Ελαιόλαδο ή σπορέλαια: Αλήθειες και μύθοι

Υπάρχουν πολλοί μύθοι που αφορούν τη διατροφή. Ο λόγος είναι απλός: η διατροφή μας αφορά όλους! Στις μέρες μας οι πληροφορίες σχετικά με τη διατροφή προέρχονται από τα μέσα ενημέρωσης και κυρίως από την τηλεόραση, τα περιοδικά και τις εφημερίδες, αλλά και από το διαδίκτυο. Η αναπαραγωγή των πληροφοριών αυτών είναι πολλές φορές λανθασμένη καθώς διάφοροι 'μη-ειδικοί', προσθέτουν λίγη από τη δική τους 'γνώση και σοφία' για ένα θέμα, το οποίο συζητείται έπειτα κατά κόρον από το ευρύ κοινό.

Όπως ισχύει για μια σειρά τροφίμων, έτσι και για έλαια που καταναλώνουμε επικρατούν αρκετοί μύθοι που ουσιαστικά υποβαθμίζουν την πραγματική χρησιμότητα αυτής της ομάδας τροφίμων και δυσχεραίνουν την διαδικασία επιλογής του καταναλωτή. Ας δούμε λοιπόν μερικούς από τους συνηθέστερους μύθους που αφορούν το ελαιόλαδο και τα σπορέλαια.

Εφόσον το ελαιόλαδο είναι υγιεινό, μπορώ να καταναλώνω όσο θέλω?

Το ελαιόλαδο έχει χαρακτηριστεί από πολλούς επιστήμονες ως το 'υγρό χρυσάφι της φύσης'. Πράγματι οι περισσότεροι γνωρίζουμε πλέον τις ευεργετικές ιδιότητες του ελαιόλαδου και τη σημασία του για την επίτευξη μιας ισορροπημένης και υγιεινής διατροφής. Αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της Μεσογειακής Διατροφικής Πυραμίδας και το κύριο έλαιο που καταναλώνουμε εδώ και πολλά χρόνια.

Η καρδιοπροστατευτική, αλλά όπως φαίνεται από πρόσφατες μελέτες και αντικαρκινική δράση του, οφείλονται στη σύστασή του. Το ελαιόλαδο είναι φτωχό σε κορεσμένα λιπαρά οξέα, τα οποία αποδεδειγμένα βλάπτουν την υγεία της καρδιάς και των αγγείων και αυξάνουν την τάση δημιουργίας αθηρωματικής πλάκας. Αντίθετα, είναι πλούσιο σε μονοακόρεστα λιπαρά που προάγουν την υγεία της καρδιάς και βελτιώνουν το λιπιδαιμικό προφίλ μειώνοντας την 'κακή' (LDL) χοληστερόλη. Το διατροφικό προφίλ του ελαιολάδου συμπληρώνεται και από μια σειρά αντιοξειδωτικών βιταμινών (κυρίως βιταμίνη Ε) και βιοενεργών συστατικών (καροτενοειδή, πολυφαινόλες, φλαβονοειδή) που συμπληρώνουν το αντιοξειδωτικό κοκτέιλ. Η υψηλή θρεπτική του αξία προσδίδει στο ελαιόλαδο αντιγηραντικές ιδιότητες και σχετίζεται με τη μακροζωία.

Ωστόσο, από τον χρυσό κανόνα της διατροφής του 'παν μέτρον άριστον' δεν ξεφεύγει ούτε το ελαιόλαδο. Όπως όλα τα έλαια, έχει αρκετές θερμίδες. Συγκεκριμένα 1-2 κουταλάκια του γλυκού ελαιόλαδο μας δίνει περίπου 45-90 θερμίδες αλλά αυτές είναι από της λιπαρές θερμίδες που ο οργανισμός μας χρειάζεται σε καθημερινή βάση αναλόγως με το άτομο. Μπορούμε λοιπόν να συνειδητοποιήσουμε πόσο επιβαρύνουμε θερμιδικά το γεύμα ή την σαλάτα μας εάν προσθέσουμε πολύ ελαιόλαδο. Δεν είναι τυχαίο ότι η αυξημένη κατανάλωση λίπους από τη διατροφή σχετίζεται διεθνώς με το πρόβλημα της παχυσαρκίας. Επομένως, μπορούμε και πρέπει να απολαμβάνουμε τη γεύση και τις ιδιότητες του ελαιόλαδου στο καθημερινό μας γεύμα, αλλά να θυμόμαστε ότι το 'κλειδί' της υγιεινής διατροφής είναι η ποιότητα και όχι η ποσότητα.

Το ελαιόλαδο έχει περισσότερες θερμίδες από τα 'ελαφριά' σπορέλαια'?

Είναι αρκετοί αυτοί που πιστεύουν ότι το ελαιόλαδο έχει περισσότερες θερμίδες από τα υπόλοιπα έλαια (σογιέλαιο, καλαμποκέλαιο, ηλιέλαιο). Αυτός ο μύθος, πιθανότητα έχει προκύψει εξαιτίας της μεγαλύτερης ρευστότητας των σπορέλαιων, λόγω του δυνατότερου αρώματος και της εντονότερης γεύσης του ελαιολάδου ή λόγω της έξυπνης διαφημιστικής προώθησης των σπορέλαιων ως 'ελαφριά λάδια'. Στην πραγματικότητα, αυτό που ισχύει είναι ότι όλα τα έλαια έχουν την ίδια θερμιδική αξία. Όλα τα έλαια δίνουν 9 θερμίδες ανα γραμμάριο. Επομένως, δεν γλιτώνουμε θερμίδες εάν επιλέξουμε κάποιο σπορέλαιο για τη μαγειρική μας.

Το σπορέλαια είναι πιο εύπεπτα από το ελαιόλαδο?

Άλλος ένας μύθος που μάλλον έχει προκύψει εξαιτίας της μεγαλύτερης ρευστότητας των σπορέλαιων και της λιγότερο έντονης γεύσης τους. Στην πραγματικότητα η αφομοίωση του ελαιόλαδου από τον ανθρώπινο οργανισμό, είναι πολύ μεγάλη. Μελέτες έδειξαν ότι ο βαθμός αφομοίωσης του ελαιόλαδου μπορεί να φτάσει το 98%, στοιχείο που εξασφαλίζει ότι ο οργανισμός μας είναι σε θέση να απορροφήσει το μεγαλύτερο ποσοστό των θρεπτικών συστατικών του. Η ικανότητα του οργανισμού μας να πέπτει το ελαιόλαδο, θεωρείται πολύ καλή και δεν διαφοροποιείται σε σχέση με τα υπόλοιπα έλαια. Μάλιστα, η σύστασή του σε λιπαρά οξέα, διεγείρει τις εκκρίσεις της χολής διευκολύνοντας έτσι έμμεσα και την πέψη των άλλων τροφών.

Όλα τα λάδια είναι ίδια στο τηγάνισμα?

Τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί οι έρευνες που δείχνουν ότι η συχνή κατανάλωση τηγανητών τροφίμων σχετίζεται με αύξηση του βάρους και παχυσαρκία. Πρόσφατη μελέτη Ισπανών ερευνητών επιβεβαίωσε τη σχέση αυτή δείχνοντας μάλιστα ότι τα άτομα που καταναλώνουν συχνά τηγανητά έχουν αυξημένο βάρος αλλά και αυξημένη τάση εναπόθεσης σωματικού λίπους στην περιοχή της κοιλιάς. Το κοιλιακό λίπος και η αυξημένη περιφέρεια μέσης σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης στεφανιαίας νόσου, διαβήτη τύπου 2, υπέρταση και διαταραχές ύπνου, ανεξαρτήτου ηλικίας. Όμως, εκτός από τη σχέση τηγανητών και παχυσαρκίας, δεδομένα από επιδημιολογικές μελέτες δείχνουν ότι τα τηγανητά σχετίζονται και με ορισμένους τύπους καρκίνου (παχύ έντερο, μαστού) καθώς και καρδιαγγειακά νοσήματα.

Είναι γεγονός ότι όλα τα λίπη και τα έλαια οξειδώνονται από την επίδραση της θερμοκρασίας κατά το μαγείρεμα και το τηγάνισμα. Η έντονη και προχωρημένη οξείδωση συνδέεται με τη δημιουργία υπεροξειδίων, πολυμερών και προϊόντων διάσπασης των υπεροξειδίων, που αποδεδειγμένα βλάπτουν την υγεία. Ιδιαίτερα κατά το τηγάνισμα που η θερμοκρασία είναι πολύ υψηλή, οι αλλοιώσεις είναι μεγαλύτερες. Ωστόσο, σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες ΔΕΝ είναι όλα τα έλαια το ίδιο ανθεκτικά στο τηγάνισμα.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, το ελαιόλαδο είναι πιο σταθερό και οξειδώνεται λιγότερο σε σύγκριση με τα σπορέλαια. Τη σταθερότητά του αυτή την οφείλει στη μεγάλη περιεκτικότητά του σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα (ελαϊκό οξύ) και σε φυσικά αντιοξειδωτικά συστατικά, όπως η βιταμίνη Ε. Η ανθεκτικότητά του λοιπόν το καθιστά την καλύτερη επιλογή ακόμα όταν πρόκειται να τηγανίσουμε.

Οι επιστήμονες όμως είναι κατηγορηματικοί: όσες περισσότερες φορές τηγανίζουμε το ίδιο λάδι, τόσο αλλοιώνουμε τα χαρακτηριστικά του και 'φορτώνουμε' τον οργανισμό μας με επικίνδυνες ουσίες. Συμπερασματικά, θα λέγαμε οτι μπορούμε περιστασιακά να απολαμβάνουμε τα τηγανητά φαγητά, προτιμώντας όμως το ελαιόλαδο για το τηγάνισμα και αλλάζοντας τακτικά το λάδι που τηγανίζουμε.

Γράφει: Παπαλαζάρου Αναστάσιος, Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, MSc

ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΕΣ ΕΠΑΝΑΛΗΨΕΙΣ ΑΡΘΡΩΝ

Μίας και είναι Αύγουστος και ο περισσότερος κόσμος είναι διακοπές καλό θα ήταν να γίνει μια επανάληψή των άρθρων που συσχετίζονται με το καλοκαίρι:

Καλοκαίρι και Τροφοδηλητηριάσεις

Αφυδάτωση: Ο νούμερο ένα κίνδυνος του καλοκαιριού

Υπογλυκαιμία - Τι μας προκαλεί και τι κάνουμε!

Ποιες τροφές βοηθούν στο μαύρισμα;

Παγωτό: Το πιο δημοφιλές επιδόρπιο του καλοκαιριού

Συμβουλές ασφάλειας τροφίμων για ταξιδιώτες

Μύθοι και αλήθειες για τον ΚΑΦΕ!!!

Καρπούζι: Ο βασιλιάς των καλοκαιρινών φρούτων

ΚΑΛΕΣ ΔΙΑΚΟΠΈΣ

Τροφικές δηλητηριάσεις - Μάθετε για να μην πάθετε

Το καλοκαίρι μαζί με την αύξηση τις θερμοκρασίας αυξάνεται και ο κίνδυνος των τροφικών δηλητηριάσεων. Τι είναι τροφικές δηλητηριάσεις, ποια είναι τα συμπτώματα τους, πως προκαλούνται, γιατί αυξάνονται το καλοκαίρι, πως μπορούμε να προφυλαχτούμε είναι ορισμένα από τα ερωτήματα που θα προσπαθήσουμε στη συνέχεια να απαντήσουμε με τη βοήθεια της κ. Χριστίνα Γαβρή, Κλινικής Διατολόγου στο Νοσοκομείο ΓΝΑ «Ο Ευαγγελισμός».

Όταν μιλάμε για τροφική δηλητηρίαση αναφερόμαστε στη δράση τοξικών παραγόντων που εισάγονται οξέως στο σώμα, σχετίζονται με την τροφή και το νερό και επιδρούν βλαπτικά στον οργανισμό, παρουσιάζοντας μία ποικιλία συμπτωμάτων.

Μία τροφική δηλητηρίαση μπορεί να προκληθεί από ουσίες που βρίσκονται με φυσικό ή μη τρόπο στις τροφές (π.χ. σε ορισμένα είδη μανιταριών και οστρακοειδών), μπορεί όμως και να αφορά τοξική δράση μικροοργανισμών, όπως μικροβίων, ιών, βακτηρίων, πρωτοζώων ή τοξινών τους που βρίσκονται στα τρόφιμα και /ή το νερό και οι οποίοι αναπτύσσονται κυρίως λόγω μη τήρησης των κανόνων υγιεινής κατά την αποθήκευση, συντήρηση (ψύξη-απόψυξη) ή χειρισμό τους (ανεπαρκές ψήσιμο, άπλυτα χέρια) κατά το μαγείρεμα. Γιατί αυξάνονται το καλοκαίρι οι τροφικές δηλητηριάσεις; Περιστατικά τροφικών δηλητηριάσεων εμφανίζονται όλες τις εποχές και είναι απαραίτητο να τηρούνται οι κανόνες σωστής συντήρησης και χειρισμού των τροφίμων το ίδιο αυστηρά αδιακρίτως όλες τις εποχές.

Είναι γεγονός ωστόσο ότι, το καλοκαίρι οι υψηλές θερμοκρασίες ευνοούν την αλλοίωση των τροφών και την ανάπτυξη μικροοργανισμών, καθώς αυτά αναπαράγονται γρηγορότερα σε ζεστές και υγρές συνθήκες. Στην Αγγλία μελέτες καταγραφής περιστατικών έδειξαν ότι στα σφαγεία, τους θερμούς μήνες, η παρουσία σαλμονέλας ήταν 20%, ενώ τους χειμερινούς μήνες ήταν 1%.

Επιπρόσθετα, οι συχνές συνεστιάσεις και η ομαδική κατανάλωση τροφής σε κοινωνικές εκδηλώσεις, εκδρομές, κατασκηνώσεις που γίνονται σε μεγαλύτερη συχνότητα το καλοκαίρι μειώνουν την ικανότητα τήρησης των κανόνων υγιεινής διαχείρισης των τροφών, με αποτέλεσμα την εμφάνιση συχνών τροφικών δηλητηριάσεων. Οι υπεύθυνοι μικροοργανισμοί Μερικοί από τους μικροοργανισμούς που κατηγορούνται συχνά για τροφική δηλητηρίαση είναι ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος, η σιγκέλλα , η σαλμονέλα, η E-coli, το παρααιμολυτικό δονάκειο, το δονάκειο της χολέρας, η Yersinia enterocolitica, το C. botulinum, το C. Perfigens, η Gardia Lamblia, ο ιός της ηπατίτιδας A και η βουρκέλλωση. Τα ύποπτα συμπτώματα Η κλινική συμπτωματολογία της τροφικής δηλητηρίασης εξαρτάται από τον μικροοργανισμό που προσβάλλει τον οργανισμό. Εκδηλώνεται σε αρκετές περιπτώσεις 2 έως 6 ώρες μετά την κατανάλωση της «ύποπτης» τροφής ενώ σπανιότερα μπορεί να χρειαστεί μόλις μισή ώρα ή και βδομάδες και μπορεί να περιλαμβάνει συμπτώματα όπως πυρετό, κεφαλαλγία, μυαλγίες, έντονη εφίδρωση, κολικοειδή κοιλιακό πόνο, ναυτία, εμέτους, ανορεξία και διαρροϊκές κενώσεις. Σε μερικές περιπτώσεις παρατηρείται αίμα ή πύον στα κόπρανα.

Η ένταση των συμπτωμάτων εξαρτώνται από το είδος του μικροοργανισμού και από την ποσότητα των στελεχών που έχουν εισβάλλει στον οργανισμό. Στα περισσότερα περιστατικά τα συμπτώματα είναι αυτοπεριοριζόμενα και διαρκούν έως και δύο εικοσιτετράωρα μετά την εκδήλωση τους.

Τα συμπτώματα συχνά είναι απλά επιγαστρικά άλγη ή αυτοπεριοριζόμενα διαρροϊκά σύνδρομα. Σε περίπτωση εμφάνισης σοβαρής διάρροια, εμετού, υψηλού πυρετού, επίμονης επιγαστραλγίας και αιματηρής κένωσης απαιτείται η άμεση αναζήτηση ιατρικής περίθαλψης. Προσοχή στις ευπαθείς ομάδες πληθυσμού Είναι γεγονός ότι σε ασθενείς χωρίς πρότερο ιατρικό ιστορικό η τροφική δηλητηρίαση σπάνια απειλεί τη ζωή τους και υποχωρεί σημαντικά γρήγορα. Ωστόσο υπάρχουν ομάδες ευπαθών πληθυσμών που είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς στις μολύνσεις και πιθανότατα να παρουσιάσουν σημαντικές επιπλοκές όπως είναι:

• Τα βρέφη και τα παιδιά
• Οι ηλικιωμένοι
• Ανοσοκατεσταλμένοι ασθενείς (π.χ. HIV, καρκινοπαθείς σε χημειοθεραπεία)
• Ασθενείς με χρόνιες νόσους (π.χ. διαβητικοί, καρδιοπαθείς, νεφροπαθείς)
• Ασθενείς που παίρνουν μεγάλες δόσεις κορτικοστεροειδών (π.χ. μεταμοσχευμένη, αρθρίτιδα)
• Έγκυες

Πότε ζητάμε τη συμβολή του γιατρού; Κατά κανόνα, οι περισσότερες τροφικές δηλητηριάσεις δεν απαιτούν ειδική θεραπεία και δεν παρουσιάζουν επιπλοκές. Σε περίπτωση που βρίσκεστε μακριά από κάποια υπηρεσία υγείας φροντίστε να ενυδατώνεστε με υγρά που περιέχουν ηλεκτρολύτες και γλυκόζη, όπως τσάι με λίγη ζάχαρη, πορτοκαλάδα. Ωστόσο εφόσον τα συμπτώματα επιμένουν και επιδεινώνονται είναι σημαντικό να ζητείται ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, καθώς είναι απαραίτητη η άμεση και προσεκτική αντικατάσταση των υγρών και ηλεκτρολυτών που χάνονται κατά τα επεισόδια εμέτων και διαρροιών.

Οι παραπάνω ευπαθείς ομάδες είναι σημαντικό να αναζητούν τη συμβολή του γιατρού αμέσως, καθώς η δηλητηρίαση μπορεί να αποβεί επικίνδυνη για τη ζωή τους. Εφόσον λοιπόν παρουσιάζετε στεγνά χείλη, ανορεξία που επιμένει, αίμα στις κενώσεις, ξαφνική αδυναμία που συνοδεύεται από μούδιασμα, δύσπνοια ή παραισθήσεις, διάρροια που συνοδεύεται από πυρετό για περισσότερες από 24 ώρες και έντονους πόνους στην κοιλιά που διαρκούν πάνω από 2 ώρες και συνοδεύονται από εμετούς, απευθυνθείτε το συντομότερο σε έναν γιατρό.

Να θυμάστε ότι φαρμακευτική αγωγή όπως αντιεμετικά, αντιδιαρροϊκά, αντισπασμωδικά και αντιβιοτικά φάρμακα χορηγούνται μόνον με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού σας. Προληπτικά μέτρα Η καλύτερη θεραπεία των τροφικών δηλητηριάσεων είναι η πρόληψη. Ασφαλής πρόληψη είναι η αποφυγή κατανάλωσης μολυσμένου νερού, άβραστου γάλακτος και τροφίμων μη ικανοποιητικά συντηρημένων και μαγειρεμένων, καθώς και η εφαρμογή των κανόνων υγιεινής κατά το χειρισμό των τροφών.

Συνεπώς μπορούμε να προλάβουμε τις τροφικές δηλητηριάσεις αν τηρούμε τους παρακάτω κανόνες: Α) Κατά την προετοιμασία του φαγητού:

1. Όσο λιγότερο έρχονται τα τρόφιμα σε επαφή με τα ανθρώπινα χέρια τόσο πιο ασφαλή είναι. Γι’ αυτό πλένετε τα χέρια σας με ζεστό νερό και σαπούνι πριν ξεκινήσετε να χειρίζεστε και δε ξεχνάτε να τα πλένετε ξανά κάθε φορά που χειριζόσαστε ωμό κρέας, πουλερικά, ψάρι, αυγά στον ίδιο χρόνο με τροφές που καταναλώνονται ωμές (π.χ. λαχανικά)
2. Εάν χειρίζεστε ωμά τρόφιμα, πλένετε τα χέρια σας για να χειριστείτε έτοιμα ψημένα φαγητά.
3. Πλένετε τα χέρια απαραιτήτως μετά από επίσκεψη στο αποχωρητήριο.
4. Αποφεύγετε να χειρίζεστε τροφές όταν έχετε διάρροια ή κάποιο τραύμα/ πληγή με πύο. Οι πληγές πρέπει να καλύπτονται από αδιάβροχο επίδεσμο.
5. Καθαρίζετε με σαπούνι όλες τις επιφάνειες κοπής των τροφίμων, όπως επίσης και τα μαχαιροπίρουνα, πιάτα, ποτήρια, ιδίως όταν χειριζόσαστε ωμό κρέας και πουλερικά. Χρησιμοποιείστε άλλες επιφάνειες κοπής, μαχαιροπίρουνα και πιάτα για τις ωμές και άλλες για τις μαγειρεμένες τροφές.
6. Πλένετε και τρίβετε με προσοχή όλα τα φρούτα και τα λαχανικά. Πετάτε τα εξωτερικά ή αλλοιωμένα φύλλα λαχανικών όπως το λάχανο και το σπανάκι.
7. Να ξέρετε ότι χρειάζεται καλό μαγείρεμα των τροφίμων σε μεγάλη θερμοκρασία και για αρκετό χρόνο, ιδίως όταν πρόκειται για κρέατα, κοτόπουλα και αυγά. Τα μαγειρεμένα τρόφιμα πρέπει να καταναλώνονται γρήγορα αλλιώς να ψύχονται αμέσως και να διατηρούνται στο ψυγείο συνεχώς.
8. Το κρέας που αποψύχεται σε φούρνο μικροκυμάτων πρέπει να μαγειρεύεται αμέσως.
9. Τα κρέας μπορεί να διατηρηθεί στη ψύξη έως και 3 μέρες. Τα ωμά πουλερικά και ο κιμάς 1-2 μέρες. Μη διατηρείτε ωμό ψάρι στην ψύξη παραπάνω από 1 μέρα.
10. Όλα τα φαγητά που περιέχουν ωμά αυγά, κρέας, ψάρι και πουλερικά θα πρέπει να μαγειρεύονται σε ικανοποιητικό βαθμό.
11. Είναι σημαντικό κατά το μαγείρεμα να γυρίζετε και να ανακατεύετε το φαγητό κατά τη διάρκεια του μαγειρέματος, ώστε να ψηθεί ομοιόμορφα.

Β) Κατά το σερβίρισμα:

1. Μη μεταφέρετε με το ίδιο πιάτο μαγειρεμένο φαγητό και ωμό κρέας, πουλερικά, ψάρι.
2. Χρησιμοποιείτε ένα βασικό κουτάλι ή πιρούνι για να σερβίρεστε από 1 πιατέλα με φαγητό. Μην τα αλλάζετε.
3. Ειδικά το καλοκαίρι, αποφεύγετε να τρώτε ωμά αυγά ή ό,τι τα περιέχει
4. Καθαρίζετε με προσοχή τις επιφάνειες εργασίας και τα σκεύη μετά από κάθε γεύμα και στεγνώνετε με απορροφητικό χαρτί μιας χρήσης.
5. Ειδικά τις ζεστές μέρες, αν τρώτε εκτός σπιτιού μην προτιμάτε σαλάτες με κοτόπουλο ή θαλασσινά.
6. Αν απολαμβάνετε ένα γεύμα στην εξοχή το καλοκαίρι (π.χ. κατασκηνώσεις, εκδρομές) μην αφήνετε τις τροφές εκτός ψυγείου πολλές ώρες. Ειδικότερα τα αυγά και η μαγιονέζα θα πρέπει να μη βρίσκονται σε θερμοκρασία δωματίου πολλές ώρες, ειδικά τις ζεστές μέρες.
7. Προτιμάτε μαγαζιά και εστιατόρια που τηρούν τους κανόνες υγιεινής. Είναι σημαντικό για παράδειγμα αυτοί που πουλάνε το ψωμί/ σάντουιτς να φοράνε γάντια μιας χρήσεως και τα ψωμιά να είναι απόμακρα τοποθετημένα ώστε να μην τα πιάνουν οι πελάτες. Γάντια μιας χρήσεως πρέπει να φοράνε όλοι όσοι χειρίζονται τρόφιμα. Όσοι πουλάνε ή χειρίζονται τροφές δεν επιτρέπεται να πιάνουν χρήματα και μετά να ετοιμάζουν π.χ. ένα σάντουιτς ή ένα σουβλάκι.

Γ) Κατά την αποθήκευση:

1. Απαιτείται αυστηρή και σωστή καθαριότητα του σπιτιού και των καταστημάτων, προστασία των τροφίμων από τις μύγες, τα έντομα, τις κατσαρίδες, και τα ποντίκια.
2. Διατηρείτε τα τρόφιμα πάντοτε στο ψυγείο, ιδίως τα μαγειρεμένα κρέατα, τις κρεατόσουπες και τα γλυκίσματα με κρέμα μέσα σε σκεύη που κλείνουν καλά.
3. Ελέγχετε την ημερομηνία λήξης πριν αποθηκεύετε τρόφιμα
4. Κρατάτε τις ωμές τροφές μακριά από τις μαγειρεμένες κατά την ψύξη τους
5. Πετάτε συχνά τα σφουγγάρια της κουζίνας
6. Σε περίπτωση που έχετε αμφιβολία για την κατάσταση ενός τροφίμου προτιμήστε να το πετάξετε.

Δ) Σε περίπτωση που ταξιδεύετε:

1. Μην καταναλώνετε ωμά, μισοψημένα τρόφιμα ή μαγειρεμένα τρόφιμα από πλανόδιους πωλητές κατά τα ταξίδια σας.
2. Πλένετε συχνά τα χέρια σας.
3. Ξεφλουδίζετε πάντα στα ταξίδια τα φρούτα που αγοράζετε
4. Η θερμότητα φονεύει πολλούς παθογόνους μικροοργανισμούς. Βεβαιωθείτε ότι το φαγητό που σας προσφέρεται είναι ζεματιστό και καταναλώνετε εμφιαλωμένα ποτά και νερά. Η κατάψυξη δεν φονεύει τα μικρόβια που προκαλούν διάρροια, επομένως να αποφεύγετε τα παγάκια που παρασκευάζονται από κοινό νερό ή είναι αμφιβόλου προελεύσεως
5. Μην τρώτε κρέατα, τα οποία δεν είναι καλά μαγειρεμένα, μην καταναλώνετε αμφιβόλου προελεύσεως, μη παστεριωμένα γαλακτοκομικά προϊόντα.

Στον παρακάτω πίνακα αναφέρονται οι τροφές που κυρίως προσβάλλονται από μικροοργανισμούς και ο τρόπος που μερικοί από αυτούς μεταδίδονται. Ιδιαίτερα ευπαθείς ομάδες είναι τα κρέατα, τα πουλερικά, τα γαλακτοκομικά, ενώ δεν πρέπει να υποβιβάζουμε τις τροφικές δηλητηριάσεις που μπορούμε να πάθουμε από τα λαχανικά και το μολυσμένο νερό.

Με βάση την τελευταία επίσημη καταγραφή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας το 2000 παρατηρήθηκαν στην Ελλάδα 2244 κρούσματα δηλητηριάσεων εκ των οποίων 921 προέρχονταν από σαλμονέλλα, 548 από βουρκέλλωση, 261 από Campylobacteriosis, 172 από E.coli, 158 από Ηπατίτιδα Α, 73 από σιγκέλλωση και τα υπόλοιπα από διάφορα άλλα σε μικρότερο αριθμό.

---

Τα κυριότερα προβλήματα που συνδράμουν στη δημιουργία μικροβίων στα τρόφιμα είναι:

1. Ελλιπής-ανεπαρκής ψύξη
2. Μολυσμένες πρώτες ύλες (πολλές εκ των οποίων καταναλώνονται ωμές).
3. Ανεπαρκής θερμική επεξεργασία (ιδιαίτερα συσκευασμένα προϊόντα).
4. Ανεπαρκής επεξεργασία - προετοιμασία και μη υγειονομικοί χειρισμοί.
5. Κατανάλωση φαγητών πολύ αργότερα μετά από την προετοιμασία τους.
6. Μόλυνση φαγητών από το προσωπικό προετοιμασίας.
7. Μόλυνση από τα μηχανήματα επεξεργασίας (ελλιπής καθορισμός), όπως και από τα οικιακά σκεύη.

Γράφει η Χριστίνα Γαβρή, Κλινικής Διατολόγου στο Νοσοκομείο ΓΝΑ «Ο Ευαγγελισμός» [Συνέντευξη στο Πετρόχειλο Χαράλαμπο, δημοσιογράφο]

Δίαιτα με βάση την ομάδα αίματος

Λίγα λόγια… Πρόκειται για δίαιτα υποθερμιδική, η οποία βασίζεται «στη διατροφή που ταιρι΄ζει στην ομάδα αίματός σας». Διακρίνει τους ανθρώπους σε 4 διαφορετικές κατηγορίες ανάλογα με την ομάδα αίματος που έχουν (δηλαδή, 0, Α, Β, και ΑΒ) και ταυτόχρονα προβαίνει σε διάκριση των τροφών σε δύο κατηγορίες: σ’ εκείνες που λειτουργούν συμπληρωματικά της κάθε ομάδας και σ’ εκείνες που αντιτίθενται σ’ αυτές.

Η φιλοσοφία της Η ομάδα αίματος αντικατοπτρίζει την εσωτερική χημεία του οργανισμού που σύμφωνα με τον Αμερικάνο Φυσιοπαθολόγο, Peter J. D’ Adamo, οι τροφές που βελτιώνουν την υγεία μας διαφέρουν ανάλογα με την ομάδα αίματός μας. Η ομάδα αίματος ενός ατόμου μπορεί να κάνει φανερή την προδιάθεσή του σε πολλές ασθένειες και να ορίσει την επιλογή ενός συγκεκριμένου διατροφικού προγράμματος ή μιας συγκεκριμένης άσκησης. Ο ίδιος κατέληξε σ’ αυτό το συμπέρασμα έπειτα από πολλές έρευνες, συνεχίζοντας τις μελέτες του πατέρα του James D’ Adamo, χάρη στον οποίο ο Peter J. D’ Adamo υιοθέτησε τη λογική ότι «αυτό που κάνει καλό σε ένα άτομο μπορεί να κάνει κακό σε ένα άλλο». Ξεκινώντας πρώτος να διαχωρίζει τους ασθενείς του βάσει της ομάδας αίματός τους και παρατηρώντας τις αντιδράσεις τους, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα άτομα που ανήκαν για παράδειγμα στην ομάδα αίματος Α αντιδρούσαν αρνητικά στις δίαιτες εκείνες που ήταν πλούσιες σε πρωτεΐνες με προέλευση το κόκκινο κρέας, ενώ αντίθετα οι αντιδράσεις τους ήταν πιο θετικές στις δίαιτες που ήταν πλούσιες σε πρωτεΐνες με φυτική προέλευση.

Πού οφείλεται το γεγονός ότι κάθε τροφή προκαλεί διαφορετικές αντιδράσεις σε άτομα με διαφορετική ομάδα αίματος; Οι τροφές περιέχουν ειδικές ενώσεις πρωτεΐνης και υδατανθράκων, τις λεκτίνες, οι οποίες είναι όμοιες με τα αντιγόνα του ανθρώπου. Έτσι, μόλις καταναλώσουμε μία τροφή με λεκτίνες μη συμβατές με την ομάδα αίματός μας, ο οργανισμός μας αντιμετωπίζει τις ουσίες αυτές ως ξένες με αποτέλεσμα να προσπαθεί να τις εξουδετερώσει, καθώς σ’ ένα ποσοστό 2-5-% οι λεκτίνες διαπερνούν το τοίχωμα του εντέρου και εισέρχονται στο αίμα. Οι τροφές που είναι μη συμβατές με την ομάδα αίματός μας δημιουργούν, σύμφωνα πάντα με τον εμπνευστή της δίαιτας, προβλήματα στην πέψη, στην παραγωγή της ινσουλίνης και γενικότερα στη διατήρηση της ισορροπίας των ορμονών μας επιβραδύνοντας ταυτόχρονα το μεταβολισμό μας. Τι εγγυάται; Η δίαιτα με βάση την ομάδα αίματος εγγυάται απώλεια βάρους, αφού συνίσταται σε πρόσληψη λίγων θερμίδων και καύση περισσότερων θερμίδων από εκείνων που προσλαμβάνονται.

Κύρια χαρακτηριστικά ομάδων

Ομάδα αίματος 0: Ο D’ Adamo υποστηρίζει ότι τα άτομα αυτής της ομάδας είναι «κυνηγοί, αυτάρκεις, ηγέτες και τρώνε πολύ κρέας», επομένως το διαιτολόγιό τους οφείλει να είναι πλούσιο σε κρέας. Η ομάδα αίματος 0 είναι η πιο παλιά και διαδεδομένη ομάδα και αντιστοιχεί στον άνθρωπο κυνηγό και τροφοσυλλέκτη. Τα άτομα που ανήκουν σ’ αυτήν την ομάδα διαθέτουν ένα ισχυρό και ανθεκτικό ανοσοποιητικό σύστημα, ενώ εξίσου ανθεκτικό φαίνεται να είναι και το πεπτικό τους σύστημα. Το αρνητικό των ατόμων αυτών είναι ότι έχουν προδιάθεση σε ορισμένες αλλεργίες και τάση παχυσαρκίας και κατακράτησης υγρών, ενώ δεν είναι λίγες εκείνες οι φορές που υποφέρουν από υποθυρεοειδισμό, μυϊκές κράμπες και έλλειψη συγκέντρωσης. Γενικότερα, όσον αφορά στη ψυχοσύνθεση των ατόμων αυτών, μπορεί να ειπωθεί ότι χαρακτηρίζονται από εξωστρέφεια, εκφραστικότητα, αποφασιστικότητα και ευερεθιστότητα.

Ποιες τροφές ταιριάζουν στην ομάδα 0; Στην εν λόγω ομάδα ταιριάζει το κρέας, τα πουλερικά και τα ψάρια (π.χ. ρέγγα, μπακαλιάρος, σκουμπρί) που σε συνδυασμό με πράσινα φυλλώδη λαχανικά συνιστούν την ιδανική διατροφή για τα άτομα αυτής της ομάδας. Εάν ανήκετε σ’ αυτή την ομάδα, πρέπει να καταναλώνετε με μέτρο τα δημητριακά, το ψωμί και τα όσπρια, καθώς το πεπτικό σας σύστημα δε μπορεί να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στο συγκεκριμένο είδος τροφών. Σε περίπτωση τέλος που εφαρμόζετε κάποια δίαιτα, καλό είναι να αφαιρέσετε από τη διατροφή σας το κουνουπίδι, τα λαχανάκια Βρυξελλών, το λάχανο (κόκκινο και άσπρο), τις φακές και τα σιτηρά. Φροντίστε τέλος, να εντάξετε τη σωματική άσκηση στη ζωή σας αφιερώνοντας μία ώρα τουλάχιστον επί 3 φορές την εβδομάδα σε κάποια αεροβική δραστηριότητα (π.χ. περίπατο ή ελαφρύ τρέξιμο).

Ομάδα αίματος Α: Πρόκειται για την πιο διαδεδομένη ομάδα αίματος μεταξύ των κατοίκων της Δυτικής Ευρώπης, ενώ τα άτομα που ανήκουν σ’ αυτή χαρακτηρίζονται από ευαισθησία στο πεπτικό σύστημα και δυσκολία στη διάκριση των πρωτεϊνών και των ζωικών λιπών. Αντίθετα, ανταποκρίνονται αρκετά καλά απέναντι στους υδατάνθρακες. Εκείνοι που ανήκουν σ’ αυτή την ομάδα είναι «γεωργοί και καλλιεργητές και τρώνε συνήθως δημητριακά», οπότε ο D’ Adamo τους συνιστά δίαιτα με ελάχιστο κρέας.

Όσον αφορά στη ψυχοσύνθεσή τους, αξίζει να σημειωθεί ότι είναι άτομα εσωστρεφή, τελειομανή, τακτικά, συνεργάσιμα, ευαίσθητα στις ανάγκες των συνανθρώπων τους, αλλά με προδιάθεση στο στρες.

Ποιες τροφές ταιριάζουν στην ομάδα Α; Στην ομάδα Α ταιριάζουν τα λαχανικά, το τοφού, το ψάρι, τα θαλασσινά, τα φρούτα και τα δημητριακά. Αντίθετα, το σιτάρι και τα παράγωγά του πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο, διότι ενδέχεται να προκαλέσουν περίσσεια οξύτητα στους μυς, με αποτέλεσμα να γίνει δυσχερέστερο το έργο της καύσης των θερμίδων. Καλό είναι επίσης να αποφεύγεται το κρέας διότι ευνοεί την πρόκληση παχυσαρκίας, καθώς επίσης τα φασόλια και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, διότι επιβραδύνουν το μεταβολισμό.

Σε περίπτωση, τέλος που ακολουθείτε κάποια δίαιτα, προτιμήστε τον ανανά και τις τροφές με σόγια, διότι μεταβολίζονται εύκολα.

Ομάδα αίματος Β: Εκείνοι που έχουν ομάδα αίματος Β είναι «νομάδες, τρώνε απ όλα, είναι δημιουργικοί, ισορροπημένοι και ευέλικτοι».

Τα άτομα αυτής της ομάδας διαθέτουν ισχυρό πεπτικό σύστημα, το οποίο μπορεί και επεξεργάζεται εξίσου καλά τόσο τις πρωτεΐνες, όσο και τους υδατάνθρακες. Ισχυρό είναι επίσης και το ανοσοποιητικό τους σύστημα, καθώς μένει ανεπηρέαστο από τις διατροφικές και κλιματολογικές συνθήκες. Το αρνητικό όσων ανήκουν σ’ αυτή την ομάδα είναι ότι έχουν προδιάθεση στο στρες, σε ψυχολογικές διαταραχές και σε διάφορες χρόνιες παθήσεις, όπως είναι για παράδειγμα ο διαβήτης.

Όσον αφορά στη ψυχοσύνθεσή τους, είναι αντικομφορμιστές, ανεξάρτητοι, αυθόρμητοι, οργανωτικοί, συναισθηματικοί, ελάχιστα φιλόδοξοι, άλλοτε εσωστρεφείς και άλλοτε εξωστρεφείς.

Ποιες τροφές ταιριάζουν στην ομάδα Β; Οι τροφές εκείνες που ενδείκνυνται για τα άτομα που ανήκουν σ’ αυτή την ομάδα είναι τα οπωρικά, τα γαλακτοκομικά και το κρέας. Μπορούν άφοβα να καταναλώνουν τυρί, ακόμη κι όταν βρίσκονται σε περίοδο δίαιτας. Άλλωστε, μία ισορροπημένη ποσότητα τυριού ευνοεί τη διαδικασία της πέψης και το μεταβολισμό. Ωστόσο, σε περίοδο δίαιτας, καλό είναι να αποφεύγονται το κοτόπουλο και το χοιρινό, τα οστρακοειδή και τα μαλάκια, το κριθάρι, το σιτάρι και η σίκαλη.

Για ‘σας που ανήκετε σ’ αυτή την ομάδα, ενδείκνυται μέτρια σωματική άσκηση που δεν επιφέρει κόπωση σε συνδυασμό με πνευματική άσκηση. Για το λόγο αυτό, μπορείτε να δοκιμάσετε Yoga ή Tai Chi.

Ομάδα αίματος ΑΒ: Εκείνοι που ανήκουν στην ομάδα ΑΒ είναι «αινιγματικοί και μπορεί να τρώνε σαν τους Α ή σαν τους Β». Η συγκεκριμένη ομάδα αίματος είναι η πιο «νεανική» ομάδα και για το λόγο αυτό είναι και η λιγότερο διαδεδομένη. Μάλιστα μόνο το 5% των ανθρώπων παγκοσμίως έχει αυτό τον τύπο αίματος.

Το πεπτικό σύστημα των ατόμων αυτών είναι ευαίσθητο, σε αντίθεση με το ανοσοποιητικό τους που μπορεί και παράγει ειδικά αντισώματα ενάντια στα βακτήρια, με αποτέλεσμα να μην αντιδρούν αλλεργικά σε σχέση με τα άτομα που ανήκουν σε άλλες ομάδες αίματος.

Όσον αφορά στη ψυχοσύνθεσή τους, τα άτομα αυτής της ομάδας είναι ευαίσθητα, εσωστρεφή, μυστηριώδη και ευερέθιστα, ενώ παράλληλα διαθέτουν ισχυρό ένστικτο και αυτοπεποίθηση. Επιπλέον, αντιμετωπίζουν πιο αποτελεσματικά το στρες όταν βρίσκονται σε κίνηση και εξασκούν κάποια φυσική δραστηριότητα.

Ποιες τροφές ταιριάζουν στην ομάδα ΑΒ; Ο τύπος ΑΒ μοιάζει αρκετά με αυτόν της Α κι επομένως του ταιριάζει περισσότερο ένα διατροφικό πρόγραμμα με βάση τα φρούτα και τα λαχανικά. Η ιδανική γι’ αυτόν διατροφή με σκοπό την απόκτηση του ιδανικού βάρους πρέπει να περιλαμβάνει τον ανανά, το ψάρι, τις πράσινες σαλάτες, το γάλα και τα γαλακτοκομικά.

Εάν βρίσκεστε σε περίοδο δίαιτας, αποφύγετε την κατανάλωση κρέατος, διότι το στομάχι σας παράγει μικρές ποσότητες γαστρικού οξέος, οι οποίες δεν επαρκούν για τη σωστή πέψη της τροφής. Γενικότερα, όμως, πρέπει να αποφεύγετε την κατανάλωση του κόκκινου κρέατος, των ρεβιθιών, των φασολιών, του καλαμποκιού και των σπόρων.

Όσον αφορά τη σωματική άσκηση που μπορείτε να ασκήσετε, προτιμήστε γιόγκα σε συνδυασμό με τζόκιγκ ή στρέτσιγκ, δηλαδή δραστηριότητες που προσφέρουν χαλάρωση και ταυτόχρονα έντονη φυσική άσκηση.

Βασικοί κανόνες

1. Καλό είναι να πίνετε τα αναψυκτικά, το νερό και τους χυμούς 30 λεπτά πριν το γεύμα ή 2 ώρες μετά.
2. Ως ψωμί, μπορείτε να τρώτε πολύ συγκεκριμένα είδη, όπως αυτό των Εσσαίων, το οποίο παρασκευάζεται με φύτρες σταριού.
3. Αποφεύγετε την κατανάλωση μεταλλαγμένων τροφίμων και υδρογονομένων ελαίων, όπως είναι για παράδειγμα οι μαργαρίνες.
4. Μείνετε μακρυά από τις τεχνητές γλυκαντικές ουσίες, τα πρόσθετα χρώματα και αρώματα και τα τηγανιτά.
5. Αποκλείστε τη ζάχαρη από το διατροφικό σας πρόγραμμα.
6. Μη χρησιμοποιείτε φούρνους μικροκυμάτων και σκεύη αλουμινίου.

Ο διαιτολόγος σχολιάζει

Άτομα υπέρβαρα ή παχύσαρκα έχουν προσπαθήσει επιτυχώς ή ανεπιτυχώς παραπάνω από 1 φορά για να μειώσουν το βάρος τους, ενώ η συντήρηση του ιδανικού τους βάρους είναι μια ακόμη πιο δύσκολη υπόθεση. Αυτή η κατάσταση <σπρώχνει> πολύ κόσμο να ακολουθήσει δίαιτες διαφορετικές (ανορθόδοξες) από αυτές που συστήνουν οι επίσημοι σύλλογοι διαιτολόγων.

Στο παρελθόν, στον βωμό της γρήγορης απώλειας βάρους εφαρμόζονταν ανορθόδοξα διαιτητικά σχήματα, όπως χημικές δίαιτες, δίαιτες αποτοξίνωσης κ.α., με αποτέλεσμα την απώλεια κυρίως μυϊκής μάζας, υγρών κα λιγότερο του λιπώδους ιστού. Αυτό ο τρόπος αδυνατίσματος δεν ήταν μόνιμος και γι΄ αυτό παρουσιάστηκε το φαινόμενο <γιο-γιο>, δηλαδή η προσθήκη όλου του απολεσθέντος βάρους [συχνά περισσότερου]. Σήμερα η κατάσταση αυτή έχει εξελιχθεί, έχοντας προταθεί πολλά νέα διατροφικά σχήματα. Κάποια από αυτά δεν ενέχουν μεγάλους κινδύνους για την υγεία του οργανισμού. Η δίαιτα με βάση την ομάδα αίματος συγκαταλέγεται σε αυτές που μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα δυσθρεψίας και υγείας στον ανθρώπινο οργανισμό, αφού δεν υφίσταται επιστημονικής τεκμηρίωσης.

Ενδεικτικά σχολιάζονται ορισμένα από τα σημεία που προτείνει αυτή η δίαιτα:

Άτομα με ομάδα αίματος 0 (το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού) πρέπει να καταναλώνουν πολύ κρέας σύμφωνα με τον D’ adamo. Υπάρχουν έρευνες που δείχνουν ότι η υπερκατανάλωση κρέατος είναι υπεύθυνη για δυσλιπιδαιμίες, καρκίνοι του πεπτικού κ.λ.π. Άτομα που έχουν υψηλή χοληστερίνη με ομάδα αίματος 0 μπορούν να καταναλώνουν συχνά κρέας;

Άτομα με ομάδα αίματος Α πρέπει να αποφεύγουν τα γαλακτοκομικά, που αποτελούν βασική πηγή ασβεστίου στην διατροφή μας. Για τα βρέφη, τα παιδιά, και εγκύους που χρειάζονται αυξημένες ποσότητες ασβεστίου, ποιες άλλες πηγές ισάξιες [ποσότητα, βαθμός απορρόφησης] με τα γαλακτοκομικά, μπορούν να τα αντικαταστήσουν;

Άτομα με ομάδα αίματος Β πρέπει να αποφεύγουν τροφές που περιέχουν το κριθάρι, το σιτάρι και τη σίκαλη. Τροφές τέτοιες μας παρέχουν ενέργεια και πολλά χρήσιμα για τον οργανισμό μας, μέταλλα και βιταμίνες. Αποκλείοντας βασικές κατηγορίες τροφών δεν έχει επίπτωση στην υγεία του οργανισμού μας;

Άτομα με ομάδα αίματος ΑΒ (πιο σπάνια στον πληθυσμό) πρέπει να ελαττώσουν την κατανάλωση του κρέατος και των οσπρίων. Άτομα με αναιμία και με αυτόν τον τύπο αίματος δεν πρέπει να καταναλώνουν κόκκινο κρέας, αλλά να προσλαμβάνουν το σίδηρο μόνο από φαρμακευτικά σκευάσματα;

Σύμφωνα με αυτά που υποστηρίζει η δίαιτα με βάση την ομάδα αίματος, στα όσπρια υπάρχουν οι λεκτίνες, οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν βλάβη στον μυϊκό ιστό του ατόμων με ομάδα αίματος 0, ΑΒ. Οι λεκτίνες, πρωτεϊνικά μόρια, που βρίσκονται στην πλειονότητα των φυτικών τροφών και ιδιαίτερα στα όσπρια παρουσιάζουν πράγματι ισχυρή αλλεργιογόνο δράση. Το μούλιασμα των οσπρίων όμως καταστρέφει τα 2/3 των λεκτίνων τους, ενώ η το βράσιμο τους <εξουδετερώνει> κάθε ίχνος λεκτίνης που έχει μείνει. Άρα καταρρίπτεται και αυτός ο ισχυρισμός.

Η λύση είναι απλή και το μέλλον εξαρτάται από εμάς, αφού έγκειται στην αλλαγή των διατροφικών μας συνηθειών και στην υιοθέτηση του μοντέλου της παραδοσιακής Μεσογειακής Διατροφής.

Γράφει ο/η Παπαχρήστος Παρασκευάς, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Πτυχιούχος Α.ΤΕ.Ι.Θ., Μ.Sc στην Διασφάλιση Ποιότητας

Διατροφή για να αυξήσετε τη γονιμότητα σας.

Μπορεί η διατροφή να επηρεάσει τη γονιμότητα;

Ερευνητές από Σχολή Δημόσιας Υγείας του Harvard λένε πως ναι και προτείνουν μεταξύ άλλων την κατανάλωση παγωτού και τη μειωμένη κατανάλωση κρέατος προκειμένου να αυξήσετε τη γονιμότητά σας.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε 18,000 γυναίκες οι οποίες δεν μπορούσαν να κάνουν παιδί και οι περισσοτερες από τις οποίες είχαν προβλήματα ωορρηξίας. Μέσα σε διάστημα 8 χρόνων η πλειοψηφία αυτών των γυναικών έκανε παιδί.

Από τη συγκεκριμένη μελέτη τα συμπεράσματα για τη διατροφή που μπορεί να ενισχύσει τη γονιμότητα αφορούν κυρίως γυναίκες με προβλήματα ωορρηξίας και όχι γυναίκες με ανατομικά προβλήματα όπως είναι η απόφραξη των ωαγωγών.

Υδατάνθρακες και γλυκαιμικός δείκτης
Η κατανάλωση επεξεργασμένων υδατανθράκων όπως είναι το ψωμί, το ρύζι, οι πατάτες και τα ζυμαρικά καθώς και τα ζαχαρούχα αναψυκτικά αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης προβλημάτων ωορρηξίας. Η επιλογή ανεπεξέργαστων πλούσιων σε φυτικές ίνες μπορεί να βελτιώσει τη γονιμότητα, ενώ μπορεί να προλαμβάνει την εμφάνιση διαβήτη κύησης.

Οι υδατάνθρακες επηρεάζουν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα και τα επίπεδα της ινσουλίνης. Όταν τα επίπεδα ανέβουν πολύ επηρεάζουν τα επίπεδα των ορμονών που είναι απαραίτητες για την αναπαραγωγή. Με βάση τη συγκεκριμένη έρευνα δεν είναι η ποσότητα των υδατανθράκων που επηρεάζει τη γονιμότητα, αλλά το είδος. Οι γυναίκες που κατανάλωναν διατροφή υψηλή σε υδατάνθρακες με τις γυναίκες που κατανάλωναν διατροφή χαμηλή σε υδατάνθρακες είχαν τις ίδιες πιθανότητες να εμφανίσουν προβλήματα γονιμότητας. Το γλυκαιμικό φορτίο των υδατανθράκων είναι αυτό που επηρεάζει σημαντικά τα επίπεδα σακχάρου και ινσουλίνης στο αίμα. Έτσι οι γυναίκες που κατανάλωναν τροφές με υψηλό γλυκαιμικό φορτίο είχαν 92% μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν προβλήματα ωορρηξίας, συγκριτικά με τις γυναίκες που κατανάλωναν τροφές με χαμηλό γλυκαιμικό φορτίο. Αυτό σημαίνει ότι οι επεξεργασμένοι υδατάνθρακες ενισχύουν τις πιθανότητες προβλημάτων ωορρηξίας ενώ οι ανεπεξέργαστοι τις μειώνουν. Οι πατάτες, τα κρύα δημητριακά πρωινού, το λευκό ρύζι συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο προβλημάτων ωορρηξίας, ενώ το μαύρο ρύζι και τα δημητριακά ολικής άλεσης αυξάνουν τις πιθανότητες σύλληψης.

Λίπη
Χρόνια τώρα οι επιστήμονες γνωρίζουν πως το σωματικό λίπος επηρεάζει την αναπαραγωγή. Οι γυναίκες με πολύ χαμηλό βάρος συχνά έχουν προβλήματα ωορρηξίας και εμμήνου ρύσεως. Από την άλλη γυναίκες με βάρος πολύ πάνω από το φυσιολογικό έχουν προβλήματα σύλληψης που μπορεί να οφείλονται στην αντίσταση στην ινσουλίνη, στην παρουσία αυξημένων συγκεντρώσεων ανδρικών αναπαραγωγικών ορμονών και στην υπερπαραγωγή λεπτίνης, μιας ορμόνης που διατηρεί στο σώμα τα επίπεδα λίπους.

Πως όμως το είδος του προσλαμβανόμενου λίπους επηρεάζει τη γονιμότητα;

Στη συγκεκριμένη έρευνα φαίνεται πως τα τρανς λιπαρά οξέα αύξησαν την πιθανότητα εμφάνισης προβλημάτων ωορρηξίας. Η αυξημένη κατανάλωση τρανς λιπαρών οξέων γίνεται σε βάρος άλλων πολύτιμων λιπαρών οξέων, όπως είναι τα πολυακόρεστα και μονοακόρεστα λιπαρά οξέα. Η ποσότητα αυτών των λιπαρών οξέων που μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα είναι περίπου 4g την ημέρα που αντιστοιχούν σε μια μεσαία μερίδα πατάτες τηγανιτές σε fast food ή 1 ντόνατ.

Τα τρανς λιπαρά οξέα φαίνεται πως ενεργοποιούν ή απενεργοποιούν τη λειτουργία κάποιων κυττάρων, επιδρούν στη διαδικασία της φλεγμονής και γενικότερα επηρεάζουν τη λειτουργία των κυττάρων. Τα ακόρεστα λιπαρά οξέα ενισχύουν τη γονιμότητα, αφού αυξάνουν την ευαισθησία στην ινσουλίνη και μειώνουν τη διαδικασία της φλεγμονής.

Πρωτεΐνη
Η αυξημένη κατανάλωση ζωικής πρωτεΐνης φαίνεται ότι αυξάνει τα προβλήματα γονιμότητας. Αντίθετα η φυτική πρωτεΐνη ενισχύει την πιθανότητα σύλληψης. Επίσης η ποσότητα της ζωικής πρωτεΐνης όταν είναι αυξημένη αυξάνει το κίνδυνο στειρότητας κατά 39% συγκριτικά με τη χαμηλή πρόσληψη ζωικής πρωτεΐνης. Τα αποτελέσματα αυτά δείχνουν πως η συχνή κατανάλωση οσπρίων και δημητριακών, αυξάνουν τη πιθανότητα σύλληψης συγκριτικά με τη ζωική πρωτεΐνη.

Γάλα και Παγωτό
Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη μελέτη τα πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα όπως το γάλα, το γιαούρτι, ακόμα και το παγωτό προσφέρουν κάποια προστασία από τα προβλήματα ωορρηξίας, ενώ τα άπαχα ή μερικώς αποβουτυρωμένα κάνουν το ακριβώς αντίθετο. Η απομάκρυνση του λίπους από τα γαλακτοκομικά προϊόντα μειώνει τα επίπεδα των ορμονών του φύλλου που περιέχουν, με αποτέλεσμα να επηρεάζουν αρνητικά την ωορρηξία και τη σύλληψη. Επίσης η προσθήκη πρωτεϊνών στα άπαχα και μερικώς αποβουτυρωμένα γαλακτοκομικά για να έχουν κρεμώδη υφή εντείνουν ακόμη περισσότερο το πρόβλημα.

Το τρόφιμο που φάνηκε να έχει τη μεγαλύτερη θετική δράση στη γονιμότητα ήταν με διαφορά το πλήρες γάλα, ενώ ακολουθεί το παγωτό. Από την άλλη το σορμπέ και το παγωμένο γιαούρτι, καθώς και το άπαχο γιαούρτι αποτελούν τις τροφές με τη μεγαλύτερη πιθανότητα να δημιουργήσουν προβλήματα στην ωορρηξία. Όσα περισσότερα άπαχα γαλακτοκομικά προϊόντα περιλαμβάνονται στη διατροφή μιας γυναίκας, τόσο μεγαλύτερη η πιθανότητα να αντιμετωπίσει δυσκολίες στη σύλληψη.

Τα ευρήματα αυτά έρχονται σε αντίθεση με τη γενική στροφή προς τα άπαχα ή μερικώς αποβουτυρωμένα γαλακτοκομικά προϊόντα για καλή υγεία. Όμως οι ερευνητές τονίζουν πως δε χρειάζεται να εγκαταλείψουμε εντελώς τα άπαχα γαλακτοκομικά, αλλά να στραφούμε προς τα πλήρη γαλακτοκομικά και το παγωτό κατά τη διάρκεια των προσπαθειών σύλληψης και να το αντιμετωπίσουμε ως είδος θεραπευτικής αγωγής.

Χρειάζεται βέβαια προσοχή ως προς την κατανάλωση τους γιατί αυτά τα προϊόντα περιέχουν αρκετές θερμίδες και μπορούν να αυξήσουν το βάρος πολύ γρήγορα. Μπορείτε να καταναλώνετε 2 μερίδες γαλακτοκομικών την ημέρα και να μειώσετε τα λιπαρά από την κατανάλωση κόκκινου κρέατος και υδρογονωμένων λιπών.

Ο ρόλος του Σωματικού Βάρους
Το αυξημένο ή το πολύ χαμηλό σωματικό βάρος επηρεάζει το φυσιολογικό κύκλο και δημιουργεί προβλήματα ή ακόμα και διακόπτει την ωορρηξία. Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη μελέτη το ιδανικό εύρος του ΔΜΣ είναι μεταξύ 20-24, με ιδανικό το 21. Τιμές μεγαλύτερες του 24 ή μικρότερες του 21 με βάση τη συγκεκριμένη μελέτη είχαν μεγαλύτερες πιθανότητες να εμφανίσουν προβλήματα ωορρηξίας. Βέβαια αυτό δε σημαίνει ότι οι γυναίκες με αυξημένο ή πολύ χαμηλό βάρος δεν μπορούν να συλλάβουν ή ότι χρειάζονται ιατρική βοήθεια. Το υγιές σωματικό βάρος βοηθά σε μια φυσιολογική ωορρηξία και αυξάνει τις πιθανότητες εγκυμοσύνης.

Από την άλλη και οι άνδρες με αυξημένο σωματικό βάρος αντιμετωπίζουν χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης με αποτέλεσμα να έχουν προβλήματα γονιμότητας.

Η σημασία της Σωματικής Άσκησης
Με βάση τη συγκεκριμένη μελέτη φαίνεται πως και η άσκηση βοηθά τις γυναίκες που αντιμετωπίζουν προβλήματα ωορρηξίας. Ο στόχος είναι 30 λεπτά άσκησης τις περισσότερες μέρες την εβδομάδα. Η καλύτερη άσκηση είναι ο συνδυασμός αερόβιας άσκησης, ενδυνάμωσης, διατάσεις και οι καθημερινές δραστηριότητες. Ο συνδυασμός αυτός διατηρεί ένα φυσιολογικό σωματικό βάρος, προστατεύει από την υψηλή ινσουλίνη και σάκχαρο και διατηρεί τους μύες ενεργούς και υγιείς, ενώ βοηθά τη γονιμότητα.

Πέρα από τη συγκεκριμένη μελέτη οι γυναίκες που θέλουν να τεκνοποιήσουν πρέπει να φροντίζουν να συμπεριλαμβάνουν στη διατροφή τους σίδηρο, ω-3 λιπαρά οξέα που θα τα βρουν στα ψάρια και τα ιχθυέλαια, ασβέστιο και αρκετά φρούτα και λαχανικά για βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία.

Καφεΐνη
Η κατανάλωση καφέ, αναψυκτικών τύπου cola, τσαγιού και σοκολάτας επηρεάζει τόσο τη γυναικεία όσο και την ανδρική γονιμότητα. Ως γενικό κανόνα οι γυναίκες και άνδρες που θέλουν να κάνουν παιδί δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν τα 300mg καφεΐνης την ημέρα που ισοδυναμεί με 3 φλιτζάνια καφέ.

Υποψήφιοι Μπαμπάδες
Η διατροφή έχει άμεση δράση με την ικανότητα του σπέρματος. Οι έρευνες δείχνουν πως η φτωχή διατροφή και η συχνή κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να μειώσει την ποιότητα και την ποσότητα του σπέρματος και να δυσκολέψει τη διαδικασία της σύλληψης. Και βέβαια η διαδικασία της σύλληψης είναι τόσο ανδρική όσο και γυναικεία υπόθεση (πάνω από το 40% των προβλημάτων γονιμότητας οφείλεται στους άντρες). Έρευνες δείχνουν πως οι μπαμπάδες που πίνουν 2 αλκοολούχα ποτά την ημέρα, ένα μήνα πριν τη σύλληψη, γεννούν μωρά που ζυγίζουν 185gr λιγότερο από τα άλλα μωρά. Το χαμηλό βάρος γέννησης είναι μια σοβαρή κατάσταση που μπορεί να επηρεάσει τη σωματική υγεία του μωρού στη μετέπειτα ζωή του.

Ποιες τροφές πρέπει να καταναλώνετε:

• 
  
  Τρώτε τροφές πλούσιες σε βιταμίνη C και αντιοξειδωτικά. Αυτές οι τροφές συμβάλουν στην πρόληψη ανωμαλιών σπέρματος και αυξάνουν την κινητικότητα του. Ένα ποτήρι χυμό πορτοκάλι περιέχει 124mg βιταμίνης C. Προσπαθήστε να καταναλώνετε τουλάχιστον 90mg την ημέρα, ενώ αν είστε καπνιστής τα 125mg.
• 
  
  Καταναλώνετε αρκετό Ψευδάργυρο. Πολλές έρευνες έχουν δείξει πως οι ανεπάρκειες ψευδαργύρου ακόμα και για μικρό χρονικό διάστημα μειώνουν τον όγκο του σπέρματος και τα επίπεδα τεστοστερόνης. Για να προσλάβετε 11mg ψευδαργύρου καταναλώνετε οστρακοειδή. 6 στρείδια προσδίδουν 15mg ψευδαργύρου.
• 
  
  Καταναλώνετε τροφές πλούσιες σε φολικό οξύ. Η έλλειψη φολικού οξέος αυξάνει τον κίνδυνο για εμφάνιση γενετικών ανωμαλιών νευρικού συστήματος και μειώνει τον αριθμό των σπερμάτων.
• 
  
  Καταναλώνετε αρκετό ασβέστιο και βιταμίνη D. Έρευνες δείχνουν πως η επαρκής πρόσληψη 1000mg ασβεστίου και 10μg βιταμίνης D ενισχύουν την ανδρική γονιμότητα.
• 
  
  Μειώστε την κατανάλωση αλκοόλ. Παρόλο που η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ θεωρείται γενικά ασφαλής, η καθημερινή κατανάλωση μπύρας, κρασιού και άλλων αλκοολούχων ποτών μπορεί να μειώσει τα επίπεδα της τεστοστερόνης και τον αριθμό των σπερματοζωαρίων και να αυξήσει τον αριθμό των μη φυσιολογικών.

Γράφει η Ίσαρη Γεωργία, κλινική διαιτολόγος-διατροφολόγος, Πτυχιούχος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου, Επιστημονικός Συνεργάτης Γενικού Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου «Αττικόν»

Το έτοιμο φαγητό «σκοτώνει τα παιδιά»

Κατά 956% έχει αυξηθεί η κατανάλωση έτοιμου φαγητού από το 1984. Θύματα τα Ελληνόπουλα. Ένα στα πέντε είναι παχύσαρκο. Επιστροφή στη μεσογειακή δίαιτα συμβουλεύουν οι γιατροί. Χοληστερίνη και τριγλυκερίδια εντοπίζονται στο αίμα παιδιών και εφήβων. Τα στοιχεία των ειδικών για τις επιπτώσεις της παχυσαρκίας στην υγεία των νέων στην Ελλάδα είναι συγκλονιστικά. Σύμφωνα με τους καρδιολόγους, το παχύσαρκο παιδί έχει αυξημένη πιθανότητα ν’ αναπτύξει σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, να έχει αυξημένες τιμές χοληστερόλης και αρτηριακής πιέσεως. Η παιδική παχυσαρκία στην Ελλάδα κατέχει την πρώτη θέση στην Ευρώπη, καθώς από το 1984 η κατανάλωση έτοιμου φαγητού έχει αυξηθεί κατά 956% ! Οι γιατροί ολοένα και συχνότερα εντοπίζουν στα παιδιά ασθένειες που μέχρι πρότινος παρουσιάζονταν μόνο σε άτομα άνω των 50 ετών. Τα παχύσαρκα παιδιά παρουσιάζουν επίσης έντονα ψυχολογικά προβλήματα όπως, χαμηλή αυτοεκτίμηση, κατάθλιψη ενώ γίνονται και θύματα σχολικού εκφοβισμού, το λεγόμενο bulling, λόγω του βάρους τους. Οι αριθμοί το δείχνουν ξεκάθαρα, ένα στα πέντε παιδιά στην Ελλάδα είναι παχύσαρκο, υπάρχει δηλαδή αύξηση 25% - 30% σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Αυτό οφείλεται στο ότι ο τρόπος ζωής άλλαξε, η μητέρα δουλεύει και δεν έχει χρόνο να μαγειρεύει κι επομένως καταφεύγει στην λύση του πρόχειρου φαγητού. Σύμφωνα με τα πρόσφατα στατιστικά δεδομένα που έδωσε στη δημοσιότητα η Ιατρική Μονάδα Παχυσαρκίας, περισσότεροι από 35.000 Έλληνες θα χάσουν την ζωή τους την επόμενη πενταετία από νόσους που σχετίζονται με την παχυσαρκία. Σήμερα η παχυσαρκία είναι η Τρίτη αιτία θανάτων στη χώρα μας μετά τα καρδιαγγειακά νοσήματα και τον καρκίνο. Επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει ότι περίπου 7 στους 10 Έλληνες και 5 στις 10 Ελληνίδες έχουν βάρος πάνω από το φυσιολογικό. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η επιστροφή στη μεσογειακή διατροφή και η τακτική σωματική άσκηση είναι το «κλειδί» στης επιτυχίας, σε αντίθεση με διάφορες δίαιτες που υπόσχονται απώλεια βάρους σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα και οι οποίες συνήθως φέρνουν τα αντίθετα αποτελέσματα, βάζοντας παράλληλα σε κίνδυνο την υγεία των ατόμων. Πηγή : Metropolis

Οι 11 «καλές» τροφές που αποφεύγουμε

Ο διατροφολόγος Τζόνι Μπόουντεν συνέταξε για λογαριασμό της αμερικανικής εφημερίδας New York Time τη λίστα με τα 11 τρόφιμα που μας κάνουν καλό, αλλά δεν βρίσκουν εύκολα το δρόμο για το τραπέζι μας. Αυτά είναι:

• Το παντζάρι. Πλούσιο σε αντιοξειδωτικά.
• Το λάχανο. «Ασπίδα» για τον καρκίνο.
• Ελβετικό λάχανο. Πλούσιο σε καροτίνη.
• Κανέλα. Κατά του ζαχάρου και της χοληστερίνης.
• Ρόδι. Μειώνει την πίεση.
• Δαμάσκηνα. Βοηθούν σε πολλά τον οργανισμό.
• Κολοκυθόσποροι. Το καλύτερο κομμάτι της κολοκύθας, πλούσιο σε μαγνήσιο.
• Σαρδέλες. Πλούσιες σε λιπαρά Ω3 και ασβέστιο.
• Τούρμερικ. Μπαχαρικό, που στην Ασία χαρακτηρίζουν «θαυματουργό».
• Βατόμουρα. Βοηθούν την μνήμη.
• Κολοκύθα. Πλούσια σε φυτικές ίνες και βιταμίνη Α

Πηγή: metro,

Ευθύνες σε πέντε του Τμ. Γεωργίας για τις αφλατοξίνες

Ευθύνες σε πέντε λειτουργούς του Τμήματος Γεωργίας του υπουργείου Γεωργίας εντοπίζονται στο πόρισμα της διοικητικής έρευνας για το θέμα των αφλατοξινών, που απασχόλησε την επικαιρότητα πριν μερικές βδομάδες και οδήγησε ένα τουλάχιστον υποστατικό παρασκευής τυροκομικών προϊόντων σε κλείσιμο. Σύμφωνα με το πόρισμα οι πέντε λειτουργοί επέδειξαν αμέλεια άσκησης καθήκοντος και στον υπουργό Γεωργίας, εναπόκειται διενέργεια πειθαρχικής έρευνας εναντίον τους. Το πόρισμα επιρρίπτει ευθύνες και στους εισαγωγείς των ζωοτροφών και κτηνοτρόφους, ενώ αναφέρει πως οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες, ο Οργανισμός Γάλακτος και οι Υγειονομικές Υπηρεσίες έκαναν καλά τη δουλειά τους. πηγή: offsite

Καλοκαίρι και Τροφοδηλητηριάσεις

Κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών, κυρίως λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας, που βοηθά τη γρήγορη αλλοίωση των τροφίμων, υπάρχει κίνδυνος εκδήλωσης ασθενειών, από τροφοδηλητηριάσεις. Οι τροφοδηλητηριάσεις αυτές, συνήθως, οφείλονται, στην κατανάλωση τροφίμων που προετοιμάζονται, διατηρούνται ή διατίθενται, χωρίς την τήρηση των απαραίτητων μέτρων υγιεινής. Οι Καταναλωτές πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, τόσο κατά την αγορά και διατήρηση των τροφίμων, όσο και κατά την επίσκεψή μας, σε χώρους μαζικής εστίασης. Γενικά

• Ελέγχουμε χρώμα, οσμή, γεύση των τροφίμων, καθώς και την ημερομηνία λήξεως και τις συνθήκες διατήρησής τους.
• Δεν αγοράζουμε και δεν αφήνουμε τρόφιμα εκτεθειμένα, στον ήλιο ή στα έντομα.
• Τοποθετούμε τα ευαλλοίωτα τρόφιμα, που απαιτούν συντήρηση, υπό ψύξη, στο ψυγείο, όσο πιο γρήγορα γίνεται, μετά την αγορά τους.
• Πλένουμε τα χέρια μας, συχνά, με σαπούνι και νερό και, πάντα, πριν από κάθε γεύμα.
• Δεν αγοράζουμε γαλακτοκομικά προϊόντα, παρά μόνον από ελεγχόμενες και οργανωμένες γαλακτοκομικές επιχειρήσεις.
• Τρώμε μόνο καλομαγειρεμένο φαγητό και καλοπλυμένα φρούτα και λαχανικά.
• Δεν τρώμε μισομαγειρεμένο κρέας ή ωμά αυγά. Τα ωμά θαλασσινά είναι εξαιρετικά επικίνδυνα, για άτομα με ηπατική νόσο ή ανοσοκατασταλμένα.
• Δεν αγοράζουμε φαγώσιμα, από πλανόδιους.
• Χυμοί – Εμφιαλωμένα νερά
• Οι χυμοί και τα εμφιαλωμένα νερά πρέπει να φυλάσσονται ή σε ψυγεία, (που λειτουργούν, σωστά) ή σε δροσερά και σκιερά μέρη. Δεν αγοράζουμε χυμούς και νερά, που είναι εκτός ψυγείων ή εκτεθειμένα, στον ήλιο.
• Τα ψυγεία δεν πρέπει να είναι εκτεθειμένα, στο ήλιο.
• Τηρούμε τις σωστές συνθήκες διατήρησης. Μετά το άνοιγμα της συσκευασίας φυλάσσουμε την ποσότητα, που δεν καταναλώσαμε, στο ψυγείο.

Παγωτά

Οι καταψύκτες, όπου φυλάσσονται τα παγωτά:

• Πρέπει να λειτουργούν, σε θερμοκρασίες μικρότερες από -18 °C,
• Δεν πρέπει να είναι εκτεθειμένοι, στον ήλιο,
• Πρέπει να κλείνουν ερμητικά,
• Δεν πρέπει να σχηματίζεται, πάγος στο εσωτερικό τους.
• Δεν αγοράζουμε παγωτά, που εμφανίζουν ελαττώματα, στη συσκευασία τους (παραμορφωμένες ή σχισμένες συσκευασίες κ.λπ.), διότι αυτό υποδηλώνει είτε προβλήματα, στη λειτουργία του καταψύκτη, οπότε το παγωτό έχει, εν μέρει, αποψυχθεί και επανακαταψυχθεί, είτε λανθασμένους χειρισμούς, στη μεταφορά, μεταχείριση και διάθεση των παγωτών, στα σημεία πώλησης.
• Ελέγχουμε τις ενδείξεις, που αναγράφονται, στη συσκευασία των παγωτών. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, δεν είναι υποχρεωτική η αναγραφή της ημερομηνίας παραγωγής και λήξης, στις ατομικές συσκευασίες των παγωτών, παρά μόνο στις συσκευασίες «οικογενειακού» τύπου.
• Αποθηκεύουμε, στην κατάψυξη του σπιτιού μας, το παγωτό, όσο το δυνατό γρηγορότερα, μετά την αγορά του. Αν αγοράζουμε παγωτό, από Σουπερ Μάρκετ, πρέπει να είναι το τελευταίο είδος, που θα βάλουμε στο καροτσάκι μας.
• Πριν αγοράσουμε χύμα παγωτό, ελέγχουμε την καθαριότητα του χώρου, του προσωπικού και των εργαλείων. Ελέγχουμε τις συνθήκες διατήρησής του στις βιτρίνες. Οι βιτρίνες θα πρέπει να λειτουργούν, σε θερμοκρασίες μικρότερες από -14 °C και να μην είναι εκτεθειμένες στον ήλιο. Όταν η λειτουργία της βιτρίνας δεν είναι σωστή, σχηματίζεται πάγος, στα τοιχώματα και μεταβάλλεται η σκληρότητα και η μορφή του παγωτού.
• Πριν την κατανάλωση του παγωτού, προσέχουμε μήπως έχουν σχηματιστεί κρύσταλλοι, στο εσωτερικό της μάζας του. Οι αποχρωματισμένες περιοχές και οι μεγάλοι κρύσταλλοι πάγου, στην κύρια μάζα του παγωτού, αποτελούν ένδειξη απόψυξης και επανακατάψυξης, γεγονός, που ευνοεί την ανάπτυξη μικροβίων.

Ψησταριές Μικρόβια, όπως η σαλμονέλα, τα κολοβακτηρίδια κ.λπ. μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές ασθένειες. Μπορούμε, όμως, να προφυλαχθούμε, ακολουθώντας μερικές πρακτικές συμβουλές.

• Το φαγητό πρέπει να είναι καλοψημένο, όχι όμως, καμένο.
• Τα κατεψυγμένα τρόφιμα, πριν τα ψήσουμε, πρέπει να αποψυχθούν καλά.
• Πρέπει να γυρίζουμε το τρόφιμο, συχνά, για να ψηθεί ομοιόμορφα.
• Πρέπει να είμαστε βέβαιοι ότι το κρέας έχει ψηθεί, στο εσωτερικό του.
• Ακόμη και αν το κρέας είναι καμένο, εξωτερικά, μπορεί να μην είναι καλά ψημένο, από μέσα. Για αυτό το ψήνουμε ομοιόμορφα, σε σταθερή θερμοκρασία.

Ωμό κρέας

• Δεν αφήνουμε το ωμό κρέας να ακουμπά ή να στάζει, σε άλλα τρόφιμα.
• Χρησιμοποιούμε διαφορετικά εργαλεία (μαχαίρια, επιφάνειες κοπής ) για τα ωμά κρέατα και τα ψημένα τρόφιμα.
• Δεν τοποθετούμε το ψημένο φαγητό, στο ίδιο πιάτο, που είχαμε χρησιμοποιήσει, για το ωμό κρέας, χωρίς να το πλύνουμε πρώτα, πολύ καλά.
• Πλένουμε σχολαστικά τα χέρια μας, μετά το χειρισμό ωμών κρεάτων.
• Δεν προσθέτουμε, σε ψημένο κρέας, σάλτσα ή μαρινάδα, την οποία έχουμε προηγουμένως, χρησιμοποιήσει, σε ωμό.
• Μαγειρεμένα τρόφιμα
• Μετά το ψήσιμο, το φαγητό πρέπει να καταναλωθεί, όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Διαφορετικά το φυλάγουμε, στο ψυγείο και πριν το καταναλώσουμε το ξαναζεστάνουμε, έτσι ώστε, στο κέντρο του, να έχει θερμοκρασία μεγαλύτερη των 60οC.
• Ο ζεστός καιρός είναι ιδανικός, για την ανάπτυξη μικροβίων. Για το λόγο αυτό, κρατάμε το φαγητό, εκτός ψυγείου, για όσο λιγότερο χρόνο γίνεται.

Γεύμα, εκτός σπιτιού Το καλοκαίρι, πολλές φορές, τρώμε, έξω. Καλό είναι να τηρούμε τις παρακάτω πρακτικές συμβουλές

• Επιλέγουμε καταστήματα, που φαίνονται ότι εφαρμόζουν τα απαραίτητα μέτρα υγιεινής, για την ασφάλεια των τροφίμων (καθαρά πατώματα, τοίχοι και τραπεζομάντιλα, καθαρές τουαλέτες, απουσία εντόμων και προσωπικό, με καθαρά ρούχα εργασίας ).
• Δεν καταναλώνουμε φαγητά, που έχουν ασυνήθιστο χρώμα, μυρωδιά και γεύση.
• Ζητάμε, πάντα, τα κρέατα, πουλερικά και ψάρια να είναι καλοψημένα.
• Δεν καταναλώνουμε λαχανικά, που φαίνονται ότι δεν έχουν πλυθεί, καλά.
• Προτιμούμε φαγητά πρόσφατης παρασκευής ή φαγητά, που παρασκευάζονται την ώρα της παραγγελίας.

Μικρογεύματα Μερικές χρήσιμες συμβουλές, όταν αγοράζουμε τρόφιμα, από τα κυλικεία πλοίων, τρένων, καντίνες κ.λπ., είναι οι εξής:

• Επιλέγετε καταστήματα, που φαίνονται ότι εφαρμόζουν τα απαραίτητα μέτρα υγιεινής, για την ασφάλεια των τροφίμων.
• Έτοιμα σάντουιτς (με αλλαντικά, τυρί, αυγά, διάφορες σαλάτες ή σάλτσες, κ. λπ. ) πρέπει να διατηρούνται, στο ψυγείο.
• Έτοιμα snacks (τυρόπιτες, πίτσες, σπανακόπιτες, κ.λπ.) πρέπει να διατηρούνται, σε θερμοκρασία μεγαλύτερη των 60 °C, να είναι, δηλαδή, πολύ ζεστά.
• Σαλάτες, που διατίθενται, σε salad bar, πρέπει να διατηρούνται, υπό ψύξη και σε ειδικές προθήκες.
• Οι προθήκες (βιτρίνες) με χύμα παγωτά, πρέπει να έχουν την κατάλληλη θερμοκρασία. Τα παγωτά να είναι σκληρά, να μην είναι εκτεθειμένα, σε έντομα και να σερβίρονται, με καθαρά σκεύη.
• Τα προϊόντα κρέατος και πουλερικών (γύρος, σουβλάκια, κ.λπ.) πρέπει να είναι καλοψημένα.
• Τα ψυγεία, με αναψυκτικά και εμφιαλωμένα νερά, δεν πρέπει να είναι εκτεθειμένα, στον ήλιο και να έχουν την κατάλληλη θερμοκρασία (μικρότερη από 7οC).
• Τα τρόφιμα, που δεν καταναλώθηκαν, εντός δύο ωρών, από την αγορά τους και δε διατηρήθηκαν, στο ψυγείο, πρέπει να πετιούνται.

Θερμίδες Πολλά, από τα εδέσματα, που καταναλώνουμε το καλοκαίρι, είναι μεν δροσιστικά, αλλά πλούσια σε λιπαρά και ζάχαρη. Αυτά θα πρέπει να καταναλώνονται, με μέτρο. Δεν πρέπει, όμως, να ξεχάσουμε να πίνουμε άφθονο νερό και... να βάλουμε στο διαιτολόγιό μας τα 5 ΧΡΩΜΑΤΑ:

• Κίτρινο: κίτρινα φρούτα (μπανάνες)
• Πράσινο: λαχανικά (μαρούλι)
• Πορτοκάλι: πορτοκαλί φρούτα (πορτοκάλια)
• Μπλε: ανθοκυάνες (σταφύλι, σουλτανίνα)
• Κόκκινο: κόκκινα φρούτα και λαχανικά (κόκκινες πιπεριές, κεράσια)

Το ΚΕ.Π.ΚΑ., για το σημερινό Δελτίο Τύπου του, χρησιμοποίησε, ως πηγή, το φυλλάδιο του Ε.Φ.Ε.Τ. «Απλές συμβουλές για την αγορά τροφίμων, τους καλοκαιρινούς μήνες».Πιστεύουμε ότι οι συμβουλές αυτές πρέπει να γίνουν γνωστές, σε όλους τους Καταναλωτές, για να χαρούμε ένα ευχάριστο καλοκαίρι, χωρίς τροφοδηλητηριάσεις και ταλαιπωρίες. Για καταγγελίες ή περισσότερες πληροφορίες, ας απευθυνθούμε στο ΚΕ.Π.ΚΑ., τηλ. 2310-233333 , ώρες 09:00 – 14:30.

Τοξικά μύδια στο πιάτο μας

Σε κινούμενη τοξική βόμβα, η οποία απειλεί άμεσα την τροφική μας αλυσίδα, μετατρέπονται τα νερά του Θερμαϊκού και του Αμβρακικού κόλπου. Σαν να μην έφταναν τα αλλεπάλληλα διατροφικά σκάνδαλα με τα ορυκτέλαια και τα μολυσμένα γιαούρτια της στεριάς, οι βιοτοξίνες εξαπλώνονται ραγδαία και στον βυθό της θάλασσας και αποτελούν τη νέα ύπουλη απειλή που εδώ και μήνες χτυπά κόκκινο συναγερμό και στη χώρα μας. Αιτία είναι η εμφάνιση τοξικών φυτικών οργανισμών, γνωστά και ως τοξικά μικροφύκια, τα οποία αποτελούν την κύρια τροφή για μύδια και άλλα οστρακοειδή, με αποτέλεσμα όταν αυτά καταναλωθούν να είναι επικίνδυνα για την ανθρώπινη υγεία. Οι επιπτώσεις μπορεί να είναι αμελητέες και να περιοριστούν σε απλή τροφική δηλητηρίαση, μπορεί όμως ανάλογα με το είδος της τοξικότητας να γίνουν η αιτία για παράλυση, αμνησία ή ακόμα να προκαλέσουν και τον θάνατο, όταν η περιεκτικότητά τους υπερβεί τα ανώτατα όρια. Την τελευταία δεκαετία το φαινόμενο με τα τοξικά φύκια παίρνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις στη Μεσόγειο, ως αποτέλεσμα των μεγάλων κλιματικών μεταβολών αλλά και της ρύπανσης που προκαλεί ευτροφισμό και ευνοεί τον πολλαπλασιασμό των φυτικών οργανισμών. «Λόγω της νιτρορύπανσης που παρατηρείται στον Αμβρακικό υπάρχει πολύ φυτοπλαγκτόν, το οποίο και αποτελεί τη βάση διατροφής για τα ψάρια, αλλά κυρίως για τα μύδια. Η κυριότερη αιτία της μόλυνσης είναι το φαινόμενο του ευτροφισμού που εκδηλώνεται τακτικά στον Αμβρακικό, ως αποτέλεσμα της απόρριψης λιπασμάτων από τις γεωργικές καλλιέργειες που επιβαρύνει την ποιότητα των νερών», αναφέρει ο κ. Παύλος Χαραλάμπους, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αλιευτικών Συλλόγων Ηπείρου, ο οποίος υπογραμμίζει ότι η ύπαρξη νιτρικών και φωσφορικών ουσιών λειτουργεί ως λίπασμα για τον πολλαπλασιασμό των φυτικών οργανισμών. Αντίδοτο οι προληπτικοί έλεγχοι Στην Ιταλία οι τοξίνες στους θαλάσσιους οργανισμούς εμφανίζονται, σύμφωνα με τους επιστήμονες, κυρίως το καλοκαίρι. Εποχικότητα του φαινομένου παρατηρείται και στην περιοχή του Αμβρακικού (η πλειοψηφία των τοξινών εμφανίζεται τον χειμώνα), εν αντιθέσει με άλλες θάλασσες όπως είναι ο Θερμαϊκός, ο Ευβοϊκός και ο Σαρωνικός που οι τοξίνες είναι παντός καιρού. Τα συνεχή περιστατικά έχουν σημάνει συναγερμό και στις αρμόδιες κτηνιατρικές υπηρεσίες των νομαρχιών, οι οποίες είναι αναγκασμένες να εντείνουν τους ελέγχους και να αυξήσουν τα κονδύλια που απαιτούνται για τις εργαστηριακές αναλύσεις. «Στην αρχή οι νομαρχίες προσπάθησαν να αποποιηθούν τον ρόλο τους και ζητούσαν οι έλεγχοι να γίνονται από τους παραγωγούς. Καθώς όμως το φαινόμενο λαμβάνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις, υπάρχει μεγαλύτερη κινητοποίηση», αναφέρει ο κ . Νικολαΐδης. Οι επιστήμονες υπογραμμίζουν ότι οι επιπτώσεις συνδέονται άμεσα και με την ποσότητα που θα καταναλωθεί, αφού για να έχει κάποιος την πιθανότητα να νοσήσει θα πρέπει να έχει καταναλώσει περίπου 100 γραμμάρια οστρακοειδών. Σήμερα, οι αρμόδιες κτηνιατρικές υπηρεσίες των νομαρχιών πραγματοποιούν εκτεταμένες δειγματοληψίες στο νερό, ακόμα και σε εβδομαδιαία βάση, ενώ δείγματα από τη σάρκα οστρακοειδών (μυδιών κ.ά.), ερευνώνται εργαστηριακά από το Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς Τοξινών, το μοναδικό εξειδικευμένο κέντρο στη Θεσσαλονίκη το οποίο μπορεί να διαπιστώσει εάν οι τοξίνες έχουν προσβάλει το όστρακο. Απροστάτευτοι οι ερασιτέχνες ψαράδες Το τελευταίο διάστημα οι απαγορεύσεις στην κατανάλωση οστρακοειδών είναι πολύ συνηθισμένες λόγω των θετικών δειγμάτων σε ύπαρξη βιοτοξινών που αποκαλύπτουν οι εργαστηριακές αναλύσεις. Ωστόσο η αποτελεσματικότητα των μέτρων που λαμβάνονται ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος τα μολυσμένα και επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία οστρακοειδή να φτάσουν στα πιάτα μας κρίνεται ανεπαρκής. «Όπου υπάρχουν λιμνοθάλασσες υπάρχουν και είδη, όπως π.χ. τα χτένια, τα χάβαρα και τα κυφάδια, τα οποία αποτελούν λαχταριστές λιχουδιές για τους ψαράδες και τους ερασιτέχνες αλιείς. Αυτοί είναι εντελώς απροστάτευτοι από τους κινδύνους που κρύβει ο θαλάσσιος βυθός», ομολογεί ο κ. Χαραλάμπους και υποστηρίζει ότι το έλλειμμα ενημέρωσης του κόσμου είναι μεγάλο. Οι νομαρχίες γνωρίζουν το πρόβλημα, αλλά ο μοναδικός τρόπος κινητοποίησης των καταναλωτών είναι οι κατά καιρούς ανακοινώσεις τους, με τις οποίες απαγορεύουν την αλιεία και την κατανάλωση. Από εκεί και πέρα επικρατεί χάος… Πηγή: Πρώτο Θέμα,business stories