Διακοπές στις Καλύτερες Τιμές!

Booking.com
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Βιταμίνες. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Βιταμίνες. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Διατροφή: Ασπίδα κατά των ελεύθερων ριζών

Η κυριότερη αιτία των χρόνιων εκφυλιστικών νοσημάτων (καρδιαγγειακά νοσήματα, καρκίνος, νόσος Alzheimer, καταρράκτης ματιών) έχει ανακαλυφθεί πως είναι συγκεκριμένα ενεργά μόρια που παράγονται από τον ανθρώπινο οργανισμό και ονομάζονται ελεύθερες ρίζες.

Το βασικό χαρακτηριστικό τους είναι το ελεύθερο ηλεκτρόνιο στην τελευταία χημική στοιβάδα, με αποτέλεσμα να είναι χημικά ασταθή και ταυτόχρονα πολύ ενεργά μόρια, στην προσπάθεια τους να δεσμεύσουν το απαιτούμενο ηλεκτρόνιο που τους λείπει για να αποκτήσουν σταθερότητα. Συνήθως τα μόρια αυτά περιέχουν οξυγόνο και παράγονται κατά τον μεταβολισμό των τροφών αλλά και από εξωτερικούς παράγοντες όπως ατμοσφαιρική μόλυνση, κάπνισμα και ηλιακή ακτινοβολία. Η παραγωγή ελευθέρων ριζών στο σώμα και η διαδικασία οξείδωσης που προκαλούν αυτές ονομάστηκαν οξειδωτικό στρες. Οι ελεύθερες ρίζες μπορούν να καταστρέψουν τα σωματικούς ιστούς και τα κύτταρα και ευθύνονται για όλες εκείνες τις αρρώστιες που συνοδεύουν την αύξηση της ηλικίας.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα Η διατροφή μέσω κάποιων συγκεκριμένων διατροφικών συστατικών είναι δυνατόν να εμποδίσει την δράση των ελεύθερων ριζών και να μειώσει τις επιβλαβείς διεργασίες λόγω οξειδωτικού στρες. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα για να γίνει πιο κατανοητό είναι το εξής: Όταν κοπεί η φλούδα του μήλου ή του αχλαδιού, τότε λόγω οξείδωσης προκαλείται ένα μαύρισμα στο συγκεκριμένο σημείο. Αν όμως τοποθετήσετε το κομμένο μήλο ή αχλάδι σε ένα ποτήρι με χυμό πορτοκάλι, το οποίο είναι πλούσιο σε βιταμίνη C, δεν μαυρίζει. Στο σώμα, η διαδικασία είναι παρόμοια. Οι ελεύθερες ρίζες προκαλούν οξείδωση ή κυτταρική ζημιά, καθώς «κλέβουν» ένα ηλεκτρόνιο από τα κύτταρα για να γίνουν πιο σταθερά. Με την πάροδο του χρόνου, αυτή η διαδικασία μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα υγείας όπως καρκίνος, καρδιαγγειακά προβλήματα, διαβήτης και κάθε αρρώστια που συνοδεύει την αύξηση της ηλικίας. Τα αντιοξειδωτικά μέσω της διατροφής εξουδετερώνουν την δράση των ελευθέρων ριζών και τα μετατρέπουν σε ακίνδυνα παραπροϊόντα τα οποία αποβάλλονται από τον οργανισμό.  

Βιταμίνες με αντιοξειδωτική δράση
Αντιοξειδωτική δράση έχουν τρεις κυρίως βιταμίνες, το β-καροτένιο (και γενικότερα όλη η ομάδα των καροτενοειδών-προβιταμίνες Α), η βιταμίνη C και η βιταμίνη Ε. Τα καροτενοειδή είναι κόκκινες, κίτρινες και πορτοκαλί χρωστικές ευρύτατα διαδεδομένες στη φύση. Από τα φρούτα και λαχανικά υψηλές συγκεντρώσεις εμφανίζουν τα καρότα, τα κολοκύθια (ιδιαίτερα τα χειμωνιάτικα, η γλυκοπατάτα, η ντομάτα, το μαρούλι, το λάχανο, το μπρόκολο, το μαρούλι, , η ντομάτα, τα ροδάκινα, τα εσπεριδοειδή ενώ τα πορτοκαλί καροτενοειδή απαντώνται στα βερίκοκα, την πάπρικα και το κόκκινο πιπέρι). Από τα 700 συνολικά καροτενοειδή που έχουν ανακαλυφθεί ως τώρα, τα 50 απορροφώνται από το ανθρώπινο σώμα. Μειωμένη απορρόφηση τους προκαλείται από την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλης, την χρήση αντισυλληπτικών φαρμάκων και την αυξημένη έκθεση στην UV ακτινοβολία. Τα σημαντικότερα καροτενοειδή είναι τα α- και β- καροτένια, το λυκοπένιο, η ξανθοφύλλη, η ζεαξανθίνη και η λουτεΐνη. Η αναλογία της περιεκτικότητάς τους στα διάφορα φρούτα και λαχανικά καθορίζει και το χρώμα τους.  

Το β-καροτένιο
Από τα καροτενοειδή το πιο ευρύτατα διαδεδομένο και ίσως το πιο ευεργετικό για την υγεία είναι το β-καροτένιο. Η ανακάλυψη του β-καροτενίου έγινε το 1960. Ωστόσο, την τελευταία δεκαετία έγινε σύνδεση της πρόσληψης καροτενοειδών με πρόληψη από διάφορες μορφές καρκίνου. Αρκετές επιδημιολογικές έρευνες σε όλο τον κόσμο συσχέτισαν την χαμηλή διαιτητική πρόσληψη β-καροτενίου με καρκίνους του πνεύμονα, μαστού, τραχήλου , δέρματος και στομάχου. H δράση του β-καροτενίου κατά του καρκίνου βασίζεται στην αντιοξειδωτική δράση του με το να μειώνει την λιπιδική υπεροξείδωση. Καροτενοειδή όπως το β-καροτένιο και το λυκοπένιο είναι ιδιαίτερα δραστικά στην πρόληψη καρδιοπαθειών μέσω της μείωσης της οξείδωσης των LDL λιποπρωτεϊνών και μετατροπής τους σε μορφή που προκαλεί αθηρογένεση. Δεν είναι τυχαίο που οι καπνιστές, μια ομάδα υψηλού κινδύνου σε καρδιοπάθειες, έχουν χαμηλότερες συγκεντρώσεις καροτενοειδών στο πλάσμα τους σε σχέση με τους μη καπνιστές.  

Η βιταμίνη Ε
Η βιταμίνη Ε, ως μια λιποδιαλυτή βιταμίνη φαίνεται να έχει μια αντιοξειδωτική δράση περιορίζοντας την οξείδωση των LDL λιποπρωτεινών. Σήμερα γνωρίζουμε πως οι LDL λιποπρωτεΐνες θεωρούνται ως οι κύριοι συντελεστές της εμφάνισης αθηρογένεσης διότι είναι επιρρεπείς στις ελεύθερες ρίζες (και κατ’επέκταση στην οξείδωση, αφού είναι πλούσιες σε χοληστερόλη, λινελαϊκό, αραχιδονικό και εικοσιδυο-εξανοενοϊκό οξύ). Η βιταμίνη Ε περιέχεται κυρίως στα φυτικά λάδια, στην μαργαρίνη και στους ξηρούς καρπούς. Γενικότερα, περιέχεται σε τρόφιμα τα οποία είναι πλούσια σε πολυακόρεστα, με αποτέλεσμα να τα προστατεύει από την οξείδωση τους.  

Η βιταμίνη C
Γενικά, ο πιο διαδεδομένο αντιοξειδωτικό συστατικό είναι η βιταμίνη C. Περιέχεται κυρίως στα εσπεριδοειδή, στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, στα μπρόκολα, στις πιπεριές, στο σπανάκι, στις φράουλες κ.α. Γενικότερα η βιταμίνη C δρα αντιοξειδωτικά όπως τα καροτένια και η βιταμίνη Ε. Όμως, η βιταμίνη C δρα κυρίως στις ελεύθερες ρίζες που περιέχονται στα σωματικά υγρά και όχι τόσο σε ιστούς. Επειδή, η βιταμίνη C είναι μια υδατοδιαλυτή βιταμίνη και δεν αποθηκεύεται στο σώμα, καλό θα ήταν να καταναλώνονται καθημερινά τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη C.  

Ιχνοστοιχεία και φυτοχημικά συστατικά
Πέρα όμως από τις παραπάνω βιταμίνες και άλλα διατροφικά συστατικά μπορούν να έχουν μια αντιοξειδωτική δράση καθώς και κάποια ιχνοστοιχεία, όπως το σελήνιο, ο χαλκός, ο ψευδάργυρος και το μαγνήσιο. Τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερος λόγος γίνεται για την αντιοξειδωτική δράση των φυτοχημικών συστατικών. Ως φυτοχημικά ορίζονται πλέον ορισμένα μη θρεπτικά συστατικά των φυτών και των φρούτων τα οποία συντελούν στην προστασία των φυτών από ορισμένες ασθένειες και γενικά από επιβλαβείς εξωτερικούς παράγοντες, καθώς επίσης δίνουν άρωμα και χρώμα στα φυτά. Πάνω από 900 διαφορετικά φυτοχημικά έχουν ανακαλυφθεί ενώ άλλα τόσα συνεχίζουν να ανακαλύπτονται ως σήμερα. Έχει υπολογιστεί πως σε μια μόνο μερίδα λαχανικών περιέχονται πάνω από 100 διαφορετικά φυτοχημικά συστατικά. Επίσης, φυτοχημικά συστατικά με σημαντική αντιοξειδωτική δράση περιέχονται στο τσάι, στο κόκκινο κρασί, στο μέλι καθώς επίσης και στην μαύρη σοκολάτα.
 
Συμβουλή
Αναγνωρίζοντας πλέον την μεγάλη αξία των αντιοξειδωτικών, μια καθημερινή διατροφή θα πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον 5 μερίδες φρούτων* και λαχανικών** έτσι ώστε η προστασία από σοβαρές χρόνιες παθολογικές καταστάσεις να είναι όσο το δυνατόν μεγαλύτερη. *1 μερίδα φρούτου = 1 μέτριο φρούτο ή 1/2 ποτήρι χυμός φρούτου **1 μερίδα λαχανικών = 1 ατομικό μπολ σαλάτα με λαχανικά Γράφει ο Κούτσικας Κωνσταντίνος, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος

Τόνωσε τον μεταβολισμό σου και χάσε βάρος ευκολότερα

Υπάρχουν πολλές παρανοήσεις για το κάψιμο των θερμίδων.

Μύθος: Οι λεπτοί άνθρωποι έχουν γρηγορότερο μεταβολισμό
Στην πραγματικότητα, ένας πιο βαρύς άνθρωπος χρησιμοποιεί περισσότερες θερμίδες από κάποιον αδύνατο εξαιτίας της μεγαλύτερης προσπάθειας που καταβάλει για να μετακινήσει τα περισσότερα κιλά του.

Μύθος: Η αεροβική είναι ο καλύτερος τρόπος να ανεβάσεις τον ρυθμό του μεταβολισμού σου
Αν και 30 λεπτά τρέξιμο θα κάψουν περισσότερες θερμίδες απ' ότι 30 λεπτά ασκήσεων μυϊκής ενδυνάμωσης, αυτές είναι που κρατούν ανεβασμένο τον μεταβολισμό σου για περισσότερο χρόνο. Οι έρευνες δείχνουν ότι όσο περισσότερη μυϊκή μάζα έχεις, τόσο υψηλότερος θα είναι και ο ρυθμός του μεταβολισμού σου – θα καις περισσότερες θερμίδες ακόμα κι αν δεν κάνεις τίποτα.

Μύθος: Όσο μεγαλώνεις σε ηλικία παίρνεις και κιλά
Αν και είναι αλήθεια ότι ο μεταβολισμός σου πέφτει όσο μεγαλώνεις, η αλλαγή είναι μικρή – περίπου 4% ανά δεκαετία αν γυμνάζεσαι. Ο κύριος λόγος που οι γυναίκες παίρνουν βάρος καθώς μεγαλώνουν είναι ότι γίνονται λιγότερο ενεργητικές και χάνουν μυϊκή μάζα.


3 ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΟΠΟΙΟΥΣ ΔΕΝ ΧΑΝΕΙΣ ΒΑΡΟΣ
1 Έχεις έλλειψη σελήνιου και βιταμίνης D
Οι έρευνες έχουν δείξει ότι μια διατροφή με χαμηλή περιεκτικότητα σε ένα από αυτά τα θρεπτικά στοιχεία μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα του θυροειδή σου να παράγει ορμόνες που ρυθμίζουν τον μεταβολισμό. Μπορείς να λαμβάνεις τη συνιστώμενη δόση των 55 μικρογραμμαρίων σελήνιου την ημέρα από τροφές όπως ο τόνος, η γαλοπούλα και το τυρί κότατζ. Χρειάζεσαι καθημερινά μια δόση 400 IU βιταμίνης D, την οποία μπορείς να λάβεις από ενισχυμένο γάλα με χαμηλά λιπαρά και σολομό.

2 Αποφεύγεις το ψωμί, τα ζυμαρικά και το ρύζι
“Χρειάζεται υδατάνθρακες για ενέργεια”, λέει η Lakatos. Αν είσαι κουρασμένη, δεν θα πας για περίπατο ή άσκηση ούτε θα κάνεις κάποια άλλη δραστηριότητα που θα σε βοηθήσει αν κάψεις θερμίδες. 

3 Έχεις εκτεθεί σε παρασιτοκτόνα
Καναδοί ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι που είχαν στον οργανισμό τους τη μεγαλύτερη ποσότητα οργανοχλώριων (χημικές ουσίες που περιέχονται στα εντομοκτόνα) έκαιγαν λίπος πιο αργά από όσους είχαν στο αίμα τους μικρότερη ποσότητα. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι τα χημικά αυτά ίσως επηρεάζουν τη λειτουργία του θυροειδή. Για να μειώσεις τον κίνδυνο, προτίμησε οργανικά προϊόντα.

Επιμέλεια ο Κάζης Αβραάμ, Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Πτυχιούχος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου, M.Sc στην Κλινική Διατροφή

Ξηροί Καρποί και Υγεία

Οι ξηροί καρποί είναι μια κατηγορία τροφίμων που ο άνθρωπος καταναλώνει από την αρχαιότητα. Προσφέρουν στον οργανισμό μας ενέργεια και απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.

Μικρή ποσότητα ξηρών καρπών τροφοδοτεί τον οργανισμό μας με μεγάλες ποσότητες ενέργειας, ακόρεστων λιπαρών οξέων, φυτικών πρωτεϊνών,αντιοξειδωτικών, βιταμινών, ανόργανων συστατικών(ασβέστιο,σίδηρο,κάλιο,μαγνήσιο και χαλκό) και φυτικών ινών. Πίσω από την ιδαίτερη γεύση που έχει η κάθε κατηγορία ξηρών καρπών κρύβονται τα ωφέλιμα ακόρεστα λιπαρά οξέα και μηδενική ποσότητα χοληστερόλης.

Η σωστή κατανάλωσή τους προσφέρει:

  • Μείωση της "κακής" χοληστερόλης (LDL) και αύξηση της "καλής" χοληστερόλης (HDL)
  • Βελτίωση λειτουργίας και φυσικής κατάστασης των αρτηριών της καρδιάς
  • Προστασία από την εμφάνιση του διαβήτη
  • Βελτίωση λειτουργίας του εντέρου και καλύτερη κάλυψη των διατροφικών αναγκών του ανθρώπου
  • Καταπολέμηση του οξειδωτικού stress στον οργανισμό

ΚΑΡΥΔΙ

Τα καρύδια αποτελούν μια από τις καλύτερες πηγές ω-3 και ω-6 λιπαρών οξέων και αντιοξειδωτικών ουσιών στη φύση. Τα σκουρόχρωμα καρύδια περιέχουν περισσότερη βιταμίνη Α σε σχέση με τα αντίστοιχα ανοιχτόχρωμα ενισχύοντας την άμυνα του οργανισμού απέναντι στις μολύνσεις.Μια χούφτα καθαρισμένα καρύδια περιέχουν 190 θερμίδες. Μελέτες έδειξαν πως 1 και 1/2 χούφτα καρύδια ημερησίως στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής οδηγεί σε βελτίωση της λειτουργίας των αγγείων και την ελάττωση της πιθανότητας εμφάνισης στεφανιαίας νόσου.

ΦΥΣΤΙΚΙ ΑΡΑΠΙΚΟ

Τα αράπικα φυστίκια είναι εξαιρετική πηγή των βιταμινών της νιασίνης και του φυλλικού οξέος. Περιέχουν φυτικές στερόλες, ουσίες που σε υψηλά ποσά συμβάλλουν στη μείωση της απορρόφησης της χοληστερόλης. Επίσης το φυλλικό οξύ βοηθά στην αναγέννηση των ερυθρών αιμοσφαιρίων και προστατεύει από την αναιμία και τη θρομβοπενία. Μια χούφτα αράπικα φυστικιά αποδίδουν 160 θερμίδες (kcal). Πρόσφατες μελέτες έδειξαν πως βελτιώνουν τα επίπεδα ολικής και HDL χοληστερόλης σε υγιείς ενήλικες ενώ προσδίδουν και σημαντικά αντιοξειδωτικά οφέλη.

ΑΜΥΓΔΑΛΟ

Τα αμύγδαλα θεωρούνται πλούσια πηγή μονοακόρεστων λιπαρών οξέων, βιταμίνης Ε και βιταμίνης Β2. Η βιταμίνη Β2 είναι η καταλληλότερη για αντιμετώπιση προβλημάτων του δέρματος. Μια χούφτα αμύγδαλα περιέχει 160 θερμίδες (kcal). Έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένο λίπος. Από έρευνες προέκυψε πως τα αμύγδαλα συμβάλλουν στη μείωση της "κακής" χοληστερόλης χωρίς να μείωνουν την "καλή" χοληστερόλη.

ΦΟΥΝΤΟΥΚΙ

Τα φουντούκια είναι καλή πηγή φυτικών ινών και μαγγανίου, ενός ιχνοστοιχείου που συμμετέχει σε αντιοξειδωτικά συστήματα του οργανισμού μας. Περιέχουν την υψηλότερη περιεκτικότητα σε βιταμίνη Β6 η οποία είναι απαραίτητη για την καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος. Μια χούφτα φουντούκια αποδίδει 177 θερμίδες (kcal). Μελέτες έδειξαν πως τα φουντούκια συμβάλλουν στην αύξηση της αντιοξειδωτικής δυναμικής του πλάσματος του αίματος κατά 20%.

ΦΥΣΤΙΚΙ ΚΕΛΥΦΩΤΟ

Τα κελυφωτά φυστίκια είναι πλούσια σε λινελαϊκό και λινολενικό οξύ απαραίτητα για την ανθρώπινη διατοφή, και βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Όπως είναι η νιασίνη και το φυλλικό οξύ. Η νιασίνη είναι η βιταμίνη που ελευθερώνει ενέργεια από τα κύτταρα και συμβάλλει στην καλή υγεία του δέρματος. Τα κελυφωτά φυστίκια έχουν μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε νιασίνη απ' όλους τους ξηρούς καρπούς. Οι θερμίδες που αποδίδουν ανά χούφτα είναι 167(kcal) και βελτιώνουν τα επίπεδα ολικής και HDL χοληστερόλης σε υγιείς ενήλικες.

ΚΟΛΟΚΥΘΟΣΠΟΡΟΣ (ΠΑΣΑΤΕΜΠΟΣ)

Είναι φυσικό και πολύ θρεπτικό προϊόν. Το λίπος που περιέχουν μεταξύ 40-50% είναι πλούσιο σε ακόρεστα λιπαρά οξέα. Το ποσοστό των πρωτεϊνών τους κυμαίνεται στα 30-40% ενώ παρουσιάζουν την υψηλότερη περιεκτικότητα σε σίδηρο από οποιοδήποτε άλλο είδος σπόρων. Περιέχουν επίσης βιταμίνες E και C. Μια χούφτα κολοκυθόσπορων αποδίδει 154 θερμίδες (kcal). Μελέτες έδειξαν οι κολοκυθόσποροι επιδρούν καταπραϋντικά σε προβλήματα του προστάτη ενώ εξομαλύνουν τη λειτουργία του ουροποιητικού συστήματος.

ΗΛΙΟΣΠΟΡΟΣ

Στην κατηγορία των ξηρών καρπών από τα πλέον θρεπτικά και υγιεινά προϊόντα είναι οι ηλιόσποροι. Αυτό οφείλεται στην υψηλή τους περιεκτικότητα σε ακόρεστα λιπαρά οξέα. Από τα συνολικά τους λιπαρά περίπου το 70% είναι πολυακόρεστα, το 20% μονοακόρεστα και μόνο το 10% είναι κορεσμένα. Τα ακόρεστα λιπαρά οξέα είναι ευεργετικά για τον ανθρώπινο οργανισμό και θεωρούνται απαραίτητα για τη σωστή διατροφή. Είναι πλούσια σε πρωτείνες και φυτικές ίνες. Μια χούφτα ηλιόσπορων αποδίδει 85 θερμίδες (kcal).

ΔΑΜΑΣΚΗΝΑ ΑΠΟΞΗΡΑΜΕΝΑ

Τα ξηρά δαμάσκηνα προσφέρουν βιταμίνες και μέταλλα που είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία και τον μεταβολισμό μας.Αποτελούν πλούσια πηγή αντιοξειδωτικών βιταμινών όπως η βιταμίνη Α που βοηθά στην όραση και στην υγεία του δέρματος και η βιταμίνη C που είναι απαραίτητη για την αναπλαση των ιστών. Εκτός από τις βιταμίνες τα ξηρά δαμάσκηνα περιέχουν σημαντικές ποσότητες μετάλλων και ιχνοστοιχείων δηλαδή σίδηρο, χαλκό, κάλιο και σελήνιο.Αποτελέσματα ερευνών έδειξαν ότι τα αποξηραμένα δαμάσκηνα προστατεύουν το καρδιαγγειακό σύστημα μειώνουν την κακή χοληστερόλη,την αρτηριακή πίεση και τον κίνδυνο εμφάνισης πολλών τύπων καρκίνου.

ΣΥΚΑ

Τα ξερά σύκα είναι καρπός αποξηραμένος στον ήλιο χωρίς κανένα χημικό πρόσθετο. Είναι εύγευστα, θρεπτικά και υγιεινά. Έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε μέταλλα όπως ασβέστιο, φώσφορο, σίδηρο, μαγνήσιο, και βιταμίνη Α καθώς και φυτικές ίνες. Περιέχουν μεγάλη ποσότητα σακχάρων γι αυτό και αποτελούν σημαντική πηγή ενέργειας για τον ανθρώπινο οργανισμό. Ένα μεγάλο ξερό συκό αποδίδει 60 θερμίδες.

ΠΡΟΣΟΧΗ

ΠΡΟΤΙΜΉΣΤΕ ΒΙΟΛΟΓΙΚΆ ΠΡΟΪΌΝΤΑ Ή ΤΟΥΛΆΧΙΣΤΟΝ ΑΥΤΆ ΠΟΥ ΔΕΝ ΈΤΥΧΑΝ ΜΕΓΆΛΗΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΊΑΣ ΌΠΩΣ ΨΕΚΑΣΜΌ, ΚΆΛΟ ΘΑ ΉΤΑΝ ΑΝ ΕΊΝΑΙ ΑΛΑΤΙΣΜΈΝΑ ΝΑ ΤΑ ΠΛΈΝΕΤΑΙ ΚΑΛΆ ΠΡΟΤΟΎ ΤΑ ΦΆΤΕ.

πηγή: ekfysews.gr

Ενισχύστε τη μνήμη σας με τη σωστή διατροφή

Το τι τρώμε και πίνουμε έχει άμεση σχέση με την ευεξία, τη διάθεσή μας και τελικά με όλες τις πτυχές της ανθρώπινης υγείας. Όπως αποδεικνύεται από διαρκείς έρευνες, η ποιότητα της διατροφής παίζει σημαντικό ρόλο και στην καλή κατάσταση της μνήμης μας. Ο εγκέφαλος αποτελείται από περίπου 100 δισεκατομμύρια κύτταρα (νευρώνες) που ελέγχουν όλες τις σημαντικές λειτουργίες του, ανάμεσα σε αυτές και τη λειτουργία της μνήμης. Όπως όλα τα κύτταρα του σώματός μας, έτσι και τα εγκεφαλικά, χρειάζονται επαρκείς ποσότητες βιταμινών που εξασφαλίζουν την ομαλή λειτουργία τους καθώς και συνεχή παροχή ενέργειας. Τα εγκεφαλικά κύτταρα μάλιστα, παρουσιάζουν ιδιαίτερα υψηλές ενεργειακές ανάγκες, που αντιστοιχούν στο 20% του βασικού μας μεταβολισμού. Πού συνίσταται λοιπόν η επίδραση της διατροφής στη μνήμη και τι θα πρέπει να προσέξουμε;
Ισορροπημένα και συχνά γεύματα
Το κύριο καύσιμο του εγκεφάλου είναι η γλυκόζη, που την προμηθεύεται από το αίμα. Ο εγκέφαλος χρειάζεται γλυκόζη σε όλη τη διάρκεια της ημέρας, ενώ η έλλειψή της αναγκάζει τον εγκέφαλο να αλλάξει την προτεραιότητά του σε καύσιμη ύλη (κετονοσώματα) πράγμα που σημαίνει ότι διαταράσσεται η ομαλή λειτουργία του. Ο ρόλος λοιπόν της διατροφής στη διατήρηση σταθερών επιπέδων γλυκόζης στο αίμα είναι καθοριστικός και αυτό επιτυγχάνεται κυρίως με συχνά και ισορροπημένα γεύματα που περιέχουν τρόφιμα με υδατάνθρακες.
Δηλαδή, τρόφιμα όπως το ψωμί, τα κράκερ, τα μακαρόνια, το ρύζι, οι πατάτες, τα φρούτα, οι χυμοί και τα λαχανικά. Η ζάχαρη όταν καταναλώνεται με μέτρο συμβάλει επίσης στην ενίσχυση της μνήμης, καθώς προμηθεύει άμεσα τον εγκέφαλο με γλυκόζη.
Εκτός από το μεσημεριανό και το βραδινό, που αποτελούν τα δύο κυριότερα σε ενέργεια γεύματα, ιδιαίτερα σημαντικά είναι το πρωινό και τα ενδιάμεσα σνακ, που δεν πρέπει να παραλείπονται καθώς συνεχίζουν τη σταθερή τροφοδοσία του αίματος με το κύριο καύσιμο του εγκεφάλου, τη γλυκόζη.
Το πρωινό καλύπτει τις πρώτες μας ανάγκες σε ενέργεια και, πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι συμβάλλει στην καλή πνευματική απόδοση. Συγκεκριμένα, έρευνες που πραγματοποιήθηκαν σε παιδιά και εφήβους έδειξαν ότι τα παιδιά που κατανάλωναν συστηματικά πρωινό είχαν βελτιωμένη μνήμη και σαν συνέπεια καλύτερες επιδόσεις στα μαθήματα και τα τεστ. Στους ενήλικες, η τακτική κατανάλωση ενδιάμεσων γευμάτων (σνακ) σχετίζεται με βελτιωμένη ικανότητα συγκέντρωσης, καλύτερη μνήμη και απόδοση στις εργασίες τους.
Προσοχή στις στερητικές δίαιτες
Τελευταίες έρευνες που έγιναν για να διαπιστωθούν οι αρνητικές επιπτώσεις των αυστηρών διαιτών στην υγεία, αποκάλυψαν πως μεταξύ των σημαντικότερων συμπτωμάτων ήταν και έντονες νευρολογικές διαταραχές, όπως απώλεια μνήμης, έλλειψη αυτοσυγκέντρωσης, αδυναμία, κακή διάθεση κτλ. Γίνεται φανερό λοιπόν πως όταν η διατροφή μας δεν χαρακτηρίζεται από ποικιλία τροφίμων στις σωστές αναλογίες και ποσότητες, δεν προσλαμβάνουμε τις απαραίτητες βιταμίνες και τη γλυκόζη που χρειαζόμαστε για να έχουμε ενισχυμένη μνήμη. Έτσι λοιπόν έχετε ένα ακόμα λόγο να αποφεύγετε δίαιτες που υπόσχονται γρήγορο αποτέλεσμα μέσα όμως από μια έντονη και τελικά επικίνδυνη στέρηση.
Σωστή ενυδάτωση
Η επαρκής ενυδάτωση του οργανισμού μας είναι κάτι που συχνά παραμελούμε. Καθημερινά χρειάζεται να αναπληρώνουμε το νερό που φυσιολογικά χάνουμε μέσω της κατανάλωσης ποικιλίας υγρών. Εκτός από την κλασσική επιλογή του νερού, η ενυδάτωση του σώματος μπορεί να επιτευχθεί και από μια σειρά υγρών, όπως ο καφές, το τσάι, οι χυμοί, τα αναψυκτικά, τα φρούτα και τα λαχανικά. Μην ξεχνάμε ότι η περιεκτικότητα των φρούτων και των λαχανικών σε νερό φτάνει μέχρι και το 70-80% του βάρους τους. Η σημασία της σωστής ενυδάτωσης αποδεικνύεται από έρευνες που δείχνουν ότι ακόμα και 3% αφυδάτωση (δηλαδή αφυδάτωση λιγότερη από 250 ml) προκαλεί έλλειψη συγκέντρωσης, αδύναμη μνήμη και μειωμένη απόδοση.
Βιταμίνες
Οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β (ιδιαίτερα η Β6, Β12 και το φυλλικό οξύ) συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος, διευκολύνοντας τη μεταφορά των νευρικών ερεθισμάτων. Τροφές πλούσιες σε αυτές τις βιταμίνες είναι τα γαλακτοκομικά προϊόντα, οι ξηροί καρποί, τα δημητριακά ολικής άλεσης, τα όσπρια και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά. Επίσης, οι αντιοξειδωτικές βιταμίνες όπως η Ε και η C, μπορούν να βελτιώσουν τη διαδικασία της μνήμης μέσω της επιβράδυνσης της γήρανσης των εγκεφαλικών κυττάρων. Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη Ε είναι το ελαιόλαδο και τα διάφορα σπορέλαια. Σημαντικές πηγές βιταμίνης C είναι τα εσπεριδοειδή, τα ακτινίδια, τα βατόμουρα, και οι φράουλες.
Προτιμήστε το ψάρι
Το κόκκινο κρέας και τα αλλαντικά που έχουν σαν βάση το κόκκινο κρέας, είναι τροφές πλούσιες σε κορεσμένα λιπαρά. Τα λιπαρά αυτά, εκτός από το ότι ενοχοποιούνται για νοσήματα της καρδιάς, φαίνεται ότι μειώνουν την ικανότητα πνευματικής απόδοσης. Αντίθετα, το ψάρι και ιδιαίτερα τα λιπαρά ψάρια (σολομός, πέστροφα, τόνος) αποτελούν εξαιρετικές πηγές ω-3 λιπαρών οξέων, που φαίνεται από μελέτες ότι ενισχύουν τη μνήμη και προστατεύουν τα εγκεφαλικά κύτταρα από βλάβες.
Έλεγχος των επιπέδων σιδήρου
Ο σίδηρος είναι ένα από τα σημαντικότερα θρεπτικά συστατικά για τον ανθρώπινο οργανισμό. Τα χαμηλά επίπεδα σιδήρου, όταν μάλιστα φτάνουν στο σημείο να χαρακτηρίζονται ως αναιμία, επηρεάζουν αρνητικά τις νοητικές μας λειτουργίες, τη μνήμη και την ικανότητα συγκέντρωσης. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δείχνουν οι φυτοφάγοι, οι οποίοι πρέπει να ακολουθούν προσεκτικά σχεδιασμένο διαιτολόγιο ώστε να καλύψουν τις ανάγκες τους σε σίδηρο.
Σοκολάτα
Έρευνες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση σοκολάτας αυξάνει την παραγωγή ενδορφινών, δηλαδή των ουσιών που μας φτιάχνουν τη διάθεση και τονώνουν τη μνήμη. Επίσης, η σοκολάτα περιέχει μέτρια ποσότητα καφεΐνης, που σχετίζεται με την τόνωση και τη βελτίωση της διάθεσής μας. Προσοχή όμως, γιατί η σοκολάτα έχει αρκετές θερμίδες και όταν καταναλώνεται αλόγιστα παχαίνει. Ένα μικρό κομμάτι σοκολάτας υγείας, που είναι πλούσιο σε κακαομάζα (και συνεπώς και στα ωφέλιμα συστατικά της σοκολάτας) αποτελεί την ιδανικότερη λύση.

Παγωτό: Το πιο δημοφιλές επιδόρπιο του καλοκαιριού


Το παγωτό είναι ένα τρόφιμο το οποίο συνδυάζει ποικιλία θρεπτικών συστατικών και απόλαυση. Αναµφισβήτητα, θεωρείται το πιο γλυκό και ταυτόχρονα το πιο δροσιστικό επιδόρπιο του καλοκαιριού. Συναντάται σε διάφορες γεύσεις, σερβίρεται µε ποικίλους τρόπους και συνδυάζεται µε αρκετά τρόφιµα, ακόµη και ποτά. Η προσωρινή αίσθηση δροσιάς που προσφέρει το κάνει ακαταµάχητο στις γευστικές αναζητήσεις μικρών και μεγάλων, τους θερινούς μήνες.

Το παγωτό φαίνεται να έχει τις ρίζες του από την αρχαία Βαβυλώνα, όπου γλυκίσματα πάγωναν με τη μέθοδο της τοποθέτησης τους σε χιόνι και πάγο.

Το 13ο αιώνα, ο Marco Polo έφερε στην Ιταλία συνταγές για γρανίτες από τα ταξίδια του στην Ασία. Έτσι αυτές οι περίφημες συνταγές διαδόθηκαν και στην υπόλοιπη Ευρώπη, με αποτέλεσμα γύρω στο 1700 να κυκλοφορούν παγωτά προς πώληση, αλλά και βιβλία με συνταγές για παγωτά!
Το 1851 δημιουργήθηκε η πρώτη βιομηχανία παραγωγής παγωτού στη Βαλτιμόρη των Ηνωμένων Πολιτειών από τον Jacob Fussell.

Σύσταση και διατροφική αξία

Γενικά, οι πρώτες ύλες που χρησιµοποιούνται για την παρασκευή του παγωτού είναι: γάλα, αβγά, κακάο, βούτυρο, κρέμα γάλακτος, γλυκαντικές ουσίες, χυμοί φρούτων, σταθεροποιητές, γαλακτωματοποιητές, χρώματα, αρώματα. Επιπλέον, χρησιμοποιούνται διάφορα πρόσθετα, όπως κομμάτια σοκολάτας, σιρόπι σοκολάτας, απομίμηση σοκολάτας, ξηροί καρποί, σιρόπια φρούτων, καραμέλα, κομμάτια φρούτων. Το γάλα αποτελεί το κύριο συστατικό του παγωτού. Χρησιμοποιούνται διάφοροι τύποι γάλακτος, όπως νωπό πλήρες γάλα, συμπυκνωμένο, σκόνη πλήρους γάλακτος, σκόνη αποβουτυρωμένου γάλακτος, αποβουτυρωμένο γάλα.

Είναι λανθασμένη η άποψη ότι το παγωτό δεν έχει διατροφική αξία. Το παγωτό περιέχει πληθώρα θρεπτικών συστατικών στα οποία περιλαμβάνονται πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας, υδατάνθρακες, λιπαρά, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, λιποδιαλυτές και υδατοδιαλυτές βιταμίνες.



Πρωτεΐνες του παγωτού

Το μεγαλύτερο ποσοστό των πρωτεϊνών στο παγωτό προέρχονται από τις πρωτεΐνες του γάλακτος που είναι υψηλής βιολογικής αξίας, και αυτό γιατί περιέχουν όλα τα απαραίτητα αμινοξέα που χρειάζεται ο οργανισμός και που δε μπορεί να συνθέσει από μόνος του.

Υδατάνθρακες του παγωτού

Οι υδατάνθρακες στο παγωτό προέρχονται από τις γλυκαντικές ύλες που χρησιμοποιούνται σε αυτό και τη λακτόζη του γάλακτος. Η κύρια λειτουργία των υδατανθράκων στον οργανισμό είναι η παραγωγή ενέργειας, η οποία χρησιμοποιείται για διάφορες βιολογικές λειτουργίες. Η λακτόζη έχει βρεθεί ότι στα παιδιά βοηθά στην απορρόφηση του ασβεστίου και ίσως του φωσφόρου από τον οργανισμό.


Λιπαρά στο παγωτό

Τα λιπαρά στο παγωτό προέρχονται κυρίως από το λίπος του γάλακτος. Το λίπος του γάλακτος είναι πηγή ενέργειας και προσφέρει τα απαραίτητα για τον οργανισμό λιπαρά οξέα και τις λιποδιαλυτές βιταμίνες Α, D, Ε και Κ. Επίσης, περιέχει το λινολεΐκό οξύ (CLA) που θεωρείται ότι προστατεύει από χρόνιες παθήσεις και από τον καρκίνο του μαστού. Το παγωτό (ιδιαίτερα το παρφέ) περιέχει αξιοσημείωτη ποσότητα κορεσμένων λιπαρών οξέων και χοληστερόλης και για αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή ως προς την κατανάλωσή τους από ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη και δυσλιπιδαιμίες. Αντίθετα τα παγωτά τύπου γρανίτα ή σορμπέ περιέχουν ελάχιστα ή καθόλου λιπαρά και αποδίδουν λιγότερες θερμίδες.

Βιταμίνες στο παγωτό

Το παγωτό περιέχει μεγάλο ποσοστό βιταμινών απαραίτητων για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού. Συγκεκριμένα περιέχει λιποδιαλυτές βιταμίνες Α, D, E, βιταμίνη C, βιταμίνες Β1, Β2, Β6, Β12


Μεταλλικά στοιχεία στο παγωτό

Από τα σημαντικότερα μεταλλικά στοιχεία που περιέχονται στο γάλα και κατά συνέπεια στο παγωτό, είναι το ασβέστιο, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου (99%) βρίσκεται στα οστά και τα δόντια. Το γάλα, το οποίο περιέχεται στο παγωτό, αποτελεί, επίσης, μία άριστη πηγή φωσφόρο. Ακόμα περιέχει σίδηρο, ψευδάργυρο και κάλιο.


Παγωτά τύπου light

Στην αγορά κυκλοφορούν διάφορα παγωτά τύπου light με λιγότερες θερμίδες. Πιο συγκεκριμένα υπάρχουν παγωτά χωρίς πρόσθετη ζάχαρη και λίπος (0%+0%), παγωτά 0% χωρίς προσθήκη ζάχαρης, με υποκατάστατα ζάχαρης και λιπαρά και παγωτά 0% με ζάχαρη και περιορισμένης περιεκτικότητας σε λιπαρά. Χρειάζεται επομένως ιδιαίτερη προσοχή στις ετικέτες. Τα παγωτά τύπου light μπορούν να καταναλώνονται με μέτρο από διαβητικά άτομα.

Το παγωτό στο διαιτολόγιό μας

Το παγωτό αποτελεί το πιο δροσιστικό επιδόρπιο του καλοκαιριού. Περιέχει ποικιλία θρεπτικών συστατικών και μπορεί να ενταχθεί στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής. Χρειάζεται όμως προσοχή ως προς την κατανάλωσή του γιατί περιέχει αρκετές θερμίδες, ζάχαρη και λιπαρά που αυξάνουν το βάρος και τη χοληστερίνη. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι το παγωτό αποτελεί απαγορευμένη τροφή αλλά πως πρέπει να καταναλώνεται με μέτρο, κυρίως από τα παιδιά. Τα άτομα που βρίσκονται σε πρόγραμμα απώλειας βάρους μπορούν να καταναλώνουν με μέτρο τα παγωτά τύπου light ακολουθώντας πάντα τις οδηγίες του διαιτολόγου τους.




Τι να προτιμήσετε;

Το παγωτό ξυλάκι έχει τις λιγότερες θερμίδες, όταν δεν έχει επικάλυψη σοκολάτας, σε σύγκριση µε τα “κυπελλάκια”, τα οποία υπερτερούν και σε λίπος και σε χοληστερίνη, ιδιαίτερα τα παρφέ. Αντίθετα, τα παγωτά γρανίτα ή σορμπέ περιέχουν ελάχιστα ή καθόλου λιπαρά και αποδίδουν τις χαμηλότερες θερμίδες. Όσον αφορά τα «χύμα» παγωτά, οι διάφορες γεύσεις φρούτων ή το παγωμένο γιαούρτι αποδίδουν λιγότερες θερμίδες, σε σχέση µε το παρφέ ή άλλες γεύσεις.

Τι πρέπει να προσέχουμε;

- Προτιμάτε το τυποποιημένο παγωτό από το χύμα (ποσοστά νοθείας 15-20%)

- Αποφύγετε τα παγωτά µε εμφανή ελαττώματα και παραμόρφωση στη συσκευασία, όπως και εκείνα που φαίνονται αλλοιωμένα.

- Παρατηρήστε τις συνθήκες συντήρησης, οι οποίες επιβάλλεται να είναι ίδιες είτε το παγωτό πωλείται σε ζαχαροπλαστείο, σούπερ μάρκετ, περίπτερο ή καντίνα.

Για παράδειγμα ο καταψύκτης να είναι σε σκιερό μέρος και να µην είναι υπερβολικά γεμάτος

- Όταν αγοράσετε ένα παγωτό και δεν καταναλωθεί άμεσα, πρέπει να τοποθετηθεί στην κατάψυξη το συντομότερο.

- Το µη τυποποιημένο παγωτό πρέπει να διατηρείται σε ειδικές βιτρίνες, οι οποίες πρέπει να είναι καθαρές. Η γεύση και η οσµή του πρέπει να είναι πάντοτε ευχάριστη και γλυκιά.


Γράφουν οι Ίσαρη Γεωργία, Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Πτυχιούχος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου - Κάζης Αβραάμ, Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Πτυχιούχος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου, M.Sc στην Κλινική Διατροφή

ΥΠΕΡ & ΚΑΤΑ ΤΩΝ LIGHT ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

Όταν τα ελαφριά μεσογειακά γεύματα άρχισαν να λείπουν απ’ το καθημερινό μας διατροφολόγιο, τα light προϊόντα γνώρισαν άνθιση στην ελληνική αγορά. Πρόκειται για τα πλέον παρεξηγημένα τρόφιμα από εμάς τους καταναλωτές, καθώς αγνοούμε τα χαρακτηριστικά, τις ιδιότητές και εν τέλει τα μειονεκτήματα και τα πλεονεκτήματά τους.
Η κα. Νατάσσα Κανέλλου, Διατροφολόγος, Καθηγήτρια στο Τ.Ε.Ι. Αθήνας, μας εξήγησε ότι όταν ξεκίνησε η παραγωγή των light προϊόντων δύο ήταν τα ζητούμενα. Το πρώτο ήταν ο έλεγχος του βάρους, στο οποίο και απέτυχαν, αφού το βάρος του πληθυσμού αυξάνεται ραγδαία. Το δεύτερο ήταν η μείωση της χοληστερίνης, όπου και πέτυχαν καθώς με τη χρήση light προϊόντων πράγματι μειώνεται η χολεστερόλη στο αίμα μας.
Τα περισσότερα λάιτ προϊόντα δεν είναι φυσικά. Αντιθέτως έχουν υποστεί επεξεργασία ώστε να αφαιρεθεί μέρος των συστατικών τους, είτε αυτό αφορά στο λίπος είτε στη ζάχαρη ή στο αλάτι. Απ’ την άλλη όμως με αυτή τη διαδικασία αφαιρούνται βλαβερά συστατικά.
«Τα light προϊόντα απευθύνονται σε όλους», λέει ο κ. Θεόδωρος Αντωνόπουλος, Διευθυντής Μάρκετινγκ εταιρείας αλλαντικών. «Απευθύνονται σε αυτούς που θέλουν να κάνουν μια προσεγμένη διατροφή όχι μόνο σε όσους θέλουν να αδυνατίσουν», συμπλήρωσε, διαλύοντας το μύθο που θέλει τα προϊόντα αυτά να λειτουργούν αποκλειστικά ως υποβοήθημα μιας δίαιτας.
Ο κ. Νίκος Κατσαρός, όμως, Πρόεδρος του Ε.Φ.Ε.Τ., μας εφιστά την προσοχή καθώς τα light είναι επεξεργασμένα τρόφιμα. Τι σημαίνει αυτό; Ότι χάνονται βιταμίνες, απομονώνονται ή δεν υπάρχουν βασικά ιχνοστοιχεία, προστίθενται συντηρητικά, πρόσθετα οσμής, γεύσης και χρώματος.
Σύμφωνα με μελέτες, αν αντικαταστήσουμε το πλήρες γιαούρτι με ένα αντίστοιχο 2%, γλιτώνουμε 467.000 θερμίδες το χρόνο, δηλαδή περίπου 6,5 κιλά. Η χαμηλή θερμιδική αξία αυτών των προϊόντων είναι θετική, είναι όμως το μόνο που πρέπει να μας νοιάζει;
Η κα. Νατάσσα Κανέλλου μας είπε ότι κάποιος που τρώει light επαναπαύεται. Τρώει δηλαδή ένα γιαούρτι 2% και μετά τρώει και δεύτερο και τρίτο κ.ο.κ. με αποτέλεσμα να υπερβαίνει τις θερμίδες που θα έτρωγε αν κατανάλωνε ένα πλήρες γιαούρτι.
Ένα λάιτ προϊόν ενδέχεται να περιέχει λιγότερο λίπος, λιγότερη ζάχαρη ή αλάτι.
Μπορεί να καταναλωθεί και για θεραπευτικούς λόγους, όπως π.χ. από διαβητικούς.
Συμβάλλουν ακόμη στη ρύθμιση της χοληστερόλης και λειτουργούν επικουρικά σε ένα υγιεινό αδυνάτισμα.
Απ’ την άλλη τα λάιτ προϊόντα λόγω της επεξεργασίας που υποβάλλονται μπορεί να χάνουν σημαντικά θρεπτικά συστατικά. Δεν γνωρίζουμε τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στον οργανισμό μας των υποκατάστατων που χρησιμοποιούνται. Και τέλος δεν μπορούν να ρυθμίσουν το σωματικό μας βάρος. γράφει ο Θανάσης Τρομπούκης Εκπομπή 26 Μαρτίου

Το IQ της διατροφής

Σύμφωνα με έρευνα της British Medical Journal, οι σημερινοί χορτοφάγοι υπήρξαν πανέξυπνα παιδιά. Η έρευνα έγινε σε δείγμα άνω των 8.000 ανδρών και γυναικών ηλικίας 30 χρόνων, των οποίων το IQ είχε μετρηθεί όταν ήταν στα δέκα τους χρόνια. Το συμπέρασμα προκάλεσε έκπληξη:

«Οι άνθρωποι που είχαν υψηλότερο IQ ως παιδιά, στα 30 τους προσέχουν περισσότερο τη διατροφή τους και γίνονται χορτοφάγοι, σε υψηλότερο ποσοστό από αυτούς που ήταν λιγότερο έξυπνοι», δήλωσε η δόκτωρ Κατρίν Γκέιλ, επιδημιολόγος του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον, στην Αγγλία. Οι διαπιστώσεις της έρευνας, που δημοσιεύονται στην ηλεκτρονική έκδοση της British Medical Journal, είναι αντίστοιχες με άλλες μελέτες που έχουν δείξει ότι οι πιο έξυπνοι άνθρωποι τείνουν να ακολουθούν πιο υγιεινή διατροφή και να ασκούνται περισσότερο.

Οι επιστήμονες βρήκαν ότι για κάθε 15 μονάδες υψηλότερου δείκτη ευφυΐας, η πιθανότητα να γίνει κάποιος χορτοφάγος αυξάνεται κατά 38%. Πάνω από το 1/3 όσων πήραν μέρος στην έρευνα, χαρακτήρισαν τους εαυτούς τους κυρίως χορτοφάγους, αλλά διευκρίνισαν ότι καταναλώνουν λευκό κρέας και ψάρι. Μόλις το 4% δήλωσε ότι δεν καταναλώνει κανένα είδος κρέατος και ένας στους 40 δεν τρώει κανένα ζωικό προϊόν.

Άλλη έρευνα αποδεικνύει ότι το μητρικό γάλα, χάρη σε δύο οξέα που περιέχει, το αραχιδονικό (ΑΑ) και το εικοσιδυοεξενικό οξύ (DHA), βοηθά στην ανάπτυξη του εγκεφάλου και φαίνεται πως σχετίζεται με βελτιωμένη γνωστική ικανότητα. Μελέτη, που έγινε στη Δανία και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό JAMA της Αμερικανικής Ιατρικής Ένωσης, έδειξε ότι άτομα που στη βρεφική ηλικία είχαν θηλάσει για 9 μήνες, είχαν 6 μονάδες μεγαλύτερο δείκτη νοημοσύνης (IQ), σε σύγκριση με άτομα που είχαν θηλάσει για ένα μήνα!

Σήμερα, υπάρχουν βρεφικά γάλατα που περιέχουν τα δύο πολύτιμα οξέα. Μελέτη σε βρέφη, έδειξε ότι εκείνα που τρέφονταν με γάλα που περιείχε τα AA και DHA, είχαν δείκτη νοητικής ανάπτυξης 7 μονάδες υψηλότερο, σε σύγκριση με τα βρέφη που έπαιρναν γάλα που δεν περιείχε τα δύο οξέα. Ακόμη, έχει βρεθεί ότι τα βρέφη που λαμβάνουν γάλα με ΑΑ και DHA, έχουν μεγαλύτερη οπτική οξύτητα στη διάρκεια του 1ου χρόνου της ζωής τους.

Ποιες τροφές μάς κάνουν εξυπνότερους;

Οι τροφές δεν είναι μαγικά φίλτρα που μας μετατρέπουν σε κάτι που δεν είμαστε. Αν, για παράδειγμα, ακολουθούμε έναν τρόπο ζωής με άσχημες συνήθειες και κακή διατροφή και μόνο περιστασιακά καταναλώνουμε τροφές ευεργετικές για τον οργανισμό μας, προφανώς δεν μπορούμε να ελπίζουμε σε θαύματα.

Η εξυπνάδα και η νοημοσύνη έχουν σχέση με την πνευματική διαύγεια και το βαθμό συγκέντρωσης που μπορούμε να έχουμε, ώστε να επεξεργαζόμαστε τις πληροφορίες, αποδίδοντας αναλόγως.

Επιβαρύνοντας τον οργανισμό με «κακές» τροφές, αποσπάμε τον εγκέφαλο απ’ αυτά που θα θέλαμε να κάνει –δηλαδή παραγωγική σκέψη– και τον «καταδικάζουμε» να αφιερωθεί στην αφομοίωση της τροφής. Το σίγουρο είναι πως υπάρχουν τρόφιμα που «ντοπάρουν» το νευρικό μας σύστημα βοηθώντας να αποδίδουμε τα μέγιστα εκεί που χρειάζεται.

Τα «καύσιμα» για καλύτερη σκέψη

Όταν τρώμε, το φαγητό διασπάται σε γλυκόζη, ουσία που ενεργοποιεί το πάγκρεας για να εκκρίνει την ινσουλίνη. Η ινσουλίνη δεσμεύει τη γλυκόζη και τη διοχετεύει στα κύτταρα για την παραγωγή ενέργειας. Παράλληλα, τρία θρεπτικά συστατικά, οι βιταμίνες Β6, C και τα αμινοξέα μαζί με τη γλυκόζη, δουλεύουν στον εγκέφαλο για την παραγωγή της σεροτονίνης. Κάτι πολύ βασικό για να θυμόμαστε, είναι ότι το μοναδικό καύσιμο του εγκεφάλου είναι η γλυκόζη.

Ο εγκέφαλος, για να λειτουργεί σωστά και με διαύγεια, «καίει» γλυκόζη που παίρνει από τα φαγητά. Τροφές που έχουν δεχτεί μεγάλη επεξεργασία και έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, λίπος, αλάτι και συντηρητικά, καθώς και τα γλυκά, έχουν πολύ υψηλό γλυκαιμικό δείκτη και η μεγάλη τους κατανάλωση οδηγεί σε υπερπαραγωγή ινσουλίνης και σεροτονίνης. Η υπερφόρτωση, όμως, αποδεικνύεται «φούσκα» που ξεφουσκώνει γρήγορα, αισθανόμαστε χειρότερα από πριν και αναζητούμε κι άλλη ζάχαρη ώστε να επανέλθουμε. Φαύλος κύκλος, δηλαδή.

Ομοίως, η παρατεταμένη νηστεία οδηγεί σε χαμηλά επίπεδα γλυκόζης κι έτσι παρατηρείται έντονη νευρικότητα και δυσκολία συγκέντρωσης. Αυτός είναι κι ένας λόγος που το πρωινό είναι απολύτως απαραίτητο, γιατί, αν δεν «ταΐσουμε» τον εγκέφαλο, εκείνος υπολειτουργεί κι έτσι κοιμόμαστε όρθιοι στην κυριολεξία. Γι’ αυτό λοιπόν χρειαζόμαστε μια πηγή που να ικανοποιεί σταδιακά τις ανάγκες μας, να προσφέρει μικρές και σταθερές δόσεις γλυκόζης, ώστε να τις αξιοποιούμε όσο το δυνατόν καλύτερα.

Σεροτονίνη η σπουδαία

Η σεροτονίνη είναι ισχυρότατη ορμόνη, που καθορίζει ένα μεγάλο κομμάτι του εαυτού μας. Είναι το συστατικό που χαρίζει ψυχική ηρεμία, ισορροπία, ευχαρίστηση και πνευματική διαύγεια, ενώ βοηθά στη συγκέντρωση της σκέψης. Τα συναισθηματικά ανεβοκατεβάσματα, η κυκλοθυμία, η έλλειψη συγκέντρωσης που παρουσιάζουν, για παράδειγμα, οι καταθλιπτικοί, οφείλονται στα πολύ χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης στον οργανισμό τους, γι’ αυτό και το βασικό συστατικό των αντικαταθλιπτικών φαρμάκων είναι η σεροτονίνη.

Τροφές για το μυαλό

Υπάρχουν μέρες που απλά δεν είναι οι μέρες μας. Ατονία και κούραση, μεγάλη δόση άγχους και αδικαιολόγητη νευρικότητα μας μπλοκάρουν και δεν μπορούμε να σκεφτούμε καθαρά, συμπτώματα που οφείλονται κατά κύριο λόγο στην κακή διατροφή και την έλλειψη βιταμινών.

Τα καλά νέα είναι πως υπάρχουν τροφές που αντιστρέφουν τα δεδομένα και, αντί για χασμουρητά, κρίσεις πανικού και έλλειψη συγκέντρωσης, μπορούμε να καταφέρουμε ισορροπημένη ενεργητικότητα και πνευματική διαύγεια.

–Το σιτάρι και τα δημητριακά ολικής άλεσης όχι μόνο περιέχουν συστατικά που δίνουν ενέργεια, αλλά προμηθεύουν τις απαραίτητες ποσότητες γλυκόζης στο αίμα ώστε να διατηρείται η συγκέντρωση και η ετοιμότητα του εγκεφάλου. Ό,τι καλύτερο για πρωινό.

–Ο μαϊντανός είναι ισχυρό διατροφικό χαρτί. Περιέχει υψηλά επίπεδα βιταμινών Β12 και περισσότερη βιταμίνη C από όλα τα τρόφιμα.

–Το σέλινο, ο ηλιόσπορος, το ακατέργαστο ρύζι, το λάχανο λειτουργούν ως φυσικά ηρεμιστικά καταπολεμώντας το άγχος, ενώ ανεβάζουν και τη διάθεση ευνοώντας το νευρικό σύστημα.

Το top-10 των τροφών για υψηλότερο IQ:

Σύμφωνα με την κλινική Mayo, διάσημη για τη δίαιτά της, τα παρακάτω τρόφιμα είναι απαραίτητα για τη σωστή διατροφή.

Προσοχή, όμως: η αληθινή διατροφική ευφυΐα βρίσκεται στην ποικιλία.

1. Αμύγδαλα: Περιέχουν βιταμίνες Β2 και Ε, μαγνήσιο, σίδηρο και ασβέστιο. Πλούσια σε ωμέγα 3 και ωμέγα 9 που βοηθούν στη μείωση της κακής χοληστερίνης.

2. Μπρόκολο: Πλούσιο σε ασβέστιο, ποτάσιο και προβιταμίνη Ε. Σημαντικό στην πρόληψη συγκεκριμένων ειδών καρκίνου.

3. Μύρτιλλο: Βελτιώνει τη μνήμη και προλαμβάνει τις λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος.

4. Σπανάκι: Πλούσιο σε βιταμίνη Α και C. Ενισχύει το ανοσοποιητικό.

5. Φακές: Περιέχουν πρωτεΐνες, μαγνήσιο, σίδηρο και βιταμίνες Β1 και Β6.

6. Σπόροι σταριού: Περιέχουν βιταμίνη Β1, μαγνήσιο, φώσφορο και ψευδάργυρο.

7. Χυμός λαχανικών: Γιατί μας επιτρέπει να καταναλώσουμε 5 λαχανικά την ημέρα.

8. Τομάτα: Πλούσια σε βήτα καροτίνη, προλαμβάνει συγκεκριμένες μορφές καρκίνου.

9. Το μήλο: Ένα μήλο την ημέρα κατεβάζει τα επίπεδα κακής χοληστερίνης.

10. Ο σολομός: Ευεργετικός για την καρδιαγγειακή λειτουργεία λόγω των ωμέγα 3 που περιέχει.

Το κοινό των παραπάνω είναι ότι όλα αποτελούν εξαιρετικές πηγές βιταμίνης Β6 και C, καθώς και αμινοξέων, των τριών απολύτως απαραίτητων συστατικών για την παραγωγή σεροτονίνης.

Μύθοι και αλήθειες στο πιάτο

Ακούγονται κατά καιρούς θεωρίες, οι οποίες, αν και κρύβουν μια δόση αλήθειας, μεταφέρονται σαν «σπασμένο τηλέφωνο». Είναι εύκολο να πέσουμε στην παγίδα των μύθων αυτών, διαμορφώνοντας λανθασμένη εικόνα για τη λειτουργία του μυαλού μας.

-Να τρως σοκολάτα όταν γράφεις εξετάσεις. Είναι αλήθεια ότι η σοκολάτα έχει αντι-στρες ιδιότητες και είναι ιδιαίτερα πλούσια σε μαγνήσιο, γνωστό για τις κατευναστικές ιδιότητές του. Άλλο ένα πλεονέκτημά της είναι ότι περιέχει μια ουσία με «αντικαταθλιπτική» δράση, τη φαινυλεθυλαμίνη, καθώς και καφεΐνη, ουσίες που διεγείρουν την... ψυχή.

Εξάλλου, όταν απολαμβάνουμε τη γλύκα της, εκκρίνουμε και ενδορφίνες που από μόνες τους μας χαρίζουν αίσθημα ευφορίας και ευχαρίστησης. Όμως, η συνιστώμενη ποσότητα είναι 10 gr 3 - 4 φορές την εβδομάδα κι εδώ είναι η παγίδα. Συνηθίζουμε να καταναλώνουμε πολύ μεγαλύτερες ποσότητες, με αντιστρόφως ανάλογα αποτελέσματα.

Ένα μήλο την ημέρα... Στην Ελλάδα, μεταφράστηκε λανθασμένα η αγγλοσαξονική ρήση «ένα μίλι την ημέρα». Ένα μήλο την ημέρα, παρ’ όλα αυτά, ρυθμίζει την κυκλοφορία και την κακή χοληστερίνη. Επίσης, αποτελεί εξαιρετικό φυσικό καθαριστικό για τα δόντια, αν το τρώτε με τη φλούδα.

Το πρωί να τρως σαν βασιλιάς, το μεσημέρι σαν πρίγκιπας και το βράδυ σαν φτωχούλης, έλεγαν οι παλιοί. Μέσα σε μια φράση έκλεισαν όλα αυτά που οι επιστημονικές μελέτες και θεωρίες υποστηρίζουν, σήμερα, ότι πρέπει να κάνουμε.

Το φαγητό της μόδας: οι νέες διατροφικές συνήθειες

–Ωμοφαγία. Χαρακτηρίζεται ως η διατροφή του μέλλοντος. Ζωντανές ή ωμές τροφές είναι εκείνες που δεν έχουν μαγειρευτεί με κανέναν τρόπο (ούτε στον ατμό), ενώ παράγουν και οι ίδιες ζωή (όταν φυτευτούν). Είναι από τις πιο υγιεινές τροφές, καθώς είναι γεμάτες ένζυμα, ενεργούς βιταμίνες, μέταλλα και πρωτεΐνες. Όταν μαγειρεύονται, τα θρεπτικά συστατικά ελαχιστοποιούνται, ενώ όλα τα ένζυμα που κρύβουν τη δύναμη του φαγητού και βοηθούν στη διαδικασία της πέψης, καταστρέφονται. Ωμά φρούτα, λαχανικά, φύτρες και σπόροι περιέχουν αυτά τα ένζυμα, που μας προμηθεύουν με ενέργεια και ισορροπία του μεταβολισμού.

–Χορτοφαγία. Χορτοφάγος είναι εκείνος που συνειδητά έχει αποκλείσει από τη διατροφή του την κατανάλωση κρέατος και ζωικής προέλευσης τρόφιμα και τρώει μόνο φυτικές τροφές. Ενώ οι περισσότεροι χορτοφάγοι καταναλώνουν γαλακτοκομικά προϊόντα, η αυστηρή χορτοφαγία (veganism) είναι μια ιδιαίτερη μορφή χορτοφαγίας, που αποκλείει τα γαλακτοκομικά, τα αυγά, το μέλι και οποιαδήποτε άλλα τρόφιμα που περιέχουν αυτά ή άλλα ζωικά προϊόντα. Με τη χορτοφαγία το σώμα πλέον αποζητά πιο ισορροπημένα γεύματα και «δυσανασχετεί» με πρηξίματα και άλλες επιπτώσεις της κοινής διατροφής.

–Βιολογικά προϊόντα: Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται παγκοσμίως μια τάση επιστροφής του ανθρώπου στη φύση, με επίκεντρο τη μεταβολή στις διατροφικές του συνήθειες. Έτσι, όλο και περισσότεροι άνθρωποι στρέφονται στην αγορά προϊόντων βιολογικής καλλιέργειας. Επειδή τα βιολογικά προϊόντα σε όλα τα στάδια μέχρι την τελική παραγωγή τους, αναπτύχθηκαν και επεξεργάστηκαν με φυσικές μεθόδους χωρίς τη χρήση φυτοφαρμάκων, λιπασμάτων, ορμονών και ζιζανιοκτόνων, φτάνουν στον καταναλωτή χωρίς πρόσθετα και άλλες χημικές ουσίες στη σύνθεσή τους.

–Slow food. Το αντίπαλο δέος του καθεστώτος του fast food ιδρύθηκε στο Τορίνο το 1986 και πρόκειται για Μη Κερδοσκοπική Οργάνωση. Προσπαθεί να συνδυάσει την ηθική με την ευχαρίστηση ή, αλλιώς, να προωθήσει την οικολογική γαστρονομία, την ποικιλία των γεύσεων, τη βιοτεχνική παραγωγή τροφής, την παραγωγή μικρού μεγέθους, τις βιώσιμες προσεγγίσεις στο ψάρεμα και στην κτηνοτροφία. Με άλλα λόγια, είναι μια διατροφική ιδεολογία.

–Junk food/ fast food. Ο χειρότερος τρόπος διατροφής, γεγονός που δείχνει το ίδιο το όνομα (junk = σκουπίδια). Τροφές που έχουν δεχτεί μεγάλη επεξεργασία και έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, λίπος, αλάτι και συντηρητικά δεν προσφέρουν τίποτα στο σώμα πέρα από κενές θερμίδες, με μηδενικά θρεπτικά συστατικά. Έχει αποδειχτεί ότι μια διατροφή βασισμένη στα παραπάνω σχετίζεται με χαμηλή πνευματική ικανότητα, άγχος, έλλειψη συγκέντρωσης και προβληματική συμπεριφορά, όπως υπερκινητικότητα και επιθετικότητα.

Εμπλουτισμένα: τα hi tech τρόφιμα του μέλλοντος

Γάλα εμπλουτισμένο με ασβέστιο, δημητριακά με 8 βιταμίνες και σίδηρο, γαλακτοκομικά με προβιοτικά και άλλα πρόσθετα για τη βοήθεια της ανάπτυξης των παιδιών, ροφήματα ενέργειας, πολυβιταμινούχα, είναι μερικές από τις τροφές που κυκλοφορούν και ονομάζονται εμπλουτισμένες. Είναι ιδανικές έως και επιτακτικές για τις περιπτώσεις που δεν γίνεται επαρκής πρόσληψη των απαραίτητων συστατικών από τις απλές τροφές.

Ποικίλες μελέτες έχουν δείξει πως η έλλειψη σιδήρου κατά την παιδική ηλικία σχετίζεται με μακροχρόνιες ελλείψεις στη νοητική και κινητική λειτουργία και χαμηλή επίδοση και βαθμούς στο σχολείο. Η έλλειψη σιδήρου είναι πιο συχνή κατά τη διάρκεια των 2 πρώτων χρόνων, οπότε ο εγκέφαλος του παιδιού εξακολουθεί να αναπτύσσεται. Σοβαρή ή χρόνια έλλειψη σιδήρου μπορεί να έχει μη αναστρέψιμα αποτελέσματα στην ανάπτυξη του εγκεφάλου. Επομένως, οι ανάγκες για σίδηρο μπορούν να καλυφθούν με κατάλληλα εμπλουτισμένο γάλα.

Χρειάζεται, όμως, προσοχή. Υπάρχει γενικότερα η τάση προς την υπερβολή, θεωρώντας πως οι εμπλουτισμένες τροφές μόνο καλό μπορούν να κάνουν. Στην πραγματικότητα, η υπερδοσολογία έχει αντίθετα αποτελέσματα, π.χ. η μεγάλη ποσότητα σιδήρου στο αίμα μπορεί να προκαλέσει τοξικότητα. Για το λόγο αυτό προτιμάμε τα τρόφιμα αυτά όταν εξακριβώσουμε ότι τα έχουμε ανάγκη.

Σίγουρα η υπερκατανάλωση τροφίμων –είτε καλών είτε κακών– προκαλεί λειτουργίες ανεπιθύμητες και δυσάρεστες, από φουσκώματα και δυσπεψία έως και σωματικό και πνευματικό λήθαργο. Σε γενικές γραμμές, είναι καλό να δίνουμε στον εαυτό μας λίγο χρόνο έπειτα από κάθε γεύμα και να μην «πέφτουμε» κατευθείαν στη δουλειά, γιατί το πιθανότερο είναι να μην μπορέσουμε να συγκεντρώσουμε τη σκέψη μας. Πόσο μάλλον όταν ξεφεύγουμε και τρώμε παραπάνω. Τότε, το μόνο που θέλουμε, εκτός από σόδα, είναι να μείνουμε ακίνητοι για να χωνέψουμε. Δεν είναι και πολύ έξυπνο από μέρους μας αυτό, έτσι δεν είναι;

Πηγή: gonatural

Βότανα και Βιταµίνες ΠΡΟΣΟΧΗ με ΜΕΤΡΟ

Δια µέσου των αιώνων τα συµπληρώµατα βοτάνων και βιταµινών έχουν αποτρέψει, βελτιώσει και θεραπεύσει διάφορα προβλήµατα υγείας και ασθένειες. Αλλά η ανάµειξη, ο συνδυασµός και η υπερδοσολογία των φυσικών φαρµάκων µπορούν να βλάψουν την υγεία των οφθαλµών. Μελέτες έχουν δείξει ότι ένας αριθµός φυσικών συµπληρωµάτων µπορούν να προκαλέσουν σοβαρές και µερικές φορές µη αναστρέψιµές οφθαλµολογικές επιπλοκές σε ασθενείς που κάνουν κατάχρηση.  
Παραδείγματα αυτών των βοτάνων:
Η γλυκόριζα, για περισσότερα από 4.900 χρόνια, χρησιµοποιείται συχνότατα στα κινέζικα φάρµακα ως αντιφλεγµονώδες για πονόλαιµο, αποστήµατα και δερµατίτιδες. Επίσης, χρησιµοποιείται στην Ευρώπη για το συνάχι από λοιµώξεις του άνω αναπνευστικού και γαστρίτιδες. Αλλά εάν πάρει κανείς πάνω από 50 γραµµάρια ηµερησίως, η γλυκόριζα γίνεται τοξική.

Το αφρικανικό βότανο yohimbe είναι ένα επιλεκτικός ανταγωνιστής alpha-2 που φαίνεται να πολεµά την ανδρική ανικανότητα. Αυξάνει την ροή του αίµατος και την διέγερση του νεύρου. Δυστυχώς η υπερδοσολογία αυτού του βοτάνου µπορεί να προκαλέσει σοβαρές οφθαλµολογικές επιπλοκές και άλλα σοβαρά προβλήµατα υγείας.

Το απόσταγµα του ginkgo είναι ένα πολύ ισχυρό αντιοξυδωτικό για τον αµφιβληστροειδή και τον εγκέφαλο. Μελέτες αναφέρουν ότι αυξάνει την κυκλοφορία στοναµφιβληστροειδή και στον εγκέφαλο κατά 30%. Αλλά όταν συνδυάζεται µε ασπιρίνη σε ορισµένες περιπτώσεις µπορεί να αυξηθούν οι οφθαλµολογικές επιπλοκές.

Το χαµοµήλι µε τις χαλαρωτικές ιδιότητές του χρησιµοποιείται εδώ και 2.000 χρόνια για να ανακουφίζει προβλήµατα του στοµάχου, για προστασία ενάντια στο έλκος, ενάντια της γρίππης και για ήπιους µυικούς σπασµούς. Άτοµα αλλεργικά στην αµβροσία, την µαργαρίτα και τα χρυσάνθεµα µπορεί να εκδηλώσουν αλλεργική αντίδραση στο χαµοµήλι.

Το καγιέν έχει αντιοξειδωτικές βιταµίνες Α και C µαζί µε αλκαλοειδή καψικίνη. Είναι ευρέως γνωστό ως διεγερτικό και ερεθιστικό που όταν τρίβεται πάνω στο δέρµα, αυξάνει την κυκλοφορία του αίµατος και δηµιουργεί µια αίσθηση ζέστης ή καψίµατος. Χρησιµοποιείται σε διάφορα οφθαλµολογικά παρασκευάσµατα µε βότανα για βλεφαρίτιδα και επιπεφυκίτιδα. Ωστόσο, επειδή προκαλεί ερεθισµό, µπορεί να χειροτερέψει τα συµπτώµατα του ερεθισµού του επιπεφυκότα. Έχουν αναφερθεί αρκετές περιπτώσεις έλκους κερατοειδή όταν χρησιµοποιήθηκε σε µεγάλη ποσότητα. Το παρασκεύασµα του βοτάνου µπορεί κυριολεκτικά να δηµιουργήσει τρύπα στον κερατοειδή δηµιουργώντας έλκος.

 Η ευφορβία είναι ένα καθάρσιο που περιέχει καρκινογόνες ουσίες και ουσίες που προκαλούν ερεθισµό. Ένα πρόσφατο άρθρο αναφέρει ότι τυχαία ένας ασθενής έβαλε στο µάτι του, µετά από έγκαυµα, φύλλα ευφορβίας και ανέπτυξε σοβαρής µορφής κερατίτιδα που απαιτούσε λήψη στεροειδών σταγόνων για αρκετές εβδοµάδες για την εξάλειψη των συµπτωµάτων. Δεν υπάρχουν αναφορές για την σύνδεση κερατίτιδας-εσωτερικής εισαγωγής ευφορβίας, αλλά η εξωτερική χρήση δεν συνίσταται.

Η κιτράλη είναι το κύριο, ρευστό συστατικό του βοτάνου lemon balm και του may chang.Χρησιµοποιείται ευρεύως στα κινέζικα φάρµακα και αντενδεικνυται για ασθενείς µε γλαύκωµα. Μελέτες σε πιθήκους έχουν δείξει ότι παίρνοντας µικρές δόσεις των 2-5 mcg αυξάνει την ενδοφθάλµια πίεση. Δεν υπάρχει σχετική εµπειρία αν η κιτράλη έχει ή όχι επίπτωση στους ανθρώπους.  

Αρσενική φτέρη χρησιµοποιείται στην Ευρώπη για την θεραπεία του κειστοειδούς σκώληκα αλλά δεν υπάρχει έγκριση για την χρήση του στις ΗΠΑ. Είναι εξαιρετικά δηλητηριώδης όταν λαµβάνεται από το στόµα. Στην Ευρώπη έχουν αναφερθεί περιπτώσεις οπτικής νευρίτιδας και τύφλωσης από την χρήση αυτού του βοτάνου. Συχνές επιπτώσεις είναι : πονοκέφαλοι, τρέµουλο, ναυτία και τάση εµετού, σπασµοί, καρδιακή και αναπνευστική ανεπάρκεια και θάνατος. Δεν υπάρχουν µελέτες που προσδιορίζουν σύνδεση µεταξύ της υπερβολικής λήψης καρότου και καταρράκτη, αλλά είναι πιθανή η ανάπτυξή του αν καταναλωθεί σε µεγάλες ποσότητες.

Τα καρότα περιέχουν ουσίες που γίνονται τοξικοί παράγοντες όταν εκθέτονται στην υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου. Αφού οι ακτίνες UV προκαλούν καταρράκτη υπάρχει µια θεωρητική ανησυχία ότι αυτές οι ουσίες που θα δημιουργηθούν απο την έκθεση στον ήλιο ίσως αυξάνουν τον κίνδυνο για ανάπτυξη καταρράκτη. Σύµφωνα µε µια µελέτη ένας ασθενής µε καρκίνο του προστάτη ανέπτυξε έναν άτυπο φαιό (καφέ) καταρράκτη µετά από 3µηνη κατανάλωση ενός παρασκευάσµατος από οξυαγκαθιά, χρυσάνθεµο, γεντιανή, φλούδα σταφυλιού, σπόροσέλινου και πολλών άλλων βοτάνων.

Οι µεγάλες δόσεις καροτίνης Β µπορεί να προκαλέσουν υπερκαροτοαναιµία, µια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από περιφερειακό χρωµατισµό των δακτυλίων του κερατοειδή ή κιτρινο πορτοκαλί απόθεση περιφερειακά του κερατοειδή. Ουσιαστικά 10,000 IUs καροτίνης Β ηµερησίως είναι αρκετή ποσότητα που µπορεί να λάβει κάποιος. Σε καµµία περίπτωση η δόση δεν πρέπει να ξεπερνά τα 15,000 IUs.

 H canthaxanthine είναι συστατικό µαυρίσµατος. Μπορεί κάποιος να τη λάβει από το στόµα ή να την «απλώσει» στην επιδερµίδα. Υπερβολικές δόσεις µπορούν να προκαλέσουν αµφιβληστροειδοπάθεια, που χαρακτηρίζεται από κρυσταλλικά ιζήµατα στον αµφιβληστροειδή και απώλεια οπτικής οξύτητας. Βρίσκεται κυρίως στον σολωµό (το συστατικό που «κοκκινίζει» το κρέας του σολωµού) καθώς και σε άλλα ψάρια που ζούν σε παγωµένα νερά. Η υπερβολική κατανάλωση ψαριών ιχθυοτροφείου οδηγεί στην εµφάνιση τοξικότητας. Στα πτηνοτροφεία προσθέτουν canthaxanthine για να σκουρύνουν τον κρόκο του αυγού. Η συνιστώσα ηµερήσια δοσολογία είναι .003mg/Kg. Το σελήνιο είναι µέταλλο που έχει αντιοξυδωτικές ιδιότητες. Είναι ουσιαστικός παράγοντας για υπεροξειδάση, που είναι ένα από τα µεγαλύτερα συστήµατα ενζύµων που ευθύνονται για την αντιοξειδωση των τοξινών του περιβάλλοντος. Η συνιστώσα ποσότητα σεληνίου είναι 200-400mcg ηµερησίως. Μεγαλύτερη δόση είναι καταστροφική για τα µάτια. Πολλοί άνθρωποι κάνουν χρήση µεγάλων ποσοτήτων βοτάνων, βιταµινών και άλλων φυσικών συµπληρωµάτων χωρίς να συµβουλευτούν τους γιατρούς τους. Ο οφθαλµίατρος πρέπει να γνωρίζει λεπτοµερώς το ιστορικό των ασθενών του : τις βιταµίνες, βότανα και λοιπά φυσικά συµπληρώµατα και την δοσολογία. Αν υπάρχει υποψία για πιθανή οφθαλµολογική τοξικότητα πρέπει ο ασθενής να ενηµερωθεί, να αλλάξει δοσολογία ή να µην ξαναπάρει συµπληρώµατα. Ενηµερώστε λοιπόν τον γιατρό σας και τον οφθαλµίατρό σας για κάθε τέτοια χρήση. Ο οφθαλµίατρος χρειάζεται να επιµορφώνεται για την ασφάλεια των θεραπειών µε φυσικά συµπληρώµατα και τις επιπλοκές που µπορεί να δηµιουργηθούν, γιατί όλο και περισσότεροι ασθενείς τα χρησιµοποιούν.  

Στα επόµενα χρόνια θα υπάρξει αύξηση των κρουσµάτων τοξικότητας καθώς οι άνθρωποι συνεχίζουν να χρησιµοποιούν φυσικά και μη συµπληρώµατα με υπερβολικό τρόπο. Ενδεχοµένως νέα σύνδροµα µπορεί να αναπτυχθούν στα προσεχή χρόνια καθώς όλο και περισσότεροι χρησιµοποιούν αυτά τα προϊόντα με υπερβολή, δεν είναι βλαβερό το ότι παίρνουμε κάποια προσεγμένα βότανα αλλά αυτά τα βότανα να μην τα πέρνουμαι περισσότερο απο 1-2 μήνες συνεχόμενα και όχι περισσότερα απο 2-3 ποτήρια την μέρα, ο οργανισμός μας χρειάζεται και εναλλακτικά βότανα που αν τα παίρνουμε για λόγους διατήρησης της υγείας μας θα μας βοηθήσουν, χωρίς να μας βγάζουν άλλα προβλήματα υγείας, δεν πρέπει όμως να περιμένουμε απο κάποια βότανα να μας κάνουν εντελώς καλά αν και εμείς προσωπικά δεν κάνουμε προσπάθειες για καλυτέρευση της διατροφής μας και της υγιεινής καθαριότητας που πρέπει να διατηρείται γύρω από αυτήν.  


ΠΑΝ ΜΕΤΡΟΝ ΑΡΙΣΤΟΝ

 
για περισσότερα βλέπετε:
Μεσογειακή Διατροφή  
Το σπίτι μας και η υγιεινή 
Συμβουλές για να βελτιώσουμε τη διατροφή μας.

Δρ.Κανελλοπουλος Χειρουργος-Οφθαλµιατρος , Αναπληρωτής καθηγητής Μεταµοσχεύσεων κερατοειδούς και Διαθλαστικής χειρουργικής στο Παν/µιο της Νέας Υόρκης.
Διευκρινήσεις και διορθώσεις οι κατασκευαστές της ιστοσελίδας μας.

ΡΕΥΜΑΤΟΠΑΘΕΙΕΣ - ΥΓΙΕΙΝΗ ΣΤΑΣΗ ΖΩΗΣ ΜΕΣΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

Η σωστή και ισορροπημένη διατροφή αποτελεί μέρος της πρόληψης και θεραπείας των ρευματοπαθειών. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να ακολουθούνται ανορθόδοξες δίαιτες (χημικές, μονοφαγίες, με βάση τον τύπο του αίματος, κ.ά). Ο κλινικός διαιτολόγος είναι το κατάλληλο άτομο για την κατάρτιση του εξειδικευμένου διαιτολογίου του ασθενή με ρευματοπάθεια με βάση τις ειδικές του ανάγκες μετά από τις συστάσεις του ρευματολόγου. Οι βασικές αρχές της διατροφής που πρέπει να ακολουθούνται έχουν ως εξής : 1. Η απώλεια βάρους, όπου υπάρχει πρόβλημα παχυσαρκίας, είναι απαραίτητη. Η διατήρηση του σωματικού βάρους, όσο πιο κοντά στο ιδανικό βάρος, ανάλογα με την ηλικία και το φύλο, βοηθά στην καλύτερη αντιμετώπιση των ρευματοπαθειών. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με ισορροπημένη, υποθερμιδική εξατομικευμένη διατροφή σε συνδιασμό με άσκηση (π.χ κολύμπι) όπου επιτρέπεται. 2. Σε περιπτώσεις που ο ασθενής είναι λιποβαρής (δηλαδή έχει βάρος χαμηλότερο του φυσιολογικού με βάση το ύψος του) ή έχει πρωτεινική ενεργειακή υποθρεψία, τότε η διατροφή του πρέπει να είναι υπερθερμιδική και ψηλή σε πρωτείνη. Εάν υπάρχει πρόβλημα δυσφαγίας(κατάποσης ή/και μάσησης) τότε πρέπει να ακολουθείται μαλακή ή αλεσμένη διατροφή, ανάλογα με την περίπτωση. 3. Όπου χρειάζεται (π.χ όταν ο ασθενής λαμβάνει κορτιζόνη), η διατροφή πρέπει να είναι ανάλατη για την αποφυγή της κατακράτησης υγρών. - Δεν πρέπει να προστίθεται αλάτι στο ήδη μαγειρεμένο φαγητό αλλά μόνο ελάχιστο κατά τη διάρκεια του μαγειρέματος και να μην χρησιμοποιείται ανθρακική σόδα. - Να αποφεύγεται το αλάτι με άρωμα/γεύση π.χ αλάτι με σκόρδο καθώς και όλα τα υποκατάστατα αλατιού π.χ Losalt, Selora.. - Να αποφεύγονται : τα κονσερβοποιημένα, τα παστά και τα καπνιστά κρέατα και ψάρια π.χ τσαμαρέλα, ρέγγα, αντζούγιες, αλατισμένες σαρδέλλες, τα λουκάνικα, τα αλλαντικά (μπέικον, λούντζα, χαμ, σαλάμι), τόνο/σαρδελλάκια σε νερό, το κεφαλοτύρι, την αλατισμένη αναρή, το αλατισμένο χαλλούμι, τους ζωμούς κότας και λαχανικών, το ketsup, τη μαγιονέζα, τις αλατισμένες ελιές, τους αλατισμένους ξηρούς καρπούς, τα μπισκότα τυριού, τα πατατάκια, τα γαριδάκια, τα bake rolls. - Να χρησιμοποιούνται αρωματικά φυτά, μπαχαρικά και φυσικός χυμός λεμονιού για να δίνεται γεύση και άρωμα στο φαγητό. 1. Διατροφή πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες : βιτ. Ε, βιτ. Γ, σελίνιο. Τροφές πλούσιες σε βιτ. Ε: ελαιόλαδο, καλαμποκέλαιο, φυστικοβούτυρο, αμύγδαλα, σπανάχι.. Τροφές πλούσιες σε βιτ. Γ : εσπεριδοειδή, ακτινίδιο, κουάφα, ντομάτα, πιπεριά, πατάτα, μπρόκολο, σπανάχι.. Τροφές πλούσιες σε σελίνιο : Πρωτεινούχες τροφές, ολοσίταρο ψωμί, δημητριακά και σπόροι.. 2. Διατροφή πλούσια σε απαραίτητα λιπαρά οξέα : ω-3 και ω-6. Τροφές πλούσιες σε ω-3 λιπαρά οξέα : Λιπαρά ψάρια π.χ τσιπούρα, φαγκρί, ρόσσι, ξιφίας, σολωμός, λιναρόσποροι, λινέλαιο.. Τροφές πλούσιες σε ω-6 λιπαρά οξέα : Ξηροί καρποί, σπόροι, έλαια, λιναρόσποροι, λινέλαιο.. 3. Διατροφή πλούσια σε ασβέστιο και βιταμίνη Δ. Τροφές πλούσιες σε ασβέστιο : κυρίως το γάλα (ημι-άπαχο ή άπαχο) και τα γαλακτοκομικά προιόντα, κατά προτίμηση με χαμηλά λιπαρά), ψάρι μικρό με το κόκκαλο.. Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη Δ : σαρδελλάκια ( σε λάδι, καλά στραγγισμένο), συκώτι, αυγό, μουρουνέλαιο, γάλα ημι-άπαχο.. 4. Διατροφή πλούσια σε ψευδάργυρο, σίδηρο, μαγνήσιο, φυλλικό οξύ και βιταμίνη Β12. Τροφές πλούσιες σε ψευδάργυρο : Πρωτεινούχες τροφές, σπόροι κολοκύθας και ηλιοτροπίου, σόγια.. Τροφές πλούσιες σε σίδηρο : συκώτι (σπάνια όμως), φακές, φασόλια, σπανάχι, κρόκος αυγού, παστά φρούτα, δημητριακά προγεύματος εμπλουτισμένα με σίδηρο.. Τροφές πλούσιες σε μαγνήσιο : Πρωτεινούχες τροφές (πουλερικά, κρέας, ψάρι, αυγά, γαλακτοκομικά), φυστικοβούτυρο, ψωμί ολικής αλέσεως, μπανάνα, μπρόκολο, οφτή πατάτα.. Τροφές πλούσιες σε φυλλικό οξύ : πράσινα φυλλώδη λαχανικά π.χ μπρόκολο, μαρούλι, κραμπί, λαχανάκια Βρυξελλών, σπανάχι), αβοκάτο, όσπρια.. Τροφές πλούσιες σε βιτ. Β12 : συκώτι, ψάρι, κοτόπουλο.. Το μυστικό ενός ισορροπημένου/ισοζυγισμένου διαιτολογίου για την κάλυψη όλων των θρεπτικών συστατικών που χρειάζεται ο οργανισμός είναι η ποικιλία τροφών και ο σωστός συνδιασμός των διαφόρων ομάδων τροφών. Αξίζει μία προσπάθεια για την καλύτερη ποιότητα στη ζωή σας! Θάλεια Αβραάμ, SRD Κλινική Διαιτολόγος και Χημικός Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας

Μια διατροφή πλούσια σε λιπαρά είναι μια σωστή διατροφή;

Μια διατροφή πλούσια σε λιπαρά είναι μια σωστή διατροφή; Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση είναι ότι πρέπει να επιλέγουμε τα λιπαρά που προσλαμβάνουμε και όχι να προσπαθούμε να τα μειώσουμε. Η επιστημονική κοινότητα μάλιστα, υποστηρίζει ότι τα λιπαρά έχουν ιδιαίτερη σημασία για τη σωστή ανάπτυξη του οργανισμού, καθώς είναι βασική πηγή ενέργειας. Επιπρόσθετα είναι απαραίτητες για την απορρόφηση των λιποδιαλυτών βιταμινών Α, D, Ε. Η βιταμίνη Α είναι απαραίτητη για την καλή όραση, την υγεία του δέρματος και το ανοσοποιητικό σύστημα. Η βιταμίνη D είναι απαραίτητη για γερά κόκαλα και δόντια και η βιταμίνη Ε για την αντιοξειδωτική προστασία του δέρματος και των κυτταρικών μεμβρανών.

Αρκεί βέβαια να μπορούμε να διακρίνουμε τα «καλά» από τα «κακά» λιπαρά και να μάθουμε και εμείς, αλλά και τα παιδιά μας, να προτιμούμε τα πρώτα και να αποφεύγουμε τα δεύτερα. Τα λιπαρά που πρέπει να περιορίσουμε είναι τα κορεσμένα, τα οποία βρίσκονται σε μεγαλύτερο ποσοστό σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης όπως για παράδειγμα το βούτυρο, αλλά και σε παρασκευάσματα που περιέχουν ζωικά λιπαρά. Κι αυτό γιατί αυξάνουν την «κακή» LDL-χοληστερίνη, κύριο παράγοντα κινδύνου για καρδιοπάθειες.

Τα «καλά» λιπαρά είναι τα μονοακόρεστα, που υπάρχουν κυρίως στο ελαιόλαδο, και τα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, πλούσιες στα οποία είναι τα λιπαρά ψάρια, τα θαλασσινά, το λινέλαιο, το σογιέλαιο, οι ξηροί καρποί και οι μαργαρίνες. Τα λιπαρά αυτά τα χρησιμοποιεί ο οργανισμός για τη δομή των κυτταρικών μεμβρανών του, ενώ συνθέτει από αυτά άλλες ενώσεις που βοηθούν στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και της φυσιολογικής πήξης του αίματος, στη μείωση της «κακής» χοληστερόλης (LDL-χοληστερόλη) και των τριγλυκεριδίων και στην ομαλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.

Στα πολυακόρεστα λιπαρά συγκαταλέγονται και τα ω-3 και ω-6, κάποια από τα οποία λέγονται και «απαραίτητα», καθώς ο οργανισμός δεν μπορεί να τα συνθέσει μόνος του και τα προσλαμβάνει μόνο μέσω της διατροφής.

Πρέπει να έχουμε πάντα υπόψη μας ότι μια υπολιπιδαιμική διατροφή δεν μπορεί να ακολουθηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, που σημαίνει ότι δεν μπορεί να εφαρμοστεί ως μοντέλο διατροφής. Αντιθέτως, θα πρέπει να υιοθετήσουμε έναν ισορροπημένο τρόπο διατροφής και να μην παραλείπουμε ένα δυνατό πρωινό, πλούσιο θρεπτικά, που μπορεί να περιλαμβάνει 1 ποτήρι γάλα light με 2 φέτες ψωμί πολύσπορο με μαργαρίνη και μέλι ή 1 ποτήρι φυσικό χυμό με ένα τοστ [ψωμί ολικής, τυρί light, γαλοπούλα βραστή, μαργαρίνη].

Γράφει ο Παπαχρήστος Παρασκευάς, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Πτυχιούχος Α.ΤΕ.Ι.Θ., M.Sc. στη Διασφάλιση Ποιότητας – Πανεπιστήμιο Paisley, Σκωτία, μέλος της ομάδας ITC του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Συλλόγων Διαιτολόγων

Αυγό: Εγγύηση στην διατροφή μας!

Ως αυγά χαρακτηρίζονται τα ακέραια αυγά ορνίθων, τα οποία είναι κατάλληλα για κατανάλωση και για βιομηχανική παραγωγή προϊόντων προοριζομένων για τη διατροφή του ανθρώπου. Χρησιμοποιoύνται είτε όπως έχουν, βραστά ή τηγανητά, είτε σε μορφή σκόνης, μετά από ανασύσταση. Ευρύτατη είναι η χρήση τους στη μαγειρική και ζαχαροπλαστική, λόγω των πυκνωτικών, γαλακτωματοποιητικών και αφριστικών ιδιοτήτων τους.
Ανατομικά, από έξω προς τα μέσα, το αυγό αποτελείται από: το κηρώδες επίστρωμα, το κέλυφος (τσόφλι), την κελυφική μεμβράνη, το ασπράδι (λεύκωμα αυγού, Ωολεύκωμα), τις χάλαζες, τον κρόκο (λέκιθος, κροκάδι), το βλαστόδισκο.
Το κέλυφος αποτελείται από: ανόργανες ουσίες 94,5%, νερό 1,5%, κολλαγόνο (οργανική ουσία) 4%, περιέχει επίσης λεκιθίνη, χοληστερόλη και ένζυμα.
Το χρώμα του κελύφους μπορεί να ποικίλει από άσπρο έως καφέ ανάλογα με το είδος της κότας. Το κέλυφος είναι πορώδες, οπότε διαπερατό από τον αέρα, ατμούς, διοξείδιο του άνθρακα, μικροβίων και οσμών.
Το ασπράδι (λεύκωμα) σχηματίζει στους δύο πόλους του αυγού, ίνες από παχύτερη μάζα, τις χάλαζες για να συγκρατεί τον κρόκο στον κέντρο του αυγού. Η σύνθεση του είναι: νερό 85-90%, πρωτεΐνες (αλβουμίνες) 12%, λίπος 0,25%, τέφρα 0,6%, υδατάνθρακες (κυρίως λακτόζη) 0,7%, μικρές ποσότητες λεκιθίνης, χοληστερόλης, βιταμινών Β και ενζύμων.
Ο κρόκος είναι σχεδόν σφαιρικός και περιβάλλεται από στρώμα λευκής λεκίθου (μεμβράνης) το οποίο εκτείνεται μέχρι το κέντρο του και σχηματίζει λευκό πυρήνα. Έχει μεγάλη θρεπτική αξία. Τα συστατικά του κρόκου είναι: νερό 45-51%, πρωτεΐνες 16-17%, λίπος 31-36%, τέφρα 1,3%, υδατάνθρακες, 1,1-2%.
Ο κρόκος είναι περίπου 16 γρ. και περιέχει μεγάλη ποσότητα λευκώματος (16,3 γρ.%) ανώτερης βιολογικής αξίας και επιπλέον σίδηρο, φώσφορο, ασβέστιο, θείο, βιταμίνες (A, B, B2, B12, D).

Το αυγό είναι εύπεπτο όταν ο κρόκος είναι ακόμη ρευστός (μελάτο). Ενώ είναι δύσπεπτο όταν είναι ωμό η πολύ σφιχτό ή όταν είναι τηγανητό.
Θρεπτική αξία αυγών και η ευεργετική τους δράση:
Το αυγό μαζί με το γάλα αποτελούν τις μόνες πλήρεις φυσικές τροφές, δηλαδή περιέχουν όλα τα απαραίτητα συστατικά για μια πλήρη και ισορροπημένη δίαιτα.
Ένα αυγό μεγάλου μεγέθους περιέχει κατά μέσο όρο 70 θερμίδες, 6 γραμμάρια πρωτεΐνης και 5 γραμμάρια λίπους.
Η βιολογική αξία των πρωτεϊνών των αυγών, είναι μεγαλύτερη από αυτήν του γάλατος, του κρέατος, των φασολιών και του σολομού και χρησιμοποιείται ως πρότυπο για την αξιολόγηση της ποιότητας των πρωτεϊνών άλλων τροφίμων.
Το ασπράδι του αυγού αποτελείται κατά 45% από πρωτεΐνες ανώτερες όλων των άλλων φυσικών τροφών, καθόσον περιέχουν όλα τα απαραίτητα αμινοξέα για τον οργανισμό μας. Ένα αυγό μέσου βάρους καλύπτει το 12% των ημερήσιων αναγκών σε πρωτεΐνες ενός άνδρα και το 14% μιας γυναίκας.
Από τα 5 γραμμάρια λίπους που περιέχει ένα αυγό μεγάλου μεγέθους, μόνο το 1,5 γραμμάριο είναι κορεσμένο λίπος. Η χοληστερόλη ανέρχεται σε 190 γραμμάρια. Το 56% των θερμίδων ενός αυγού προέρχεται από τις λιπαρές του ουσίες.
Η περιεκτικότητα σε λίπος των αυγών είναι πολύ κοντά στις οδηγίες για το περιεχόμενο της διατροφής σε λίπη δηλαδή 1/3 κορεσμένα, 1/3 μονοακόρεστα και 1/3 πολυακόρεστα λίπη.
Τα αυγά είναι πλούσια σε μέταλλα και βιταμίνες όπως: ασβέστιο, φώσφορο, σίδηρο, νάτριο, κάλιο, βιταμίνη Α, νιασίνη, βιοτίνη, βιταμίνη Β12, ριβοφλαβίνη (βιταμίνη Β2), παντοθενικό οξύ (βιταμίνη Β5), φολικό οξύ (βιταμίνη Β9) κ.α.
Το αυγό περιέχει επίσης αντιοξειδωτικά όπως ακριβώς τα φρούτα και τα λαχανικά (π.χ. σελήνιο). Τα αντιοξειδωτικά προστατεύουν το σώμα από τις ανεπιθύμητες βλάβες που προκαλούνται κατά τη διαδικασία μεταβολισμού του οξυγόνου και είναι σημαντικά στην προστασία έναντι των καρδιακών παθήσεων και του καρκίνου. Τα ισχυρά καροτενοειδή (λουτεΐνη και ζεαξανθίνη) που βρίσκονται στη λέκιθο του αβγού παρέχουν προστασία στη φωτοευαίσθητη ρητίνη. Έρευνες έδειξαν ότι περιέχοντας αυτά τα καροτενοειδή στη διατροφή μας είναι δυνατόν να αποφευχθεί η μείωση της όρασης λόγω γήρατος.
Η χολίνη βρίσκεται κυρίως στα αυγά. Έρευνες έδειξαν ότι αν υπάρχει έλλειψη χολίνης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, δεν έχουμε κανονική ανάπτυξη του εγκεφάλου του εμβρύου, με συνέπεια τα βρέφη να γεννιούνται είτε με ατελή μνήμη είτε με μειωμένη ικανότητα μνήμης, χαρακτηριστικό που θα τα συνοδεύει για ολόκληρη τη ζωή τους. Η χορήγηση αυξημένων επιπέδων χολίνης στο έμβρυο έχει αποδειχθεί ότι οδηγεί σε ικανότητα μνήμης άνω του μέσου όρου.
Η χοληστερίνη του αυγού
Τα τελευταία χρόνια το αυγό είναι κάπως παρεξηγημένη τροφή ως προς τη χοληστερίνη που περιέχει διότι η υψηλή περιεκτικότητα του αυγού σε λεκιθίνη (λιπίδιο που θεωρείται χοληστερινοπροστατευτικό) λειτουργεί ως αντίβαρο, με αποτέλεσμα η συμβολή του αυγού στην αύξηση της χοληστερίνης να είναι μικρή. Εξ’ άλλου το αυγό περιέχει "καλή" (HDL) χοληστερίνη. Αντίθετα, οι περισσότερες τροφές ζωικής προέλευσης περιέχουν κυρίως "κακή" (LDL) χοληστερόλη.
Το 80% της χοληστερόλης αίματος προέρχεται από τη χοληστερόλη που συντίθεται στο συκώτι. Μόνο 20% της χοληστερόλης προέρχεται από τη διατροφή. Η αύξηση της χοληστερόλης αίματος που αντιστοιχεί στη διατροφή, οφείλεται κυρίως στην αύξηση της συνολικής πρόσληψης λιπαρών ουσιών περισσότερο παρά από την αύξηση πρόσληψης χοληστερόλης από διάφορα τρόφιμα.
Το Αμερικανικό Καρδιολογικό Ινστιτούτο και άλλοι αμερικανοί φορείς δηλώνουν ότι είναι απόλυτα ασφαλές να τρώμε ένα αυγό κάθε μέρα, ενώ παραπλήσιες είναι οι απόψεις του Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιολογίας.
Κριτήρια αγοράς- συντήρησης αυγών και προσοχή σε σχετικούς κινδύνους.
Προτιμούνται τα συσκευασμένα αυγά, που φέρουν στη συσκευασία τους την ημερομηνία ωοτοκίας. Θεωρείται ότι διατηρούν τη φρεσκάδα τους μέχρι και 27 ημέρες. Φυσικά αυτό δεν ισχύει σε κλίματα σαν της χώρας μας, έτσι είναι σκόπιμο να αγοράζονται συσκευασμένα αυγά πρόσφατης ωοτοκίας. Τα αυγά, αφού αγορασθούν, τοποθετούνται στο ψυγείο.
Τα αυγά που αγοράζεται να είναι όσο το δυνατόν νωπότατα και καθαρά και να βράζονται επαρκώς όταν προορίζονται για παιδιά, ηλικιωμένους, εγκύους και άτομα που βρίσκονται σε ανάρρωση για να αποφθεχτεί η τυχόν σαλμονέλωση.
Τα άτομα τα οποία είναι αλλεργικά στο αυγό και όσοι όμως πάσχουν από χολολιθίαση δεν πρέπει να το καταναλώνουν καθώς η πρόσληψή του μπορεί να προκαλέσει διάφορες παρενέργειες.
Φοντόρ Χριστίνα, Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Χαροκοπείου Πανεπιστημίου - Κούτσικας Κωνσταντίνος, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Πτυχιούχος Α.ΤΕ.Ι.Θ. , M.Sc στην Κλινική Διατροφή

Σοκολάτα. Πάντα στο επίκεντρο της γεύσης μας.

Οι επιδράσεις της σοκολάτας στην υγεία μας και ιδιαίτερα στην καρδία και στο κυκλοφορικό σύστημα, αποτελούν ένα ενδιαφέρον, επίκαιρο αλλά και επίμαχο θέμα.

Η σοκολάτα μπορεί να έχει θετικές επιδράσεις στο καρδιαγγειακό σύστημα λόγω του ότι είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες όπως για παράδειγμα οι φλαβονοειδείς ενώσεις.

Όμως είναι επίσης δυνατόν να επηρεάζει αρνητικά τον οργανισμό μας εξαιτίας του ότι περιέχει ζάχαρο και λιπίδια των οποίων η υπερβολική κατανάλωση οδηγεί σε πολλά κακά όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης και η αρτηριοσκλήρυνση.

Βέβαια είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι υπάρχουν πολλών ειδών σοκολάτας με διαφορετικό περιεχόμενο σε κακάο, ζάχαρο, γάλα και άλλες λιπαρές ουσίες.

Η μαύρη σοκολάτα με ψηλό περιεχόμενο σε κακάο περιέχει συνήθως πολύ λιγότερο ζάχαρο και λιπαρές ουσίες γαλακτοκομικής προέλευσης από ότι η άσπρη σοκολάτα.

Ελβετοί ερευνητές προσπάθησαν πρόσφατα να διερευνήσουν τις επιδράσεις στην υγεία των δύο βασικών ειδών σοκολάτας σε μια ειδική ομάδα ανθρώπων, τους καπνιστές, οι οποίοι κινδυνεύουν πολύ περισσότερο από καρδιαγγειακά προβλήματα.

Σε 20 άνδρες καπνιστές έδωσαν για κατανάλωση 40 γραμμάρια μαύρης σοκολάτας που είχε 74% περιεχόμενο σε κακάο. Για την ημέρα που προηγήθηκε της έναρξης της έρευνας, οι συμμετέχοντες δεν έπρεπε να είχαν φάει κάτι το οποίο ήταν πλούσιο σε αντιοξειδωτικές ουσίες (κρεμμύδια, ντομάτες, μήλα, λαχανάκια Βρυξελλών, καρότα) ή άλλα προϊόντα που περιείχαν κακάο.

Μετά την κατανάλωση της μαύρης σοκολάτας, μετρήθηκαν στο αίμα των καπνιστών, οι αντιοξειδωτικές ουσίες και συγκρίθηκαν με τα επίπεδα που υπήρχαν πριν από τη σοκολάτα. Διαπιστώθηκε ότι 2 ώρες μετά την κατανάλωση μαύρης σοκολάτας, οι αντιοξειδωτικές ουσίες στο αίμα των καπνιστών αυξάνονταν σημαντικά και η αύξηση αυτή διαρκούσε για 8 ώρες.

Επίσης η πηκτικότητα του αίματος λόγω των αιμοπεταλίων μειωνόταν κατά 50%. Παράλληλα η ροή του αίματος στις αρτηρίες όπως καταγράφηκε από ειδικά τεστ, γινόταν πιο καλή και ομαλή λόγω βελτίωσης της λειτουργίας του ενδοθηλίου των αρτηριών.

Αντίθετα η κατανάλωση άσπρης σοκολάτας δεν παρήγαγε ανάλογα αποτελέσματα.

Η λειτουργία του ενδοθηλίου των αρτηριών και η πηκτικότητα των αιμοπεταλίων, είναι οι βασικές συνιστώσες που διαταράσσονται παθολογικά και οδηγούν στη θρόμβωση αρτηριών λόγω της αθηρωμάτωσης. Η δημιουργία θρόμβου, φλεγμονής και αγγειοσυστολής προετοιμάζουν το έδαφος για απόφραξη των αρτηριών με καταστροφικές συνέπειες για την καρδία και τον εγκέφαλο.

Η εν λόγω έρευνα παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον διότι έγινε σε άτομα που παρουσίαζαν προβλήματα στις αρτηρίες τους λόγω καπνίσματος. Τόσο για το ενεργητικό όσο και για το παθητικό κάπνισμα έχει τεκμηριωθεί ότι είναι αιτίες δυσλειτουργίας του ενδοθηλίου των αρτηριών.

Τα άτομα αυτά αποτελούν ιδανική κατάσταση για τη μελέτη της επίδρασης των αντιοξειδωτικών ουσιών όπως αυτές που περιέχονται στη μαύρη σοκολάτα.

Η μαύρη σοκολάτα περιέχει περισσότερες ποσότητες αντιοξειδωτικών ουσιών σε σύγκριση με το κρασί, το πράσινο τσάι, τα μούρα και άλλα φρούτα.

Η δράση της μαύρης σοκολάτας φαίνεται να μειώνει τις οξειδωτικές βλάβες που υφίστανται οι αρτηρίες, συμβάλλει στη διατήρηση του νιτρικού οξέος του ενδοθηλίου που βοηθά στη διαστολή των αρτηριών και μειώνει τον κίνδυνο αθηρωμάτωσης λόγω οξείδωσης της κακής χοληστερόλης LDL.

Παρά το γεγονός ότι οι τελευταίες ανακαλύψεις για τη μαύρη σοκολάτα, δημιουργούν ευχαρίστηση για τους πολλούς λάτρεις της εκλεχτής αυτής λιχουδιάς, εντούτοις χρειάζεται προσοχή.

Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι υπάρχουν διαφόρων ειδών μαύρης σοκολάτας. Το περιεχόμενο τους σε κακάο, θερμίδες, ζάχαρο και λιπαρές ουσίες είναι διαφορετικό. Όσο περισσότερο κακάο και λιγότερες θερμίδες, λίπη και ζάχαρο έχουν, τόσο το καλύτερο.

Ταυτόχρονα δεν έχουμε ακόμη στοιχεία για τη μακροχρόνια επίδραση της κατανάλωσης μαύρης σοκολάτας. Δεν ξέρουμε σήμερα πως οι αρτηρίες αντιδρούν σε μια πολύμηνη ή πολύχρονη υποβολή στις αντιοξειδωτικές ουσίες του κακάο της μαύρης σοκολάτας.

Σίγουρα δεν είναι λύση για τους καπνιστές να τρώνε σοκολάτα για να αντισταθμίζουν τις δηλητηριώδεις δράσεις του καπνού για τις αρτηρίες και τον υπόλοιπο οργανισμό τους. Η σοφότερη λύση για αυτούς είναι να σταματήσουν άμεσα το κάπνισμα.

Για τους υπόλοιπους είναι αναγκαίο να υπενθυμίσουμε ότι η συμβουλή για κατανάλωση τουλάχιστον 5 ή καλύτερα 8 μερίδων φρούτων ή λαχανικών κάθε μέρα, βασίζεται στο ότι έτσι ο οργανισμός θα εφοδιάζεται με ικανοποιητικές ποσότητες αντιοξειδωτικών ουσιών, βιταμινών και άλλων ωφέλιμων ιχνοστοιχείων.

Μια μερίδα φρούτων ή λαχανικών μπορεί να είναι: Η ποσότητα από φρούτα ή λαχανικά που περιέχεται μέσα σε ένα μικρό ποτήρι, ή ένα μικρό ποτήρι χυμού ή ένα φρούτο (μήλο, πορτοκάλι, μπανάνα) μέτριου μεγέθους ή ακόμη ένα μικρό μπολ με σαλάτα.

Βέβαια μια μαύρη σοκολάτα κάποτε, είναι μια επιτρεπόμενη απόλαυση αλλά πάντοτε να θυμόμαστε ότι περιέχει πολλές θερμίδες και επιβάλλεται προσοχή.

Πηγές:

Dark chocolate improves endothelial and platelet function, Heart 2006;92:119-120,doi:10.1136/hrt.2005.063362, Ιανουάριος 2006.

Food Standards Agency

H.E.A.R.T. UK

Έξυπνα και Βασικά Τρόφιμα

ΜΕΛΙ

 

Το μέλι είναι ένα από τα σημαντικότερα προϊόντα της ελληνικής φύσης. Το μέλι, αν και έχει παρόμοια σύσταση με τη ζάχαρη, δεν υπόκειται σε χημική επεξεργασία και γι’ αυτό διατηρεί όλα τα θρεπτικά του συστατικά. Αποτελεί μια γρήγορη πηγή ενέργειας για τον οργανισμό, έχει αντισηπτικές ιδιότητες, αντιμικροβιακή δράση και ανακουφίζει από τη δυσκοιλιότητα. Τα ανόργανα στοιχεία που περιέχει συμμετέχουν σε διάφορες μεταβολικές διεργασίες του οργανισμού και ρυθμίζουν την οξύτητα του στομάχου, ενώ ο σίδηρος βοηθά στη γρηγορότερη αποκατάσταση της υγείας σε περιπτώσεις αναιμίας.


ΤΑΧΙΝΙ

Το ταχίνι παράγεται από την πολτοποίηση των σπόρων του σησαμιού και είναι το κύριο συστατικό του χαλβά. Το ταχίνι περιέχει σημαντικά ποσά ω-6 λιπαρών οξέων, τα οποία μειώνουν τα επίπεδα της «κακής» χοληστερόλης στο αίμα, της χοληστερόλης δηλαδή που ευθύνεται για τη δημιουργία αθηρωματικών πλακών στα αγγεία. Σε συνδυασμό μάλιστα με την σησαμίνη, μια ουσία με την εκπληκτική ιδιότητα να περιορίζει τη σύνθεση και απορρόφηση της χοληστερόλης από τον οργανισμό, το ταχίνι αποτελεί την ιδανική τροφή για τα άτομα που επιδιώκουν μείωση των επιπέδων χοληστερόλης. Το ταχίνι αποτελεί ακόμα σημαντική πηγή πρωτεΐνης (περιεκτικότητα 20%) και βιταμινών. Η βιταμίνη Ε που περιέχει ενεργεί ως ισχυρός αντιοξειδωτικός παράγοντας και συμβάλλει στην πρόληψη των θρομβώσεων, δράση που ενισχύεται ακόμα περισσότερο από τις λιγνάνες του ταχινιού. Το ταχίνι, τέλος, περιέχει σημαντικά ποσά θειαμίνης (απαραίτητη για την καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος), σίδηρο (συμβάλλει στη βέλτιστη σωματική και πνευματική ενέργεια), φώσφορο και ασβέστιο (απαραίτητα για γερά οστά και δόντια). Το ταχίνι μπορείτε να το προμηθευτείτε από οποιοδήποτε σούπερ μάρκετ και από καταστήματα με βιολογικά προϊόντα.


ΚΑΡΥΔΙ

Το καρύδι είναι μια πλούσια πηγή ω-6 λιπαρών οξέων, τα οποία όπως αναφέρθηκε μειώνουν τα επίπεδα της «κακής» χοληστερόλης. Επίσης, αποτελεί ένα τρόφιμο με υψηλό ποσοστό πρωτεΐνης (24%) και περιέχει φώσφορο και μαγνήσιο, απαραίτητα για την καλή υγεία των οστών.







ΑΜΥΓΔΑΛΟ

Το αμύγδαλο είναι μια εξαιρετική πηγή μονοακόρεστων λιπαρών οξέων, πρωτεΐνης και βιταμίνης Ε. Μάλιστα, η περιεκτικότητα του αμυγδάλου σε βιταμίνη Ε ξεπερνά ακόμα και αυτή του ελαιολάδου. Το αμύγδαλο περιέχει επίσης πλήθος βιταμινών και ιχνοστοιχείων. Η περιεκτικότητά του σε ασβέστιο αγγίζει το 25% της ημερήσιας συστηνόμενης πρόσληψης σε κατανάλωση 100 γραμμ.


ΧΑΡΟΥΠΟΜΕΛΟ

Η χαρουπιά είναι ένα δέντρο που ευδοκιμεί κυρίως στην Μεσόγειο και απ ότι φαίνεται από την ιστορία έρχεται στην επικαιρότητα σε περιόδους πολέμων και λιμών, που η τροφή είναι λειψή και δυσεύρετη. Το γεγονός αυτό δείχνει την υψηλή θρεπτική του αξία. Τα χαρούπια άλλωστε κατάφεραν να θρέψουν τον Ιωάννη τον Βαπτιστή στην έρημο αλλά και χιλιάδες παιδιά κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου. Κι αυτό διότι στη σάρκα τους περιέχουν 80% πρωτεΐνη, ασβέστιο, φώσφορο, σίδηρο και βιταμίνες. Βράζοντας τα χαρούπια παρασκευάζεται, από το μέλι που υπάρχει στο εσωτερικό τους, το «χαρουπόμελο», η γεύση του οποίου μοιάζει με της σοκολάτας. Το χαρουπόμελο όμως υπερέχει θρεπτικά σε σχέση με τη σοκολάτα γιατί περιέχει 52 φορές λιγότερο λίπος, δεν έχει οξαλικά οξέα, δεν περιέχει αλλεργιογόνα και καφεΐνη και η γλυκύτητά του οφείλεται σε φυσικά σάκχαρα. Το χαρουπόμελο αποτελεί πλούσια πηγή υδατανθράκων, ασβεστίου, σιδήρου, μαγνησίου, καλίου και ριβοφλαβίνης και έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε νάτριο. Επίσης, από τα χαρούπια παρασκευάζεται και το χαρουπάλευρο, ένα αλεύρι που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παρασκευή ψωμιού, κέικ, μπισκότων κ.λπ. και δίνει μια πολύ γλυκιά γεύση. Το χαρουπόμελο, όπως και το χαρουπάλευρο, μπορείτε να τα βρείτε σε καταστήματα με βιολογικά προϊόντα.


ΛΙΝΑΡΟΣΠΟΡΟΣ

Ο λιναρόσπορος είναι ένα τρόφιμο με πολύτιμα θρεπτικά συστατικά και αποδεδειγμένη ευεργετική επίδραση στην ανθρώπινη υγεία. Περισσότερο από το 50% του λιναρόσπορου αποτελείται από ω-3 λιπαρά οξέα τα οποία μειώνουν σημαντικά την «κακή» χοληστερόλη. Περιέχει ακόμα ω-6 και μονοακόρεστα λιπαρά οξέα. Ο λιναρόσπορος αποτελεί επίσης την κύρια πηγή λιγνανών, ουσιών με ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες που φαίνεται να ασκούν ευεργετική επίδραση κατά της εμφάνισης καρκίνου του μαστού και άλλων τύπων καρκίνου. Επίσης ο λιναρόσπορος περιέχει διαιτητικές ίνες σε ποσοστό 27%, οι οποίες είναι απαραίτητες για την καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος. Τέλος, ο λιναρόσπορος είναι ένα τρόφιμο πλούσιο σε πρωτεΐνη (περιέχει 18% πρωτεΐνη) στην οποία μάλιστα περιέχονται σε ικανοποιητικές ποσότητες όλα τα απαραίτητα αμινοξέα. Μπορείτε να το βρείτε σε όλα τα καταστήματα με βιολογικά προϊόντα.

Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι σε καθημερινή βάση πρέπει να τρεφόμαστε με φρούτα (2-3 την μέρα), λαχανικά (σαλάτα με μυλόξυδο  ή λεμόνι και ελαιόλαδο) και ψωμί ολικής αλέσεως με προζύμι.

Ιωάννα Κοντελέ
Διαιτολόγος- Διατροφολόγος

Unique Visitor Counter