Σοκολάτα. Πάντα στο επίκεντρο της γεύσης μας.

Οι επιδράσεις της σοκολάτας στην υγεία μας και ιδιαίτερα στην καρδία και στο κυκλοφορικό σύστημα, αποτελούν ένα ενδιαφέρον, επίκαιρο αλλά και επίμαχο θέμα.

Η σοκολάτα μπορεί να έχει θετικές επιδράσεις στο καρδιαγγειακό σύστημα λόγω του ότι είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες όπως για παράδειγμα οι φλαβονοειδείς ενώσεις.

Όμως είναι επίσης δυνατόν να επηρεάζει αρνητικά τον οργανισμό μας εξαιτίας του ότι περιέχει ζάχαρο και λιπίδια των οποίων η υπερβολική κατανάλωση οδηγεί σε πολλά κακά όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης και η αρτηριοσκλήρυνση.

Βέβαια είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι υπάρχουν πολλών ειδών σοκολάτας με διαφορετικό περιεχόμενο σε κακάο, ζάχαρο, γάλα και άλλες λιπαρές ουσίες.

Η μαύρη σοκολάτα με ψηλό περιεχόμενο σε κακάο περιέχει συνήθως πολύ λιγότερο ζάχαρο και λιπαρές ουσίες γαλακτοκομικής προέλευσης από ότι η άσπρη σοκολάτα.

Ελβετοί ερευνητές προσπάθησαν πρόσφατα να διερευνήσουν τις επιδράσεις στην υγεία των δύο βασικών ειδών σοκολάτας σε μια ειδική ομάδα ανθρώπων, τους καπνιστές, οι οποίοι κινδυνεύουν πολύ περισσότερο από καρδιαγγειακά προβλήματα.

Σε 20 άνδρες καπνιστές έδωσαν για κατανάλωση 40 γραμμάρια μαύρης σοκολάτας που είχε 74% περιεχόμενο σε κακάο. Για την ημέρα που προηγήθηκε της έναρξης της έρευνας, οι συμμετέχοντες δεν έπρεπε να είχαν φάει κάτι το οποίο ήταν πλούσιο σε αντιοξειδωτικές ουσίες (κρεμμύδια, ντομάτες, μήλα, λαχανάκια Βρυξελλών, καρότα) ή άλλα προϊόντα που περιείχαν κακάο.

Μετά την κατανάλωση της μαύρης σοκολάτας, μετρήθηκαν στο αίμα των καπνιστών, οι αντιοξειδωτικές ουσίες και συγκρίθηκαν με τα επίπεδα που υπήρχαν πριν από τη σοκολάτα. Διαπιστώθηκε ότι 2 ώρες μετά την κατανάλωση μαύρης σοκολάτας, οι αντιοξειδωτικές ουσίες στο αίμα των καπνιστών αυξάνονταν σημαντικά και η αύξηση αυτή διαρκούσε για 8 ώρες.

Επίσης η πηκτικότητα του αίματος λόγω των αιμοπεταλίων μειωνόταν κατά 50%. Παράλληλα η ροή του αίματος στις αρτηρίες όπως καταγράφηκε από ειδικά τεστ, γινόταν πιο καλή και ομαλή λόγω βελτίωσης της λειτουργίας του ενδοθηλίου των αρτηριών.

Αντίθετα η κατανάλωση άσπρης σοκολάτας δεν παρήγαγε ανάλογα αποτελέσματα.

Η λειτουργία του ενδοθηλίου των αρτηριών και η πηκτικότητα των αιμοπεταλίων, είναι οι βασικές συνιστώσες που διαταράσσονται παθολογικά και οδηγούν στη θρόμβωση αρτηριών λόγω της αθηρωμάτωσης. Η δημιουργία θρόμβου, φλεγμονής και αγγειοσυστολής προετοιμάζουν το έδαφος για απόφραξη των αρτηριών με καταστροφικές συνέπειες για την καρδία και τον εγκέφαλο.

Η εν λόγω έρευνα παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον διότι έγινε σε άτομα που παρουσίαζαν προβλήματα στις αρτηρίες τους λόγω καπνίσματος. Τόσο για το ενεργητικό όσο και για το παθητικό κάπνισμα έχει τεκμηριωθεί ότι είναι αιτίες δυσλειτουργίας του ενδοθηλίου των αρτηριών.

Τα άτομα αυτά αποτελούν ιδανική κατάσταση για τη μελέτη της επίδρασης των αντιοξειδωτικών ουσιών όπως αυτές που περιέχονται στη μαύρη σοκολάτα.

Η μαύρη σοκολάτα περιέχει περισσότερες ποσότητες αντιοξειδωτικών ουσιών σε σύγκριση με το κρασί, το πράσινο τσάι, τα μούρα και άλλα φρούτα.

Η δράση της μαύρης σοκολάτας φαίνεται να μειώνει τις οξειδωτικές βλάβες που υφίστανται οι αρτηρίες, συμβάλλει στη διατήρηση του νιτρικού οξέος του ενδοθηλίου που βοηθά στη διαστολή των αρτηριών και μειώνει τον κίνδυνο αθηρωμάτωσης λόγω οξείδωσης της κακής χοληστερόλης LDL.

Παρά το γεγονός ότι οι τελευταίες ανακαλύψεις για τη μαύρη σοκολάτα, δημιουργούν ευχαρίστηση για τους πολλούς λάτρεις της εκλεχτής αυτής λιχουδιάς, εντούτοις χρειάζεται προσοχή.

Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι υπάρχουν διαφόρων ειδών μαύρης σοκολάτας. Το περιεχόμενο τους σε κακάο, θερμίδες, ζάχαρο και λιπαρές ουσίες είναι διαφορετικό. Όσο περισσότερο κακάο και λιγότερες θερμίδες, λίπη και ζάχαρο έχουν, τόσο το καλύτερο.

Ταυτόχρονα δεν έχουμε ακόμη στοιχεία για τη μακροχρόνια επίδραση της κατανάλωσης μαύρης σοκολάτας. Δεν ξέρουμε σήμερα πως οι αρτηρίες αντιδρούν σε μια πολύμηνη ή πολύχρονη υποβολή στις αντιοξειδωτικές ουσίες του κακάο της μαύρης σοκολάτας.

Σίγουρα δεν είναι λύση για τους καπνιστές να τρώνε σοκολάτα για να αντισταθμίζουν τις δηλητηριώδεις δράσεις του καπνού για τις αρτηρίες και τον υπόλοιπο οργανισμό τους. Η σοφότερη λύση για αυτούς είναι να σταματήσουν άμεσα το κάπνισμα.

Για τους υπόλοιπους είναι αναγκαίο να υπενθυμίσουμε ότι η συμβουλή για κατανάλωση τουλάχιστον 5 ή καλύτερα 8 μερίδων φρούτων ή λαχανικών κάθε μέρα, βασίζεται στο ότι έτσι ο οργανισμός θα εφοδιάζεται με ικανοποιητικές ποσότητες αντιοξειδωτικών ουσιών, βιταμινών και άλλων ωφέλιμων ιχνοστοιχείων.

Μια μερίδα φρούτων ή λαχανικών μπορεί να είναι: Η ποσότητα από φρούτα ή λαχανικά που περιέχεται μέσα σε ένα μικρό ποτήρι, ή ένα μικρό ποτήρι χυμού ή ένα φρούτο (μήλο, πορτοκάλι, μπανάνα) μέτριου μεγέθους ή ακόμη ένα μικρό μπολ με σαλάτα.

Βέβαια μια μαύρη σοκολάτα κάποτε, είναι μια επιτρεπόμενη απόλαυση αλλά πάντοτε να θυμόμαστε ότι περιέχει πολλές θερμίδες και επιβάλλεται προσοχή.

Πηγές:

Dark chocolate improves endothelial and platelet function, Heart 2006;92:119-120,doi:10.1136/hrt.2005.063362, Ιανουάριος 2006.

Food Standards Agency

H.E.A.R.T. UK

Το σπίτι μας και η υγιεινή

Η υγιεινή του οικιακού περιβάλλοντος μελετάται παγκοσμίως στα πλαίσια της προάσπισης της Δημόσιας Υγείας και της πρόληψης των λοιμώξεων.

Οι οικιακές λοιμώξεις και ιδιαίτερα οι τροφιμογενείς, αποτελούν σοβαρό κοινωνικό και οικονομικό πρόβλημα σε μια χώρα. Εξετάζονται οι κοινοί παράγοντες και οι κοινές συνήθειες των ανθρώπων που ευθύνονται για τις πηγές των οικιακών λοιμώξεων. Συμπεραίνεται ότι, παρά τις διαφορές που υπάρχουν στην συμπεριφορά και τον τρόπο ζωής της κάθε οικογένειας, επιδρούν κοινοί παράγοντες, οι οποίοι είναι δυνατόν να ελεχθούν με κοινούς κανόνες υγιεινής. Εισαγωγή Σύμφωνα με την Π.Ο.Υ., υγεία είναι η κατάσταση της πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας του ανθρώπου. Η υγεία αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα του ανθρώπου, σύμφωνα με το Σύνταγμά μας και η γνώση των εχθρών της υγείας είναι απαραίτητη για τη λήψη μέτρων προστασίας της. Βασικός εχθρός της υγείας είναι οι ζωντανοί λοιμογόνοι παράγοντες και τα τοξικά τους προϊόντα. Οι ζωντανοί αυτοί λοιμογόνοι παράγοντες ζουν στο περιβάλλον μας, το φυσικό όπως είναι ο ατμοσφαιρικός αέρας, το έδαφος, το νερό κ.λ.π., καθώς και το κοινωνικό περιβάλλον μας όπως είναι η κατοικία μας, ο χώρος εργασίας και ψυχαγωγίας κ.λ.π. Αν και καμία κατοικία και κανένα νοικοκυριό δεν μοιάζει με το άλλο, ωστόσο υπάρχουν στοιχεία γενικά που μπορούν να μελετηθούν σε μια προσπάθεια ταξινόμησης και ελέγχου των λοιμώξεων στο οικιακό περιβάλλον. Στην προσπάθεια αυτή έχει αρχίσει μια συνεχώς αυξανόμενη ερευνητική διαδρομή στις διάφορες Ευρωπαϊκές χώρες και τις Η.Π.Α. που αφορά: Α) Στις τροφιμογενείς λοιμώξεις Β) Στην ατομική φροντίδα του ανθρώπου Γ) Στην κατασκευή - συντήρηση των κτιρίων Δ) Στις συνθήκες κλιματισμού Ε) Στην ποιότητα του νερού ΣΤ) Στα κατοικίδια ζώα Οι τριφιμογενείς λοιμώξεις: Είναι οι συχνότερες λοιμώξες που μπορούν να συμβούν σ’ ένα νοικοκυριό και κατέχουν ιδιαίτερα μεγάλο ποσοστό στις στατιστικές της διεθνούς βιβλιογραφίας (1,2). Αίτια που δυνατόν να ευθύνονται για τις τροφιμογενείς λοιμώξεις είναι: ¨. Η ετοιμασία του φαγητού 2. Η συντήρηση και φύλαξή του 3. Η καθαριότητα των οικιακών σκευών και 4. Οι διαιτητικές συνήθειες του ατόμου.

Μικροοργανισμοί που ενέρχονται στις τροφιμογενείς λοιμώξεις είναι: 1. οι Σαλμονέλες και οι Σιγκέλες 2. το Καμπυλοβακτηρίδιο 3. το Εντεροπαθογόνο Κολοβακτηρίδιο 4. τα αναερόβια Κλωστηρίδια 5. Εντεροπαθογόνα στελέχη σταφυλόκοκκου 6. Διάφοροι Ιοί με κύριο αντιπρόσωπο τον Rotavirus 7. Διάφορα Παράσιτα και Σκώληκες Η Π.Ο.Υ. εκτιμά ότι από τις τροφιμογενείς λοιμώξεις που συμβαίνουν στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης, μόνο ένα 10% δηλώνεται (WHO 1992) και είναι αυτές με τα εντονότερα κλινικά συμπτώματα που συνήθως αφορούν σε ευαίσθητους οργανισμούς, όπως είναι τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι και οι ανοσοκαταστελμένοι. Από τις δηλωμένες αυτές λοιμώξεις ένα ποσοστό 50-80% συμβαίνει στο σπίτι. Το κόστος περίθαλψης τέτοιων περιστατικών φαίνεται να είναι πολύ υψηλό, από μελέτες που έχουν γίνει στις Η.Π.Α. και στη Μ.Βρετανία, ώστε να τα αναδεικνύουν σαν ένα πολύ σημαντικό κοινωνικό και οικονομικό πρόβλημα. Η άγνοια των καταναλωτών είναι ένας σημαντικότερος παράγοντας στις τροφιμογενείς λοιμώξεις. Μόνο το 30% γνωρίζει τους κινδύνους από τη φύλαξη ορισμένων φαγητών στη θερμοκρασία δωματίου, όπως και τους κινδύνους από τη μόλυνση μεταξύ ωμών και μαγειρεμένων φαγητών. Μόλις το 10% γνωρίζει τη σωστή θερμοκρασία του οικιακού καταψύκτη και τον κίνδυνο μόλυνσης χεριών, σφουγγαριών και επιφανιών από το χειρισμό κατεψυγμένων προϊόντων. Επίσης δεν είναι πολύ γνωστό ότι η κατανάλωση φρέσκων λαχανικών και φρούτων μπορεί να οδηγήσει σε λοίμωξη από τη μόλυνση τους κατά το ξεφλούδισμα, ή ότι τα μπαχαρικά πιθανόν να είναι μολυσμένα και δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται «ωμά»... Η ατομική φροντίδα του ανθρώπου: Ο ίδιος ο άνθρωπος μπορεί να είναι πηγή μόλυνσης. Η κοπρανοστοματική μετάδοση των διαφόρων μικροοργανισμών είναι συνήθης επειδή τα χέρια δεν πλένονται. Σιγκέλες, Σαλμονέλες, Καμπυλοβακτηρίδιο και Rοta ιοί είναι μερικοί μικροοργανισμοί που έχουν μελετηθεί(3). Άνθρωποι μολυσμένοι από Rota ιό συχνά ασυμπτωματικοί, αποβάλλουν τους ιούς στο περιβάλλον με τα κόπρανα, σε μεγάλο αριθμό και για 5 τουλάχιστον ημέρες, οι δε ιοί έχουν μεγάλη δυνατότητα επιβίωσης στο περιβάλλον. Επίσης είναι αποδεδειγμένο από μελέτες ότι αν έχει μολυνθεί με Σαλμονέλα ένα μέλος μιας οικογένειας, τότε θα μολυνθεί οπωσδήποτε το 1/3 τουλάχιστον των υπολοίπων μελών που ζουν στην ίδια κατοικία(3). Η λοιπή σωματική καθαριότητα του ανθρώπου είναι γνωστή φυσική ανάγκη, όπως και η καθαριότητα των ρούχων που φορά. Σωστή ένδυση και καθαρός ρουχισμός εξασφαλίζουν υγεία και ευεξία. Η σωματική καθαριότητα μειώνει το μικροβιακό φορτίο και τις διάφορες πιθανόν τοξικές ή αλλεργιογόνες ουσίες στο δέρμα, με αποφυγή της κακής χρήσης αντισηπτικών που φέρουν το αντίθετο αποτέλεσμα, δηλαδή την καταστροφή της φυσιολογικής χλωρίδας του δέρματος και των βλεννογόνων του ανθρώπου. Το πλύσιμο των ρούχων απαιτεί την απομάκρυνση του ρίπους και των υπαρχόντων μικροοργανισμών με σωστή θερμοκρασία του νερού και απορρυπαντικό, λευκαντικό και μαλακτικό. Το μαλακτικό, εκτός από την δράση του στην υφή του υφάσματος, έχει την ιδιότητα λόγω επηρεασμού του ΡΗ, να μειώνει τον αριθμό των μικροβίων κατά τρεις λογαρίθμους. Η κατοικία: Μέσα στο σπίτι υπάρχουν δύο κύριες πηγές μόλυνσης που αφορούν στο κτίριο: 1. Οι ξηρές περιοχές όπως είναι τα δάπεδα, οι τοίχοι, τα έπιπλα, τα υφάσματα (κουρτίνες-στόφες-κλινοσκεπάσματα-ρούχα). 2. Οι υγρές περιοχές όπως το μπάνιο, η τουαλέτα, ο νεροχύτης και όλο το σύστημα αποχέτευσης του σπιτιού. Για τις ξηρές περιοχές έχει μελετηθεί ότι οι μικροοργανισμοί που τις αποικίζουν επιβιώνουν για τέσσερις συνήθως ώρες και σε ορισμένες περιπτώσεις για περισσότερες από εικοσιτέσσερις ώρες. Για τις υγρές περιοχές ο χρόνος επιβίωσης είναι πολύ μεγαλύτερος όπως και η ποικιλία των μικροοργανισμών (4). Περιοχές με τη συχνότερη απομόνωση εντεροβακτηριακών είναι το νερό της τουαλέτας, σωλήνες αποχέτευσης σχήματος U, νεροχύτες, τα πανιά και τα σφουγγάρια για τα πιάτα και οι σφουγγαρίστρες (5). Ψευδομονάδες βρέθηκαν συχνότερα στα πατώματα (ξηρές περιοχές) δείχνοντας την ευκαιριακή τους παρουσία, αφού ως γνωστόν αγαπούν τα υγρά μέρη. Βρέθηκαν όμως και στο μπάνιο και στις κουζίνες. Από τους κόκκους, οι Στρεπτόκοκκοι απομονώνονται τόσο από τις υγρές περιοχές όσο και από τα πατώματα και τα χαλιά, ενώ ο παθογόνος σταφυλόκοκκος βρίσκεται κυρίως στις επιφάνειες που έρχονται σε επαφή με τα χέρια, όπως στις πετσέτες, στις βρύσες, στην τουαλέτα, καθώς και στα κλινοσκεπάσματα.

Οι περιοχές του σπιτιού, ανάλογα με το μέγεθος της μόλυνσης, διαιρούνται σε: 1. αποθήκες - reservoirs μικροβίων (λεκάνη τουαλέτας, σωλήνες U...) 2. αποθήκες υπεύθυνες για τη διασπορά των μικροβίων-reservoirs/disseminators (εργαλεία καθαρισμού, πανιά, σφουγγάρια, αντικείμενα του λουτρού...). Τα εντεροβακτηριακά μπορούν να φθάσουν σε πληθυσμούς 102-106 cfu/cm2 υφάσματος. 3. περιοχές που έρχονται σε επαφή με χέρια ή τρόφιμα (επιφάνειες κουζίνας, στρόφιγγες, λαβές...) και 4. λοιπές περιοχές (πατώματα, τοίχοι...)(6). Τα τελευταία σαράντα χρόνια έχουν μειωθεί οι ώρες που αφιερώνονται στον καθαρισμό του σπιτιού από εικοσιπέντε εβδομαδιαίως σε λιγότερο από δεκαπέντε ώρες, λόγω αλλαγής του τρόπου ζωής και απασχόλησης της γυναίκας. Οι συνθήκες αερισμού και κλιματισμού: Άλλος ένας σημαντικός παράγοντας για την υπόθεση των οικιακών λοιμώξεων. Η ηλιακή ενέργεια και ο καθαρός αέρας βοηθούν στη μείωση του μικροβιακού φορτίου του οικιακού περιβάλλοντος. Η θέρμανση και η ψύξη με τεχνικά μέσα, που κάθε μέρα μπαίνει και πιό πολύ στη ζωή μας, μπορεί να επηρεάσει την επιβίωση παθογόνων μικροοργανισμών. Είναι γνωστό το σύνδρομο του «άρρωστου κτιρίου» όπου ο αέρας μέσα στο οικοδόμημα δυνατόν να περιέχει μικρόβια παθογόνα και μύκητες. Η λεγιωνέλλα είναι το κατ’ εξοχήν μικρόβιο που βρίσκει φιλικό το περιβάλλον του κλιματιστικού μηχανήματος. Γενικά απαιτούνται να γίνουν μελέτες στην επίδραση της υγρασίας και θερμοκρασίας του σπιτιού στο αναπνευστικό σύστημα του ανθρώπου (7). Η ποιότητα του νερού: Το νερό χρησιμοποιείται ως: 1. πόσιμο 2. για τη σωματική καθαριότητα 3. για την οικιακή χρήση 4. και αλλού, όπως στη γεωργία, κτηνοτροφία, βιομηχανία, σε ξενοδοχεία, νοσοκομεία, σχολεία... Μόνο το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού απολαμβάνει τρεχούμενο νερό στο σπίτι του. Ακόμη και σ’ αυτό το μικρό ποσοστό, αν το σύστημα υδροδότησης δεν λειτουργεί σωστά με σταθερή πίεση, μπορεί να μολυνθεί με παθογόνους μικροοργανισμούς, όπως οι Σαλμονέλες ή και οι Λεγιωνέλες. Επίσης έχουν αναφερθεί Άτυπα Μυκοβακτηρίδια στο νερό, με μεγάλη λοιμογόνο δράση. Συνολικά το νερό ευθύνεται για το 80% των λοιμώξεων. Η χλωρίωση του νερού έχει εφαρμοσθεί για τη μείωση του μικροβιακού του φορτίου, έχει όμως ενοχοποιηθεί για τη γένεση καρκινογόνων υποπροϊόντων. Για το λόγο αυτό υπάρχει τάση αντικατάστασης με άλλα απολυμαντικά, των οποίων η αποτελεσματικότητα όμως συζητείται. Τα φίλτρα νερού που χρησιμοποιούνται σήμερα στα νοικοκυριά και αυτά συζητούνται ως προς την επιτυχή απομάκρυνση των μικροοργανισμών. Τα κατοικίδια ζώα: Ο άνθρωπος συμβιώνει με διάφορα ζώα «συντροφιάς». Η συνήθειά του αυτή εκτός από την ευχαρίστηση της παρέας, εγκυμονεί και κάποιους σοβαρούς κινδύνους, διότι πολλά κατοικίδια ζώα, σύμφωνα με μελέτες που έχουν γίνει, αποτελούν δεξαμενές-reservoirs λοιμογόνων παραγόντων. Οι σκύλοι και οι γάτες είναι δεξαμενές του καμπυλοβακτηριδίου, οι χελωνίτσες, τα χαμστεράκια και τα χρυσόψαρα της σαλμονέλας (3). Η τοξοπλάσμωση και η κρυπτοσποριδίαση είναι ζωονόσοι ιδιαίτερα σοβαρές για ένα σπίτι με ανοσοκαταστελμένο άνθρωπο. Εκτός από τα ζώα συντροφιάς, μέσα στο σπίτι μας συμβιώνουμε άθελά μας και με διάφορα αρθρόποδα, τα οποία όπως γνωρίζουμε είναι διάμεσοι ξενιστές μικροοργανισμών ή παράγουν αλλεργιογόνες ουσίες στο σώμα τους. Η σωστή συντήρηση του οικοδομήματος και η καθαριότητα του χώρου αποθαρρύνουν αυτή την συγκατοίκηση. Κανόνες υγιεινής στο σπίτι: Όσο κι αν υπάρχουν σημαντικές διαφορές στον τρόπο ζωής των ανθρώπων, εν τούτοις υπάρχουν κάποιοι βασικοί κανόνες που μπορεί κάθε άνθρωπος να ξέρει και να ακολουθεί, ώστε να προστατεύει κατά το δυνατόν την υγεία του. Οι κανόνες αυτοί μπορούν να ταξινομηθούν σε τρεις κατηγορίες: 1. Στους κανόνες που αφορούν το άψυχο περιβάλλον 2. Στους κανόνες για τα τρόφιμα και 3. Στις τακτικές που αφορούν στην ατομική υγιεινή. Άψυχο περιβάλλον: α) Αποθήκες μικροβίων, όπως οι τουαλέτες και οι σωλήνες U. Aρκεί συχνός καθαρισμός τους. Αν στο σπίτι κατοικεί ανοσοκαταστελμένο άτομο τότε χρειάζεται και απολυμαντικό. β) Αποθήκες - πηγές διασποράς μικροβίων, όπως τα διάφορα υφάσματα, τα σφουγγάρια και οι κουβάδες καθαρισμού. Χρειάζεται να πλένονται (οι πετσέτες στους 60οC) και να στεγνώνουν το ταχύτερο δυνατόν. Οι σφουγγαρίστρες πρέπει να απολυμαίνονται αν έλθουν σε επαφή με οργανικά υγρά όπως εμετό ή κόπρανα κ.λ.π. γ) Επιφάνειες που έρχονται σε επαφή με τα χέρια, όπως λαβές, στρόφιγγες το χερούλι του ψυγείου ή το καπάκι της λεκάνης και με τα τρόφιμα, όπως ο νεροχύτης, ο πάγκος της κουζίνας, τα σκεύη της κουζίνας. Απαραίτητα πρέπει να γίνεται απολύμανση με ζεστό νερό - απορριπαντικό - απολυμαντικό, κάθε φορά που έρχονται σε επαφή με το μολυσμένο υλικό. Μετά τον καθαρισμό απαιτείται γρήγορο στέγνωμα. Τρόφιμα: α) Στην ετοιμασία του φαγητού: Χρειάζεται άμεση απολύμανση όπου έχει ακουμπήσει ωμό πουλερικό, κρέας, ψάρι ή αυγό, να μην έλθει σε επαφή η ωμή με την μαγειρεμένη τροφή και να προτιμάται το χαρτί κουζίνας από τα πανιά και τις πετσέτες. β) Κατά το μαγείρεμα: Η επίδραση της θερμότητας να είναι επαρκής για την καταστροφή της σαλμονέλας, του καμπυλομπάκτερ, της λιστέρας και του εντεροπαθογόνου Ε. Coli, ώστε να μειωθεί σημαντικά ο αριθμός των μικροβίων και να μην απειλεί την υγεία μας. Στο μαγείρεμα του κρέατος θα πρέπει στο κέντρο του η θερμοκρασία να είναι 70οC για δύο τουλάχιστον λεπτά. γ) Για τη φύλαξη των τροφών πρέπει να θυμόμαστε ότι τις διατηρούμε για περιορισμένο χρόνο στη συντήρηση του ψυγείου, στους 7-4ο, επιδιώνκοντας να εμποδίσουμε τον πολλαπλασιαμό των μικροβίων. Για την κατάψυξη έχουμε -18οC και η ψύξη των τροφίμων πρέπει να γίνεται ταχέως, ώστε ο αριθμός των μικροβίων να παραμείνει σε ασφαλές για την υγεία μας επίπεδο. Ατομική υγιεινή: Το καλυπτήριο σύστημά μας πρέπει να παραμένει στην ισορροπία του καθαρό και υγιές για να μας προστατεύει. Ολόκληρο το σώμα μας αλλά κυρίως τα χέρια μας οφείλουμε να τα έχουμε συνεχώς και σχολαστικά καθαρά. Επίσης τα ατομικά μας αντικείμενα, οι πετσέτες μας, η οδοντόβουρτσά μας, η κτένα μας πρέπει να είναι φροντισμένα και ατομικά. Συμπεράσματα: Οι λοιμώξεις στο σπίτι είναι ένα πρόβλημα υπαρκτό και σοβαρό, αλλά και προβλέψιμο. Αρκεί η τήρηση μερικών βασικών κανόνων για τη μείωση του προβλήματος. Σήμερα υπάρχει η τάση εφαρμογής των λεγονένων Βιοκτόνων ουσιών για την καταπολέμηση των διαφόρων «οικιακών» μικροοργανισμών, όμως το θέμα συνεχώς μελετάται, γιατί στην προσπάθεια μας να ζήσουμε ανετότερα καταπολεμώντας τους μικροοργανισμούς βρισκόμαστε μπροστά στην εκπληκτική διαπίστωση ότι δεν τα έχουμε καταφέρει και τόσο καλά ακόμη... Bιβλιογραφία: 1. HOOGENBOOM-VERDEGAAL A.M.M.: Sentinel and community studies to survey food-borne infections. Proceedings of Third World Congress on food-born infections and intoxications 1992, p.67. 2. SOCKETT P.N.: Food-borne disease statistics Europo and North America. Encyclopedia of Food sience, Food technology and Nutrition, 1993, London: Academic press, p. 2023-2031. 3. SCOTT E.: Food-borne disease and other hygiene issues in the home. J. Appl. Bacter. 1996, 80: 5-9. 4. SCOTT E., BROOMFIELD S.: The survival and transfer of microbial contamination via cloths, hands and utensils. J. Appl. Bacteriol. 1990, 68: 271-278. 5. SCOTTE E., BLOOMFIELD S., BARLOW C.G.: An investigation of microbial contramination in the home. J. Hygiene Cambridge 1982, 89: 279-293. 6. BLOOMFIELD S., SCOTT E.: Cross contamination and domestic environment and the role of chemical disinfectants. J. Appl. Microb. 1997, 83: 1-9. 7. Γ. ΒΡΥΩΝΗΣ, Ε. ΒΟΓΙΑΤΖΑΚΗΣ: Οικιακές λοιμώξεις και υγιεινή στο σπίτι. Δελτίο Ελλην. Μικροβ. Εταιρίας 1999, 44(6): 562-572.

ΜΕΤΑΛΛΑ – ΙΧΝΟΣΤΟΙΧΕΙΑ

Τι είναι τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία;

Τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία ήταν γνωστά πολύ πριν ανακαλυφθούν οι βιταμίνες. Όταν όμως στις αρχές του 20ου αιώνα ανακαλύφθηκαν οι βιταμίνες τα επισκίασαν. Τα μέταλλα δίνουν στερεότητα και αντοχή στον σκελετό, χρησιμοποιούνται σαν συστατικά οργανικών ενώσεων, ρυθμίζουν την ισορροπία υγρών στο σώμα και παίρνουν μέρος σε πολλές διεργασίες του μεταβολισμού. Η λήψη μετάλλων, έχει ως κύρια αποτελέσματα την ρύθμιση του οργανικού ισοζυγίου σε νερό, την ομαλότερη διακίνηση των θρεπτικών συστατικών, την σχετική διατήρηση της φυσιολογικής οξύτητας του αίματος, και την καλύτερη λειτουργία εξωκρινών κι ενδοκρινών αδένων. Τα μέταλλα τα διακρίνουμε σε ανόργανα στοιχεία που είναι και τα πλέον απαραίτητα. Βρίσκονται σε μεγάλες ποσότητες στον οργανισμό μας. Τα λιγότερο απαραίτητα που τα ονομάζουμε ιχνοστοιχεία και βρίσκονται σε πολύ μικρές ποσότητες στον οργανισμό μας. Τέλος υπάρχουν και τα βαριά μέταλλα ή τοξικά που δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στην υγεία μας για αυτό πρέπει να αποφεύγονται. Τοξικά μέταλλα είναι ο μόλυβδος, ο υδράργυρος, το κάδμιο, το αρσενικό και το αλουμίνιο. Ας γνωρίσουμε λοιπόν τα πιο βασικά μέταλλα και ιχνοστοιχεία ξεκινώντας από τα πιο απαραίτητα για τον οργανισμό μας.

Ασβέστιο

Χρησιμότητα: Περίπου το 2% του σωματικού βάρους αποτελείται από ασβέστιο και το 99% από αυτό βρίσκεται στα οστά και στα δόντια. Συμμετέχει στην οικοδόμηση της οστέινης μάζας και προλαμβάνει την οστεοπόρωση. Συντελεί στην υγεία των δοντιών και των οστών και σε συνδυασμό με το μαγνήσιο, στη σωστή λειτουργία της καρδιάς. Παίρνει μέρος στην πήξη του αίματος, στην ενεργοποίηση ενζύμων ενώ συναντάται και στο περιφερικό νευρικό σύστημα. Όμως δεν πρέπει να λαμβάνεται από άτομα που πάσχουν από νεφρολιθιάσεις. Για να απορροφηθεί το ασβέστιο πρέπει να υπάρχει και μαγνήσιο στο σώμα.

Ημερήσια δόση: Η ημερήσια λήψη ασβεστίου κυμαίνεται από 800 έως 1200 mg.

Πηγές φυσικού ασβεστίου: Πράσινα λαχανικά, ρεβίθια, φακές, σόγια, ξηροί καρποί, θαλασσινά τυρί γραβιέρα, γάλα, γιαούρτι και γενικότερα όλα τα γαλακτοκομικά προϊόντα.

Μαγνήσιο

Χρησιμότητα: Το μαγνήσιο είναι συστατικό των οστών και των δοντιών, είναι απαραίτητο στοιχείο του μεταβολισμού σε κυτταρικό επίπεδο και παίρνει μέρος στην ενεργοποίηση πολλών ενζύμων. Το μαγνήσιο επαναφέρει την ηρεμία στη νευρική και μυϊκή ίνα. Ρυθμίζει την λειτουργία των κυττάρων σε νερό, βοηθά στον σχηματισμό αντισωμάτων και των οστών. Χρησιμοποιείται στην παραγωγή ενέργειας και βοήθα στην μείωση της πίεσης. Το Μαγνήσιο είναι ένα ακόμα βασικό στοιχείο για την ομαλή λειτουργία της καρδιάς, των νεύρων, των μυών και των οστών. Επίσης είναι σημαντικό για τη δράση πολλών ενζύμων. Βοηθά στην κατάθλιψη και τις χολολιθιάσεις. Όταν ο οργανισμός μας έχει έλλειψη μαγνησίου δεν απορροφάται από τον οργανισμό το ασβέστιο.

Το μαγνήσιο καταστρέφεται από την επεξεργασία των τροφών.

Ημερήσια δόση: Η ημερήσια λήψη μαγνησίου κυμαίνεται από 350 έως 400 mg.

Πηγές φυσικού μαγνησίου: Γαλακτοκομικά προϊόντα, κόκκινα κρέατα, ξηροί καρποί, δημητριακά, λεμόνι, μήλο, σόγια, πράσινα λαχανικά, φακές, σοκολάτα.

Φώσφορος

Χρησιμότητα: Περίπου το 1% του σωματικού βάρους αποτελείται από φώσφορο και το 80% που υπάρχει στο σώμα μας βρίσκεται στα κόκαλα και στα δόντια. Το άλλο 20% βρίσκεται στους μαλακούς ιστούς, στα όργανα και σε κάθε κύτταρο Είναι απαραίτητος για τη σωστή ανάπτυξη των οστών και την ομαλή λειτουργία της καρδιάς, των νεφρών και του νευρικού συστήματος. Παρέχει ενέργεια και ζωντάνια επειδή βοηθά στο μεταβολισμό των λιπών και των αμύλων. Επίσης μειώνει τους πόνους της αρθρίτιδας. Ακόμη ο φώσφορος είναι απαραίτητο στοιχείο για τη μυϊκή ανάπτυξη και παίρνει μέρος σε ορισμένες διεργασίες του μεταβολισμού, όπως τη μεταφορά της γλυκόζης, το σχηματισμό φωσφολιπιδίων και το μεταβολισμό των αμινοξέων.

Ημερήσια δόση: Η ημερήσια λήψη φωσφόρου κυμαίνεται από 800 έως 1200 mg.

Πηγές φυσικού φωσφόρου: Δημητριακά, κόκκινα κρέατα, ξηροί καρποί, ψάρια, κολοκυθόσποροι, ηλιόσποροι, συκώτι, μαγιά μπύρας, πουλερικά, γάλα, οστρακοειδή, αυγά, φασόλια, γραβιέρα.

Κάλιο

Χρησιμότητα: Ελέγχει την περιεκτικότητα των κυττάρων σε νερό, ρυθμίζει την λειτουργία του νευρικού συστήματος, τις μυϊκές συσπάσεις και διατηρεί τον σωστό αριθμό ιόντων στο ανθρώπινο σώμα. Προστατεύει την καρδιά από τις αρρυθμίες και μαζί με το νάτριο διατηρεί την ισορροπία του ύδατος στον οργανισμό. Ακόμη είναι απαραίτητο για την έκκριση ινσουλίνης για το μεταβολισμό των υδατανθράκων και τη σύνθεση των πρωτεϊνών.

Τα κάλιο καταστρέφεται από το μαγείρεμα και την επεξεργασία των τροφών.

Ημερήσια δόση: Η ημερήσια δόση του καλίου κυμαίνεται από 2000 έως 2500 mg.

Πηγές φυσικού καλίου: Γάλα, κρέατα, πουλερικά, ψωμί ολικής αλέσεως, φακές, μπανάνες, ξηροί καρποί, τόνος, δημητριακά, φρούτα, φύκια, σόγια, θαλασσινό αλάτι, μαϊντανός, ηλιόσποροι, σταφίδες, κουνουπίδι, σέλινο, παντζάρια, καρότα, ψάρια.

Νάτριο

Χρησιμότητα: Το νάτριο μαζί με το κάλιο ρυθμίζουν την οσμωτική πίεση στα κύτταρα. Ρυθμίζουν τη διατήρηση της οξεο-βασικής ισορροπίας και τη μεταφορά θρεπτικών στοιχείων στα κύτταρα. Το νάτριο σχετίζεται με τη μυϊκή σύσπαση και τη λειτουργία του μυϊκού συστήματος. Εξασφαλίζει την ισορροπία του οργανισμού σε νερό, καθιστά δυνατές τις μυϊκές συσπάσεις και τις νευρικές αντιδράσεις, διατηρεί την ισορροπία ιόντων στο αίματος.

Ημερήσια δόση: Η ημερήσια λήψη νατρίου κυμαίνεται από 1100 έως 3300 mg. Σπάνια παρατηρείται έλλειψη του στον οργανισμό, αφού υπερκαλύπτεται από την διατροφή.

Πηγές φυσικού καλίου: Αλάτι, τυρί γραβιέρα, φύκια, θαλασσινά, αλατισμένο βούτυρο, ελιές αλατισμένες, τυρί φέτα, σαρδέλες παστές, ρύζι, δημητριακά.

Φθόριο

Χρησιμότητα: Συνδέεται με το ασβέστιο και συντελεί στην υγεία των οστών και των δοντιών. Δεν πρέπει να λαμβάνεται από άτομα που πάσχουν από νεφρολιθιάσεις. Βοηθά τον οργανισμό να μάχεται εναντίων των μεταδοτικών ασθενειών και να ανανεώνει γρήγορα τους κατεστραμμένους ιστούς των οστών. Τέλος προλαμβάνει την οστεοπόρωση.

Η έλλειψη φυσικού φθορίου προκαλεί αναιμία, πονοκέφαλο, πρόωρα γηρατειά, δερματοπάθειες και χαλασμένα δόντια.

Πηγές φυσικού φθορίου: Παντζάρια, λάχανο, μουρουνέλαιο, αντίδια, σκόρδο, μαϊντανός, ηλιόσποροι, ηλιέλαιο

Χλώριο

Χρησιμότητα: Το χλώριο παίρνει μέρος στη ρύθμιση της οσμωτικής πίεσης και στη διατήρηση της οξεο-βασικής ισορροπίας. Ακόμη το χλώριο είναι απαραίτητο για την παραγωγή υδροχλωρικού οξέος στο στομάχι. Είναι απαραίτητο στις περιπτώσεις δυσπεψίας και βοηθητικό σε πολλές στομαχικές διαταραχές.

Όταν υπάρχει έλλειψη χλωρίου τότε παρατηρείται μείωση της μυϊκής δύναμης, τα δόντια καταστρέφονται και παρατηρείται κακή χώνεψη των τροφών.

Ημερήσια δόση: Η ημερήσια λήψη χλωρίου κυμαίνεται από 1700 έως 5000 mg. Το χλώριο δεν βρίσκεται μόνο του στη φύση, είναι πάντα συνδεδεμένο με το νάτριο ως χλωριούχο νάτριο (αλάτι). Οι ανάγκες σε χλώριο υπερκαλύπτονται από τη συνήθη διατροφή.

Πηγές φυσικού χλωρίου: Σπαράγγια, αντίδια, βούτυρο, αγγούρι, ψάρια, φακές, μαρούλι, γάλα, μπάμιες, ελιές, ντομάτες, σιταριού.

Θείο

Χρησιμότητα: Το θείο αποτελεί τμήμα των θειούχων αμινοξέων (κυστίνη, κυστεΐνη, μεθειονίνη) και δύο βιταμινών (θειαμίνη, βιοτίνη). Ακόμη αποτελεί συστατικό της κερατίνης, δηλαδή της σκληρής πρωτεϊνικής ουσίας του δέρματος, των τριχών και των νυχιών. Ακόμη είναι απαραίτητο για τη σύνθεση του κολλαγόνου. Χωρίς το θειο ο οργανισμός δεν μπορεί να κάνει τον μεταβολισμό των πρωτεϊνών σωστά. Βοηθά στην καλή διατήρηση της γενικής εμφάνισης και ομορφιάς. Δίνει ωραίο χρώμα στο δέρμα και αστραφτερά μαλλιά. Οι διαβητικοί συχνά έχουν έλλειψη θείου και η σωστή ποσότητα μας προφυλάσσει αποτελέσματα από αυτήν την ασθένεια. Τέλος όσοι έχουν προβλήματα τριχόπτωσης ωφελούνται όταν παίρνουν αποτελέσματα τις τροφές την απαραίτητη ποσότητα θείου.

Ημερήσια δόση: αν και η καθημερινή ελεγχόμενη δόση του δεν είναι και τόσο απαραίτητη μιας και παίρνουμε το θείο από καθημερινής χρήσης τρόφιμα, χρησιμοποιείτε κυρίως στην ομοιοπαθητική ιατρική σε διάφορες δόσεις προς αντιμετώπιση κάποιων ελαφρών παθήσεων αναλόγως της ιδιοσυγκρασίας του ατόμου.

Πηγές φυσικού θείου: Λάχανο, μπρόκολα, ραδίκια, καρότα, σέλινο, κουνουπίδι, κάστανα, μαύρες σταφίδες. Οι περισσότερες τροφές που περιέχουν φυσικού θείο πρέπει να τρώγονται ωμές, γιατί το ψήσιμο τις κάνει δύσπεπτες και προκαλούνται αέρια.

Σίδηρος

Χρησιμότητα: Ο σίδηρος μαζί με μια πρωτεΐνη, είναι απαραίτητος για τη σύνθεση της αιμοσφαιρίνης και ορισμένων ενζύμων που είναι υπεύθυνα για τη μεταφορά του οξυγόνου στα διάφορα όργανα και τους μύες. Ακόμη ο σίδηρος είναι απαραίτητο συστατικό ορισμένων ενζύμων που σχετίζονται με τον μεταβολισμό της πρωτεΐνης. Βοηθά στην ανάπτυξη, αυξάνει την αντίσταση στις ασθένειες και προλαβαίνει την κόπωση.

Συμπτώματα έλλειψης σιδήρου είναι η αναιμία, αδυναμία, κούραση, δυσκολία στην αναπνοή, ατονία δέρματος, φτωχή όραση και μνήμης.

Ημερήσια δόση: Η ημερήσια λήψη σιδήρου ορίζεται για τις γυναίκες στα 15-18 mg και για τους άνδρες στα 10-15mg. Τα χάπια σιδήρου αφομοιώνονται σε ποσοστό 30-50%. Με προσθήκη 500 mg βιταμίνης C αυξάνει την απορρόφηση του φαρμακευτικού σιδήρου κατά 40-50%. Τα συμπληρώματα σιδήρου δεν πρέπει να λαμβάνονται ταυτόχρονα με γαλακτοκομικά προϊόντα, αυγά, βιταμίνης Ε, ανθρακικές ενώσεις γιατί μειώνεται η απορρόφηση του από τον οργανισμό. Ενώ επιβάλλεται η σύγχρονη λήψη του με βιταμίνης C αφού αυξάνεται η απορρόφηση του.

Πηγές φυσικού σιδήρου: Κρέατα, πουλερικά, ψάρια, αυγά, συκώτι, μαϊντανός, σαρδέλες, φακές, δημητριακά, ξηροί καρποί.

Ιώδιο

Χρησιμότητα: Συμμετέχει στην ενεργοποίηση των μυών και των κυττάρων του νευρικού συστήματος και το Ιώδιο βρίσκεται και επηρεάζει τον θυρεοειδή αδένα. Ανεπάρκεια ιωδίου μπορεί να προκαλέσει μειωμένη πνευματική αντίδραση, έλλειψη ενεργητικότητας και αύξηση βάρους. Το ιώδιο παίρνει μέρος στον σχηματισμό των ορμονών του θυρεοειδή αδένα. Οι ορμόνες αυτές είναι απαραίτητες για την σωστή ανάπτυξη του ανθρώπου και ζωτικής σημασίας για την σωστή ανάπτυξη των βρεφών πριν και μέταλλα την γέννηση τους.

Η έλλειψη ιωδίου δεν επηρεάζει μόνο την φυσική ανάπτυξη αλλά και την πνευματική ανάπτυξη.

Ημερήσια δόση: Η ημερήσια λήψη ιωδίου τοποθετείται στα 150 mg. Η διατροφή συμπληρώνεται από την ενίσχυση του μαγειρικού αλατιού με ιώδιο.

Πηγές φυσικού ιωδίου: Ψάρια, φύκια, ιωδιούχο αλάτι, μουρουνέλαιο, θαλασσινά, ηλιόσποροι, φιστίκια, συκώτι, λαχανικά.

Ψευδάργυρος

Χρησιμότητα: Ο ψευδάργυρος παίρνει μέρος στην καλή απορρόφηση και δράση των βιταμινών και αποτελεί απαραίτητο στοιχείο πολλών ενζύμων. Επίσης συντελεί στη σύνθεση της ινσουλίνης, της τεστοστερόνης και των νουκλεϊνικών οξέων. Απαραίτητος στο γεννητικό σύστημα του άρρενα και χρήσιμος στο δέρμα. Το κυριότερο μέταλλο κατά της ακμής. Βοήθα στην γρήγορη επούλωση των τραυμάτων, ενισχύει τις αισθήσεις της γεύσης και της όσφρησης. Επίσης χρήσιμος για τα νύχια, τα δόντια, το ήπαρ, στην παραγωγή ινσουλίνης και τα μαλλιά. Βοηθά στη θεραπεία των πληγών και στην αντιμετώπιση των ιών και ιδιαίτερα της γρίπης.

Αν υπάρχει έλλειψη ψευδάργυρου εμφανίζονται στα νύχια άσπρα σημάδια και ξεφλουδίζονται ή σπάζουν.

Ημερήσια δόση: Η ημερήσια λήψη ψευδαργύρου κυμαίνεται από 8 έως 11 mg.

Πηγές φυσικού ψευδαργύρου: Κρέατα, πουλερικά, ψάρια, αυγά, στρείδια, ρέγγα, σουσάμι, μελάσα, συκώτι, σόγια, ηλιόσποροι, σιταριού.

Χρώμιο

Χρησιμότητα: Το Χρώμιο συνεργάζεται με την ινσουλίνη στην αντιμετώπιση του διαβήτη. Ενισχύει τον παράγοντα ανοχής στη γλυκόζη, υποστηρίζει έτσι τις λειτουργίες της ινσουλίνης και προλαμβάνει την υπογλυκαιμία. Το χρώμιο υποστηρίζει τη δράση ενζύμων που είναι υπεύθυνα για τον μεταβολισμό της γλυκόζης για ενέργεια. Επηρεάζει τον μεταβολισμό των υδατανθράκων και των λιπιδίων και βοηθά στην ανάπτυξη.

Ημερήσια δόση: Η ημερήσια λήψη χρωμίου κυμαίνεται από 80 έως 100 mg.

Πηγές φυσικού χρωμίου: Θυμάρι, σιταριού, μαγιά μπύρας, λαχανικά, φρούτα, κρέατα, γαλακτοκομικά προϊόντα, δημητριακά.

Μαγγάνιο

Χρησιμότητα: Το μαγγάνιο συμμετέχει στον σχηματισμό του συνδετικού, νευρικού ιστούς, τη σύνθεση της χοληστερόλης, το μεταβολισμό των λιπών, των πρωτεϊνών και των υδατανθράκων. Ακόμη παίρνει μέρος στην πήξη του αίματος και τη δράση της ινσουλίνης. κ.α. Επίσης είναι απαραίτητος για την υγεία του υποφυσεογενούς αδένος και την λειτουργία των θηλυκών αδένων.

Η έλλειψη του στον οργανισμό δημιουργεί πόνους στα μάτια, κακή μνήμης, ζάλη και μακροχρόνιες διαταραχές αναπαραγωγής.

Ημερήσια δόση: Η ημερήσια δόση του μαγγανίου κυμαίνεται από 2,5 έως 5 mg.

Πηγές φυσικού μαγγανίου: Ξηροί καρποί, κουάκερ, δημητριακά, φρούτα, κάστανα, σιταριού, ηλιόσποροι, μέλι.

Σελήνιο

Χρησιμότητα: Το σελήνιο έχει δράση όμοια με της βιταμίνης Ε, έχοντας ισχυρή αντιοξειδωτική δράση. Βοήθα στην καταπολέμηση των ελευθέρων ριζών, προστατεύει την καρδιά και προλαμβάνει πολλές μορφές καρκίνου. Καθυστερεί τη γήρανση του δέρματος, διατηρεί την ελαστικότητα των ιστών και αυξάνει την αντοχή. Όπως και ο ψευδάργυρος, παίζει σημαντικό ρόλο στην αναπαραγωγή στους άρρενες και στην ενίσχυση της άμυνας του οργανισμού.

Προσοχή όμως γιατί σε μεγάλες ποσότητες είναι τοξικό για τον οργανισμό.

Ημερήσια δόση: Η ημερήσια λήψη σεληνίου κυμαίνεται από 250 έως 350 mg.

Πηγές φυσικού σεληνίου: Δημητριακά, φύτρα σιταριού, λάχανο, κρεμμύδι, καρύδα, τα περισσότερα οστρακοειδή, θαλασσινά. Ο χαλκός παίρνει μέρος στον σχηματισμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Ακόμη αποτελεί μέρος πολλών ενζύμων και μαζί με τη βιταμίνη C παίρνουν μέρος στον σχηματισμό της ελαστίνης.

Χαλκός

Χρησιμότητα: Απαραίτητος στο μεταβολισμό των κυττάρων και στην παραγωγή του συνδετικού ιστού. Βοηθά στην αποθήκευση και το μεταβολισμό του σιδήρου σε μορφή αιμοσφαιρίνης, καθώς και στο σχηματισμό ερυθροκυττάρων. Συμβάλλει στην γένεση της μυελίνης, βοήθα στην καταπολέμηση μολύνσεων και συμμετέχει στην σωστή δόμηση των οστών.

Ημερήσια δόση: Η ημερήσια λήψη κυμαίνεται από 2,5 έως 5 mg.

Πηγές φυσικού χαλκού: Στρείδια, καραβίδες, συκώτι, σόγια ξηροί καρποί, μανιτάρια, κρέατα, δημητριακά, λαχανικά.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΔΕΔΟΥΚΟΣ IAFA COLLEGE ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΙ – ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΖΑΙΟΣ

ΚΡΥΟΛΟΓΗΜΑ & ΓΡΙΠΗ: Αντιμετωπίστε τα Σωστά!

Κάθε χρόνο, αυτή την εποχή νιώθετε το κρυολόγημα και τη γρίπη να απειλούν την υγεία σας: μάθετε με ποιους τρόπους μπορείτε να τ’αποφύγετε και να τ’αντιμετωπίσετε γρηγορότερα!!

Το κρυολόγημα και η γρίπη είναι ασθένειες που αφορούν το αναπνευστικό σύστημα. Λανθασμένα συγχέουμε τη γρίπη και το κρυολόγημα σαν να πρόκειται για την ίδια αρρώστια. Βέβαια, ορισμένα συμπτώματα είναι κοινά, αλλά θα πρέπει να γίνει σαφής διαχωρισμός, ώστε να μπορέσουμε να τα αντιμετωπίσουμε. Σε γενικές γραμμές, το κρυολόγημα είναι πιο ήπιο από τη γρίπη.

Το κρυολόγημα εξελίσσεται σταδιακά. Αρχίζει με αίσθημα κόπωσης, φταρνίσματα, βήχα και καταρροή. Υπάρχει περίπτωση να παρουσιασθεί χαμηλός πυρετός. Άλλα πιθανά συμπτώματα είναι οι μυϊκοί πόνοι, ο πονόλαιμος και ο πονοκέφαλος. Γενικά, το κρυολόγημα διαρκεί περίπου μία εβδομάδα. Μπορεί όμως τα συμπτώματά του να είναι εμφανή μόνο για τρεις ή τέσσερις ημέρες αν το ανοσοποιητικό σύστημα είναι σε τέλεια κατάσταση. Το κρυολόγημα σπάνια μπορεί να παρουσιάσει δυσάρεστες επιπλοκές.

Η γρίπη εμφανίζεται απότομα – μπορεί κάποιος να νιώθει υγιής το πρωί και το βράδυ της ίδιας ημέρας να αισθάνεται αδιάθετος. Τα συμπτώματά της είναι πιο επίπονα από αυτά του κρυολογήματος και περιλαμβάνουν (εκτός από αδυναμία και κούραση) ξηρό βήχα, πόνο στο λαιμό με φαρυγγίτιδα, πυρετό, μυϊκούς πόνους και έντονους πονοκεφάλους. Μπορεί να διαρκέσει για περισσότερες από 10 ημέρες ενώ η συνεπακόλουθη κούραση για ακόμη 2 ή 3 εβδομάδες. Υπάρχει περίπτωση να οδηγήσει σε βρογχίτιδα ή πνευμονία. 

Από τι ΠΡΟΚΑΛΟΥΝΤΑΙ
Τόσο το κρυολόγημα όσο και η γρίπη προκαλούνται από ιούς που μεταδίδονται από άνθρωπο σε άνθρωπο, κυρίως μέσω του βήχα και του φταρνίσματος. Οι ιοί αυτοί γίνονται επιβλαβείς εάν εισχωρήσουν στον οργανισμό. Προσκολλώνται στο εσωτερικό της μύτης ή του λάρυγγα (γι’ αυτό νιώθουμε τις ενοχλήσεις στη μύτη ή το γνωστό γρατσούνισμα στο λαιμό) και εξαπλώνονται στο αναπνευστικό σύστημα και πιο σπάνια στους πνεύμονες. Ως απάντηση, το ανοσοποιητικό σύστημα κατακλύζει αυτές τις περιοχές με τα λευκά αιμοσφαίρια τα οποία και λειτουργούν ως αντι-μολυσματικοί παράγοντες. Τα συμπτώματα του κρυολογήματος και της γρίπης δεν προέρχονται από τους ιούς αλλά ουσιαστικά είναι το αποτέλεσμα του σώματος που προσπαθεί να γλιτώσει από τη μόλυνση. Το κρυολόγημα και η γρίπη είναι πιο σύνηθες το χειμώνα, επειδή η εσωτερική θέρμανση περιορίζει την υγρασία στην ατμόσφαιρα. Η έλλειψη υγρού αέρα ξηραίνει τα ένρινα περάσματα και δημιουργεί τις συνθήκες για την εμφάνιση των ιών.


6 συμβουλές για γρήγορη ανάρρωση.

1. Χρειάζεστε ξεκούραση. Ειδικά εάν έχετε πυρετό θα πρέπει να μείνετε στο σπίτι. 



2. Για το πολύ ενοχλητικό σύμπτωμα της καταρροής, θα βρείτε ανακούφιση από κάποιο ρινικό σπρέι ή σταγόνες φυσιολογικού ορού που θα σας προτείνει ο φαρμακοποιός σας.
3. Είναι σημαντικό να πίνετε άφθονα υγρά (νερό και χυμούς) και να τρώτε «δυναμωτικά» φαγητά, όπως σούπες. Με αυτό τον τρόπο θα βοηθήσετε την άμυνα του οργανισμού σας και θα αποφύγετε τον κίνδυνο αφυδάτωσης από τον πυρετό.

4. Εάν έχετε πονόλαιμο κάντε γαργάρες 2-3 φορές την μέρα, με χλιαρό νερό και αλάτι ή αν θέλετε ελάχιστη ζιβανία ή Ρακί με νερό, που απαλύνουν τον πόνο και απομακρύνουν τα μικρόβια του λαιμού. 
Ρωτήστε το φαρμακοποιό σας για τα προϊόντα (σε καραμέλες (π.χ. τζίντζερ, πρόπολη..) ή σπρέι) που είναι ειδικά για αυτές τις περιπτώσεις. Μάλιστα, καλό είναι να έχετε ούτως ή άλλως κάποιο από αυτά στο σπίτι για την άμεση ανακούφιση από τα πρώτα κιόλας συμπτώματα.
5. Καλό είναι να μην καταναλώσετε αλκοόλ.
6. Εάν είστε καπνιστές, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι το κάπνισμα επιδεινώνει τα συμπτώματα. Διακόψτε αμέσως το τσιγάρο. Ακόμη και εάν δεν καπνίζεται εσείς οι ίδιοι, θα πρέπει να αποφύγετε το παθητικό κάπνισμα.
7. Μισή-Μια χούφτα καρύδια την μέρα, είναι η δόση που χρειάζεται ο καθένας μας και μας προφυλάσσει από την γρίπη. 


Επωφεληθείτε από τα συμπληρώματα διατροφής!
Κρυολόγημα, γρίπη, ιώσεις... Αν θέλετε να μη σας κολλήσει τίποτα θυμηθείτε να έχετε πάντα στο σπίτι σας κάποιο από τα παρακάτω θεραπευτικά προϊόντα της φύσης. Τονώνουν το ανοσοποιητικό, προλαβαίνουν αλλά και θεραπεύουν όταν τα λαμβάνετε έγκαιρα. O λόγος για τα φυσικά προϊόντα που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα και μας θωρακίζουν απέναντι σε ιώσεις και κρυολογήματα. 

Ένα συμπλήρωμα με αντιοξειδωτικές βιταμίνες μπορεί να ενισχύσει το ανοσοποιητικό σύστημα και να βοηθήσει στην καταπολέμηση των λοιμώξεων κατά την διάρκεια του χειμώνα. Με τη λήψη συμπληρωμάτων και κυρίως από φυσικά προϊόντα μπορεί να μην νιώσετε αμέσως καλά, αλλά σίγουρα η ανάρρωση θα είναι πολύ πιο σύντομη. Μάλιστα, εάν από τα πρώτα συμπτώματα προβείτε στη χρήση του συμπληρώματος που θα σας προτείνει ο φαρμακοποιός σας τότε είναι πολύ πιθανό να καταφέρετε να αποτρέψετε το κρυολόγημα ή τη γρίπη από το να αναπτυχθούν πλήρως.


Βιταμίνη C
Η Βιταμίνη C μπορεί να συντομεύσει τη διάρκεια της αρρώστιας ή να ελαττώσει τα συμπτώματά της. Μπορείτε να την λαμβάνετε και από τα φρούτα αλλά λόγω της απώλειας της από αυτά καμιά φορά μπορεί και να μην είναι αρκετή. Σας συστήνουμε συμπλήρωμα Βιταμίνη C με φαλαινοειδή για την καλύτερη απορρόφηση της από τον οργανισμό.



Echinacea

Το εχινάχεα αποτελεί το βασικό όπλο ενάντια στη γρίπη, αφού προστατεύει ευαίσθητους οργανισμούς με αδύνατο ανοσοποιητικό σύστημα το οποίο ευθύνεται για την προστασία μας από υιούς και αρρώστιες. Στις έρευνες που έχουν γίνει έχει διαπιστωθεί ότι διαθέτει σημαντικές αντιβακτηριδιακές, αντιφλεγμονώδης, μεταβολικές και αντισηπτικές ιδιότητες. Αρκετές εργαστηριακές μελέτες, δείχνουν ότι η Echinacea περιέχει ενεργά συστατικά που ανακουφίζουν από το άλγος και τα συμπτώματα της φλεγμονής, ενώ παράλληλα διαθέτουν ορμονική και αντιοξειδωτική δράση.


Από μελέτες, έχει διαπιστωθεί ότι, λαμβανόμενη αμέσως μετά από την πρώτη εκδήλωση κρυολογήματος για διάστημα 8-10 ημερών, μειώνεται η ένταση των συμπτωμάτων και η διάρκεια της λοίμωξης. Μια άλλη πολύ δημοφιλής πρακτική, είναι η λήψη της καθ’ όλη την διάρκεια του χειμώνα αρχικά για 10 μέρες και μετά κάθε μήνα για 5 συνεχόμενες μέρες ( ακολουθήστε αυτή την μέθοδο λήψης για να πετύχετε σωστά αποτελέσματα αφού το εχινάχεα συνηθίζετε από τον οργανισμό αν το παίρνεται συνέχεια χωρίς διακοπές με αποτέλεσμα να μην έχει σωστή επίδραση στον οργανισμό) δυναμώνοντας έτσι το ανοσοποιητικό σας σύστημα με αποτέλεσμα μια βάρια τύπου γρίπη να σας βγει σε κάτι πιο ελαφρύ ή να περάσει πολύ πιο γρήγορα (χωρίς να είναι απόλυτο αφού υπάρχουν πολλοί τύποι γρίπης), πάντα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στα διάφορα είδη γρίπης και να μην καθησυχαζόμαστε μόνο από το βότανο.
Το βότανο υπάρχει σε μορφή βάμματος (20 σταγόνες, 2-3 φορές την ημέρα με το νερό ή χυμό και καλύτερα μετά το φαγητό) και σε μορφή κάψουλας (2 φορές την ημέρα μετά το φαγητό) ή αναβράζων δισκίο (1 φορά τη ημέρα μετά το φαγητό).




Ψευδάργυρος

Στηρίζει τον οργανισμό στη μάχη του με το κρυολόγημα, ίσως γιατί βελτιώνει τη λειτουργία των λευκών αιμοσφαιρίων και των T λεμφοκυττάρων. Είναι χρήσιμος για την ρευστοποίηση των εκκρίσεων των βλεννογόνων και απαραίτητος για να μεταβολίζουμε τη βιταμίνη A, η οποία επίσης παίζει ρόλο στα κρυολογήματα.

Πλούσιοι σε ψευδάργυρο είναι οι ξηροί καρποί. Στα φαρμακεία ωστόσο μπορείτε να βρείτε και προϊόντα που περιέχουν ψευδάργυρο μαζί με βιταμίνη C, ένα συνδυασμό πραγματικά σωτήριο. Κυκλοφορεί σε ταμπλέτα (2 φορές ημερησίως) και σε αναβράζουσα μορφή (1 φορά ημερησίως)




Πρόπολη

Οι μέλισσες συγκεντρώνοντας αδιάκοπα ρητίνες από συγκεκριμένα φυτά και αναμιγνύοντας τις με κερί και γύρη, παρασκευάζουν την πρόπολη για να προστατέψουν την κυψέλη από μολύνσεις. Η πρόπολη όμως προσφέρει και στον άνθρωπο τις σπουδαίες θεραπευτικές της δυνάμεις. Το φυσικό απολυμαντικό της Ιπποκράτειας θεραπευτικής χρησιμοποιείται και στις μέρες μας, εσωτερικά και εξωτερικά, για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.

Συνήθως η πρόπολη προστίθεται σε άλλα σκευάσματα και κυκλοφορεί σε μορφή σπρέι και καραμέλες για το λαιμό, ταμπλέτα και βάμμα.




Hydrastis

Το βότανο αυτό όταν συνδυάζεται με την echinacea, προσφέρει ιδιαίτερη αντιμικροβιακή δράση ενώ παράλληλα τονώνει το ανοσοποιητικό σύστημα. Επίσης διαθέτει μαλακτικές ιδιότητες, που βοηθούν τον ερεθισμένο λαιμό.
Η υδράστιδα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για μικρές χρονικές περιόδους. Θα τη βρείτε σε μορφή βάμματος (25 σταγόνες, 2 φορές την ημέρα) ή σε ταμπλέτα (2 φορές την ημέρα).




Λομπέλια
Είναι το πλέον κατάλληλο βότανο για τις περιπτώσεις κοινού κρυολογήματος. Χάρης στα δραστικά συστατικά της, αντιμετωπίζει τα συμπτώματα (καταρροή, πυρετό κ.ά) σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα.
Θα τη βρείτε σε μορφή κάψουλας (2 φορές την ημέρα )
Πως θα αποφύγετε τους ιούς του κρυολογήματος και της γρίπης.
- Να πλένετε τα χέρια σας συχνά ώστε να μειώνονται οι πιθανότητες να κολλήσετε κάποια μόλυνση. Ειδικά εάν χρησιμοποιείτε μέσα μαζικής μεταφοράς ή βρίσκεστε σε περιβάλλον με πολύ κόσμο.
- Να χρησιμοποιείτε συσκευή διατήρησης υγρασίας κατά τους χειμερινούς μήνες ώστε, να διατηρείται εσωτερικά υγρός αέρας.
- Με το εμβόλιο της γρίπης χρειάζεται περίπου 6-8 εβδομάδες για να ενεργοποιηθεί το ανοσοποιητικό σύστημα. Γι’ αυτό είναι προτιμότερο να προγραμματίζετε τον εμβολιασμό το φθινόπωρο, πριν δηλαδή ξεκινήσει η «εποχή» της γρίπης.



Επισκεφτείτε το γιατρό σας εάν:
- έχετε υψηλό πυρετό
- τα συμπτώματα του κρυολογήματος δεν υποχωρήσουν σε 8-10 ημέρες
- παρουσιάσετε συχνή δύσπνοια
- νιώθετε πόνους στο αυτί
- έχετε βήχα ή φαρυγγίτιδα που δεν υποχωρούν
- αισθάνεστε πόνο στις αρθρώσεις και εξάντληση συνεχώς.

Σημείωση: Πριν ξεκινήσετε οποιαδήποτε αγωγή συμβουλευτείτε το φαρμακοποιό ή το γιατρό σας οι οποίοι είναι και οι πλέον αρμόδιοι για να σας δώσουν σαφείς οδηγίες. Ακόμα, σημαντικό είναι να μην παίρνουμε κάποια σκευάσματα για περισσότερο από 4-6 μήνες αν δεν είναι απαραίτητο, καλό θα ήταν να τα προμηθευόμαστε από την φυσική (φύση) μας διατροφή.


Μην παίρνετε φάρμακα που έχουν μείνει στο σπίτι από προηγούμενες περιπτώσεις χωρίς να συμβουλευτείτε τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας.

Έξυπνα και Βασικά Τρόφιμα

ΜΕΛΙ

 

Το μέλι είναι ένα από τα σημαντικότερα προϊόντα της ελληνικής φύσης. Το μέλι, αν και έχει παρόμοια σύσταση με τη ζάχαρη, δεν υπόκειται σε χημική επεξεργασία και γι’ αυτό διατηρεί όλα τα θρεπτικά του συστατικά. Αποτελεί μια γρήγορη πηγή ενέργειας για τον οργανισμό, έχει αντισηπτικές ιδιότητες, αντιμικροβιακή δράση και ανακουφίζει από τη δυσκοιλιότητα. Τα ανόργανα στοιχεία που περιέχει συμμετέχουν σε διάφορες μεταβολικές διεργασίες του οργανισμού και ρυθμίζουν την οξύτητα του στομάχου, ενώ ο σίδηρος βοηθά στη γρηγορότερη αποκατάσταση της υγείας σε περιπτώσεις αναιμίας.

ΤΑΧΙΝΙ

Το ταχίνι παράγεται από την πολτοποίηση των σπόρων του σησαμιού και είναι το κύριο συστατικό του χαλβά. Το ταχίνι περιέχει σημαντικά ποσά ω-6 λιπαρών οξέων, τα οποία μειώνουν τα επίπεδα της «κακής» χοληστερόλης στο αίμα, της χοληστερόλης δηλαδή που ευθύνεται για τη δημιουργία αθηρωματικών πλακών στα αγγεία. Σε συνδυασμό μάλιστα με την σησαμίνη, μια ουσία με την εκπληκτική ιδιότητα να περιορίζει τη σύνθεση και απορρόφηση της χοληστερόλης από τον οργανισμό, το ταχίνι αποτελεί την ιδανική τροφή για τα άτομα που επιδιώκουν μείωση των επιπέδων χοληστερόλης. Το ταχίνι αποτελεί ακόμα σημαντική πηγή πρωτεΐνης (περιεκτικότητα 20%) και βιταμινών. Η βιταμίνη Ε που περιέχει ενεργεί ως ισχυρός αντιοξειδωτικός παράγοντας και συμβάλλει στην πρόληψη των θρομβώσεων, δράση που ενισχύεται ακόμα περισσότερο από τις λιγνάνες του ταχινιού. Το ταχίνι, τέλος, περιέχει σημαντικά ποσά θειαμίνης (απαραίτητη για την καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος), σίδηρο (συμβάλλει στη βέλτιστη σωματική και πνευματική ενέργεια), φώσφορο και ασβέστιο (απαραίτητα για γερά οστά και δόντια). Το ταχίνι μπορείτε να το προμηθευτείτε από οποιοδήποτε σούπερ μάρκετ και από καταστήματα με βιολογικά προϊόντα.

ΚΑΡΥΔΙ

Το καρύδι είναι μια πλούσια πηγή ω-6 λιπαρών οξέων, τα οποία όπως αναφέρθηκε μειώνουν τα επίπεδα της «κακής» χοληστερόλης. Επίσης, αποτελεί ένα τρόφιμο με υψηλό ποσοστό πρωτεΐνης (24%) και περιέχει φώσφορο και μαγνήσιο, απαραίτητα για την καλή υγεία των οστών.

ΑΜΥΓΔΑΛΟ

Το αμύγδαλο είναι μια εξαιρετική πηγή μονοακόρεστων λιπαρών οξέων, πρωτεΐνης και βιταμίνης Ε. Μάλιστα, η περιεκτικότητα του αμυγδάλου σε βιταμίνη Ε ξεπερνά ακόμα και αυτή του ελαιολάδου. Το αμύγδαλο περιέχει επίσης πλήθος βιταμινών και ιχνοστοιχείων. Η περιεκτικότητά του σε ασβέστιο αγγίζει το 25% της ημερήσιας συστηνόμενης πρόσληψης σε κατανάλωση 100 γραμμ.

ΧΑΡΟΥΠΟΜΕΛΟ

Η χαρουπιά είναι ένα δέντρο που ευδοκιμεί κυρίως στην Μεσόγειο και απ ότι φαίνεται από την ιστορία έρχεται στην επικαιρότητα σε περιόδους πολέμων και λιμών, που η τροφή είναι λειψή και δυσεύρετη. Το γεγονός αυτό δείχνει την υψηλή θρεπτική του αξία. Τα χαρούπια άλλωστε κατάφεραν να θρέψουν τον Ιωάννη τον Βαπτιστή στην έρημο αλλά και χιλιάδες παιδιά κατά τη διάρκεια του 2^ου Παγκοσμίου Πολέμου. Κι αυτό διότι στη σάρκα τους περιέχουν 80% πρωτεΐνη, ασβέστιο, φώσφορο, σίδηρο και βιταμίνες. Βράζοντας τα χαρούπια παρασκευάζεται, από το μέλι που υπάρχει στο εσωτερικό τους, το «χαρουπόμελο», η γεύση του οποίου μοιάζει με της σοκολάτας. Το χαρουπόμελο όμως υπερέχει θρεπτικά σε σχέση με τη σοκολάτα γιατί περιέχει 52 φορές λιγότερο λίπος, δεν έχει οξαλικά οξέα, δεν περιέχει αλλεργιογόνα και καφεΐνη και η γλυκύτητά του οφείλεται σε φυσικά σάκχαρα. Το χαρουπόμελο αποτελεί πλούσια πηγή υδατανθράκων, ασβεστίου, σιδήρου, μαγνησίου, καλίου και ριβοφλαβίνης και έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε νάτριο. Επίσης, από τα χαρούπια παρασκευάζεται και το χαρουπάλευρο, ένα αλεύρι που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παρασκευή ψωμιού, κέικ, μπισκότων κ.λπ. και δίνει μια πολύ γλυκιά γεύση. Το χαρουπόμελο, όπως και το χαρουπάλευρο, μπορείτε να τα βρείτε σε καταστήματα με βιολογικά προϊόντα.

ΛΙΝΑΡΟΣΠΟΡΟΣ

Ο λιναρόσπορος είναι ένα τρόφιμο με πολύτιμα θρεπτικά συστατικά και αποδεδειγμένη ευεργετική επίδραση στην ανθρώπινη υγεία. Περισσότερο από το 50% του λιναρόσπορου αποτελείται από ω-3 λιπαρά οξέα τα οποία μειώνουν σημαντικά την «κακή» χοληστερόλη. Περιέχει ακόμα ω-6 και μονοακόρεστα λιπαρά οξέα. Ο λιναρόσπορος αποτελεί επίσης την κύρια πηγή λιγνανών, ουσιών με ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες που φαίνεται να ασκούν ευεργετική επίδραση κατά της εμφάνισης καρκίνου του μαστού και άλλων τύπων καρκίνου. Επίσης ο λιναρόσπορος περιέχει διαιτητικές ίνες σε ποσοστό 27%, οι οποίες είναι απαραίτητες για την καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος. Τέλος, ο λιναρόσπορος είναι ένα τρόφιμο πλούσιο σε πρωτεΐνη (περιέχει 18% πρωτεΐνη) στην οποία μάλιστα περιέχονται σε ικανοποιητικές ποσότητες όλα τα απαραίτητα αμινοξέα. Μπορείτε να το βρείτε σε όλα τα καταστήματα με βιολογικά προϊόντα.

Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι σε καθημερινή βάση πρέπει να τρεφόμαστε με φρούτα (2-3 την μέρα), λαχανικά (σαλάτα με μυλόξυδο  ή λεμόνι και ελαιόλαδο) και ψωμί ολικής αλέσεως με προζύμι.

Ιωάννα Κοντελέ

Διαιτολόγος- Διατροφολόγος

Λιναρόσποροι και οι ιδιότητες τους!!!!!

 Επιστημονική ονομασία: Linum usitatissimum L.-Λινάρι
Οικογένεια: Λινίδες (Linaceae)
Άλλα ονόματα: Λίνον το ωφελιμότατον (το χρησιμότατο), λίνο, λινοκαλάμι, λιναρόσπορος, λινόσπορος, Flax, Linseed

Ο λιναρόσπορος είναι ένα από τα παλαιότερα καλλιεργήσιμα φυτά, περισσότερο από 5000 χρόνια πριν, οι Έλληνες και οι Ρωμαίοι εκτίμησαν τα θεραπευτικά αποτελέσματά του. Ο λιναρόσπορος έχει αρχίσει να καλλιεργείται το 3000 Π.Χ. από τους Βαβυλώνιους. Στην Ευρώπη o λιναρόσπορος έχει τη φήμη ως το παλαιότερο φυτό πηγής οξέων και επίσης ως το αρχαιότερο ιατρικό φυτό. Ο Καρλομάγνος αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαικής Αυτοκρατορίας διένειμε έναν νόμο, διατάζοντας την καθημερινή κατανάλωση λαδιού από λινάρι.

Επίσης ο Mahatma Gandhi που μιλήσε για τη σημασία του λιναρόσπορου, και είπε "όταν ο σπόρος του λιναριού γίνει συνήθεια στην καθημερινή διατροφή μας, θα υπάρξει και καλύτερη υγεία."

Μερικοί διατροφολόγοι και ερευνητές θεωρούν ότι ο λιναρόσπορος και το λάδι του είναι το σημαντικότερο συμπλήρωμα για την προώθηση της υγείας μας.

Στα τρέχοντα σχέδια για τη διατροφή μας δεν λαμβάνουμε υπόψη μας την καθημερινή ανάγκη για τα ουσιαστικά λιπαρά οξέα, επειδή οι πηγές τους είναι σπάνια μέρος της διατροφής μας. Το λινάρι και το λάδι λιναριού εξαφανίστηκαν από τη διατροφή μας συνολικά μέσω των αιώνων. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο σχεδόν κανένας - ακόμη και οι συνειδητοί άνθρωποι που κάνουν υγιεινή διατροφή - έχουν μια χρόνια ανεπάρκεια στο ουσιαστικό λιπαρό οξύ αποκαλούμενο άλφα-λινολενικό οξύ,ο λιναρόσπορος με την πλούσια περιεκτικότητά του σε α-λινολενικό οξύ και λιγνάνες, έχει αποτελέσει εδώ και χρόνια αντικείμενο εκτεταμένης μελέτης για πιθανές προφυλακτικές επιδράσεις έναντι του καρκίνου του μαστού, προστατεύει την καρδιά, μειώνει τη χοληστερίνη και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα.

Το σώμα μας χρειάζεται τα λιπαρά οξέα για μια καλύτερη απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών και την καλύτερη άρνηση των τοξινών. Σχεδόν οποιοδήποτε σωματικό σύστημα μπορεί να χρησιμοποιήσει τις φυσικές ιδιότητες του λιναρόσπορου, συμπεριλαμβανομένου του καρδιαγγειακού, ανοσοποιητικού, χωνευτικού, σεξουαλικού, και νευρικού συστήματος. Τα λιπαρά οξέα απαιτούνται, αλλά δεν μπορούν να συντεθούν από το σώμα από άλλα λίπη.

Το λινέλαιο (όχι λιναρέλαιο) προέρχεται από τους σπόρους των φυτών του λιναριού. Είναι μια από τις καλύτερες πηγές των απαραίτητων λιπαρών οξέων και είναι η πλουσιότερη φυσική πηγή λινολενικού οξέος. Περιέχει περίπου 50-60 τοις εκατό του λιπαρού οξέος ωμέγα-3, γνωστά ως άλφα-λινολενικό οξύ (LNA), και κατά προσέγγιση 18-20 τοις εκατό του λιπαρού οξέος ωμέγα-6, γνωστά ως λινελαϊκό οξύ (LA). 

Τα ουσιαστικά λιπαρά οξέα έχουν διάφορες σημαντικές λειτουργίες. Είναι ένα απαραίτητο συστατικό των τοιχωμάτων των κυττάρων και των κυψελοειδών μεμβρανών ανάμεσα στο σώμα, βοηθούν στην ενεργειακή παραγωγή, και βοηθούν τη διακοπή της χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων. Το λάδι από το λιναρόσπορο είναι ένα πολύ σημαντικό θρεπτικό συμπλήρωμα επειδή είναι καλύτερη πηγή λιπαρού οξέος ωμέγα-3.

Δεδομένου ότι το καθαρό λάδι λιναριού δεν είναι σταθερό στον περιβαλλοντικό αέρα λόγω της εξαιρετικής υψηλής συγκέντρωσης στα ακόρεστα λιπαρά οξέα, και δεδομένου ότι έχει μια δυσάρεστη προτίμηση για μερικούς ανθρώπους, οι επιστήμονες ανέπτυξαν τις κάψουλες ζελατίνης για την Κ-link. Μέσω μιας ευγενούς διαδικασίας, αυτές οι κάψoυλες περιβάλλουν το φυσικό λάδι. Η ζωή αποθήκευσης επεκτείνεται σε 24 μήνες. Το πρόσθετο όφελος είναι ότι οι κάψουλες μπορούν να καταπωθούν εύκολα μετά από ένα γεύμα με κάποιο υγρό ή μπορείτε να το παίρνεται μέσω της προσθήκης του λιναρόσπορου ή ελαίου σε συνδυασμό με τα φαγητά σας. Κυρίως τα προμηθευόμαστε από ειδικά βιολογικά καταστήματα.

Η καθημερινή συμπλήρωση της διατροφής σας με το λιναρόσπορο μπορεί να βοηθήσει το σώμα σας με τους διάφορους τρόπους:

• Πέψη: Το λάδι από το λιναρόσπορο υποκινεί τη λειτουργία του συκωτιού. Επίσης το λάδι από το λιναρόσπορο υποκινεί και διευκολύνει τη μετακίνηση των αποβλήτων από τα έντερα αποτοξινώνοντας τον οργανισμό.

• Μάτια: Το λάδι από το λιναρόσπορο βελτιώνει την αντίληψη όρασης και χρώματος.

• Τρίχα: Το λάδι από το λιναρόσπορο είναι χρήσιμο στην επεξεργασία της πιτυρίασης. Επίσης μπορεί απέραντα να βελτιώσει τον όρο της θαμπής τρίχας.

Πρόσφατα οι επιστημονικές έρευνες έφεραν στο φως κάποιες πολύ σημαντικές ιδιότητες του λιναρόσπορου (από την έκθλιψη του οποίου παράγεται το λιναρέλαιο).
Σύμφωνα λοιπόν με τους ερευνητές, οι σπόροι του λιναριού είναι η πλουσιότερη φυσική πηγή σε ω-3 λιπαρά οξέα, αντιοξειδωτικές ουσίες, ενώ περιέχουν και ένα είδος φυτοοιστρογόνων, τις λιγνάνες, που προλαμβάνουν τον καρκίνο ή καθυστερούν την εξέλιξη του, προστατεύουν την καρδιά, μειώνουν τη χοληστερίνη και ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα.

Μια μελέτη σε γυναίκες που περίμεναν να υποβληθούν σε επέμβαση για καρκίνο του μαστού κατέδειξε ότι όσες κατανάλωσαν αρτοσκευάσματα με λιναρόσπορο σε καθημερινή βάση (περίπου 4 κουταλιές της σούπας αλεσμένους λιναρόσπορους σε κάθε ψωμάκι) είχαν πιο αργό ρυθμό ανάπτυξης της αύξησης των όγκων, ενώ άλλη μελέτη σε άντρες που έπασχαν από καρκίνο του προστάτη και κατανάλωσαν περίπου 30 γρ. αλεσμένους λιναρόσπορους την ημέρα, ως μέρος μιας διατροφής με λίγα λιπαρά, είδαν να επιμηκύνεται ο χρόνος που μεσολάβησε μεταξύ της εμφάνισης του όγκου και της ανάγκης για χειρουργική επέμβαση.

Οι λιναρόσποροι επίσης καταπολεμούν τη δυσκοιλιότητα, ανακουφίζουν από το άσθμα, τους πόνους της περιόδου, τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου και την κατάθλιψη. Μπορείτε να τους χρησιμοποιήσετε ως ρόφημα αλλά και να τους προσθέσετε στις σαλάτες τα μαγειρεμένα λαχανικά, ακόμα και στις σούπες.  

ΧΡΗΣΕΙΣ-ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ
Για εσωτερική χρήση
Ολόκληροι οι σπόροι, 1-2 κουταλιές σε κούπα με ζεστό νερό. Τρίψτε τους σπόρους για κατάπλασμα. Χρησιμοποιήστε μόνο φρεσκοτριμένους σπόρους εσωτερικά. Ακόμα και μερικές ημέρες είναι αρκετές για να γίνει οξειδωτική υποβάθμιση, δημιουργώντας ερεθιστικά λιπίδια.
Μουσκεύουμε όλη τη νύχτα, 3 κουταλάκια της σούπας σπόρους σε ένα λίτρο ζεστού νερού και πίνουμε 3 φλιτζάνια την ημέρα.
Καθαρτικοί (Για τη δυσκοιλιότητα βράζουμε 10 γραμμάρια λιναρόσπορο - μία κουταλιά σε δύο ποτήρια νερό μέχρι να μείνει το μισό και το πίνουμε χλιαρό).
Το ίδιο αφέψημα κάνει καλό στα βρογχικά και την πνευμονία.
Για τον ίκτερο βράζουμε 15-20 γραμμάρια σπόρων σε ένα λίτρο νερό και πίνουμε τρία φλιτζανάκια τη μέρα.
Το αφέψημα γίνεται με μια κουταλιά σπόρους σε ένα φλιτζάνι νερό. Το βράζουμε μέχρι να μείνει το μισό νερό και μόλις χλιαρύνει το πίνουμε.
Ένα κουταλάκι ωμό λινέλαιο από το φαρμακείο σκοτώνει τα σκουλήκια και παράσιτα των εντέρων. (Για να μη μας πιάσει αηδία πίνουμε και λίγο χυμό λεμονιού). Επίσης ένα κουταλάκι κάνει καλό και στο βήχα και στις βρογχίτιδες.
Μια παλιά πρακτική συνταγή με μεγάλη επιτυχία λέει: για να ελαττώσετε τις πέτρες στη χολή πιείτε μιάμιση ως δύο κουταλιές της σούπας λινέλαιο (από φαρμακείο, όχι από χρωματοπωλείο) και ξαπλώστε στο αριστερό σας πλευρό για μισή ώρα. Οι πέτρες θα περάσουν στα έντερα και θα φύγουν από εκεί.
Αν πάσχετε από δυσκοιλιότητα τρώτε τακτικά λίγους λιναρόσπορους (1-2 κουταλιές της σούπας) αφού πρώτα τους πλύνετε καλά με άφθονο νερό.

Για εξωτερική χρήση
Κάνουμε μαλακτικά καταπλάσματα με αλεύρι λιναριού για πρηξίματα αδένων και αποστήματα καθώς και για τους πόνους των ρευματισμών ή ως αλοιφή στα εγκαύματα. Βάζουμε 20-25 γραμμάρια αλεύρι σε μισό λίτρο αποσταγμένο νερό και το βράζουμε μέχρι να πήξει. Το αδειάζουμε σ' ένα πανί και το τοποθετούμε στο σημείο που χρειάζεται. Να είναι τόσο ζεστό όσο το δέχεται ο οργανισμός σας. Το αλεύρι όμως του λιναριού πρέπει να είναι φρέσκο, αλλιώς ταγγίζει το λάδι που περιέχει και μπορεί να προκαλέσει δερματίτιδες).
Άλλος τρόπος για κατάπλασμα: Βράζουμε καλά τους λιναρόσπορους ώσπου να μαλακώσουν και να κολλάνε άμα τους αγγίζουμε. Τους αδειάζουμε σ' ένα καθαρό πανί και τους βάζουμε έτσι ζεστούς (όσο ζεστούς τους δέχεται το κορμί μας) στο μέρος που θέλουμε.
Πολτοποιημένοι η βρασμένοι σπόροι λιναριού κάνουν ένα θαυμάσιο κατάπλασμα που μπαίνει στα πυώδη σπυριά και τους καλόγηρους κι έτσι ανοίγουν και φεύγει το πύον.
Στις αιμορροΐδες χρησιμοποιούμε καταπλάσματα από 50 γραμμάρια λιναρόσπορου βρασμένου σε ένα λίτρο γάλα.
Έλαιο λιναριού αναμεμιγμένο με κόκκινο κρασί, συνιστάτε για τη θεραπεία των πληγών.

Ο Πλίνιος στο κεφάλαιο για το λιναρόσπορο μας δίνει 30 χρήσεις του:
Ο λιναρόσπορος δεν χρησιμοποιείτε μόνο σε συνδυασμό με άλλες ουσίες, αλλά εφαρμοζόμενος μόνος του, διασκορπίζει τα μπιμπίκια στο πρόσωπο των γυναικών.
Ο χυμός του επίσης είναι πολύ ευεργετικός στην όραση.
Συνδυασμένος με λιβάνι και νερό , ή αλλιώς με μύρο και κρασί, είναι θεραπεία για την αποσυμφόρηση των ματιών και εφαρμοσμένο με μέλι, λιωμένο ζωικό λίπος ή κερί κάνει για τα πρηξίματα του παρωτιδικού αδένα.
Παρασκευασμένο όπως η πολέντα (χυλός από αραποσιτάλευρο), είναι καλό για τα υγρά του στομαχιού και ένα αφέψημα από αυτό σε νερό και λάδι, εφαρμοζόμενο τοπικά με άνισο, υποδεικνύετε για την περιαμυγδαλική διαπύηση (επιπλοκή οξείας αμυγδαλίτιδας)
Μερικές φορές χρησιμοποιείτε ξεραμένο, επίσης, για να σταματήσει τη χαλαρότητα των εντέρων και εφαρμογές από αυτό χρησιμοποιούνται, με ξύδι, για την κοιλιοκάκη (Coeliac ή Celiac Disease) και δυσεντερία.
Τρώγεται με σταφίδες, επίσης, για τους πόνους του συκωτιού και εξαιρετικά μαντζούνια φτιάχνονται από αυτό την θεραπεία της φθίσης (πνευμονικής φυματίωσης).
Φαγητό με λιναρόσπορο, με την προσθήκη νίτρου, αλατιού ή στάχτες, μαλακώνει την ακαμψία-δυσκαμψία των μυών, τενόντων, αρθρώσεων, σπονδύλων, καθώς και τους μεμβρανώδεις ιστούς του εγκεφάλου.
Καταναλωμένο με σύκα, το φαγητό με λιναρόσπορο ωριμάζει τα αποστήματα και τα φέρνει στην επιφάνεια
Ανακατωμένο με τη ρίζα άγριας αγγουριάς, εξάγει όλα τα ξένα σώματα από την σάρκα, καθώς και τα θραύσματα από σπασμένα κόκαλα.
Ένα αφέψημα λιναρόσπορου σε κρασί εμποδίζει τα έλκη να επεκταθούν και αναμεμιγμένο με μέλι είναι θεραπευτικό για τα ξεσπάσματα τυφοειδών-εντερικών πυρετών.
Χρησιμοποιούμενο με το νεροκάρδαμο, σε ίσες ποσότητες, διορθώνει τα κακο σχηματισμένα νύχια, ανακατωμένο με ρετσίνι και μύρο, θεραπεύει παθήσεις των όρχεων και της κήλης και με νερό γαγγραινώδες πληγές.
Ένα αφέψημα λιναρόσπορου με τριγωνέλλα, σε αναλογία ενός σεξτάριου από το καθένα, σε υδρομέλι, συστήνεται για πόνου στο στομάχι.
Εφαρμοζόμενο σαν έγχυμα με λάδι ή μέλι, είναι ωφέλιμο για επικίνδυνες παθήσεις του στήθους και των εντέρων.

ΑΛΛΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ
Το φυτό καλλιεργείτο και χρησιμοποιείτο από τους αρχαίους Μεσοποτάμιους, τους Αιγυπτίους και τους Έλληνες για την κατασκευή ρούχων.
Το έλαιο από τους σπόρους είναι γνωστό ως λινέλαιο. Χρησιμοποιείται πλατιά στις μπογιές και στις βαφές για τα νύχια.
Το λινέλαιο απορροφάει αστραπιαία το οξυγόνο από τον αέρα και σχηματίζει ένα σκληρό, διάφανο βερνίκωμα. Γι' αυτό χρησιμοποιείται πολύ στις καλές τέχνες και στη βερνικοποίϊα.
Ακόμη χρησιμοποιείται σε τυπογραφικά μελάνια, στην υφαντουργία και τα υπολείμματα από την κατεργασία για να βγει το λάδι (οι λινόπιτες) γίνονται πλούσια ζωοτροφή για τα γαλακτοπαραγωγά ζώα. Τελευταία χρησιμοποιείται και στην παραγωγή καλλυντικών.
Από τα υπολείμματα βλαστών και λινών υφασμάτων παρασκευάζεται χαρτί άριστης ποιότητας.

ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ
Μην υπερβαίνετε τις συνιστώμενες δόσεις. Μη χρησιμοποιείτε άγουρα σπέρματα, τα οποία μπορεί να είναι τοξικά.
Πάντα χρησιμοποιείτε τα βότανα υπό την επίβλεψη ενός ειδικού και ειδικά όταν παίρνετε ταυτόχρονα άλλα φάρμακα ή βότανα.

Πηγές: 100 βότανα χίλιες θεραπείες, 200 βότανα και οι θεραπευτικές τους ιδιότητες, Βοτανοθεραπεία-Μεγάλη εγκυκλοπαίδεια θεραπευτικών φυτών, Πλήρης οδηγός για τα βότανα, Φυσική Ιστορία - Πλίνιος ο Πρεσβύτερος/Βιβλίο 20/Θεραπείες που προέρχονται από φυτά του κήπου/Κεφάλαιο 92/Λιναρόσπορος-30 θεραπείες-Herbal material media/Michael Moore.

Τουτέστιν το λινάρι είναι ωφελιμότατο για τις περισσότερες αρρώστιες για αυτό και το όνομά του από τους αρχαίους (Λίνον το ωφελιμότατον). Είναι η καλύτερη πηγή ω-3 λιπαρών και φυσικά αν είναι βιολογικά καλλιεργημένο, είναι ανώτερο από το μουρουνέλαιο λόγω του ότι τα ψάρια δεν ζουν πλέον σε καθαρές θάλασσες. Οι αντικαρκινικές του ιδιότητες αναφέρονται παντού και για μένα θα έπρεπε να διερευνηθεί περισσότερο, η καλύτερη ιδιότητά του που αφορά την διύλιση των βαρέων τοξικών μετάλλων όπως το αλουμίνιο στον οργανισμό μας, που είναι πολλές φορές η αιτία για τις αυτοάνοσες ασθένειες και κυρίως για το Alzheimer που οι ασθενείς έχουν 100 φορές πιο μεγάλη συγκέντρωση αλουμινίου στον εγκέφαλό τους .

Άλλες πολύ σημαντικές πληροφορίες για την φαρμακευτική χρήση του λιναριού μπορείτε να διαβάσετε και εδώ:
http://curezone.com/forums/fm.asp?i=50365
http://www.beckwithfamily.com/indexf.html

Σε μερικές παθήσεις του στομάχου όπως διαφραγματοκήλη, γαστρίτιδα κτλ δεν ενδείκνυται αφού προκαλεί έντονο μετεωρισμό (αέρια), παλινδρόμηση, και προβλήματα στην χώνεψη.