ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΣΚΗΣΗ & ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Κατά την περίοδο των έντονων προπονητικών εφαρμογών, η κατανάλωση της σωστής τροφής συμπεριλαμβανομένων των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών και η απαιτούμενη ενεργειακή ανάγκη παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση ενός υγιούς σώματος, μειώνοντας τα ρίσκα για ασθένειες και τραυματισμούς αλλά συμβάλλοντας και στη δημιουργία της ευεξίας του σώματος.  Ωστόσο διάφορα θέματα που σχετίζονται με τον αθλητισμό και την άσκηση αξίζουν ιδιαίτερη επισήμανση ούτος ώστε ο επαγγελματίας αθλητής αλλά και ο αναψυχής αθλητής να τα αναθεωρήσουν και να διατηρήσουν εν μακρύ μια αποτελεσματική, ικανοποιητική άσκηση και υγιές σώμα. 

Η κύρια αναθεώρηση επικεντρώνεται στην αλυσίδα που αποτελείται από τις λέξεις άσκηση- ανοσοποιητικό σύστημα και – διατροφή. Η παροχή θρεπτικών συστατικών πιστεύεται ότι μπορεί να βοηθήσει την αναπνευστική λειτουργία. Μέσω της άσκησης δημιουργούνται κάποιοι αρνητικοί μηχανισμοί στο σώμα μας οι οποίοι παρουσιάζονται στο αναπνευστικό κομμάτι του σώματος μας. Για να νιώθουμε πιο οικείοι με τον παρά πάνω επιστημονικό όρο, όταν αναφερόμαστε στο αναπνευστικό μέρος του σώματος μας, εννοούμε τη μύτη, το στόμα, το φάρυγγα, το λάρυγγα, τους πνεύμονες, την τραχεία, τους βρόγχους και το διάφραγμα. Η ανοσοκαταστολή ή αλλιώς ανοσολογική ανεπάρκεια (παθολογική ασθένεια κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα δεν είναι σε θέση να επιτελέσει σωστά τον ρόλο του με αποτέλεσμα ο οργανισμός να μην μπορέσει να καταπολεμήσει ιούς) η οποία συνοδεύεται από την παρατεταμένη και επίμονη προπόνηση είναι ένας από αυτούς τους μηχανισμούς. Η παρατεταμένη εξαντλητική άσκηση είναι γνωστό ότι μπορεί να προκαλέσει παροδική μείωση των λειτουργικών παραμέτρων του ανοσοποιητικού συστήματος. Κάθε είδους έντονης  και επίμονης ή ακόμη και χαλαρής έντασης άσκησης φέρει από φύσης της την πρόκληση του φυσιολογικού στρες που με την σειρά του συμβάλλει στην ανάπτυξη των ελεύθερων ριζών. Συχνά ονόματα ελεύθερων ριζών που θα εισακουστούν και σχετίζονται με την άσκηση είναι οι υπεροξείδιο, αλκόξυλο, υδροξύλιο, μονοξείδιο του αζώτου και άτομα υδρογόνου. Κάθε είδους ελεύθερης ρίζας είναι βλαβερή για τον οργανισμό αφού προκαλεί οξειδωτικό στρες με επακόλουθα την κυτταρική καταστροφή, τη γήρανση και το θάνατο ο οποίος μπορεί να προκληθεί μέσω ασθένειας.

 Όπως πάντα υπάρχουν λύσεις για όλα τα προβλήματα. Έτσι και εδώ υπάρχει επίλυση του προβλήματος και σε αυτό δίνει απάντηση η διατροφή. Ο εχθρός των ελευθέρων ριζών είναι οτιδήποτε θεωρείται αντιοξειδωτικό.  Οπότε μια πηγή πλούσια σε αντιοξειδωτικό περιεχόμενο αμέσως μετά την άσκηση είναι η λύση στο πρόβλημα αυτό. Αυτή η πηγή μπορεί να είναι το γεύμα μας ή/και το ποτό που θα συνοδεύει το γεύμα μας.  Αντιοξειδωτικές ουσίες υπάρχουν σε αφθονία στα φρούτα και στα λαχανικά. Άφθονη σαλάτα πρέπει να συνοδεύει πάντα κάθε πιάτο μας πριν αλλά και μετά την άσκηση. Η σαλάτα μας εκτός από το συνηθισμένο περιεχόμενο της σε χορταρικά, μπορεί να εμπλουτιστεί με ξηρούς καρπούς, σπόρους ή φρούτα για να αυξήσουν τα ποσοστά της αντιοξειδωτικής διαδικασίας. Το χρονικό διάστημα μεταξύ των προπονητικών εφαρμογών πρέπει να πληροί ένα αρκετά πλούσιο σε αντιοξειδωτικά διατροφικό πρόγραμμα για να καταπολεμήσει τις ελεύθερες ρίζες  οι οποίες δημιουργήθηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια των ασκήσεων, ή είτε και από άλλους παράγοντες τους οποίους θα αναλύσουμε στο επόμενο άρθρο. Ένα ισχυρό διατροφικό αντιοξειδωτικό πρόγραμμα θα θεωρηθεί εκείνο με τις πιο έντονες φυσικές χρωματικές αποχρώσεις στις τροφές και οι ωμές τροφές. Επιπλέον, τροφές πλούσιες σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β όπως Β1, Β6, Β5, Β15 και το συνένζυμο Q10 δίνουν υψηλά ποσοστά αντιοξειδωτικών.    

Στο επόμενο άρθρο θα εμβαθύνουμε στον ορισμό ‘ελεύθερες ρίζες’, ποια τα αίτια της δημιουργίας τους, οι συνέπειες τους, πως η τροφή παρεμβαίνει στην καταπολέμηση τους καθώς και η επίδραση των αντιοξειδωτικών στους αθλητές. 

Άννα Δ. Ανδρέου

MSc, Αθλητικός Διατροφολόγος

anna_andreou8@hotmail.com