Διατροφή κατά του κρυολογήματος

Σήμερα, περισσότερο από ποτέ γνωρίζουμε τη θεραπευτική δράση της τροφής στην ενδυνάμωση του ανοσοποιητικού συστήματος και την ενίσχυση του οργανισμού στην προσπάθειά του για ανάρρωση. Έτσι, η διατροφή αποτελεί ασπίδα για την πρόληψη και θεραπεία καταστάσεων όπως το κοινό κρυολόγημα που ταλαιπωρεί χιλιάδες ανθρώπους κάθε χρόνο. Τέτοιες ανοσοδιεγερτικές ιδιότητες φαίνεται να έχουν οι πρωτείνες (π.χ. τα αμινοξέα γλουταμίνη και αργινίνη), τα ω3 λιπαρά οξέα, ορισμένα ιχνοστοιχεία όπως ο ψευδάργυρος και το σελήνιο, και ορισμένες βιταμίνες όπως η βιταμίνη C, κάποιες βιταμίνες Β η Α και η Ε. Καλή ενυδάτωση Ένας απλός και χρήσιμος κανόνας για την πρόληψη του κρυολογήματος είναι να πίνουμε άφθονα υγρά. Η καλή ενυδάτωση του οργανισμού μας προστατεύει. Πράγματι όταν είμαστε καλά ενυδατωμένοι, οι βλενογόννοι της μύτης και του ρινοφάρυγγα που είναι οι στόχοι και τα σημεία εισόδου των ιών, παγιδεύουν καλύτερα τους εν λόγω ιούς και τους εξουδετερώνουν. Τα υγρά μπορεί να περιλαμβάνουν νερό, χυμούς, αθλητικά ποτά, τσάι και άλλα βότανα. Καλό είναι να καταναλώνουμε 8-10 ποτήρια υγρών την ημέρα. Βιταμίνες και ιχνοστοιχεία Ακόμη, κάποια θρεπτικά συστατικά της διατροφής έχει βρεθεί πως επιδρούν στο κρυολόγημα. Συγκεκριμένα, η 3η κατά σειρά έρευνα NHANES (National Health and Nutrition Examination, 2008) που έγινε σε αμερικανικό πληθυσμό, έδειξε ότι ανάμεσα σε 21 θρεπτικά συστατικά που μετρήθηκαν στον ορό του αίματος των ατόμων, καλύτερη λειτουργία των πνευμόνων εμφάνισαν τα άτομα με υψηλά επίπεδα βιταμίνης Α, βιταμίνης C, βιταμίνης Ε (αντιοξειδωτικές βιταμίνες), β-κρυπτοξανθίνης και σεληνίου. Όλα τα παραπάνω θρεπτικά συστατικά έχουν άμεση σχέση με την ομαλή λειτουργία των ανοσοποιητικών μηχανισμών. Η βιταμίνη Α περιέχεται κυρίως σε λαχανικά με βαθύ κίτρινο και πορτοκαλί χρώμα, στο συκώτι, στα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα αυγά, η βιταμίνη Ε σε φυτικά λάδια , στους ξηρούς καρπούς, στις γαρίδες κ.ά. Το σελήνιο περιέχεται σε τρόφιμα πλούσια σε πρωτεΐνη (κρέας, πουλερικά, ξηροί καρποί, φασόλια) και συνήθως μια διατροφή πλούσια σε μη επεξεργασμένα τρόφιμα παρέχει επαρκή ποσότητα σεληνίου. Η αλήθεια για τη βιταμίνη C Έμφαση πρέπει να δοθεί στη βιταμίνη C, της οποίας ο ρόλος της στην πρόληψη και θεραπεία του κοινού κρυολογήματος έχει γίνει αντικείμενο διαμάχης για περισσότερα από 60 χρόνια αλλά πωλείται και χρησιμοποιείται ευρέως σαν μέτρο προφύλαξης και θεραπείας. Τα πιο πρόσφατα στοιχεία για το θέμα αυτό προέρχονται από μια μετα-ανάλυση ενός συνόλου 30 σχετικών ερευνών που έγινε από το εθνικό πανεπιστήμιο της Αυστραλίας και του Ελσίνκυ (11.350 συμμετέχοντες). Συνολικά οι έρευνες αυτές καταλήγουν στα εξής: η αποτυχία του συμπληρώματος της βιταμίνης C (τουλάχιστον 200mg/ ημέρα) να μειώσει τη συχνότητα του κρυολογήματος στο γενικό πληθυσμό δείχνει ότι μια καθημερινή «μεγαδόση» βιταμίνης C ως μέσο πρόληψης κατά του κρυολογήματος δεν είναι λογικά δικαιολογημένη. Στοιχεία υποδεικνύουν όμως ότι είναι δικαιολογημένη σε ανθρώπους που εκτίθενται σε σύντομες περιόδους πολύ αυξημένης φυσικής δραστηριότητας και σε πολύ ψυχρό περιβάλλον. Καλές πηγές της βιταμίνης είναι τα εσπεριδοειδή φρούτα και χυμοί, το ακτινίδιο, ο μαϊντανός, οι φράουλες, τα σκουροπράσινα λαχανικά, η ντομάτα κ.ά. Συγκεκριμένα τρόφιμα

Έρευνες έχουν στραφεί και σε συγκεκριμένα τρόφιμα/ φαγητά. Η γνωστή και πολύ διαδεδομένη κοτόσουπα που συχνά τρώμε στο κρυολόγημα συμβάλλει στην πρόσληψη υγρών, που όπως είπαμε βοηθούν στην παγίδευση των ιών, ενώ, όταν περιέχει μπαχαρικά με έντονη γεύση όπως σκόρδο, πιπέρι και κάρυ βοηθά στη διευκόλυνση της αναπνοής. Έρευνα που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Chest δείχνει πως η κοτόσουπα έχει ήπια αντιφλεγμονώδη δράση και καταπραΰνει τα συμπτώματα του κρυολογήματος. Στην ίδια κατηγορία ανήκει και η ψαρόσουπα/ κρεατόσουπα. Ένα ακόμη τρόφιμο που έχει συζητηθεί για τη δράση του κατά του κρυολογήματος είναι το σκόρδο. Έρευνα που έγινε στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2001 με 146 εθελοντές έδειξε ότι αυτοί που έλαβαν συμπλήρωμα αλλισίνης (ουσία που περιέχεται στο σκόρδο) πάθαιναν σπανιότερα κρυολόγημα και ανάρρωναν πολύ γρηγορότερα αν μολύνονταν από τον ιό. Η αλλισίνη και, κατ' επέκταση το σκόρδο, διεγείρει την παραγωγή λευκοκυττάρων και έτσι μπορεί να προλάβει τη μόλυνση από τους ιούς που προκαλούν κρυολόγημα. Βότανα Ακόμη, κάποια βότανα χρησιμοποιούνται συχνά ως μέσο αντιμετώπισης του ιού με πιο γνωστό το χαμομήλι. Πράγματι, κάποιες ουσίες που περιέχει (φλαβονοειδή και κουμαρίνες) έχουν αντιφλεγμονώδη και αντιβακτηριακή δράση. Άλλο ένα τέτοιο βότανο είναι και η Echinacea που χρησιμοποιείται τα τελευταία χρόνια κατά του κρυολογήματος. Η εξαγωγή συμπερασμάτων για αυτή είναι δύσκολη καθώς τα σκευάσματα που κυκλοφορούν διαφέρουν πολύ μεταξύ τους ανάλογα με την ποικιλία του φυτού, τις μεθόδους εκχύλισης και τις πρόσθετες ουσίες. Μια μετα-ανάλυση ερευνών που έγινε στη Γερμανία το 2006 για το θέμα, δείχνει πως σκευάσματα που περιέχουν την ποικιλία "Echinacea purpurea" μπορεί να βοηθήσουν στην θεραπεία του κρυολογήματος σε ενήλικες αλλά τα δεδομένα δεν είναι σαφή. Ευεργετικά αποτελέσματα μπορεί να υπάρχουν και από την προληπτική χρήση της αλλά δεν αυτό δεν έχει πιστοποιηθεί από ανεξάρτητες επαναλαμβανόμενες κλινικές δοκιμές. Μέλι - προβιοτικά Ο ερευνητής και δόκτωρ Ιάν Μ. Πολ του πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια στο Χέρσι, απέδειξε πρόσφατα, ότι το μέλι αντιμετωπίζει αποτελεσματικά το βήχα που προέρχεται από λοίμωξη του άνω αναπνευστικού, όπως το κοινό κρυολόγημα. Στοιχεία τελευταίων χρόνων αποδεικνύουν ότι και τα προβιοτικά βοηθούν στην αντιμετώπιση (και όχι στην πρόληψη) του κρυολογήματος. Προβιοτικά ονομάζονται οι ζωντανές καλλιέργειες συγκεκριμένων βακτηρίων με τις οποίες εμπλουτίζονται τρόφιμα όπως γιαούρτια, γάλατα και χυμοί και επιφέρουν κάποια οφέλη στην υγεία. Συγκεκριμένα, έρευνα του 2006 στη Γερμανία έδειξε ότι σε άτομα που χορηγήθηκαν για μεγάλο διάστημα προβιοτικά δε μειώθηκε η συχνότητα εμφάνισής του κρυολογήματος αλλά μειώθηκαν σημαντικά τα συμπτώματά του καθώς και ο χρόνος ανάρρωσης περίπου κατά 2 μέρες. Η δράση τους φαίνεται να οφείλεται στην αύξηση των Τ βοηθητικών, Τ κατασταλτικών και Τ κυτταροτοξικών κυττάρων. Συμπερασματικά…

Συμπερασματικά, μία διατροφή πλούσια σε υγρά και θρεπτικά συστατικά που βοηθάνε την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος (νερό, χυμοί, χαμομήλι ή άλλα βότανα π.χ. Echinacea, ή τροφές πλούσιες σε πρωτείνες- αντιοξειδωτικές ουσίες- βιταμίνες Β- σελήνιο, αλισίνη- ψευδάργυρος κ.α.) μπορεί να βοηθήσει τόσο στην πρόληψη όσο και στην θεραπεία του κοινού κρυολογήματος. Ωφέλιμη, επίσης, μπορεί να είναι και η χρήση ενός πολυβιταμινούχου συμπληρώματος με τα παραπάνω θρεπτικά στοιχεία. Γράφει η Χριστίνα Φοντόρ, Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος