Κάνουμε… ένεση αυτοεκτίμησης τώρα!

Η χαμηλή αυτοεκτίμηση βρίσκεται συχνά στη βάση της πυραμίδας των προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε στις σχέσεις, στη συμπεριφορά, στα συναισθήματα μας. Πώς θα την ανυψώσουμε; Η Τζίνα Χόνδρου, ψυχολόγος και ακαδημαϊκή διευθύντρια του Thace (The Hellenic Association of Continuing Education) μας δείχνει έναν εύκολο δρόμο για την εσωτερική αρμονία και την προσωπική ευτυχία.

«Παρόλο που όλοι μας γνωρίζουμε την αξία της πρόληψης, συχνά ξεχνάμε ότι η πρόληψη σε θέματα ψυχολογικής υγείας βασίζεται σε έννοιες απλές, όπως αγάπη, αποδοχή, ενθάρρυνση, επιβράβευση και πάνω απ’ όλα υψηλή αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση. Αυτοεκτίμηση σημαίνει ότι νιώθουμε καλά με τον εαυτό μας, τον αποδεχόμαστε όπως είναι, θεωρούμε ότι αξίζουμε. Η υψηλή αυτοεκτίμηση αυξάνει τις πιθανότητες να δημιουργούμε υγιείς διαπροσωπικές σχέσεις και να είμαστε ικανοποιημένοι και αποτελεσματικοί στις καθημερινές μας δραστηριότητες», υπογραμμίζει η κ. Χόνδρου.


Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου με χαμηλή αυτοεκτίμηση:

• Αναφέρεται συχνά στον εαυτό του με αρνητικούς χαρακτηρισμούς ή μειώνει/υποβιβάζει τα θετικά του στοιχεία.
• Εστιάζει στην αρνητική διάθεση των άλλων, ακόμα κι αν αυτή δε σχετίζεται με τη δική του συμπεριφορά.
• Δεν δέχεται την κριτική έστω και αν είναι εποικοδομητική, επειδή δημιουργεί δυσβάσταχτο άγχος. Ασκεί όμως σκληρή κριτική στους άλλους.
• Η απόδοσή του στην εργασία είναι κατώτερη των δυνατοτήτων του.
• Έχει δυσκολία στη δημιουργία φιλικών ή ερωτικών σχέσεων.
• Στενοχωριέται υπερβολικά από τις αποτυχίες του.
• Κατά συνέπεια είναι ιδιαίτερα επιρρεπής στο άγχος και την κατάθλιψη.

Τι κερδίζουμε όταν έχουμε υψηλή αυτοεκτίμηση:

• Είμαστε και νιώθουμε αυτόνομοι – όχι εξαρτημένοι από τους άλλους ή έρμαια των περιστάσεων.
• Έχουμε πιο συχνά επιτυχίες σε όλους τους τομείς.
• Παίρνουμε πρωτοβουλίες και δεν φοβόμαστε να δοκιμάσουμε νέες δραστηριότητες ή να κάνουμε αλλαγές.
• Έχουμε εμπιστοσύνη στον εαυτό μας και δεν μας αποθαρρύνουν εύκολα οι δυσκολίες.
• Αναλαμβάνουμε μόνο τις ευθύνες που μας αναλογούν – δεν γινόμαστε θύματα.
• Αντιμετωπίζουμε αποτελεσματικά την ψυχολογική πίεση της καθημερινότητας.
• Διαχειριζόμαστε και ξεπερνάμε τα αρνητικά συναισθήματα (π.χ. άγχος, θλίψη, θυμός).
• Ξέρουμε να παίρνουμε αλλά και να δίνουμε θετικά συναισθήματα στους συνανθρώπους μας.

Τι μπορούμε να κάνουμε για την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης;

Να εκπαιδευτούμε! Ξέρουμε άραγε καλά τον εαυτό μας; Η αυτογνωσία αλλά και οι επιτυχημένες ανθρώπινες σχέσεις (προσωπικές και εργασιακές) περνούν μέσα από μια διαδικασία μάθησης. Αν ανακαλύψουμε τις δυνατότητες και τις δυνάμεις μας, αν αποκτήσουμε καλές διαπροσωπικές σχέσεις, εκτιμάμε τον εαυτό μας πολύ περισσότερο. Να μη διστάσουμε λοιπόν να απευθυνθούμε στον κατάλληλο σύμβουλο – επαγγελματία ψυχικής υγείας που θα μας διευκολύνει προς αυτή την κατεύθυνση. Επίσης, μπορούμε να παρακολουθήσουμε εκπαιδευτικά ή και βιωματικά σεμινάρια στον τομέα της συμβουλευτικής και της ψυχολογίας. Έτσι ενισχύουμε τις γνώσεις μας, μας δίνονται νέες προοπτικές, αποκτάμε νέες ικανότητες διερεύνησης του εαυτού μας και δεξιότητες διαπροσωπικής επικοινωνίας.


Να ξεκινήσουμε μια νέα δραστηριότητα σε κάτι που μας ενδιαφέρει. Εκεί θα βρούμε ανθρώπους με παρόμοια ενδιαφέροντα και θα αποκτήσουμε εμπιστοσύνη στις ικανότητές μας. Γενικά η επικοινωνία με ανθρώπους που μας καταλαβαίνουν και η ενασχόληση με κάτι που ξέρουμε ότι μπορούμε να πετύχουμε, τονώνει άριστα το ηθικό!

Ενδεικτικές Τεχνικές για Ενίσχυση της Αυτοεκτίμησης

Να εφαρμόζουμε στην καθημερινή μας ζωή μερικές απλές τεχνικές για την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης, όπως:

• Να κάνουμε μία λίστα με τα θετικά μας χαρακτηριστικά. Αν επιμένουμε να καταγράφουμε και τα αρνητικά, τουλάχιστον να επικεντρωνόμαστε στη θετική τους όψη.
• Να καταγράφουμε τα θετικά της κάθε ημέρας (π.χ. έκανα ηλιοθεραπεία, αγόρασα ένα δώρο στη φίλη μου, έφτιαξα ένα ωραίο κέικ, πέρασα καλά στη δουλειά) και το θετικό συναίσθημα που είχαμε.
• Να σημειώνουμε τα επιτεύγματά μας, τις επιτυχίες μας, ό,τι κάνουμε καλά, ό,τι καταφέρνουμε, από τα πιο σημαντικά ως τα πιο ασήμαντα.
• Να σημειώνουμε τις γκάφες ή τις αποτυχίες μας και να βρίσκουμε την αστεία τους πλευρά. Να αντιμετωπίζουμε τα λάθη μας με χιούμορ και να μαθαίνουμε από αυτά. Να αποφασίσουμε να αποφεύγουμε την τελειοθηρία ή την τελειομανία. Η ζωή είναι εδώ και τώρα και καλό είναι να την απολαμβάνουμε χωρίς να παίρνουμε τα πάντα πολύ σοβαρά!
• Να γράφουμε το πώς θα θέλαμε να νιώθουμε ή τι θα θέλαμε να κάνουμε και να το θυμίζουμε στον εαυτό μας π.χ. «Είμαι άξιος», «Φροντίζω τον εαυτό μου», «Αρέσω στους φίλους μου».
• Να κάνουμε μία λίστα με τα στοιχεία που μας αρέσουν στον εαυτό μας: «Μου αρέσω γιατί….»
• Να καταγράφουμε τρόπους με τους οποίους θα νιώσουμε καλύτερα, που δεν κοστίζουν σε χρήμα ούτε έχουν σχέση με φαγητό, π.χ. να κάνω μια βόλτα στην εξοχή, να χαζέψω τις βιτρίνες, να χαϊδέψω τη γάτα μου.
• Να σκεφτόμαστε πράγματα που μας κάνουν να γελάμε, τρόπους να βοηθάμε τους άλλους, λόγους για να γιορτάζουμε, για τι μπορούμε να είμαστε υπερήφανοι.
• Να καθόμαστε παρέα με έναν καλό φίλο και να συμφωνούμε να επαινούμε ο ένας τον άλλον για 10 λεπτά!

«Είναι καλό να θυμόμαστε ότι στη ζωή δεν έρχονται πάντα τα πράγματα όπως τα περιμένουμε και υπάρχουν πολλοί λόγοι για να μην καταφέρουμε κάτι που θέλουμε, όσο κι αν προσπαθήσουμε. Εμπόδια υπάρχουν πολλά, αν όμως δεν εκτιμάμε τον εαυτό μας βάζουμε από μόνοι μας ένα ακόμα», καταλήγει η κ. Χόνδρου.

Τζίνα Χόνδρου, ψυχολόγος και ακαδημαϊκή διευθύντρια Thrace (The Hellenic Association of Continuing Education, μέλος του Εκπαιδευτικού Ομίλου ΔΟΜΗ).