως το τσιγάρο. Ακόμη και εάν δεν καπνίζεται εσείς οι ίδιοι, θα πρέπει να αποφύγετε το παθητικό κάπνισμα.
7. Μισή-Μια χούφτα καρύδια την μέρα, είναι η δόση που χρειάζεται ο καθένας μας και μας προφυλάσσει από την γρίπη. 


Επωφεληθείτε από τα συμπληρώματα διατροφής!
Κρυολόγημα, γρίπη, ιώσεις... Αν θέλετε να μη σας κολλήσει τίποτα θυμηθείτε να έχετε πάντα στο σπίτι σας κάποιο από τα παρακάτω θεραπευτικά προϊόντα της φύσης. Τονώνουν το ανοσοποιητικό, προλαβαίνουν αλλά και θεραπεύουν όταν τα λαμβάνετε έγκαιρα. O λόγος για τα φυσικά προϊόντα που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα και μας θωρακίζουν απέναντι σε ιώσεις και κρυολογήματα. 

Ένα συμπλήρωμα με αντιοξειδωτικές βιταμίνες μπορεί να ενισχύσει το ανοσοποιητικό σύστημα και να βοηθήσει στην καταπολέμηση των λοιμώξεων κατά την διάρκεια του χειμώνα. Με τη λήψη συμπληρωμάτων και κυρίως από φυσικά προϊόντα μπορεί να μην νιώσετε αμέσως καλά, αλλά σίγουρα η ανάρρωση θα είναι πολύ πιο σύντομη. Μάλιστα, εάν από τα πρώτα συμπτώματα προβείτε στη χρήση του συμπληρώματος που θα σας προτείνει ο φαρμακοποιός σας τότε είναι πολύ πιθανό να καταφέρετε να αποτρέψετε το κρυολόγημα ή τη γρίπη από το να αναπτυχθούν πλήρως.


Βιταμίνη C
Η Βιταμίνη C μπορεί να συντομεύσει τη διάρκεια της αρρώστιας ή να ελαττώσει τα συμπτώματά της. Μπορείτε να την λαμβάνετε και από τα φρούτα αλλά λόγω της απώλειας της από αυτά καμιά φορά μπορεί και να μην είναι αρκετή. Σας συστήνουμε συμπλήρωμα Βιταμίνη C με φαλαινοειδή για την καλύτερη απορρόφηση της από τον οργανισμό.



Echinacea

Το εχινάχεα αποτελεί το βασικό όπλο ενάντια στη γρίπη, αφού προστατεύει ευαίσθητους οργανισμούς με αδύνατο ανοσοποιητικό σύστημα το οποίο ευθύνεται για την προστασία μας από υιούς και αρρώστιες. Στις έρευνες που έχουν γίνει έχει διαπιστωθεί ότι διαθέτει σημαντικές αντιβακτηριδιακές, αντιφλεγμονώδης, μεταβολικές και αντισηπτικές ιδιότητες. Αρκετές εργαστηριακές μελέτες, δείχνουν ότι η Echinacea περιέχει ενεργά συστατικά που ανακουφίζουν από το άλγος και τα συμπτώματα της φλεγμονής, ενώ παράλληλα διαθέτουν ορμονική και αντιοξειδωτική δράση.


Από μελέτες, έχει διαπιστωθεί ότι, λαμβανόμενη αμέσως μετά από την πρώτη εκδήλωση κρυολογήματος για διάστημα 8-10 ημερών, μειώνεται η ένταση των συμπτωμάτων και η διάρκεια της λοίμωξης. Μια άλλη πολύ δημοφιλής πρακτική, είναι η λήψη της καθ’ όλη την διάρκεια του χειμώνα αρχικά για 10 μέρες και μετά κάθε μήνα για 5 συνεχόμενες μέρες ( ακολουθήστε αυτή την μέθοδο λήψης για να πετύχετε σωστά αποτελέσματα αφού το εχινάχεα συνηθίζετε από τον οργανισμό αν το παίρνεται συνέχεια χωρίς διακοπές με αποτέλεσμα να μην έχει σωστή επίδραση στον οργανισμό) δυναμώνοντας έτσι το ανοσοποιητικό σας σύστημα με αποτέλεσμα μια βάρια τύπου γρίπη να σας βγει σε κάτι πιο ελαφρύ ή να περάσει πολύ πιο γρήγορα (χωρίς να είναι απόλυτο αφού υπάρχουν πολλοί τύποι γρίπης), πάντα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στα διάφορα είδη γρίπης και να μην καθησυχαζόμαστε μόνο από το βότανο.
Το βότανο υπάρχει σε μορφή βάμματος (20 σταγόνες, 2-3 φορές την ημέρα με το νερό ή χυμό και καλύτερα μετά το φαγητό) και σε μορφή κάψουλας (2 φορές την ημέρα μετά το φαγητό) ή αναβράζων δισκίο (1 φορά τη ημέρα μετά το φαγητό).




Ψευδάργυρος

Στηρίζει τον οργανισμό στη μάχη του με το κρυολόγημα, ίσως γιατί βελτιώνει τη λειτουργία των λευκών αιμοσφαιρίων και των T λεμφοκυττάρων. Είναι χρήσιμος για την ρευστοποίηση των εκκρίσεων των βλεννογόνων και απαραίτητος για να μεταβολίζουμε τη βιταμίνη A, η οποία επίσης παίζει ρόλο στα κρυολογήματα.

Πλούσιοι σε ψευδάργυρο είναι οι ξηροί καρποί. Στα φαρμακεία ωστόσο μπορείτε να βρείτε και προϊόντα που περιέχουν ψευδάργυρο μαζί με βιταμίνη C, ένα συνδυασμό πραγματικά σωτήριο. Κυκλοφορεί σε ταμπλέτα (2 φορές ημερησίως) και σε αναβράζουσα μορφή (1 φορά ημερησίως)




Πρόπολη

Οι μέλισσες συγκεντρώνοντας αδιάκοπα ρητίνες από συγκεκριμένα φυτά και αναμιγνύοντας τις με κερί και γύρη, παρασκευάζουν την πρόπολη για να προστατέψουν την κυψέλη από μολύνσεις. Η πρόπολη όμως προσφέρει και στον άνθρωπο τις σπουδαίες θεραπευτικές της δυνάμεις. Το φυσικό απολυμαντικό της Ιπποκράτειας θεραπευτικής χρησιμοποιείται και στις μέρες μας, εσωτερικά και εξωτερικά, για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.

Συνήθως η πρόπολη προστίθεται σε άλλα σκευάσματα και κυκλοφορεί σε μορφή σπρέι και καραμέλες για το λαιμό, ταμπλέτα και βάμμα.




Hydrastis

Το βότανο αυτό όταν συνδυάζεται με την echinacea, προσφέρει ιδιαίτερη αντιμικροβιακή δράση ενώ παράλληλα τονώνει το ανοσοποιητικό σύστημα. Επίσης διαθέτει μαλακτικές ιδιότητες, που βοηθούν τον ερεθισμένο λαιμό.
Η υδράστιδα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για μικρές χρονικές περιόδους. Θα τη βρείτε σε μορφή βάμματος (25 σταγόνες, 2 φορές την ημέρα) ή σε ταμπλέτα (2 φορές την ημέρα).




Λομπέλια
Είναι το πλέον κατάλληλο βότανο για τις περιπτώσεις κοινού κρυολογήματος. Χάρης στα δραστικά συστατικά της, αντιμετωπίζει τα συμπτώματα (καταρροή, πυρετό κ.ά) σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα.
Θα τη βρείτε σε μορφή κάψουλας (2 φορές την ημέρα )
Πως θα αποφύγετε τους ιούς του κρυολογήματος και της γρίπης.
- Να πλένετε τα χέρια σας συχνά ώστε να μειώνονται οι πιθανότητες να κολλήσετε κάποια μόλυνση. Ειδικά εάν χρησιμοποιείτε μέσα μαζικής μεταφοράς ή βρίσκεστε σε περιβάλλον με πολύ κόσμο.
- Να χρησιμοποιείτε συσκευή διατήρησης υγρασίας κατά τους χειμερινούς μήνες ώστε, να διατηρείται εσωτερικά υγρός αέρας.
- Με το εμβόλιο της γρίπης χρειάζεται περίπου 6-8 εβδομάδες για να ενεργοποιηθεί το ανοσοποιητικό σύστημα. Γι’ αυτό είναι προτιμότερο να προγραμματίζετε τον εμβολιασμό το φθινόπωρο, πριν δηλαδή ξεκινήσει η «εποχή» της γρίπης.



Επισκεφτείτε το γιατρό σας εάν:
- έχετε υψηλό πυρετό
- τα συμπτώματα του κρυολογήματος δεν υποχωρήσουν σε 8-10 ημέρες
- παρουσιάσετε συχνή δύσπνοια
- νιώθετε πόνους στο αυτί
- έχετε βήχα ή φαρυγγίτιδα που δεν υποχωρούν
- αισθάνεστε πόνο στις αρθρώσεις και εξάντληση συνεχώς.

Σημείωση: Πριν ξεκινήσετε οποιαδήποτε αγωγή συμβουλευτείτε το φαρμακοποιό ή το γιατρό σας οι οποίοι είναι και οι πλέον αρμόδιοι για να σας δώσουν σαφείς οδηγίες. Ακόμα, σημαντικό είναι να μην παίρνουμε κάποια σκευάσματα για περισσότερο από 4-6 μήνες αν δεν είναι απαραίτητο, καλό θα ήταν να τα προμηθευόμαστε από την φυσική (φύση) μας διατροφή.


Μην παίρνετε φάρμακα που έχουν μείνει στο σπίτι από προηγούμενες περιπτώσεις χωρίς να συμβουλευτείτε τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας.