ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ Έρευνα (Β)

Κίνδυνος από τα υπολείμματα

Η συνεχής έκθεση στα φυτοφάρμακα αυξάνει τον κίνδυνο νόσου Πάρκινσον

Νέα Υόρκη

Τα άτομα που έρχονται σε τακτική επαφή με φυτοφάρμακα στον εργασιακό τους χώρο, όπως οι αγρότες και οι χειριστές ψεκαστικών μηχανημάτων, αντιμετωπίζουν ελαφρώς αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης νόσου Πάρκινσον, σύμφωνα με νεότερη αμερικανική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο Archives of Neurology.

Παλαιότερες εργαστηριακές μελέτες είχαν δείξει ότι συγκεκριμένα φυτοφάρμακα μπορούν να προκαλέσουν βλάβες στον εγκέφαλο. Τα άτομα που απορροφούν μεγάλες δόσεις φυτοφαρμάκων μπορεί να εκδηλώσουν συμπτώματα όπως κρίσεις, σύγχυση ή κώμα. Ωστόσο παρέμενε ασαφές ποια είναι η επίδραση της χρόνιας, χαμηλής δοσολογίας έκθεσης, πιθανόν μέσω της καθημερινής επαφής, στον εγκέφαλο.

Ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον με επικεφαλής τον Δρ Τζόρνταν Φάιρστοουν έθεσε υπό ιατρική παρακολούθηση 250 άνδρες και γυναίκες με νόσο Πάρκινσον και 388 υγιή άτομα και τους ζήτησε να θυμηθούν αν είχαν εκτεθεί κατά τη διάρκεια της ζωής τους σε φυτοφάρμακα.

Από την επεξεργασία των στοιχείων προέκυψε ότι οι εργαζόμενοι ως ψεκαστές φυτοφαρμάκων είχαν σχεδόν διπλάσια πιθανότητα εκδήλωσης της νόσου. Οι κτηνοτρόφοι και οι αγρότες επίσης είχαν ελαφρώς αυξημένο κίνδυνο να διαγνωστούν με νόσο Πάρκινσον.

Η έκθεση σε φυτοφάρμακα κατ' οίκον δεν φάνηκε να επηρεάζει τον κίνδυνο νόσησης, αν και η κατανάλωση πηγαίου νερού ενείχε κινδύνους.

Με δηλώσεις του στο Reuters ο Δρ Φάιρστοουν εξηγεί ότι «οι αγρότες εκτίθενται περισσότερο στα φυτοφάρμακα συγκριτικά με τους καταναλωτές φρούτων και λαχανικών, διότι έρχονται σε άμεση επαφή με την παραγωγή αμέσως μετά τον ψεκασμό και διαχειρίζονται τα προϊόντα πριν αυτά πλυθούν και ετοιμαστούν προς κατανάλωση».

Ωστόσο σημειώνει ότι υπάρχει πάντα ένας πιθανός κίνδυνος εκδήλωσης νόσου Πάρκινσον από την κατανάλωση ψεκασμένων με φυτοφάρμακα προϊόντων και αυτός θα είναι υψηλότερος ή χαμηλότερος ανάλογα με την γενετική προδιάθεση κάθε ατόμου.

Εξ ορισμού τα βιολογικά τρόφιμα υποτίθεται ότι περιέχουν λιγότερα ή και καθόλου φυτοφάρμακα, αλλά πρώιμα ερευνητικά στοιχεία έχουν δείξει ότι τα άτομα που καταναλώνουν τέτοια προϊόντα έχουν ίχνη φυτοφαρμάκων στον οργανισμό τους.

Βιολογικά, ορισμένα φυτοφάρμακα ίσως επηρεάζουν τον εγκέφαλο διαταράσσοντας ένα σύστημα που είναι σημαντικό για την ομαλή εγκεφαλική λειτουργία και το οποίο επίσης διαταράσσεται από τη νόσο Πάρκινσον.

Τα χημικά συστατικά των φυτοφαρμάκων ίσως επίσης να είναι επιβλαβή επηρεάζοντας την παραγωγή ενέργειας εντός των εγκεφαλικών κυττάρων.

Ο Δρ Φάιρστοουν σημειώνει ότι μια άλλη μελέτη είναι σε εξέλιξη για τον κίνδυνο εκδήλωσης νόσου Πάρκινσον μεταξύ των χιλιάδων πρώην ψεκαστών, η οποία αναμένεται να προσφέρει νέα στοιχεία για τους κινδύνους υγείας που προκύπτουν από τα φυτοφάρμακα.

Πηγή: health.gr

Ανατριχιαστικές αλήθειες για τη χρήση φυτοφαρμάκων

Mια συμπαθέστατη γιαγιά πέρυσι την άνοιξη στη λαϊκή εξομολογείτο στον διπλανό της πωλητή ότι ήλπιζε να πουλήσει όλα τα αμπελόφυλλα που είχε φέρει γιατί, όπως έλεγε, «ήταν ραντισμένα» και δεν μπορούσε να τα δώσει στην κατσίκα!
Είναι γνωστή η τακτική πολλών αγροτών να διατηρούν ένα παρτέρι ξεχωριστό με λαχανικά για την οικογένεια, στο οποίο δεν χρησιμοποιούν πολλά φυτοφάρμακα.
Περισσότερες από ένα εκατομμύριο δηλητηριάσεις από φυτοφάρμακα καταγράφονται κάθε χρόνο στην Ευρωπαϊκή Eνωση. Μελέτες δείχνουν αύξηση κατά 40% των περιστατικών καρκίνων στις περιοχές όπου γίνεται ευρεία χρήση φυτοφαρμάκων. Σε ποτάμια όπου καταλήγουν τοξικές ουσίες από καλλιέργειες, συχνά παρατηρείται αλλαγή φύλου στα ψάρια, καθώς τα φυτοφάρμακα λειτουργούν ως ενδοκρινικοί διαταράκτες.

Και βέβαια, αδιάψευστος μάρτυρας της αλόγιστης χρήσης των τοξικών αυτών ουσιών είναι τα φορτία φρούτων και λαχανικών που επιστρέφονται από χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης στην Ελλάδα, καθώς περιείχαν αρκετά μεγάλη δόση φυτοφαρμάκων. Πρόπερσι ήταν τα αγγούρια, πέρυσι τα σταφύλια που στείλαμε στη Γερμανία όπως ανέδειξε το πρόσφατο δημοσίευμα των ΝΕΩΝ, συχνά, σύμφωνα με ασφαλείς πηγές, η σταφίδα και ίσως αρκετά ακόμα που δεν είδαν ποτέ το φως της δημοσιότητας.

Τρώμε, λοιπόν, φυτοφάρμακα ή μάλλον συνεχίζουμε να τρώμε. Μετά τόσα χρόνια που γίνεται λόγος για την επίδραση των δηλητηρίων στην υγεία μας, μοιάζει σαν να μην έχει αλλάξει τίποτα ή, έστω, να έχουν γίνει ελάχιστα. Το 2005, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων πραγματοποίησε περίπου 2.000 δειγματοληπτικούς ελέγχους για υπολείμματα φυτοφαρμάκων απ' όλα τα προϊόντα, ελληνικά, εισαγόμενα από τρίτες χώρες αλλά και από χώρες της Ευρωπαϊκής Eνωσης, γιατί τόσα δείγματα προλαβαίνουν να εξετάσουν τα οκτώ εργαστήρια που υπάρχουν στην Ελλάδα. Μάλιστα τα δείγματα ελήφθησαν από την αγορά, γεγονός που σημαίνει ότι ουσιαστικά ελέγχεται... το ήθος του παραγωγού, καθώς τα προϊόντα έχουν ήδη καταναλωθεί, όταν βγαίνουν τα αποτελέσματα των ελέγχων. Κανένας ασφαλώς δεν ελέγχει τι γίνεται στο χωράφι, κάτι που, για παράδειγμα, γίνεται στις βιολογικές καλλιέργειες. Ξένοι εργάτες, οι οποίοι βεβαίως δεν ξέρουν ούτε να διαβάσουν τις οδηγίες χρήσης των φυτοφαρμάκων, ψεκάζουν ανεξέλεγκτα.

Κάποιοι αγρότες, μάλιστα, σε μια επίδειξη μπλακ χιούμορ αυτοσαρκάζονται λέγοντας ότι δεν χρειάζεται να παίρνουν προστατευτικά μέτρα, ενώ ψεκάζουν γιατί «έχουν αποκτήσει ανοσία στα φυτοφάρμακα». Προμηθεύονται οτιδήποτε θέλουν σε όποια ποσότητα, καθώς οι γεωπόνοι που τους συμβουλεύουν συνήθως είναι κι εκείνοι που πουλάνε τις δραστικές ουσίες.

Πάνε πάνω από είκοσι χρόνια που συζητείται το θέμα της «συνταγογράφησης» για τα φυτοφάρμακα, αλλά, και πάλι, τίποτα δεν έχει γίνει. Εάν ίσχυε η «συνταγογράφηση», για να προμηθευτεί ένας αγρότης κάποιο φάρμακο για τις καλλιέργειές του θα πρέπει να του το υποδείξει ένας «γιατρός», να του δώσει μια συνταγή με βάση την οποία, μάλιστα, ο συγκεκριμένος γεωπόνος θα φέρει την ευθύνη χρήσης ή κατάχρησης του προϊόντος. Oμως, οι γεωπόνοι ιδιοκτήτες καταστημάτων αντέδρασαν: Ποιοι θα έχουν τα συνταγολόγια και ποιος θα τους ελέγχει; Μάλιστα, το σχέδιο στην τελευταία του εκδοχή προέβλεπε να δοθούν τα συνταγολόγια στους ιδιοκτήτες καταστημάτων, οπότε... ούτε γάτα ούτε ζημιά!

Μέσα σε όλα αυτά, φυσικά, ούτε λόγος για μια άλλη αντίληψη για τη γεωργία, που θα μπορούσε να σώσει εμάς και το περιβάλλον από τόνους χημικών και να οδηγήσει τους αγρότες σε λιγότερα έξοδα και καλύτερα προϊόντα, σε μια λιγότερο εντατική γεωργία, αν όχι βιολογική, που παραμένει κύριος στόχος... στις εξαγγελίες.
Πώς «μαγειρεύονται» τα επιτρεπτά όρια

Συχνά, κατά την ανακοίνωση αποτελεσμάτων ελέγχων για υπολείμματα φυτοφαρμάκων ακούμε ότι «ελάχιστα δείγματα βρέθηκαν να υπερβαίνουν τα όρια επικινδυνότητας». Ωστόσο, όταν αναφερόμαστε σε φυτοφάρμακα, σαφώς γνωρίζουμε ότι πρόκειται για τοξικές ουσίες εφόσον έχουν στόχο να εξοντώσουν κάποιους οργανισμούς. Κανονικά, λοιπόν, δεν θα πρέπει να φτάνουν στο πιάτο μας σε μικρή ή και σε ελάχιστη ποσότητα.

Τα προϊόντα που τρώμε πρέπει κατά βάση να είναι «καθαρά» από κάθε τοξική χημική ουσία. Τα όρια, όπως και αν καθορίζονται, δείχνουν την ανεκτή παρέκκλιση και όχι αυτό που θα πρέπει να δεχόμαστε ως φυσικό...

Τα όρια όμως αυτά καθορίζονται από την Ευρωπαϊκή Eνωση και τους διεθνείς οργανισμούς, προκειμένου να γνωρίζουμε πότε υπάρχει οξεία τοξικότητα. Τη χρόνια τοξικότητα, όμως, μόνο κατ' εκτίμηση μπορούμε να υπολογίσουμε γιατί εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Για παράδειγμα, τα ανεκτά όρια υπολειμμάτων φυτοφαρμάκου που έχουν καθοριστεί για φυτοφάρμακο που χρησιμοποιείται στις ντομάτες αφορούν τις αντοχές ενός οργανισμού ο οποίος τρώει καθημερινά ντομάτες ή ενός άλλου που σπάνια περιλαμβάνει το συγκεκριμένο λαχανικό στο διατροφή του.
Τι γίνεται, όμως, αν κάποιος, εκτός από ντομάτες, έχει την «κακή» συνήθεια να τρώει και άλλα λαχανικά, οπότε λαμβάνει καθημερινά κοκτέιλ φυτοφαρμάκων; Πώς μπορεί να μετρηθεί το αποτέλεσμα του συνδυασμού τοξικών ουσιών;
Ακόμα χειρότερα: τα όρια είναι τα ίδια ανεξάρτητα από τους ρύπους που έχει η περιοχή όπου ζει κανείς.

Και κάτι ακόμα. Αν αυτά τα όρια υπολειμμάτων είναι αυστηρά καθορισμένα με βάση επιστημονικά στοιχεία και εξασφαλίζουν ότι δεν θα υπάρχει επίδραση στην υγεία μας, τότε, γιατί αλλάζουν κάθε τόσο, γιατί ανεβαίνουν ή πέφτουν με υπουργικές αποφάσεις και γιατί τοξικές ουσίες έπειτα από χρήση χρόνων φτάνουν να καταργηθούν;
Η πρώτη απάντηση είναι ότι αλλάζουν γιατί συχνά δεν γνωρίζουμε όλες τις επιδράσεις οι οποίες καταγράφονται μόνο έπειτα από χρόνια, οπότε και μεταβάλλονται τα όρια. Η δεύτερη είναι ότι, όπως όλες οι αποφάσεις που πρέπει να συνταιριάξουν τη δημόσια υγεία και τα τεράστια οικονομικά συμφέροντα, χωράνε πολλή συζήτηση...

Μέγιστα όρια φυτοφαρμάκων για τα προϊόντα ανθρώπινης ή ζωικής διατροφής.

Λαχανικά με φυτοφάρμακα στο πιάτο μας

Έρευνα από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης δείχνει ότι περίπου 4 στα 10 λαχανικά περιέχουν υπολείμματα φυτοφαρμάκων. Οι ερευνητές του Τμήματος Χημείας του ΑΠΘ ανέλυσαν 125 δείγματα λαχανικών (εγχώρια και εισαγόμενα) και διαπίστωσαν ότι το 37% αυτών περιείχε απαγορευμένα φυτοφάρμακα, όπως παραθείο και μέθυλπαραθείο, τα οποία θεωρούνται ιδιαιτέρως τοξικά, δηλαδή μπορεί να προκαλέσουν βλάβες στο κεντρικό νευρικό σύστημα, αναπνευστικά προβλήματα και πιθανώς καρκίνο. Γι΄ αυτό και η χρήση αυτών των φυτοφαρμάκων έχει απαγορευθεί από το 2003 με οδηγία της Ε.Ε.

Βάσει έρευνας, διαπιστώθηκε ότι περισσότερο επιβαρημένα ήταν τα εκτός εποχής λαχανικά, ενώ η παρουσία φυτοφαρμάκων ήταν συχνότερη στα καρότα, στο αγγούρι, στην πατάτα και στην τομάτα. Από διατροφικής αξίας είναι προτιμότερο να καταναλώνουμε φρούτα και λαχανικά εποχής διότι είναι πιο πλούσια σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.

Πηγή: mednutrition

Τα φυτοφάρμακα σκοτώνουν (και) τους παραγωγούς

Η αλόγιστη χρήση φυτοφαρμάκων που έχει λάβει απίστευτες διαστάσεις στην Ελλάδα σκοτώνει εκτός από τους καταναλωτές και του ίδιους τους παραγωγούς και βέβαια πλήττει ιδιαίτερα τα παιδιά.


Στους παροικούντες την Ιερουσαλήμ είναι γνωστή η τακτική πολλών αγροτών να διοχετεύουν τα «ραντισμένα» λαχανικά στην αγορά και για τους ίδιους και τις οικογένειές τους να διατηρούν ένα καθαρό από φυτοφάρμακα χωραφάκι. Εξυπνο το «κόλπο», αλλά οι ειδικοί θα τους στενοχωρήσουν: η αλόγιστη χρήση γεωργικών φαρμάκων επιφυλάσσει τεράστιους κινδύνους πρωτίστως για την υγεία των ίδιων και των παιδιών τους.

Αυτό επισημαίνει μιλώντας στην «Κ» ο ομότιμος καθηγητής Προληπτικής Ιατρικής και Διατροφής του Πανεπιστημίου Κρήτης κ. Αντώνης Καφάτος, ο οποίος σε συνεργασία με τον διευθυντή του Εργαστηρίου Τοξικολογίας του Πανεπιστημίου κ. Αρ. Τσατσάκη υλοποιούν μια πρωτοποριακή μελέτη με ακριβώς αυτόν τον στόχο: την ανίχνευση των επιπέδων έκθεσης παιδιών από αγροτικές περιοχές σε επικίνδυνα φυτοφάρμακα. Η ιδιαιτερότητα της συγκεκριμένης έρευνας έγκειται στο ότι τα ίχνη των χημικών θα αναζητηθούν στα... μαλλιά των μαθητών. «Οι τρίχες αποτελούν έναν πολύ καλό δείκτη που αποκαλύπτει πόσο έχουν εκτεθεί σε διάφορες κατηγορίες φυτοφαρμάκων. Αυτές οι ουσίες έχουν την ιδιότητα να συσσωρεύονται στις ίνες του τριχωτού της κεφαλής», εξηγεί ο κ. Καφάτος. Τα δείγματα έχουν ήδη ληφθεί από μαθητές σχολείων της περιοχής Μεσσαρά της νότιας Κρήτης -μιας περιοχής ιδιαίτερα επιβαρυμένης λόγω της επικράτησης θερμοκηπιακών καλλιεργειών- και τα αποτελέσματα αναμένονται...

«Το πρόβλημα είναι οξύ», σημειώνει ο ίδιος. «Οι αγρότες στην Ελλάδα δεν λαμβάνουν κανένα μέτρο προφύλαξης με αποτέλεσμα να μολύνονται και οι ίδιοι και οι οικογένειές τους. Ιδιαίτερα στην Κρήτη η κατάσταση είναι ανεξέλεγκτη. Στον τομέα αυτόν είμαστε μια τριτοκοσμική, καθυστερημένη χώρα. Οποιος θέλει αγοράζει ό,τι θέλει και ψεκάζει όσο θέλει». Σε πολλές χώρες του εξωτερικού, αντίθετα, όπως στην Ιταλία, μόνο ειδικοί επαγγελματίες (οι pesticide appliers, όπως ονομάζονται) έχουν τη δυνατότητα αγοράς και εφαρμογής τέτοιων ουσιών. «Αυτά είναι τοξικά, δεν μπορεί ο καθένας να τα εφαρμόζει όπως θέλει. Φυσικά, δεν γλιτώνεις τίποτα εάν δεν τρως τα προϊόντα που παράγεις - εκτίθεσαι στις ουσίες όταν ψεκάζεις, αυτές εισχωρούν στον υδροφόρο ορίζοντα, υπάρχουν στο νερό. Και βέβαια μεταφέρονται και στα έμβρυα».

Πράγματι, υπολογίζεται ότι στην Ελλάδα μόλις ένας στους εκατό αγρότες λαμβάνει μέτρα αυτοπροστασίας κατά τον ψεκασμό των καλλιεργειών με χημικά (προστατευτικό κάλυμμα προσώπου, προστατευτικά γυαλιά και ποδιά). Την ίδια ώρα, η χώρα μας έχει τη θλιβερή πρωτιά στην Ευρώπη στη χρήση φυτοφαρμάκων. Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος, οι Ελληνες αγρότες χρησιμοποιούν περίπου 7,4 κιλά φυτοφαρμάκων ανά 10 στρέμματα, με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο να μην ξεπερνά τα 4,5 κιλά (οι Ισπανοί χρησιμοποιούν 3,4 κιλά και οι Γερμανοί 2,5 κιλά).

Το πρόβλημα εντείνει η «προτίμηση» που δείχνουν οι Ελληνες παραγωγοί σε παράνομα φυτοφάρμακα που εισάγονται στη χώρα μας από Τουρκία, Αλβανία, Βουλγαρία, ΠΓΔΜ και Κίνα. Τα σκευάσματα αυτά πωλούνται έως και και 30% φθηνότερα από τα νόμιμα, με ολέθριες συνέπειες στην ανθρώπινη υγεία.
Σύμφωνα με έρευνες τα περιστατικά καρκίνου αυξάνονται έως και κατά 40% σε περιοχές όπου γίνεται ευρεία χρήση φυτοφαρμάκων.

Πηγή: viotiarecords

ΠΟΛΛΉ ΠΡΟΣΟΧΉ ΣΤΟ ΠΛΎΣΙΜΟ ΤΩΝ ΤΡΟΦΊΜΩΝ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΚΑΘΑΡΙΌΤΗΤΑ